ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ
Μέρος Α΄
ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ
Μέρος Α΄
Υπάρχουν δαίμονες;
Η διδασκαλία της Εκκλησίας μας μας λέγει ότι υπάρχουν δαίμονες, πνεύματα κι’ αυτοί, άύλα και ασώματα, αλλά πονηρά, σκοτεινά, πού αντιτάσσονται στο Θεό και επιδιώκουν την ψυχική καταστροφή και απώλεια των άνθρώπων. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις κατά τίς όποιες και σωματικώς βασανίζουν τον άνθρωπο και κάνουν τυραννική τη ζωή του εδώ κάτω στή γή, σύμφωνα με την άδεια και την παραχώρησι του Θεού, είτε πρός σωφρονισμό του αμαρτωλού, για να προκληθή ή συντετριμμένη μετάνοια είτε πρός δοκιμασία του δίκαιου, για να διαλάμψουν οι αρετές του.
Οι δαίμονες δεν εδημιουργήθησαν υπο του Θεού να είναι πνεύματα πονηρά, πνεύματα σκοτεινά, πνεύματα άκάθαρτα. Στην άρχή ήσαν άγγελοι φωτεινοί, όπως όλα τα ούράνια πνεύματα. Κυριεύθηκαν όμως από την αλαζονεία και την υπερηφάνεια, και επανεστάτησαν κατά τού Θεού με αρχηγό τον Εωσφόρο, ο όποιος ήταν ο άγγελος πού έφερε φως ύπέρλαμπρον.
Εζήτησε, ο Εωσφόρος, να γίνη όμοιος με τον Θεό στους ούρανούς και είπε: «Αναβήσομαι, επάνω των αστέρων του ουρανού θήσω τον θρόνον μου, έσομαι όμοιος τω Υψίστω».186 Γι’ αυτό και εκρημνίσθη υπο του Θεού στον Άδη αυτός και όσοι άγγελοι τον έπίστευσαν και τον άκολούθησαν.Όλοι αύτοί έγιναν δαίμονες, πονηρά πνεύματα, ο δε αρχηγός τους ώνομασθηκε από τότε Σατανάς, πού σημαίνει ο άντικείμενος στον Θεό, ο αντάρτης, ο εχθρός και πολέμιος του Θεού.
Ο αρχηγός τους, ο Εωσφόρος, ο Σατανάς, είναι ο πατήρ του ψεύδους, όπως Αυτός ο Ίδιος ο Κύριος τον ονομάζει. Είναι ο πειραστής, ο δράκων της απόκαλύψεως, ο όφις ο αρχαίος, πού παρουσιάσθηκε και στην Εύα για να την παρασύρη στην παρακοή και την άμαρτία, ο Βελίαρ, ο Βεελζεβούλ κατά την Καινή Διαθήκη, ο πλάνος και ο πλανών την οικουμένην, με θανάσιμο μίσος κατά του Θεού και με τυφλό πάθος κατά του ανθρώπου, ο άνθρωποκτόνος. Όμοιοι με αύτόν είναι και οι δαίμονές του.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας βεβαιώνουν ότι οι δαίμονες δεν έδημιουργήθησαν από τον Θεόν ακάθαρτοι ούτε ή φύσις τους ήταν πονηρή. Ήταν άγγελοι ελεύθεροι και άυλοι, με Θεογνωσία, καθαρότητα και αγαθότητα, πού έκαμαν όμως κακή χρήσι της έλευθερίας, με την όποια τους είχε προικήσει ο Θεός. Δεν έμειναν στην θέσι πού τους είχε βάλει ο πανάγιος Δημιουργός, αλλά Τόν ύβρισαν με την ύπερηφάνειά τους και ξέπεσαν από τα ούράνια.
Ο μεγας Αθανάσιος μας λέγει: Ο Εωσφόρος δεν έπεσε από τον ούρανΟ και έγινε σατανάς έξ αιτίας της πορνείας ή της μοιχείας ή της κλοπής ή του φόνου αλλά από την ύπερηφάνειά και την άλαζονεία του..187
Ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας αναφέρει ότι τον Εωσφόρο διάβολο τον εξέβαλε από την ούράνια αυλή Του ο Θεός, όταν τόλμησε να σκεφθή το «έσομαι όμοιος τω Υψίστω». Φαντάσθηκε ότι μπορεί αυτός, πού ήταν κτίσμα και ποίημα, να ανεβή στή φύσι και στην έξουσία τού τριαδικού Θεού.188 Καί όχι μόνον αύτό, συμπληρώνει ο μέγας Βασίλειος, αλλά φαντάσθηκε ότι μπορεί να γίνη και σύνθρονος με Εκείνον, πού είχε το κράτος και την παντοκρατορική εξουσία σε ολόκληρη τη δημιουργία...189
Κατά τη φύσι τους οι δαίμονες είναι πονηρά πνεύματα, με νου και με θέλησι. Ηταν άρχικώς άύλα πνεύματα, αγαθά, άναμάρτητα, αλλά «μή τηρήσαντες την εαυτών αρχήν», ένεκα ύπερηφανείας, εξέπεσαν και «δεσμοίς άϊδίοις ύπο ζόφον (αύτούς ο Θεός) τετήρηκεν»,190 όπως μας βεβαιώνει στην Καθολική του επιστολή ό’απόστόλος Ίούδας.’Αρα ή κακία τους δεν βρίσκεται μεσα στή φύσι τους, πού υπήρξε αγαθή, αλλά στην προαίρεσί τους. ’από αυτή την προαίρεσι τους, έγινε κακή χρήσις της ελευθερίας τους, και μετά την πτώσι τους άπέκτησαν άταλάντευτη κλίσι πρός το κακό.Ο διάβολος δεν μετανοεί, διότι άν πή "ήμαρτον", άν πή "Θεέ μου, συγχώρεσέ με", θά γίνη ξανά άγγελος φωτός. Αλλά, δεν το λέει και δεν θά το πή ποτέ.