Το Γεροντικό του Άγιου Όρους
Περιεχόμενα
Πρόλογος
Αφηγήσεις άπό τη ζωντανή παράδοση τής έρημικής ζωής
Άφιξη στό Άγιον Όρος
Προσφορά του Άγιου Όρους στην Όρθοδοξία
Πρόλογος
Ό π. Άνδρέας, κατά κόσμον Χαράλαμπος Θεοφιλόπουλος, του Ίωάννου καί τής Σταθούλας, γεννήθηκε στό χωριό Λογγανίκος της Λακωνίας στις 16 Φεβρουάριου τού 1916.
Ό Γέροντας προσηλθε στό 'Άγιον ’Όρος τό 1933 (σε ήλικία 17 έτών). Εκεί ήδη μόναζε ό κατά σάρκα αδελφός του μοναχός Παντελέήμων στην Κερασιά, περιοχή άνω των Κατουνακίων, όπου έκάρη μοναχός στό Κελλι του Τίμιου Προδρόμου. Έκεΐ παρέμεινε περίπου δέκα χρόνια, μέχρι τό 1942. Αυτή τήν περίοδο έμπλούτίσε τΙς γνώσεις του «παρά τούς πόδας» τού Γέροντος Γερασίμου Μικραγιαννανίτου.
«Αργότερα[1] μόνασε μέ τον Γέροντά του Ιωακείμ (ό όποιος έκάρη μοναχός άπό τόν γερο-Όνούφριο τόν Διαβαστή στό γνωστό Κελλί της Παναγούδας) καί τόν παραδελφό του Θεόδωρο στό Ίβηρίτικο κελλι των 'Αγίων Θεοδώρων, που άπέχει άπ' τις Καρυές μιά ώρα με τά πόδια (καταγκρεμισμένο δυστυχώς σήμερα). Πορίζονταν τά προς τό ζην, όπως περίπου όλοι οι κελλιώτες, απ' την κτηματοκαλλιεργητική παραγωγή καί απ' τό έργόχεφό τους, που ήταν ή κατασκευή ξύλινων γουδιών μέ χειροκίνητο τόρνο.
Παραλλήλως όμως μέ αυτά ό π. Άνδρέας σημείωνε έπιτυχίες στην καλλιγραφία ιερών Ακολουθιών, έπιδιδόμενος δέ συστηματικώς στά της θεωρίας καί πράξεως της Βυζαντινής έκκλησιαστικής μουσικής, έ'φθασε στό σημείο νά είναι όχι μόνο λίαν έπιθυμητός ώς εΰάκουστος ψάλτης άλλά καί ώς Ικανός προς διδασκαλία.
[1] Αναμνήσεις Επισκόπου Ροδοστόλου Χρυσοστόμου Λαυριώτου.
Τό ότι οί πατέρες, "Ανθιμος Ίβηρίτης, πού αναγνωριζόταν απ' όλη την Ίβηρίτικη αδελφότητα ώς λίαν έπιτυχώς πληρών τα μέτρα και τις ψαλτικές άπαιτησεις των αγρυπνιών στο Καθολικό, και ό στο Κουτλουμουσιανό κελλί του άγιου Σπυρίδωνος (Κερκυραίων) μονάζων καί απ' όλη την μεγάλη έκείνη κελλιογειτονιά και δη και πέραν αυτής θαυμαζόμενος για την καλλιφωνία του διακο-Σωφρόνιος, ησαν μαθηταϊ του πατρός Άνδρέου, ούδενός άντιλέγοντος, τον διεφήμισε και τον καθιέρωσε ώς μουσικοδιδάσκαλο σε όλη την έκεΐ περιοχή. Άφ' ής στιγμής μάλιστα, άποφάσει της Ίεράς Κοινότητος, προσελήφθη ώς γραμματεός της (1953-1966) καί εν συνεχεία ώς άριστερός ψάλτης στο Πρωτάτο τών Καρυών, -με δεξιό τόν από δεκαετιών ήδη πασίγνωστο για την καλλιφωνία Διακογιάννη- άναγνωρίστηκε πλέον κι αυτός ώς τοιοϋτος ευρυτερον...». Μετέπειτα διετέλεσε καί γραμματεύς της Ί.Μ. Σιμωνόπετρας.
Νεώτατος διδάχθηκε την πατρώα βυζαντινή μουσική τέχνη από τούς ιερομόναχο Ίωάσαφ καί πατέρες Εόγένιο Ραλλίδη και Μάξιμο. Εκτός από πάμπολλα πνευματικά βιβλία με τις πολλές έπανεκδόσεις, δπως α) ή «Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας», β) «Αγιον ’Όρος» (Ιστορικός και Προσκυνηματικός όδηγός (1969), γ) «Σύμβουλος του Πνευματικού», δ) «Ή άλήθεια» (Σύμβουλος πνευματικού προσανατολισμού) (1991), ε) «Άλφαβητάριον Σοφίας» (1984), στ) «Ανθολογία ποιημάτων» (1980), ζ) «Συνομιλία με τό φως», η) «Ανέκδοτα διηγήματα», θ) «Ό Άπ. Πέτρος δεν πήγε ποτέ στή Ρώμη» κ.ά., συνέγραψε ή μάλλον μελοποίησε και έξέδωσε πολλά μουσικά βιβλία δπως τή Συνοίττική Θεωρία (1969), Εγκόλπιο Εσπερινού, Εγκόλπιο ’Όρθρου (1973), Ίερά’Άσματα τής Θείας Λειτουργίας (1992) (μέ πολλά δικά του μελουργη- ματα), Άναστασιματάριο Ίωάννου Πρωτοψάλτου (1983), Ιερόν Άνθολόγιον (1990), Μουσικόν Απάνθισμα κ.ά. Τό 1979 μάλιστα καταρτίζει τόν τρίτο τόμο τού «Ταμείου Ανθολογίας» πού έκδίδεται από τόν έκδοτικό οικο Βασιλείου Ρηγοπουλου στή Θεσσαλονίκη. Ήχογράφησε έπίσης τις ασκήσεις και τούς ύμνους άπό τά μουσικά του βιβλία σέ κασσέτες. Στούς μαθητές του συγκαταλέγεται ό Απόστολος Παπαδόπουλος, νύν πρωτοψάλτης τού Μητροπολιτικού Ναού Αθηνών. Όλο τό έργο του βρίσκέται σήμερα στή συλλογή τού Μουσικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Αρκετά μαθήματά του παραμένουν ανέκδοτα.
Στά τέλη τής ζωής του, τό 1995, χειροτονήθηκε διάκονος άπό τόν Μητροπολίτη Ν.Ίωνίας Κωνσταντίνο, στήν Αγία Ευθυμία Χαλκηδόνος, και ίερεύς αργότερα, στον Άγιο Γεώργιο Ηρακλείου. Έλαβε δέ και τό όφφίκιο τού Πνευματικού στήν Αγία Παρασκευή Ν.Ίωνίας. Ή κοίμησίς του άπό καρδιακή άνεπάρκεια στις 12 Μαρτίου του 2004, τό μεσημέρι της Παρασκευής των Β' Χαιρετισμών, γέμισε με θλίψη τις καρδιές μας, άλλα και ελπίδα της παρά τόν Κύριον άναπαύσεώς του, Ή κηδεία του έτελέσθη την έπόμενη μέρα στόν Προφήτη Ήλία Αττικής, προηγηθείσης Θείας Λειτουργίας.