Ο ΑΓΙΟΣ ΣΩΖΩΝ,
Ένας υπέρλαμπρος στεφανηφόρος μάρτυς Χριστού
Ένας υπέρλαμπρος στεφανηφόρος μάρτυς Χριστού
Ανάμεσα στους πολύαθλους μάρτυρες του 3ου μ.Χ. αιώνα που θυσιάστηκαν εκούσια για την αγάπη του Ιησού Χριστού είναι και ο τιμώμενος από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας στις7 Σεπτεμβρίου Άγιος ένδοξος μάρτυς Σώζων.
Ο λαοφιλής στους ναυτικούς και τους νησιώτες Άγιος Σώζων γεννήθηκε στη Λυκαονία της Μικράς Ασίας, η οποία βρίσκεται βόρεια της Κιλικίας, κατά τους χρόνους του αυτοκράτορος Διοκλητιανού (284-305μ.Χ.). Προτού ασπασθεί τον χριστιανισμό, ονομαζόταν Ταράσιος και εξασκούσε το επάγγελμα του βοσκού των προβάτων.Όταν όμως άκουσε το κήρυγμα του Ευαγγελίου του Χριστού και πίστεψε σ’ Αυτόν ως τον μόνο αληθινό Θεό, βαπτίσθηκε χριστιανός και έλαβε το όνομα Σώζων.
Η πραότητα και η γλυκύτητα του χαρακτήρα του τον ανέδειξαν από ποιμένα των άλογων προβάτων σε φιλόστοργο πνευματικό ποιμένα των ανθρώπων και σε διαπρύσιο κήρυκα του λόγου του Θεού. Γι’ αυτό και στις περιοχές, όπου οδηγούσε για βοσκή τα πρόβατά του, κήρυττε ανελλιπώς τον λόγο του Θεού και πολλοί ήταν εκείνοι που εγκολπώθηκαν τον Ιησού Χριστό.
Η άφιξη του Σώζοντος συνέπεσε την ίδια ημέρα, κατά την οποία ο ηγεμόνας της Κιλικίας Μαξιμιανός πραγματοποιούσε την επίσημη επίσκεψή του στην πόλη για να προσφέρει πλούσιες θυσίες και ιδιαίτερες τιμές στο χρυσό είδωλο της θεάς Αρτέμιδος, το οποίο ήταν αντικείμενο λατρείας. Φτάνοντας ο Σώζων στην Πομπηϊούπολη, αναζήτησε έναν χριστιανικό ναό για να προσευχηθεί. Με θλίψη διαπίστωσε όμως ότι οι χριστιανοί της πόλης ήταν κατατρεγμένοι και κρυμμένοι και δεν μπορούσαν να λατρεύσουν τον Θεό εξαιτίας των διωγμών της περιόδου εκείνης.
Επιπλέον διαπίστωσε με αγανάκτηση ότι στην πόλη λάμβαναν χώρα λαμπρές ειδωλολατρικές τελετές. Πήρε τότε την απόφαση και οργισμένος μπήκε στον ειδωλολατρικό ναό της Αρτέμιδος και έκοψε το δεξί χέρι του χρυσού ειδώλου της θεάς. Στη συνέχεια πήγε στην πόλη και αφού το πούλησε, μοίρασε το αντίτιμό του στους φτωχούς κατοίκους της. Μόλις έγινε αντιληπτό από τους φύλακες του ναού το γεγονός της κλοπής, το οποίο για τους ειδωλολάτρες ήταν ταυτόχρονα και ιεροσυλία, συνελήφθηκαν και φυλακίστηκαν πολλοί αθώοι πολίτες, οι οποίοι κινδύνευαν να καταδικαστούν σε θάνατο. Όταν ο Σώζων πληροφορήθηκε τα θλιβερά αυτά γεγονότα, παρουσιάσθηκε στους φύλακες του ναού και ομολόγησε με παρρησία ότι αυτός διέπραξε την κλοπή. Αμέσως συνελήφθηκε και οδηγήθηκε στον Μαξιμιανό.
Ο ηγεμόνας τον ρώτησε καθισμένος στον θρόνο του να μάθει το όνομά του και τον τόπο της καταγωγής του. Ο Σώζων απάντησε ότι είναι από την Λυκαονία της Μικράς Ασίας και το όνομά του ήταν αρχικά Ταράσιος. Όμως μετά τη βάπτισή του έλαβε το όνομα Σώζων και μ’ αυτό τον τρόπο δήλωσε ότι είναι χριστιανός. Στο ερώτημα του ηγεμόνος για τον λόγο της άφιξής του στην Πομπηϊούπολη, απάντησε ότι είναι βοσκός προβάτων και ήρθε σ’ αυτόν τον τόπο, διότι έχει πλούσια βλάστηση και άφθονα νερά για τη βοσκή των ζώων. Στη συνέχεια τον ρώτησε να μάθει τον λόγο, για τον οποίο έκοψε το δεξί χέρι της θεάς Αρτέμιδος. Τότε ο Σώζων απάντησε ότι δεν διέπραξε ούτε αμάρτημα ούτε τόλμημα, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από την ίδια τη θεά Αρτέμιδα, η οποία ούτε αγανάκτησε ούτε εξέφρασε παράπονο για την πράξη του.
Μάλιστα κατά τη γνώμη του, η θεά θα κατηγορούσε, εάν είχε τη δυνατότητα να μιλήσει, ως αχάριστους και ασεβείς όλους όσους εγκατέλειψαν τον ένα και αληθινό Θεό και λατρεύουν τα άψυχα είδωλα. Τα λόγια αυτά του Αγίου προκάλεσαν τον έντονο θυμό του Μαξιμιανού, ο οποίος του ζήτησε να προσφέρει θυσία στους ειδωλολατρικούς θεούς, εάν επιθυμεί να ελευθερωθεί.
Μάλιστα του πρότεινε να παίξει τον ποιμενικό αυλό του την επόμενη ημέρα που θα έβγαινε η θεά Άρτεμις και έτσι να απαλλαχθεί από κάθε τιμωρία. Ο Σώζων όμως του απάντησε ότι οι ειδωλολατρικοί θεοί δεν μπορούν να διαμαρτυρηθούν, διότι είναι άψυχα είδωλα, ενώ τον προειδοποίησε ότι λατρεύοντας τα είδωλα και κατασκευάζοντας νέους θεούς, υποβιβάζει τον αληθινό Θεό σε χειροτέχνημα.
Μάλιστα κατά τη γνώμη του, η θεά θα κατηγορούσε, εάν είχε τη δυνατότητα να μιλήσει, ως αχάριστους και ασεβείς όλους όσους εγκατέλειψαν τον ένα και αληθινό Θεό και λατρεύουν τα άψυχα είδωλα. Τα λόγια αυτά του Αγίου προκάλεσαν τον έντονο θυμό του Μαξιμιανού, ο οποίος του ζήτησε να προσφέρει θυσία στους ειδωλολατρικούς θεούς, εάν επιθυμεί να ελευθερωθεί.
Μάλιστα του πρότεινε να παίξει τον ποιμενικό αυλό του την επόμενη ημέρα που θα έβγαινε η θεά Άρτεμις και έτσι να απαλλαχθεί από κάθε τιμωρία. Ο Σώζων όμως του απάντησε ότι οι ειδωλολατρικοί θεοί δεν μπορούν να διαμαρτυρηθούν, διότι είναι άψυχα είδωλα, ενώ τον προειδοποίησε ότι λατρεύοντας τα είδωλα και κατασκευάζοντας νέους θεούς, υποβιβάζει τον αληθινό Θεό σε χειροτέχνημα.
Ο Μαξιμιανός του ζήτησε στη συνέχεια να ψάλλει την επόμενη ημέρα με τον αυλό του ύμνο προς τη θεά Αρτέμιδα, γεγονός που θα οδηγούσε στην απελευθέρωσή του. Ο Άγιος όμως του απάντησε ότι με τον ποιμενικό του αυλό συνάθροιζε μέχρι πρότινος τα πρόβατά του, ενώ τώρα υμνεί τον ένα και αληθινό Θεό με το ένδοξο μαρτύριό του και με τη σθεναρή ομολογία του, αφού ο Ιησούς Χριστός είναι η σωτηρία όλων των ανθρώπων.
Βλέποντας ο Μαξιμιανός τη σταθερή πίστη και το ακμαίο φρόνημα του Αγίου, αποφάσισε την θανάτωσή του με τη διάλυση των μελών του σώματός του και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, ώστε να χυθούν σαν νερό τα σπλάχνα του. Στη συνέχεια να ριχθεί στη φωτιά ό,τι απομείνει, ώστε να μην του προσφερθούν οι πρέπουσες τιμές του ενταφιασμού. Όταν άρχισε το φρικτό μαρτύριο της διάλυσης των μελών του σώματός του και το αίμα του κυλούσε στο χώμα, ο Άγιος έδινε την εντύπωση ότι ζει ευτυχισμένος μέσα σ’ έναν ολάνθιστο κήπο, αφού ακόμα και κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του, προσευχόταν στον Θεό και δοξολογούσε το πάντιμο όνομά Του. Κάποια στιγμή ξεψύχησε και έτσι έλαβε τον αμάραντο στέφανο της αγιότητος από τον δικαιοκρίτη Κύριο. Η μαρτυρική τελείωση του Αγίου έλαβε χώρα στις 7 Σεπτεμβρίου του έτους 288μ.Χ., που είναι και η ημέρα εορτασμού της μνήμης του.

Ο υπέρλαμπρος στεφανηφόρος ένδοξος μάρτυς του Χριστού Άγιος Σώζων υμνείται μεγαλοπρεπώς μέσα από τις συνταχθείσες προς τιμήν του ασματικές ακολουθίες και μέσα από τον παρακλητικό κανόνα, τον οποίο εποίησε το 1977 ο αείμνηστος Μητροπολίτης Μηθύμνης Ιάκωβος Μαλλιαρός. Ο Άγιος Σώζων τιμάται ιδιαίτερα από τους ναυτικούς και τους νησιώτες, αφού η ζωή και το αγωνιστικό φρόνημα του Αγίου, ο οποίος κατέστη όχι μόνο ποιμένας των άλογων, αλλά και των λογικών προβάτων, αποτελούν για τον απλό κάτοικο των νησιών της πατρίδος μας ένα δυνατό έναυσμα για την έναρξη μιας καλύτερης ζωής. Γι’ αυτό και ο Άγιος Σώζων αποκαλείται από τον ορθόδοξο ελληνικό λαό με την προσωνυμία «Άγιος Σώστης»και «Άγιος Σώζος» και συχνά οι ναυτικοί τον επικαλούνται για να τους σώσει από τις θαλασσοταραχές, λέγοντας «Άγιε μου Σώστη σώσε μας».
ΠΗΓΗ