Quantcast
Channel: ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ
Viewing all 1937 articles
Browse latest View live

Η ΑΙΡΕΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΜΟΝΩΝ

$
0
0

Η ΑΙΡΕΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΜΟΝΩΝ Ή «ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΗΜΕΡΩΝ»
ΑΡΧΙΜΑΝ∆ΡΙΤΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
∆Ι∆ΑΚΤΩΡ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2003
∆ιατριβή επί διδακτορία υποβληθείσα εις την Θεολογική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης το έτος 2000.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση προλογίζω την παρούσα έκδοση. «Ή Αίρεση των Μορµόνων ή οι Άγιοι των Τελευταίων Ηµερών» του Πανοσιολογιότατου Αρχιµανδρίτου π. Γρηγορίου Κωνσταντίνου.

Ή παρούσα έκδοση αποτελεί µία πολύ σηµαντική προσφορά προς την ορθόδοξο Εκκλησία µας και εν γένει στον επιστηµονικό χώρο καθ' ότι είναι ή πρώτη και ίσως ή µοναδική, ολοκληρωµένη και συστηµατική µελέτη την οποία δεν µπορεί να βρει κανείς στην ελληνική βιβλιογραφία. Σύµφωνα µε την έρευνα, εξονυχιστική και ενδελεχή κατά το δυνατόν, την οποία διεξήγαγε επί µακρό χρονικό διάστηµα εις το εξωτερικό, δεν συνάντησε µια ολοκληρωµένη µελέτη στα ελληνικά, ή οποία και να αναφέρεται αυτοτελώς έστω και κατά τρόπο συνοπτικό, στην αίρεση αυτή. Τούτο υπήρξε και ένας εκ των λόγων, οί οποίοι ώθησαν τον συγγραφέα στο να παρουσιάσει σχεδόν ολόκληρη την διδασκαλία των Μορµόνων µέσα από τις ίδιες τους τις πηγές.




ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΚΗΠΟΣ ΤΏΝ ΤΕΡΨΕΩΝ

$
0
0
ΤΟ ΣΩΜΑ  ΤΟΥ  ΧΡΙΣΤΟΥ  ΚΑΙ  Ο  ΚΗΠΟΣ   ΤΩΝ   ΤΕΡΨΕΩΝ 
Κείµενα  µαρτυρίες  για  τις προγαµιαίες  σχέσεις 

Εισαγωγή  παρουσίαση: Μαρία ∆ηµητριάδου

ΠρόλογοςΘέµα του παρόντος βιβλίου είναι οι ερωτικές σχέσεις χωρίς γάµο, είτε συµβαίνουν πριν είτε µετά είτε ακόµα και χωρίς αυτόν, οι επιπτώσεις που έχουν οι σχέσεις αυτές στη ζωή του ανθρώπου και η στάση της Εκκλησίας απέναντί τους.
Εννέα πνευµατικοί πατέρες της Εκκλησίας µας αναλύουν το θέµααπό διαφορετική σκοπιά και µε διαφορετικό ύφος και τρόπο ο καθένας, καταδεικνύοντας ακριβώς ότι µπορεί οι τρόποι προσέγγισης να διαφέρουν, η διδασκαλία όµως της Εκκλησίας είναι µία, αιώνια και αναλλοίωτη, κι όχι κάτι που ακολουθεί τη µόδα. (Τα κείµενα δηµοσιεύονται κατά εκκλησιαστική τάξη και διατηρούν σχεδόν αυτούσια τη γλώσσα των συγγραφέων τους).


Παράλληλα στο βιβλίο αυτό γίνεται µια καινοτοµία:µια αντιπαραβολή πνευµατικού και «κοσµικού» λόγου, που φανερώνει τη διαφορά των καρπών της αµπέλου του κόσµου και της αµπέλου του Θεού. Τα ορθόδοξα κείµενα εισάγονται και διανθίζονται από στίχους – κραυγές ενός κόσµου που, διψασµένος για την  πηγή  της  ζωής, ψάχνει να την βρει εκεί που δεν υπάρχει, όπως ο ταξιδιώτης της ερήµου που παραπλανάται από αντικατοπτρισµούς και οράµατα οάσεων. Παραδίδουµε το βιβλίο αυτό στον αναγνώστη µε την ευχή να µην περιφέρει τη δίψα του στην άγονη έρηµο, αλλά να τη σβήσει για πάντα στην πηγή της ζωής.

Εκδόσεις  Εγρήγορση


ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ;

$
0
0
ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ;

Αναστασίου Φιλιππίδη

Υπέρογκες αρχιτεκτονικές Λαρίων, Φαµαγκούστα,Μπουφαβέντο σχεδόν σκηνικά.
Είµασταν συνηθισµένοι να το στοχαζόµαστε αλλιώς το Ιησούς Χριστός νικά που είδαµε κάποτε στα τείχη της Βασιλεύουσας τα φαγωµένα από γυφτοτσάντιρα και στεγνά χορτάρια µε τους µεγάλους πύργους κατάχαµα σαν ενός δυνατού που έχασε, τα ριγµένα ζάρια.

Για µας ήταν άλλο πράγµα ο πόλεµος για την πίστη του Χριστού και για την ψυχή του ανθρώπου καθισµένη στα γόνατα της Υπερµάχου Στρατηγού που είχε στα  µάτια ψηφιδωτό τον καηµό της Ρωµιοσύνης εκείνου του πέλαγου τον καηµό σαν ήβρε το ζύγιασµα της καλωσύνης. (Γ. Σεφέρης)

Επιστροφή από την άλλη ζωή

$
0
0
Επιστροφή από την άλλη ζωή
Ουστγιούζινα Κλαύδιγια Νικίτισνα. 

Ήμουν άθεη και έβριζα πολύ και φοβερά το Θεό. Ζούσα μέσα στη ντροπή και την πορνεία και ήμουν νεκρή στη γη. Όμως ο ελεήμων Θεός δεν άφησε να χαθώ, αλλά με οδήγησε στη μετάνοια. 

Στα 1961 αρρώστησα από καρκίνο και ήμουν άρρωστη τρία χρόνια. Δεν έμενα ξαπλωμένη, παρά εργαζόμουνα και έκανα θεραπεία σε γιατρούς, ελπίζοντας να βρω θεραπεία. Τους τελευταίους έξη μήνες είχα τελείως αδυνατίσει, τόσο που ούτε νερό δεν μπορούσα να πιω. Μόλις το έπινα, αμέσως το έκανα εμετό. Τότε με πήγαν στο νοσοκομείο και επειδή ήμουν πολύ ενεργητική κάλεσαν ένα καθηγητή από τη Μόσχα και αποφάσισαν να με χειρουργήσουν.

Μόλις μου άνοιξαν την κοιλιά, αμέσως πέθανα. Η ψυχή μου βγήκε από το σώμα και στέκονταν ανάμεσα σε δύο γιατρούς και εγώ με μεγάλο φόβο και τρόμο κοίταζα την αρρώστια μου. Ολόκληρο το στομάχι μου και τα έντερα μου ήταν προσβεβλημένα από καρκίνο. Στεκόμουνα και σκεπτόμουνα γιατί είμαστε δύο; Δεν είχα ιδέα ότι υπάρχει ψυχή. Οι κομμουνιστές μας φούσκωναν και μας δίδασκαν ότι η ψυχή και ο Θεός δεν υπάρχουν, ότι αυτό είναι μόνο επινόηση των παπάδων για να ξεγελάσουν το λαό και να τον κρατούν σε φόβο για κάτι που δεν υπάρχει.

Βλέπω τον εαυτό μου που στέκεται και τον βλέπω πάλι πάνω στο χειρουργείο. Μου έβγαλαν έξω όλα τα εντόσθια και αναζητούσαν τον δωδεκαδάκτυλο. Αλλά εκεί υπήρχε μόνον πύον, τα πάντα ήταν κατεστραμμένα και χαλασμένα, τίποτε δεν ήταν υγιές. Οι γιατροί τότε είπαν: «αυτή δεν έχει με τι να ζήσει». Όλα τα έβλεπα με μεγάλο φόβο και τρόμο και πάλι σκεπτόμουνα: «Πώς και από πού είμαστε δύο;  Στέκομαι και ταυτόχρονα είμαι ξαπλωμένη; "Οι γιατροί τότε επέστρεψαν τα εντόσθιά μου όπως-όπως και είπαν ότι το σώμα μου πρέπει να δοθεί στους νέους ειδικευόμενους γιατρούς για διδασκαλία και το μετέφεραν στο νεκροστάσιο και εγώ πήγαινα κοντά τους και όλο και παραξενευόμουνα και σκεφτόμουνα πως και από πού είμαστε δύο. Εκεί με άφησαν ξαπλωμένη γυμνή, καλυμμένη ως το ύψος του στήθους με ένα σεντόνι. Μετά απ αυτό βλέπω ότι ήλθε ο αδελφός μου και έφερε το μικρό μου γιο. Ήταν έξι χρονών και ονομάζονταν Αντρούσκα (Αντρέι).Ο γιός μου πλησίασε το σώμα μου και με φίλησε στο κεφάλι . Άρχισε να κλαίει και να λέει: «Μαμά, μαμά, γιατί πέθανες; Είμαι ακόμη μικρός, πως θα ζήσω χωρίς εσένα; Πατέρα δεν έχω και συ πέθανες! Εγώ τότε τον αγκάλιασα και τον φίλησα, αλλά αυτό δεν το αισθάνθηκε ούτε το είδε ούτε με πρόσεξε, αλλά κοίταγε το νεκρό μου σώμα.

Έβλεπα επίσης πως έκλεγε ο αδελφός μου. Μετά απ αυτό, εγώ με μιας βρέθηκα στο σπίτι μου. Ήλθε η πεθερά μου από τον πρώτο μου γάμο, η μητέρα μου και η αδελφή μου. Τον πρώτο μου σύζυγο τον εγκατέλειψα γιατί πίστευε στο Θεό. Τότε άρχισε η διανομή των πραγμάτων μου. Εγώ ζούσα πλούσια και με πολυτέλεια και όλα αυτά τα απόκτησα με αδικία και με πορνεία. Η αδελφή μου άρχισε να αφαιρεί τα πιο ωραία από τα πράγματά μου, ενώ η πεθερά ζητούσε να αφήσει και κάτι στο γιό μου. Η αδελφή μου δεν άφηνε τίποτε, αλλά επιπλέον άρχισε να εμπαίζει την πεθερά λέγοντας: «αυτό το παιδί δεν είναι από τον γιό σου και συ δεν του είσαι τίποτε». Μετά απ αυτό αυτές βγήκαν και έκλεισαν το σπίτι. Η αδελφή μου πήρε μαζί της και ένα μεγάλο μπόγο με πράγματα. Ενώ αυτές μάλωναν για τα πράγματά μου είδα γύρω μας να χορεύουν και να χαίρονται διάβολοι.       

Ξαφνικά βρέθηκα στον αέρα και βλέπω σαν να πετώ με αεροπλάνο. Αισθάνομαι ότι κάποιος με συγκρατεί και ότι υψώνομαι όλο και πιο πολύ. Βρέθηκα πάνω από την πόλη ΜΠΑΡΝΑΟΥΛ. Μετάβλέπω ότι η πόλη χάθηκε. Έγινε σκοτάδι. Μετά απ αυτό άρχισε πάλι να έρχεται φως και στο τέλος φώτισε τελείως και το φως ήταν πάρα πολύ ισχυρό που δεν μπορούσα να το κοιτάξω. Με τοποθέτησαν σε μαύρη πλάκα ενάμιση μέτρου. Έβλεπα δένδρα με πολύ χοντρούς κορμούς και πανέμορφο ποικιλόχρωμο φύλλωμα. Ανάμεσα στα δένδρα υπήρχαν σπίτια και μάλιστα όλα καινούργια, αλλά δεν είδα ποιοι ζούσαν σ αυτά. Στην κοιλάδα αυτή είδα πλούσιο πράσινο χορτάρι και σκέφτηκα: που βρίσκομαι εγώ τώρα; Αν βρίσκομαι στη γη τότε γιατί δεν υπάρχουν εδώ επιχειρήσεις, εργοστάσια ούτε άλλα κτίρια, γιατί δεν υπάρχουν δρόμοι ούτε συγκοινωνία; Τι μέρος είναι ετούτο εδώ χωρίς ανθρώπους και ποιος τέλος πάντων ζει εδώ; Λίγο πιο πέρα είδα να περπατάει μια ωραία υψηλή γυναίκα με βασιλικά φορέματα κάτω από τα οποία φαίνονταν τα δάκτυλα των ποδιών. Περπατούσε τόσο ανάλαφρα που από τα πόδια δεν λύγιζε ούτε το χορτάρι. 

Κοντά της πήγαινε ένας νεαρός που είχε ύψος ως τους ώμους της. Είχε κρυμμένο το πρόσωπο του με τα χέρια του και για κάτι έκλεγε πολύ και πικρά και παρακαλούσε, αλλά για ποιο λόγο δεν μπορούσα να ακούσω. Σκέφτηκα ότι είναι ο γιος της και μέσα μου διαμαρτυρήθηκα γιατί δεν τον λυπάται και δεν του εκπληρώνει το αίτημα. Αυτός έκλεγε και θρηνούσε και εκείνη δεν του εκπλήρωνε την αίτηση. (Σημείωση: Από όλα φαίνεται ότι αυτός ο νεαρός ήταν άγγελος φύλακας αυτής της νεκρής γυναίκας. Φαίνεται επίσης πόσο ενδιαφέρονται οι άγιοι άγγελοι για μας και τις ψυχές μας, αλλά εμείς δεν το βλέπουμε. Παραπέρα φαίνεται και αυτών το αίτημα είναι ανεκπλήρωτο, αν ο θάνατος μας βρει αμαρτωλούς και αμετανόητους). Όταν αυτοί με πλησίασαν, ο νεαρός έπεσε μπροστά στα πόδια της και άρχισε να την παρακαλεί εντονότερα και να οδύρεται και να της ζητεί κάτι. Εκείνη κάτι του απάντησε, αλλά δεν μπόρεσα να καταλάβω τι. (Σημείωση: Είχα την ευκαιρία και από άλλες πηγές να γνωρίσω πως και πόσο πικρά κλαίει ο άγ. Άγγελος φύλακας όταν αυτός που του δόθηκε για φύλαξη δεν υπακούει στην αγία Εκκλησία και στην αγία πίστη, χάνοντας την ψυχή του για πάντα). 

 Όταν αυτοί με πλησίασαν ήθελα να τη ρωτήσω: «που βρίσκομαι;» Τη στιγμή εκείνη η γυναίκα αυτή σταύρωσε τα χέρια στο στήθος, ύψωσε τα μάτια προς τον ουρανό και είπε : «Κύριε, που θα πάει αυτή έτσι;». Εγώ τότε έτρεμα και μόλις τώρα κατάλαβα ότι είχα πεθάνει, ότι η ψυχή μου βρίσκονταν στον ουρανό και το σώμα έμεινε στη γη. Τότε άρχισα να κλαίω και να οδύρομαι και ακούω φωνή που λέει: «επιστρέψτε την στη γη για τις αγαθοεργίες του πατέρα της». Άλλη φωνή απάντησε: «βαρέθηκα την αμαρτωλή και διεφθαρμένη ζωή της. Εγώ ήθελα να την εξαφανίσω από προσώπου γης χωρίς μετάνοια, αλλά με παρακάλεσε γι αυτήν ο πατέρας της. Δείξε της το μέρος για το οποίο άξιζε».

Αμέσως βρέθηκα στον Άδη. Τότε άρχισαν να έρπουν μέχρις εμένα φοβερά πυρακτωμένα φίδια με μακριές γλώσσες που ξερνούσαν φωτιά και άλλες αποκρουστικές βρωμιές. Η βρώμα ήταν αβάσταχτη. Αυτά τα φίδια τυλίχθηκαν γύρω μου και ταυτόχρονα από κάπου παρουσιάστηκαν σκουλήκια χοντρά ίσαμε το δάκτυλο με ουρές που κατέληγαν σε βελόνες και άγκιστρα. Αυτά έμπαιναν σε όλα τα ανοικτά μου μέρη, στα αυτιά, στα μάτια, στη μύτη, κ.λ.π. και έτσι με βασάνιζαν και εγώ κραύγαζα όχι με την φωνή μου. Αλλά εκεί δεν υπήρχε από πουθενά ούτε βοήθεια ούτε έλεος από κανένα. Εκεί είδα πως παρουσιάστηκε η γυναίκα που πέθανε από άμβλωση και άρχισε να παρακαλεί τον Κύριο για έλεος. ΑΥΤΟΣ της απάντησε: «εσύ στην γη δεν με αναγνώριζες, σκότωνες τα παιδιά στην κοιλιά σου και επί πλέον έλεγες στους ανθρώπους: δεν πρέπει να γεννάτε παιδιά, τα παιδιά είναι περιττά». Σε μένα δεν υπάρχουν, δεν υπάρχουν περιττά. Σε μένα υπάρχουν τα πάντα και για όλους αρκετά.

Σε μένα ο Κύριος είπε: «Εγώ σου έδωσα την αρρώστια για να μετανοήσεις, αλλά εσύ με έβριζες ως το τέλος της ζωής και δεν Με αναγνώριζες και για τον λόγο αυτό και εγώ δεν σε αναγνωρίζω! Πως στη γη έζησες χωρίς τον Κύριο Θεό, έτσι και εδώ θα ζήσεις!».
Ξαφνικά όλα μεταστράφηκαν και εγώ κάπου πέταξα. Η βρώμα χάθηκε, χάθηκε και ο δυνατός οδυρμός και εγώ ξαφνικά είδα την εκκλησία μου που ενέπαιζα. Άνοιξε η πύλη και από αυτή βγήκε ιερέας ντυμένος στα άσπρα. Αυτός στέκονταν με σκυμμένο το κεφάλι και κάποια φωνή με ρωτάει: «ποιος είναι αυτός;». Εγώ απάντησα: «ο ιερέας μας». «Εσύ έλεγες ότι είναι χαραμοφάης, αυτός δεν είναι χαραμοφάης, αλλά πραγματικός ποιμένας, δεν είναι μισθοφόρος.

Γνώριζε πως αν και είναι κατά το βαθμό μικρός, συνηθισμένος ιερέας, υπηρετεί Εμένα, μάθε ακόμη και τούτο: αν δεν σου διαβάσει αυτός την ευχή της εξομολόγησης, εγώ δεν θα σε συγχωρήσω»! Τότε άρχισα να παρακαλώ: «Κύριε, γύρισέ με στη γη, έχω ένα μικρό γιο». Ο Κύριος είπε: «ξέρω ότι έχεις μικρό γιο, είναι κρίμα γι αυτόν». «Κρίμα», απάντησα εγώ. Τότε Εκείνος αποκρίθηκε: «Εγώ σας λυπούμαι όλους και τρεις φορές σας λυπούμαι. Όλους σας περιμένω πότε θα ξυπνήσετε από το αμαρτωλό όνειρο, να μετανοήσετε και να έλθετε στον εαυτό σας;».

Εδώ τώρα εμφανίστηκε εκ νέου η Μητέρα του Θεού, που νωρίτερα την αποκαλούσα γυναίκα και πήρα το θάρρος να τη ρωτήσω: «Υπάρχει εδώ σε σας παράδεισος;». Αντί για απάντηση μετά απ' αυτές τις λέξεις, ξαναβρέθηκα στην κόλαση στον Άδη. Τώρα ήταν χειρότερα από ότι την προηγούμενη φορά. Έτρεξαν ολόγυρά μου οι δαίμονες με καταλόγους και μου έδειχναν τα αμαρτήματά μου και φώναζαν: «εσύ μας υπηρέτησες όταν ήσουν στη γη»! Άρχισα να διαβάζω τα αμαρτήματά μου, όλα μου τα έργα μου που ήταν γραμμένα με μεγάλα γράμματα και ένοιωσα φοβερό φόβο. Από τα στόματά τους έβγαινε φωτιά. Οι δαίμονες με κτυπούσαν στο κεφάλι. Πάνω μου έπεφταν και κολλούσαν πυρακτωμένες σπίθες από φωτιά και με έκαιγαν. Γύρω μου ακούονταν φοβερός θρήνος και κοπετός πολλών ανθρώπων.

Όταν το πυρ δυνάμωνε έβλεπα τα πάντα γύρω μου. Οι ψυχές είχαν φοβερή όψη, ήταν σακατεμένες με τεντωμένους λαιμούς και πρησμένα μάτια. Μου έλεγαν ότι είσαι συντρόφισσα (φαίνεται ότι ήταν κομουνίστριες) και είσαι υποχρεωμένη να ζήσεις μαζί μας. Όπως εσύ έτσι και εμείς όταν είμαστε στη γη δεν αναγνωρίζαμε το Θεό, τον βρίζαμε και κάναμε κάθε κακό, την πορνεία, την υπερηφάνεια και άλλα και ποτέ δεν μετανοήσαμε. Όσοι αμάρτησαν, αλλά μετάνιωσαν, πήγαιναν στη εκκλησία, προσεύχονταν στο Θεό, ελεούσαν τους φτωχούς και βοηθούσαν όσους βρίσκονταν σε ανάγκη και κακοτυχία, αυτοί είναι εκεί πάνω. (Σημείωση: δηλαδή στο παράδεισο, τον οποίο αυτοί εδώ δεν ήθελαν ούτε να μνημονεύσουν).

Εγώ φοβήθηκα φοβερά από αυτά τα λόγια, μου φαίνονταν ότι ήδη βρισκόμουνα εδώ στον Άδη ολόκληρη ζωή και αυτοί μου λένε ότι θα ζήσω μαζί τους αιώνια.

Μετά από αυτό εμφανίστηκε εκ νέου η Μητέρα του Θεού και έγινε φως, οι δαίμονες τράπηκαν σε φυγή και οι ψυχές που βασανίζονται στην κόλαση άρχισαν να φωνάζουν και να την ικετεύουν για έλεος: «Ουράνια βασίλισσα, μη μας αφήνεις εδώ» φώναζαν. «Καιγόμαστε Μητέρα του Θεού και δεν υπάρχει ούτε σταγόνα νερό»! Εκείνη έκλαιγε και μέσα από το κλάμα έλεγε: «Όσο ζούσατε στη γη δε με αναγνωρίζατε και δε μετανοούσατε για τις αμαρτίες σας στον Γιο Μου και Θεό σας και Εγώ τώρα δεν μπορώ να σας βοηθήσω, βοηθώ μόνο αυτούς για τους οποίους παρακαλούν οι συγγενείς και για τους οποίους προσεύχεται η αγία εκκλησία». Μετά απ αυτό εμείς αρχίσαμε να υψωνόμαστε και από κάτω αναδίδονταν δυνατή κραυγή φωνών: «Μητέρα του Θεού μη μας αφήνεις».

Ξανά υπήρχε σκοτάδι και εγώ βρέθηκα στην ίδια πλάκα. Σταυρώνοντας τα χέρια στο στήθος η Μητέρα του Θεού ύψωσε τα μάτια στον ουρανό και άρχισε να προσεύχεται λέγοντας: «τι να κάνω μ αυτήν, που να την βάλω; Μια φωνή απάντησε : «αφήστε την από τα μαλλιά στη γη». «Μα αυτή είναι κουρεμένη;». Η φωνή είπε πάλι: «Πιάστε την από τα μαλλιά». Τότε η Μητέρα του Θεού έφυγε ήσυχα, η πόρτα της μισάνοιξε έτσι που πίσω απ' αυτήν δεν έβλεπα τίποτε. Κατόπιν επέστρεψε κρατώντας τα μαλλιά μου στα χέρια της και από κάπου εμφανίστηκαν 12 άμαξες χωρίς τροχούς, κινούνταν σιγά και εγώ τις ακολουθούσα. Η Μητέρα του Θεού μου έδωσε τα μαλλιά, αλλά εγώ δεν αντιλήφθηκα ότι με άγγιξε. Άκουσα μόνο όταν είπε ότι η δωδέκατη άμαξα δεν έχει πάτο. Φοβόμουν να καθίσω σ' αυτήν, αλλά η Μητέρα του Θεού με έσπρωξε στη γη απ' αυτή.

Μετά απ αυτό εγώ συνήλθα και ενσυνείδητα στεκόμουν και κοίταζα. Ήταν μιάμιση η ώρα το απόγευμα. Μετά από κείνο το φως που είδα εκεί όλα στη γη μου φαίνονταν άσχημα και δεν μου άρεσε που ήμουν στη γη, αλλά τι να κάνω. Τώρα είπα μόνη μου στην ψυχή μου: «πήγαινε στο σώμα»! Τότε βρέθηκα πάλι στο νοσοκομείο και πήγαμε στο ψυγείο που φύλαγαν τα πτώματα. Αυτό ήταν κλειστό, αλλά εγώ μπήκα μέσα χωρίς κώλυμα και είδα το νεκρό μου σώμα: Το κεφάλι μου ήταν γυρισμένο λίγο προς τα πλάγια, ενώ η μέση μου πιέζονταν από νεκρούς. Μόλις η ψυχή μου μπήκε στο σώμα, αμέσως αισθάνθηκα ισχυρό ψύχος. Κάπως απελευθέρωσα την πιεσμένη μέση μου, διπλώθηκα και έσφιξα τα γόνατα με τα χέρια. Τη στιγμή εκείνη έβαλαν μέσα το νεκρό σώμα κάποιου ανθρώπου και όταν άναψαν το φως με είδαν σκυμμένη, ενώ εκείνοι συνήθως βάζουν όλους τους νεκρούς με το πρόσωπο προς τα πάνω. 

Βλέποντάς με έτσι οι νοσοκόμοι φοβήθηκαν και από το φόβο διασκορπίστηκαν. Επέστρεψαν με δύο γιατρούς, που αμέσως διέταξαν να ζεσταθεί το μυαλό μου με λάμπες. Στο σώμα μου υπήρχαν οκτώ τομές (μάθαιναν πάνω σ αυτό): τρεις στο στήθος και οι υπόλοιπες στην κοιλιά. Δύο ώρες μετά το ζέσταμα του κεφαλιού άνοιξα τα μάτια καιμόλις μετά από 12 μέρες μίλησα.

Το πρωί μου έφεραν πρωινό τηγανίτες με βούτυρο και καφέ (ήταν μέρα νηστείας), αλλά δεν ήθελα να φάω και τους είπα ότι δε θα φάω. Οι νοσοκόμοι έφυγαν πάλι και όλοι στο νοσοκομείο άρχισαν να με προσέχουν. Ήλθαν οι γιατροί και με ρώτησαν γιατί δεν θέλω να φάω. Τους απάντησα: «καθίστε και θα σας διηγηθώ τι είδε η ψυχή μου. Όποιος δεν νηστεύει τις μέρες της νηστείας, αυτός θα φάει βρωμερά και σιχαμερά πράγματα. Γι αυτό σήμερα δε θα φάω όπως και σ' όλες τις νηστείες δε θα αρτυθώ». Οι γιατροί από την έκπληξη, τη μια κοκκίνιζαν την άλλη κιτρίνιζαν και οι ασθενείς με άκουγαν προσεκτικά. Κατόπιν συγκεντρώθηκαν πολλοί γιατροί και εγώ τους είπα ότι τίποτε πλέον δεν με πονάει. Τότε άρχισε να έρχεται σε μένα κόσμος και μάλιστα πολύς και εγώ σε όλους διηγιόμουνα και έδειχνα τις πληγές. Η αστυνομία άρχισε να διώχνει τον κόσμο και μένα με μετέφεραν σε άλλο νοσοκομείο. Εκεί ανάρρωσα τελείως και παρακάλεσα τους γιατρούς να με γιατρέψουν όσο το δυνατό νωρίτερα τις τομές που μου έκαναν μαθαίνοντας πάνω μου. Τότε με έβαλαν πάλι στο χειρουργικό τραπέζι και όταν οι γιατροί άνοιξαν την κοιλιά μου είπαν : «Γιατί χειρουργήσανε τελείως υγιή άνθρωπο;». Εγώ τότε τους ρώτησα: «Ποια είναι η αρρώστια μου;» Αυτοί μου απάντησαν : «Τα εντόσθιά σας είναι υγιή και καθαρά όπως του παιδιού». Τους είπα ότι τα μάτια μου ήταν δεμένα κατά τη διάρκεια της εγχείρησης, αλλ ότι, παρ όλα αυτά, είδα το εσωτερικό μου στον καθρέπτη του ταβανιού. Ήλθαν και οι γιατροί που έκαναν την εγχείρηση και όταν πλησίασαν είπαν: «Που είναι η αρρώστια της; τα εντόσθιά της ήταν όλα διαλυμένα και προσβεβλημένα από τον καρκίνο και τώρα είναι τελείως υγιή». Τους απάντησα: ο ΚΥΡΙΟΣ ο ΘΕΟΣ φανέρωσε το έλεός του πάνω σε μένα την αμαρτωλή, για να ζήσω ακόμη και μαρτυρήσω στους άλλους ό,τι είδα και ό,τι μου συνέβη. ΕΚΕΙΝΟΣ, ο ΚΥΡΙΟΣ ο ΘΕΟΣ πήρε ότι κατεστραμμένο ήταν μέσα μου και μου έδωσε υγιή, σε όλους θα το διηγούμαι, ώσπου να πεθάνω. Κατόπιν είπα στο γιατρό: «Βλέπεις πως γελαστήκατε;» και εκείνος απάντησε ότι «τίποτε δεν ήταν υγιές μέσα σου». «Τι νομίζετε τώρα;» τον ρώτησα εγώ. Απάντησε: «σε αναγέννησε ο ΥΠΕΡΤΑΤΟΣ!» Τότε του απάντησα: «Αν πιστεύετε σ' αυτόν κάντο τον σταυρό σας και παντρευτείτε στην εκκλησία». Ο γιατρός κοκκίνισε γιατί ήταν Εβραίος. Πρόσθεσα ακόμη: γίνου αρεστός στον Κύριο το ΘΕΟ.

Κατόπιν άφησα το νοσοκομείο, κάλεσα τον ιερέα που νωρίτερα ενέπαιζα και του έκανα επιθέσεις, αποκαλώντας τον χαραμοφάη. Του διηγήθηκα όλα όσα μου συνέβησαν, εξομολογήθηκα και μετάλαβα των αγίων του Χριστού μυστηρίων. Τον κάλεσα και ευλόγησε το σπίτι μου, γιατί ως τώρα σ αυτό βασίλευε η αμαρτία, η μικρότητα, το μεθύσι, ο εμπαιγμός και η μάχη.

Τώρα εγώ η αμαρτωλή ΚΛΑΥΔΙΑ που είμαι 40 χρονών με την βοήθεια του Θεού και της Ουράνιας Βασίλισσας, ζω χριστιανικά. Πηγαίνω τακτικά στη εκκλησία, στο ναό του Θεού και ο Κύριος με βοηθάει. Από όλες τις μεριές του κόσμου με επισκέπτονται άνθρωποι και εγώ διηγούμαι σε όλους όσα μου συνέβησαν, είδα και άκουσα. Με τη βοήθεια του Θεού τους δέχομαι όλους, διηγούμαι σε όλους τι ήμουν πριν, τι μου συνέβη τώρα και για ποιο λόγο είμαι τώρα πιστή.

Ας είναι δοξασμένος ο Κύριος ο Θεός! Όλους τους συμβουλεύω να προσέχουν πως ζουν, γιατί πράγματι υπάρχει άλλος κόσμος και άλλη ζωή και ότι ο καθένας θα δώσει λόγο για τα γήινα έργα του και ότι ανάλογα μ' αυτά θα έχει πλήρως δίκαια ανταμοιβή ή τιμωρία και μάλιστα αιώνια. Να ζήτε όλοι χριστιανικά και κατά ΘΕΟΝ. ΑΜΗΝ.

Ουστγιούζινα Κλαύδιγια Νικίτισνα.  

http://www.impantokratoros.gr

Επικοινωνία ζωντανών και νεκρών. Επαφές με την άλλη ζωή! (μέρος Β)

$
0
0
Τα Μνημόσυνα και η Θ. Λειτουργία ωφελούν τους νεκρούς

«Περιοριζόμαστε σ’ ένα τέτοιο γεγονός, που αναφέρει ο άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος:Σ’ ένα μοναστήρι ήταν ένας μοναχός, ονόματι Ιούστος, που έπασχε από τη νόσο της φιλαργυρίας. Αρρώστησε και απέθανε αμετανόητος. Ο ηγούμενος έδωσε εντολή να κάνουν για την ψυχή του, τριάντα συνεχείς Θ. Λειτουργίες. Όταν τελείωσαν οι Θ. Λειτουργίες, ο νεκρός φανερώθηκε μια νύχτα στον κατά σάρκα αδερφό του, ονόματι Καπιόσο.
- Πως είσαι εκεί που βρίσκεσαι; (τον ρώτησε ο Καπιόσος)
- Μέχρι τώρα ήμουν πολύ άσχημα. Τώρα όμως είμαι καλά.
Ο Καπιόσος πήγε στο μοναστήρι. Ανήγγειλε στους μοναχούς το όραμα που είδε. Μέτρησαν μια μια τις ημέρες και βρήκαν, πως την ημέρα που εμφανίσθηκε ο νεκρός, συμπληρώθηκαν οι τριάντα Θ. Λειτουργίες». (Ευεργετινός. Τομ. Β’, σελ. 109).


Οι ψυχές & η συγχώρεση μεταξύ μας

«Ένας μοναχός έφτιαξε αντικλείδι και με αυτό άνοιγε το κελί ενός Γέροντα και του έπαιρνε τα λίγα χρήματα που είχε. Το είδε ο γέροντας και έγραψε ένα σημείωμα, που έλεγε: «κύριε, αδελφέ μου, όποιος και αν είσαι, σε παρακαλώ, δείξε αγάπη και άφησε τα μισά χρήματα για τις ανάγκες μου». Χώρισε λοιπόν τα χρήματα σε δύο ίσα μέρη, κι έβαλε και το σημείωμα. Όμως, και πάλι ο κλέφτης πήρε όλα τα χρήματα, σκίζοντας το σημείωμα.

Μετά δύο χρόνια έρχεται στα πρόθυρα του θανάτου ο κλέφτης μοναχός, μα παιδευότανε και η ψυχή του δεν έβγαινε. Τότε κάλεσε τον Γέροντα και τού λέει:

- Συγχώρεσέ με και προσευχήσου για μένα, Γέροντα. Εγώ ήμουν που σου έκλεβα τα χρήματα. Και του λέει ο Γέροντας.

- Μα, γιατί ευλογημένε δεν το ‘λεγες νωρίτερα; Ωστόσο, προσευχήθηκε ο Γέροντας, κι έτσι ο μοναχός παρέδωσε το πνεύμα του» (Έρως Ερήμου, Μικρό Γεροντικό Δ Π.Β. Πάσχου, εκδ. Ακρίτας σελ. 64)

«Σε περιοχή της Ναυπακτίας Αιτωλ/νίας, ένα ανδρόγυνο, ο Κωνσταντίνος και η Παρασκευή, δεν ζούσε ειρηνικά. Η σύζυγος Παρασκευή απέθανε, χωρίς να συγχωρηθεί με το σύζυγο της. Οπότε φανερώνεται στο σύζυγο της και του λέει: « Δεν συγχωρηθήκαμε. Πήγαινε στον τάφο μου, και πες τρεις φορές: «Παρασκευή, σε συγχωρώ!» (αρχ. Βασιλείου Μπακογιάννη, ο.π. σελ 136)

«Η κ. Χ. διηγήθηκε κάτι που συνέβη σε συγγενικό της περιβάλλον. Μια γυναίκα-θεία κατηγορούσε συνεχώς και με πάθος τις ανιψιές τις. Έτσι, μια απ’ αυτές, πάνω στην αγανάχτηση της, ξεστόμισε εις βάρος της θείας της κατάρα. «Να μην ξεψυχήσει (είπε), αν δεν την ποτίσω η ίδια νερό με τη χούφτα μου». Η θεία της έφτασε στη δύση του επίγειου βίου τη. Επί δεκαπέντε (!) ημέρες «χαροπάλευε», αλλά δεν ξεψυχούσε. Η ανιψιά (που είπε την κατάρα) κατάλαβε τι έφταιγε. Συγχώρεσε εκ βάθους την ετοιμοθάνατη, της έδωσε νερό με τη χούφτα της, και ευθύς ξεψύχησε εν ειρήνη!» (αρχ. Βασιλείου Μπακογιάννη, Μετά θάνατον σελ. 51)

Πρόγνωση θανάτου προειδοποιήσεις & σημάδια

«Στην Καλαμάτα ένα ανδρόγυνο είχε ένα μικρό παιδί. Μαζί τους ζούσε και ο πατέρας τους. Πέθανε ο πατέρας τους. Οι γονείς έκρυψαν το παιδί τους, για να μην δει τον παππού νεκρό. Εγινε η κηδεία. Και ετάφη ο νεκρός. Το παιδί όμως αναζήτησε τον παππού. Και οι γονείς του για να το καθησυχάσουν, τού είπαν: «Πάει ταξίδι μακριά στην Αθήνα. Θα γυρίσει μετά από ένα εξάμηνο». Ο μικρός ησύχασε προς το παρόν. Αλλά ξαναρωτά: «Πού είναι ο παππούς;» Και έλαβε πάλι την ίδια απάντηση.

Το παιδί αρρώστησε. Και μάλιστα σοβαρά. Μεταφέρθηκε επειγόντως στο νοσοκομείο. Η κατάστασή του κρίσιμη. Και θυμάται τον… παππού! Ξαναρωτά για αυτόν. Και οι γονείς του απαντάνε: «Θα του γράψουμε να έρθει επειγόντως!» Αλλά έλαβαν την απάντηση έκπληξη: «Μην του γράφετε! Θα πάω εγώ να τον βρω!» Τάχασαν οι γονείς! Σαστισμένοι, τον ρωτάνε: «Πότε θα πας;». Και απάντησε ο μικρός: «Σήμερα έχουμε Δευτέρα. Και συνεχίζει: Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σαββάτο, Κυριακή ώρα 1.10 μ.μ. θα πάω να βρω τον παππού!» Πράγματι. Κυριακή ώρα 1.10 μ.μ. ξεψύχησε!... (αρχ. Βασιλείου Μπακογιάννη, Το μεγάλο Σόκ! Σελ. 36-37))

«Στην κυρία Ο. από του Γκούτσε.

Προειδοποιήσεις για τον θάνατο κάποιου προσώπου αναμφισβήτητα υπάρχουν. Και μάλιστα είναι τόσο συχνές και πολυάριθμες που θα μπορούσαμε να τις εκλάβουμε ως κανόνα. Οπωσδήποτε θα έχετε ακούσει για το ότι ραγίζουν τα ποτήρια ή τα τζάμια του παράθυρου ή ότι η φωτογραφία κάποιου νεκρού συγγενή πέφτει σε άλλο σημείο. Και το δικό σας όνειρο για το θάνατο κάποιου πολύ σημαντικού προσώπου είναι ξεκάθαρη προειδοποίηση. Ανάψτε κερί και μοιράστε ελεημοσύνη για την ψυχή του». (αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς,Δεν φτάνει μόνο η πίστη, σελ. 304)

Οι νεκροί νοιάζονται για τις ανάγκες μας…

«Έλεγε ο αββάς Σισώης: «όταν ήμουν σε σκήτη με το Μακάριο, ανεβήκαμε να θερίσουμε μαζί εφτά ονόματα, και να μια χήρα σταχομαζώχτρα πίσω μας έκλαιε ασταμάτητα. Φώναξε , ο γέρων τον κάτοχο του χωραφιού και του είπε: Τι έχει αυτή η ηλικιωμένη γυναίκα και όλο κλαίει; Του απαντά: Στον άνδρα της είχε εμπιστευτεί κάποιος ένα ποσό, αλλά πέθανε ξαφνικά και δεν είπε πού το είχε κρύψει. Θέλει, λοιπόν, τώρα ο κύριος του ποσού να πάρει αυτήν και τα παιδιά της και να τους κάμη δούλους του».

Του λέγει ο Γέρων: «Πες της να έλθει σε εμάς, εκεί όπου αναπαυόμαστε από το λιοπύρι. Και σαν ήλθε η γυναίκα, τής είπε ο γέρων: Γιατί κλαίς έτσι ασταμάτητα! Και απαντά: Στον άνδρα μου εμπιστεύτηκε κάποιος ένα ποσό. Αλλά πέθανε και δεν πρόλαβε να μου πει πού το είχε βάλει. Και τής λέγει ο γέρων: Πάμε να μου δείξεις πού τον έθαψες. Και παίρνοντας τους αδελφούς κοντά του, βγήκε μαζί με εκείνην. Σαν ήλθαν δε στον τάφο, τής είπε ο γέρων: Πήγαινε στο σπίτι σου.
Και αφού προσευχήθηκαν φώναξε ο γέρων το νεκρό και τού λέει: Πού έβαλες το ποσό που σού εμπιστεύθηκαν; «Και εκείνος αποκρίνεται και του λέει: Στο σπίτι μου είναι κρυμμένο, κάτω από το πόδι του κρεββατιού. Και του λέει ο γέρων: Κοιμήσου πάλι έως την ημέρα της αναστάσεως» (Είπε Γέρων, Το Γεροντικόν, σελ. 150-151)

«Έλεγαν πάλι ότι μια ανύπανδρη κόρη, ευλαβική και αυτή όπως ο πατέρας της, ονόματι Ειρήνη. Σ’ αυτήν, κάποιος γνωστός εμπιστεύτηκε ένα πολύτιμο κόσμημα. Και εκείνη, για να το ασφαλίσει καλύτερα, το έκρυψε στη γη. Ύστερα δε από λίγο, έφυγε από αυτήν εδώ τη ζωή. Ήλθε δε μετά από καιρό εκείνος που της είχε εμπιστευθεί το κόσμημα. Και μη βρίσκοντας τη κόρη, απευθύνθηκε στον πατέρα της, τον Αββά Σπυρίδωνα. Του μιλούσε δε πότε με το κακό και πότε με το καλό.
Λυπημένος λοιπόν ο γέρων για τη ζημία του ανθρώπου εκείνου, πήγε στο μνήμα της θυγατέρας του και παρακαλούσε το Θεό να του δείξει πριν της ώρας της την υποσχεμένη ανάσταση. Και πραγματικά, η ελπίδα του δε διαψεύσθηκε. Γιατί, πάλι ζωντανή η κόρη παρουσιάζεται στον πατέρα της. Και αφού φανέρωσε τον τόπο, όπου ήταν κρυμμένο το κόσμημα, πάλι χάθηκε. Και παίρνοντας ο γέρων το κόσμημα, το έδωσε στον κάτοχο του». (Είπε Γέρων, Γεροντικό, σελ. 262)

«Η κ. Κων. Κ., κάτοικος Πατρών, τον Ιούνιο του 1997 μού διηγήθηκε: Όταν ήταν μικρή, έμεινε ορφανή από πατέρα. Μεγάλωσε, παντρεύτηκε. Δημιούργησε μια φτωχή οικογένεια. Μια Παρασκευή ημέρα τής εμφανίζεται ο νεκρός πατέρας της και τής λέει: «Την Δευτέρα γίνεται κλήρωση του λαχείου. Πάρε ένα λαχείο με τον αριθμό αυτό:…».

Ξύπνησε. Δεν έδωσε σημασία. Όνειρο ήταν, είπε. Την Δευτέρα διαπίστωσε μετ’ εκπλήξεως πως ο τυχερός αριθμός (που κέρδισε τα εκατομμύρια…) ήταν ο αριθμός που υπέδειξε ο νεκρός πατέρας της» (αρχ. Βασιλείου Μπακογιάννη, Μετά θάνατον σελ. 108-109)

«Ο Αλέξιος Χομιάκοβ, ξαφνικά έχασε τη σύζυγο του, με την οποία ζούσε σε ευτυχέστατο γάμο. Παρόλο που ήταν δυνατός στην πίστη ο Χομιάκοβ έπεσε σε απελπισία εξαιτίας τούτου του χωρισμού. Όμως κάποια νύχτα εμφανίστηκε στον ύπνο του η συγχωρεμένη και του είπε : «Μην απελπίζεσαι!».
Αυτό ενθάρρυνε πλήρως τον Χομιάκοβ, ώστε συνέχισε και άλλο να μάχεται για την πίστη του Χριστού με την ίδια σφοδρότητα όπως και πριν. Άραγε, δεν είναι κι αυτή επιρροή εκείνου του κόσμου σ’ αυτόν εδώ, από τον Χριστό και μέσω του Χριστού; Και που βρίσκεται το τέλος στον ανεξάντλητο πλούτο τέτοιων παραδειγμάτων, από τα οποία δεν γίνεται να μην βρείτε κι εσείς τουλάχιστον ένα στην δική σας ζωή;» (αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς,Δεν φτάνει μόνο η πίστη σελ. 53)

Γράφει ο Γρηγόριος για τον φίλο του Βασίλειο…

«…Και τώρα εκείνος (ο Μέγας Βασίλειος) είναι εις τον ουρανόν και εκεί προσφέρει τας θυσίας του δι ημάς, καθώς νομίζω, και προσεύχεται δια τον λαόν· εγκαταλείποντας μας δεν μας έχει εγκαταλείψει ολότελα. Και ο Γρηγόριος μισοπεθαμένος και εις τα μισά κομμένος, απεσπασμένος από την μεγάλη συζυγία και σέρνων βίον πονεμένον και όχι καλοτάξιδον, αυτός είναι ο φυσικός δρόμος μακράν από εκείνον, δεν γνωρίζω που θα καταλήξω, έπειτα από την παιδαγωγία εκείνου.
Και τώρα ακόμα με νουθετεί και με σωφρονίζει με εμφανίσεις του κατά την νύκτα, εάν κάποτε πέσω έξω από το πρέπον». (Γρηγορίου Θεολόγου,Εις Μέγαν Βασίλειον, εκδ. ΕΠΕ τομ. 6 σελ. 267)

«Η Παναγία θαυματουργεί σε προσκυνητές…

Τον φετινό Δεκαπενταύγουστο επισκέφθηκα για προσκύνημα την ιερά Μονή των Ιβήρων. Εκεί ο ευλαβής προσκυνητής κ. Στέργιος Κισκίνης, κάτοικος Σταγείρων Χαλκιδικής, μας διηγήθηκε το ακόλουθο περιστατικό:

   «Πριν από εφτά ολόκληρα χρόνια βρισκόμουνα σε ολονύκτια αγρυπνία της μονής και προσευχόμενος μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, που λένε «Πορταΐτισσα» , κάθισα για λίγο στο στασίδι απέναντι από την εικόνα. Εκεί από την κούραση μου ήρθε ένας πολύ ελαφρός ύπνος, τόσο που δεν καταλάβαινα αν κοιμόμουν ή αν ήμουν ξύπνιος. Στην κατάσταση αυτή βρισκόμενος, βλέπω μπροστά μου τη γυναίκα μου Χρυσάνθη, η οποία είχε    πεθάνει πριν από 15 και πλέον χρόνια, και μου λέει: « Στέργιο, σήκω και φύγε αμέσως, γιατί το παιδί μας ο Άγγελος χτύπησε σε δυστύχημα».

    Εγώ τότε είπα στη γυναίκα μου: «Πώς να φύγω Χρυσάνθη από δω»; Εκείνη μου είπε: «Έλα να πάμε. Έχω το άλογο μπροστά στην εκκλησία της Παναγίας». Την ακολούθησα και καβαλήσαμε στο άλογο. Κάθισε εκείνη στη σέλα, πήρε τα γκέμια και οδηγούσε, και εγώ κάθισα στα καπούλια του αλόγου. Έτσι φτάσαμε στο σπίτι της πεθεράς μου, στη Θεσσαλονίκη.

    Μέσα στη κουζίνα βρήκαμε τη μάνα της και η γυναίκα μου τη ρώτησε που έχουν τον Άγγελο. Εκείνη απάντησε πως δεν γνώριζε. Φύγαμε από εκεί και πήγαμε στο σπίτι του πατέρα μου Δημήτριου Κισκίνη. Η γυναίκα μου ρώτησε την πεθερά της: «Μητέρα ο Άγγελος είναι στο σπίτι;» Εκείνη απάντησε αρνητικά. Τότε γυρίσαμε πάλι στο μοναστήρι, όπου ξύπνησα πολύ ταραγμένος από την ολοζώντανη οπτασία αυτή.

    Αμέσως έτρεξα στον Πνευματικό παπά-Μάξιμο και, αφού του είπα όσα είδα στο όραμα μου, τον ρώτησα τι να κάνω στην προκειμένη περίπτωση. Εκείνος μου είπε να κάνω όπως με φωτίσει ο Θεός.

    Η μέρα είχε φέξει, η Θεία Λειτουργία, μόλις άρχιζε. Βγήκα αναστατωμένος έξω από το μοναστήρι, δεν με χωρούσε ο τόπος. Βλέπω κάτω στην παραλία ένα καΐκι, τρέχω στη θάλασσα. Ήταν ναυλωμένο για την Ιερισσό· εκεί βρήκα ταξί και το μεσημέρι σχεδόν είχα φτάσει στην Θεσσαλονίκη. Πήγα στο σπίτι της πεθεράς μου (Πλάτωνος 27) και τη ρώτησα που βρίσκεται ο Άγγελος και πως χτύπησε.

    Η πεθερά μου ξαφνιάστηκε, επειδή ήξερε πως ήμουν στο Άγιο Όρος και με ρώτησε: «Πως το ξέρεις εσύ; Πότε ήρθες; Ποιος σε ειδοποίησε; Ο Άγγελος τώρα το πρωί χτύπησε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα». Της απάντησα ότι ήρθε η κόρη της η Χρυσάνθη και μου το είπε και τη ρώτησα που ήταν το παιδί. Εκείνη δεν ήξερε λεπτομέρειες. Μόνο μου είπε πως είναι στο Δημοτικό Νοσοκομείο βαριά τραυματισμένος.

    Φεύγω αμέσως, πηγαίνω στο Νοσοκομείο και βρίσκω εκεί το παιδί μου να το έχουνε βάλει στο γύψο, όπου έμεινε έξι μήνες και στη συνέχεια για ένα χρόνο φορούσε σιδερένιο νάρθηκα, γιατί είχε θλάση του σπονδυλικού αυχένος.

    Ότι γλύτωσε το τρίτο αυτό παιδί μου από βέβαιο θάνατο, το θεώρησα θαύμα της Παναγίας της «Πορταΐτισσας» στην οποία προσευχόμουν κείνη την ολονυκτία. Γι’ αυτό γύρισα αμέσως στο Μοναστήρι των Ιβήρων, παρακάλεσα τους πατέρες και κάναμε σαρανταλείτουργο και ευχαρίστησα έτσι την κυρία Θεοτόκο, με την πρεσβεία και την επέμβαση της οποίας σώθηκε το παιδί μου. (το Γεροντικό από το περιβόλι της Παναγιάς, π. Ανδρέου Θεοφιλόπουλου σελ. 347-350)
ΠΗΓΗ

Η Δ' Οικουμενική Σύνοδος, οι Αιρετικοί Μονοφυσίτες και το Θαύμα της Αγίας Ευφημίας

$
0
0
Η Δ' Οικουμενική Σύνοδος, οι Αιρετικοί Μονοφυσίτες 
και το Θαύμα της Αγίας Ευφημίας

Η Δ΄Οικουμενική Σύνοδοςσυγκλήθηκε στην Χαλκηδόνα το έτος 451 και τη συγκροτούσαν 630 Θεοφόροι Πατέρες. Καταδίκασε την αιρετική διδασκαλία του Ευτυχούς, ο οποίος δίδασκε ότι ο Χριστός είχε μόνο μία φύση, την θεία.Οι οπαδοί του Ευτυχούς, ονομάστηκαν Μονοφυσίτες.

Τελικώς αποχωρίστηκαν, από την Ορθόδοξη Εκκλησία, και αργότερα, αποτέλεσαν δικές τους «Εκκλησίες». Η Δ΄ Οἰκουμενική Σύνοδος, καταδίκασε τους αρχιμ. Ευτυχή και τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας των Μονοφυσιτών Διόσκορο.

Οι Μονοφυσίτες

Με την γενική ονομασία «Μονοφυσίτες» εννοούμε ένα πλήθος θρησκευτικών ομάδων με μικρές δογματικές διαφορές αναμεταξύ τους. Το μεγαλύτερο λάθος της διδασκαλίας τους- εξ ου και η ονομασία τους- είναι πως ο Χριστός είχε μια φύση, την θεϊκή.Αυτό διότι κατά την ένωση της θείας με την ανθρώπινη φύση- όπως υποστηρίζουν- υπερτέρησε η πρώτη και ούτε λίγο ούτε πολύ «απορρόφησε» την δεύτερη.Αυτήν την αυθαίρετη θεωρία επινόησε ο Αρχιμανδρίτης Ευτυχής τον 5ο αιώνα παρασύροντας μαζί του στην πλάνη πολλούς ακόμη (π.χ. Σεβήρος, Διόσκορος κλπ.).Η 4η Οικουμενική Σύνοδος καταδίκασε αυτήν την αίρεση. Η απόφαση επικυρώθηκε με το γνωστό θαύμα της Αγίας Ευφημίας. Δυστυχώς πολλοί αποκόπηκαν από την Εκκλησία μένοντας έως τώρα στην πλάνη και παραδεχόμενοι μόνον τις 3 πρώτες Συνόδους.
Φυσικά όποιος δεν αποδέχεται μέρος τις αληθείας την αρνείται ολόκληρη. Απόγονοι αυτών είναι οι Κόπτες, Συριάνοι, Ιακωβίτες, Αρμένιοι, Αιθίοπες κ.α.Υπάρχουν πλήθος παραδειγμάτων στα συναξάρια όπου αποδεικνύεται μέσα από την αγιοπνευματική ζωή των Αγίων μας πως οι διδασκαλίες όλων αυτών των ομάδων είναι αντίθετες προς την Αλήθεια της Εκκλησίας του Χριστού.

Εκ του Λημωναρίου
Ο εφημέριος της αγίας του Χριστού Αναστάσεως, που ονομαζόταν Αναστάσιος, μου διηγήθηκε ότι πήγε στον άγιο τάφο μια πλούσια και φημισμένη γυναίκα, για να προσκυνήσει, μια Κυριακή πρωί, μόνη της.

Αμέσως μόλις πλησίασε στην πόρτα του ιερατείου, που οδηγούσε στον δεξιό χορό του καθολικού, την συνάντησε η Δέσποινα Θεοτόκος μαζί με άλλες γυναίκες μυροφόρες, και η οποία την εμπόδιζε φανερά, λέγοντας: «Αφού δεν είσαι με εμάς, πώς τόλμησες να μπεις εδώ;», καθώς ανήκε στην αίρεση του Σεβήρου του ακέφαλου.
Εκείνη, όμως, παρακαλούσε πολύ και η Θεοτόκος της ξαναλέει: «Εάν δεν κοινωνήσεις μαζί μας, δεν θα εισέλθεις εδώ».
Τότε εκείνη αντιλαμβανόμενη την αιτία, ειδοποίησε στο διακονικό και της έφεραν το άγιον ποτήριον. Μόλις κοινώνησε του αχράντου σώματος και του τιμίου αίματος του Κυρίου, μπήκε ανεμπόδιστα στον δεσποτικό τάφο και προσεκύνησε.
Αυτός ο ίδιος μας διηγήθηκε ότι, όταν σκόπευε να γίνει δούκας ο Γιβήμερ, από την αίρεση του Σεβήρου, ήλθε για πρώτη φορά να προσκυνήσει το ζωοδόχο μνήμα του Δεσπότου Χριστού. Όταν πλησίασε, είδε έναν μεγάλο κριό, που όρμησε κατά πάνω του. Αυτός, κυριευμένος από φόβο, στράφηκε προς τα πίσω.
Οι ακόλουθοι του έλεγαν: «Τι έχεις αφέντη, και δεν εισέρχεσαι;». και αυτός απάντησε: «Γιατί αφήσατε τον κριό να με σχίσει;», ενώ αυτοί απορημένοι, σκύβαν μέσα και δεν έβλεπαν τίποτε έτσι του έλεγαν: «Μπες μέσα, αφέντη, δεν υπάρχει τίποτε». Και πάλι, καθώς προσπάθησε να μπει μέσα, βλέπει τον κριό να ορμά προς αυτόν. Και αυτό επαναλήφθηκε πολλές φορές. Τότε του λέει ο σταυροφύλακας (ο φύλακας του Τιμίου Σταυρού): «Πίστεψέ με, αφέντη, κάτι έχεις στην καρδιά σου και σε εμποδίζει να μπεις καλά θα κάνεις να εξομολογηθείς και να μετανοήσεις, διότι ο Θεός σου έδειξε θαύμα, για να διορθωθείς».
Τότε αυτός με δάκρυα έλεγε ότι είναι αίτιος πολλών και μεγάλων αμαρτιών και αφού έριξε τον εαυτό του στην γη, παρακαλούσε πάλι να μπει, αλλά ο κριός δεν τον άφηνε. Τότε του ξαναλέει ο σταυροφύλακας: «Άλλος, αφέντη μου, δεν υπάρχει μόνο σκέψου τι φταίξιμο έχεις». Εκείνος του απαντάει: «Μήπως εμποδίζομαι, γιατί συγκοινωνώ με την αίρεση του Σεβήρου;».
Αμέσως κατάλαβαν όλοι ότι αυτό ήταν το αίτιο. Έτσι αναθεμάτισε την αίρεση, του έφεραν το άγιο ποτήριο, κοινώνησε τα άχραντα μυστήρια και εισήλθε χωρίς εμπόδιο στον Πανάγιο Τάφο.
Εκ του Βιβλίου "Λειμωνάριον το παλαιόν" του Ιωάννου Μόσχου Εκδόσεις "Η Αγία Άννα" Θεσσαλονίκη

Το θαύμα της Αγίας Ευφημίας
Όταν ανέβηκε στην εξουσία ο Μαρκιανός, διέταξε να συγκροτηθεί Οικουμενική Σύνοδος στη Χαλκηδόνα το 451 μ.Χ. για να εξετασθεί το θέμα. Συγκεντρώθηκαν, λοιπόν, εξακόσιοι τριάντα επίσκοποι και συγκρότησαν την Αγία Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο.
Αφού συζητήθηκε το όλο θέμα καταδίκασαν τη πλάνη και αναθεμάτισαν τον Ευτύχιο. Επειδή όμως οι αιρετικοί δεν πείθονταν στις αποφάσεις της Συνόδου, οι Πατέρες έκαναν το εξής·
Έγραψαν και οι Ορθόδοξοι και οι αιρετικοί Μονοφυσίτεςσε δύο ξεχωριστά βιβλία τις απόψεις επί του θέματος. Έπειτα άνοιξαν τη θήκη, που περιείχε το λείψανο της Αγίας Ευφημίας, και τοποθέτησαν τα δύο βιβλία στο στήθος της Αγίας.
Μετά από ορισμένο χρόνο άνοιξαν πάλι τη θήκη και είδαν το βιβλίο των Ορθοδόξων, που περιείχε και την απόφαση της Συνόδου, να το κρατά η Μάρτυς στην αγκαλιά της.
Απ' αυτό το θαύμα οι μεν Ορθόδοξοι στηρίχθηκαν στην πίστη και δόξασαν τον Θεό, οι δε αιρετικοί κατανικήθηκαν.
Το Πατριαρχείο μετέφερε μαζί του στον ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, το ιερό λείψανο της Αγίας Ευφημίας, όπου στο δεξιό μέρος αυτού του ναού έγινε παρεκκλήσι της Αγίας Ευφημίας την εποχή του Πατριάρχη Κων/πόλεως Γρηγορίου. Η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη της τη 16ην Σεπτεμβρίου, τη δε μνήμη του θαύματος που συνέβη τότε στη Χαλκηδόνα, την 11ην Ιουλίου.
Έκδοση Ορθοδόξου Ιδρύματος «Ο Απόστολος Βαρνάβας»
Στο “Απολυτίκιό” της Αγίας Ευφημίας ψάλλουμε: “Λίαν εύφρανας τους ορθοδόξους, και κατήσχυνας τους κακοδόξους, Ευφημία Χριστού καλλιπάρθενε·της γαρ τετάρτης Συνόδου εκύρωσας, α οι Πατέρες καλώς εδογμάτισαν· μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος”.
Το απολυτίκιο της Αγίας μιλά για κακοδόξους. Yπάρχουν ακόμη κάποιοι που πιστεύουν ότι η "Ορθοδοξία" των Αντιχαλκηδονίων είναι αναμφίβολος και εκτός πάσης αμφισβητήσεως;
http://aktines.blogspot.gr

Δέχεται ο Θεός τον διάβολο σε μετάνοια;

$
0
0

Η ακόλουθη διήγησις που προέρχεται μάλλον από κάποια λιγότερο γνωστή παραλλαγή της συστηματικής συλλογής του Γεροντικού* σκοπό έχει να διδάξη πόσο μεγάλη είναι η φι­λανθρωπία του Θεού και ότι κανένας αμαρτωλός δεν πρέπει να απελπίζεται, ακόμη κι αν νομίζη ότι έχει γίνει όμοιος στην αμαρτία με τον διάβολο.

Κάποιος άγιος γέρον­τας, μεγάλος και διο­ρατικός, έχοντας νική­σει και ξεπεράσει ό­λους τους πειρασμούς των δαιμόνων, είχε λά­βει το χάρισμα να βλέπη οφθαλμοφανώς το πώς επιδρούν στην ζωή των ανθρώπων οι άγγελοι και οι δαίμονες· πώς δηλ. ο καθέ­νας από την πλευρά του αγωνίζονται για την ψυχές των ανθρώπων. Ήταν δε τόσο μεγάλος και υψηλός στην αρετή, που τα ακάθαρτα πνεύματα τον υπολόγιζαν πολύ και συστέλλονταν μπροστά του. Πολλές φορές τα κορόιδευε και τα ύβριζε θυμίζον­τας τους την πτώσι τους από τους ουρα­νούς και την αιώνια κόλασι του πυρός που τα περιμένει. Οι δαίμονες λοιπόν μιλούσαν με θαυμασμό για τον μεγάλο γέ­ροντα κι έλεγαν ότι κανένας να μη τολμήση στο εξής να παλέψη μαζί του ή έστω και να τον πλησίαση, μη τυχόν και πληγωθή από τον γέροντα, διότι έχει ανέλθει σε μεγάλο πλούτο απάθειας και έχει τύχει της θεώσεως με την χάρι του Παναγίου Πνεύ­ματος.

Ενώ λοιπόν έτσι είχαν τα πράγματα, κάποιος δαίμονας ρωτά έναν σύντροφο του:

— Αδελφέ Ζερέφερ (διότι αυτό ήταν το όνομα εκείνου του δαίμονος), αν κάποιος από εμάς μεταμεληθή, τον δέχεται ο Θεός σε μετάνοια; Ναι ή όχι; Και ποιος άραγε να το γνωρίζη αυτό;
Και αποκρίθηκε ο Ζερέφερ:
Θέλεις να πάω στον μεγάλο γέροντα που δεν μας φοβάται, να τον ρωτήσω τάχα σχετικά μ' αυτό και να τον δοκιμάσω;
Πήγαινε, αλλά πρόσεχε πολύ, γιατί ο γέροντας είναι διορατικός και θα καταλάβη ότι πηγαίνεις με δόλο και δεν θα πεισθή να ρωτήση τον Θεό. Αλλά πήγαινε και ή τα καταφέρνεις ή απλώς δοκιμάζεις και φεύγεις.

Πήγε λοιπόν τότε ο Ζερέφερ σ' εκείνον τον μεγάλο γέροντα και αφού πήρε σχήμα ανθρώπου, θρηνούσε και οδυρόταν μπρο­στά στον γέροντα. Ο Θεός δε θέλοντας να δείξη ότι δεν αποστρέφεται κανέναν που να έχη μετανοήσει, αλλά δέχεται όλους ό­σους προστρέχουν σ' Αυτόν, δεν αποκάλυ­ψε στον γέροντα τα σχετικά με τον δόλιο δράκοντα. Έτσι εκείνος τον έβλεπε σαν άνθρωπο και τίποτε περισσότερο. Γι' αυτό και τον ρώτησε:

Για ποιο λόγο κλαις, άνθρωπε, και θρηνείς από τα κατάβαθα της καρδιάς σου, ραγίζοντας έτσι με τα δάκρυα σου και την καρδιά μου;

Εγώ, πάτερ άγιε, δεν είμαι άνθρω­πος, αλλά, όπως μου φαίνεται, διάβολος πονηρός, λόγω του πλήθους των εγκλημά­των μου.

— Και τι θέλεις να κάνω για σένα, αδελφέ; (Διότι νόμιζε ότι από μεγάλη ταπείνωσι αυτοαπεκαλείτο δαίμων ο άνθρωπος, αφού ο Θεός δεν του είχε φανερώσει ακό­μη τι συνέβαινε στην πραγματικότητα).

Τίποτε περισσότερο δεν σου ζητώ, άνθρωπε του Θεού, παρά να παρακάλεσης πολύ τον Κύριο και Θεό σου να σου φανέρωση αν δέχεται τον διάβολο σε μετάνοια. Διότι αν δέχεται εκείνον, τότε θα δεχθή κι εμένα που δεν υστερώ σε τίποτε από λόγου του.

Να κάνω όπως θέλεις. Για την ώρα ό­μως πήγαινε σήμερα σπίτι σου κι έλα αύριο εδώ να σου πω το θέλημα του Θεού.


Και σαν έγινε αυτό, άπλωσε τα χέρια ο γέροντας εκείνο το βράδυ και παρακάλεσε τον φιλάνθρωπο Θεό να του φανέρωση αν δέχεται τον διάβολο σε μετάνοια. Κι αμέ­σως του παρουσιάστηκε άγγελος Κυρίου, φωτεινός σαν αστραπή, και του λέει:
Τάδε λέγει Κύριος ο Θεός σου: «Γιατί με παρακαλείς για χάρι του δαίμονα; Και γιατί ήρθε αυτός δολίως να σε πειράξη;»

Και πώς ο Κύριος δεν μου αποκάλυ­ψε την περίπτωσι, αποκρίθηκε ο γέροντας, αλλά μου την απέκρυψε, ώστε να μη την αντιληφθώ;


Μη λυπηθής γι' αυτό το πράγμα. Διό­τι πρόκειται για κάποια θαυμαστή οικονο­μία του Θεού προς ωφέλειαν των αμαρτω­λών, ώστε να μην απελπίζωνται. Διότι κα­νέναν από εκείνους που προσέρχονται σ' Αυτόν δεν τον αποστρέφεται ο υπεράγαθος Θεός, ακόμη κι αν αυτός είναι ο ίδιος ο Σατανάς και διάβολος. Επίσης γίνεται αυτό για να φανή η σκληρότης και απόγνωσις των δαιμόνων. Όταν λοιπόν έλθη, μη τον σκανδαλίσης απ’ την αρχή, αλλά πες του τα εξής: «Για να καταλάβης ότι ο Θεός είναι φιλάνθρωπος και κανένα από όσους προστρέχουν σ' Αυτόν δεν τον απο­στρέφεται, ακόμη κι αν αυτός είναι δαίμων και διάβολος, υποσχέθηκε και σένα να σε δεχθή, εάν βέβαια φύλαξης αυτά που σε προστάζει». Και τότε θα σου πη: «Ποια εί­ναι αυτά;» Κι εσύ να του πης: «Ο Κύριος και Θεός γνωρίζει πολύ καλά ποιος είσαι και από πού ήρθες, για να Τον δοκιμάσης. Διότι εσύ είσαι το αρχαίο κακό, που από την υπερηφάνεια σου δεν έχεις μάθει να γί­νεσαι καινούργιο καλό. Πώς λοιπόν θα μπόρεσης να ταπεινωθής και να βρης έλεος με την μετάνοια; Για να μην έχης όμως πρόφασι απολογίας ενώπιον Του κατά τη ημέρα της κρίσεως ότι δήθεν ήθελες να μετανοήσης κι ο Θεός δεν σε δέχθηκε, πρόσε­χε στα λόγια μου, πώς πρέπει ν' αρχίσης τη σωτηρία σου. 

Ο Κύριος είπε να καθήσης επί τρία χρόνια σε ένα τόπο ακίνητος και στραμμένος μέρα-νύχτα προς ανατο­λάς και να φωνάζης εκατό φορές με δυ­νατή φωνή: Ο Θεός, ελέησόν με το αρχαίον κακόν και πάλι άλλες εκατό φορές με δυνατή φωνή: Ο Θεός, ελέησόν με το βδελύγμα της ερημώσεως και πάλι άλλες τό­σες Ο Θεός, ελέησόν με την εσκοτισμένην απάτην. Αυτά να τα φωνάζης αδιάκοπα, γιατί δεν έχεις σώμα για να κουρασθής και να λιποψυχήσης. Όταν δε τα κάνης αυτά με ταπείνωσι, τότε θα επανέλθης στην αρ­χαία τάξι και θα συγκαταριθμηθής με τους αγγέλους του Θεού». Αν λοιπόν συμφωνήση μαζί σου να τα κάνη αυτά, δέξου τον σε μετάνοια. Αλλά γνωρίζω καλά ότι το αρ­χαίο κακό δεν γίνεται καινούργιο καλό. Γράψε όμως αυτά που θα συμβούν, για να σώζωνται μέχρι των εσχάτων ημερών, ώστε να μη απελπίζωνται όσοι θέλουν να μετα­νοήσουν. Διότι αυτή η διήγησις θα συντέ­λεση πάρα πολύ στο ναπληροφορηθούν οι άνθρωποι ότι είναι εύκολο να μην απελπί­ζωνται για την σωτηρία τους.

Αυτά είπε ο Άγγελος και ανέβηκε στους ουρανούς. Την άλλη μέρα πρωί-πρωί ήρθε ο δαίμων και άρχισε από μακριά να θρηνή υποκριτικά και να χαιρετά τον γέροντα. Ο γέροντας από την αρχή δεν ξεσκέπασε την μηχανορραφία του, μόνο έλεγε από μέσα του: «Κακώς ήρθες κλέφτη, διάβολε, σκορ­πιέ, αρχαίο κακό, το ιοβόλο φίδι το παμ­πόνηρο». Έπειτα του λέει:

— Γνώριζε ότι παρεκάλεσα τον Κύριο καθώς σου υποσχέθηκα και ότι σε δέχεται σε μετάνοια, εάν βέβαια εκτέλεσης αυτά που σε διατάζει δι' εμού ο κραταιός και πανίσχυρος Θεός.


Και ποια είναι αυτά που ώρισε ο Θε­ός να κάνω;


Ο Θεός προστάζει να σταθής σ' ένα τόπο για τρία χρόνια στραμμένος προς α­νατολάς και να φωνάζης νύχτα-μέρα επί τρία έτη εκατό φορές: Ο Θεός, ελέησόν με, το βδέλυγμα της ερημώσεως, άλλες τόσες φορές: Ο Θεός, ελέησόν με, την εσκοτισμένην απάτην κι άλλες τόσες Ο Θεός, ελέη­σόν με, το αρχαίον κακόν, και όταν τα κά­νης αυτά, θα σε συναριθμήση με τους αγγέ­λους του.
Τότε ο Ζερέφερ, ο υποκριτής της μετα­νοίας, ακούγοντας τα αυτά, γέλασε αμέ­σως δυνατά και λέει:

— Βρε σαπρόγερε, αν ήταν να αποκαλέ­σω τον εαυτό μου βδέλυγμα της ερημώσε­ως και αρχαίο κακό και εσκοτισμένη απά­τη, θα το έκανα μια και καλή από την αρχή και θα σωζόμουνα. Τώρα εγώ αρχαίο κα­κό; Μη γένοιτο! Και ποιος το λέει αυτό; Εγώ είμαι αρχαίο καλό και πολύ καλό μά­λιστα. Και δηλαδή τώρα, όσο είμαι ακόμα θαυματουργός και όλοι με φοβούνται και υποτάσσονται σε μένα, να αποκαλέσω εγώ ο ίδιος τον εαυτό μου βδελύγμα της ερη­μώσεως και εσκοτισμένη απάτη και αρχαίο κακό; Όχι, γέροντα! Όχι, όσο εξουσιάζω τους αμαρτωλούς, να γίνω εγώ δούλος αχρείος, ταπεινός και ευτελής με την μετά­νοια! Όχι, γέροντα! Όχι, γέροντα! Όχι, μη γένοιτο να καταντήσω εγώ σε τέτοια ατιμία!

Αυτά είπε το ακάθαρτο πνεύμα και εξαφανίστηκε αλαλάζοντας. Ο γέροντας τότε σηκώθηκε να προσευχηθή ευχαριστώντας τον Θεό και λέγοντας:

— Αλήθεια είπες, Κύριε, ότι αρχαίο κα­κό καινούργιο καλό δεν γίνεται.

Αυτά, αγαπητοί μου, δεν τα διηγήθηκα έτσι απλώς και τυχαία, αλλά για να πληροφορηθήτε το μέγεθος της αγαθότητος του Δεσπότου Χριστού· ότι δηλ. εάν και τον διάβολο δέχεται σε μετάνοια, πόσο μάλλον τους ανθρώπους, που για χάρι τους έχυσε το ίδιο Του το αίμα.


* Κείμενο βλ. Ξένης Μοναχής, Πορεία προς Ουρανόν, Αθήναι 1973, σελ. 41

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

http://www.impantokratoros.gr

Η φιλοσοφία αναζητεί την αλήθεια και όχι την πρωτοτυπία.

$
0
0

Η φιλοσοφία αναζητεί την αλήθεια και όχι την πρωτοτυπία

Το παρόν κείμενο του πρίγκηπος Σεργίου Τρουμπετσκόϊ μεταφράζεται για πρώτη φορά στην ελληνική. Είχε περιληφθεί στην μνημειώδη έκδοση υπό την επιγραφή “Προβλήματα ιδεαλισμού”.
 Μετάφραση Δημήτρης Μπαλτάς

Αυτή η μελέτη της φιλοσοφίαςέχει τεράστιο ενδιαφέρον και για την ιστορία του ανθρωπίνου πνεύματος και, πρώτα από όλα, για την ίδια την φιλοσοφία, δείχνοντας την αναγκαιότητα της φιλοσοφικής συνθέσεως και συνάμα προετοιμάζοντας κριτικά την σύνθεση αυτή. Υπό αυτήν την έννοια, η επιστημονική μελέτη της φιλοσοφίας μπορεί να θεωρηθεί ως ένα από τα μεγαλύτερα φιλοσοφικά επιτεύγματα του προηγουμένου αιώνα(Αριστοτέλης - I.M.Ιβηρων - Αγιο Ορος.)
 


Μελετώντας συστηματικά τους προγόνους του, ο Αριστοτέλης οικοδόμησε την δική του μεταφυσική που αποτελεί τον κώδικα των τελικών κατευθύνσεων της ελληνικής αντιλήψεως- ζητημάτων που δεν είχε επινοήσει ο Αριστοτέλης αλλά που είχαν τεθή από το σύνολο της προηγουμένης ιστορίας της σκέψεως.

Επιχειρεί να τα γενικεύσει, να τα επεξεργασθεί, και κυρίως να τα κατανοήσει αντικειμενικά. Και εάν δεν δίδει την τελική λύση, όμως τα αποσαφηνίζει βάσει της ενδελεχούς αναλύσεως των προηγουμένων διδασκαλιών. Και η πρώτη συνθήκη της επιστημονικής επεξεργασίας της μεταφυσικής είναι η αντικειμενική μελέτη των πραγματικών της προβλημάτων στην προέλευση και την εξέλιξή τους.

Ο Αριστοτέλης διαβλέπει σκοπιμότητα (τέλος=σκοπός) στη φύση και στα όσα γίνονται μέσα στη φύση και όχι τυχαιότητα και ακαταστασία ή χάος.

Τελικά, δεν μπορεί κανείς παρά να εκπλαγεί, διαβάζοντας τα επόμενα λόγιατου Σταγηρίτη σοφού, που χωρίς κάποια θεία αποκάλυψη, με μόνο τη λογική του σκέψη και την παρατήρηση, κατέληξε στο να πει ακριβώς αυτό που είπεο απ. Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή·ό,τι θα μπορούσε να συναγάγει περί Θεού ένας εχέφρων άνθρωπος, δηλ. ότι ο Θεός αποκαλύπτεται ο ίδιος και οι ιδιότητές του από τα έργα του.

Λέει ο Αριστοτέλης:«Έχουμε χρέος να θεωρούμε τον Θεό σαν πανίσχυρο πνεύμα, αθάνατο και τέλειο. Γιατί, μολονότι, είναι αόρατος στα μάτια των ανθρώπων,φανερώνεται στα έργα του»!

Ακόμη και τώρα,όπως στην εποχή του Αριστοτέλους, η ιστορία της φιλοσοφίας δίδει στην μεταφυσική το υλικό για την ανάλυσή της, με την διαφορά ότι στις ημέρες μας αυτό το υλικό είναι απείρως πιο άφθονο και καλύτερης επεξεργασίας.

Μάλιστα η σύγχρονη σκέψη αναγκάζεταινα οικοδομήσει σε ασύγκριτα ευρύτερη βάση, να υπολογίσει τα νέα και πιο σύνθετα [σ. 497] προβλήματα. Εάν η ιστορία της φιλοσοφίας είναι επιστήμη που περιγράφει και εξηγεί την προέλευση και την εξέλιξη των μεταφυσικών ιδεών, η στοιχειώδης μεταφυσική είναι αφηρημένη ιδεολογία, ως επιστήμη που ασχολείται με τους γενικούς τρόπους κατανοήσεως της Υπάρξεως. 

Κατά την διάρκεια πολλών αιώνων, μέσα στην τεράστια πολυμορφία των φιλοσοφικών διδασκαλιών, η ανθρώπινη σκέψη προσέφερε πληθώρα δυνατοτήτων για μερικούς βασικούς τρόπους κατανοήσεως του Αληθούς.

Συχνά οι ιδιαίτερες διαφορές (ενν. των μεμονωμένων διδασκαλιών) έχουν τεράστια σημασία. Διότι οι γενικές έννοιες για την Ύπαρξημπορούν να αναχθούν στις πιο βασικές σχέσεις της διάνοιάς μας με το εγνωσμένο, στην πιο αντικειμενική λογική της καθαρής διάνοιας.

Μπορούμε, όπως ο Χέγκελ, να προσπαθήσουμε να οικοδομήσουμε αυτήν την λογική διαλεκτικά, δια της εις άτοπον απαγωγής [σ. 498] των βασικών κατηγοριών της ή των πλέον γενικών διανοητικών σχημάτων· αλλά τέτοιο αφηρημένο σύστημα, σε κάθε περίπτωση έχει ανάγκη από έλεγχο.

Γι’ αυτό, προτού να το οικοδομήσουμε,έστω για να το οικοδομήσουμε σωστά, πρέπει να εξετάσουμε όλους τους τρόπους με τους οποίους η ανθρώπινη σκέψη, καθ’ όλην την διάρκεια της εξελίξεώς της, προσδιορίζει την σχέση της με την Ύπαρξη. Δεν πρέπει να επινοήσουμε την δική μας υποκειμενική μεταφυσική, αλλά να την μελετήσουμε μαζί με την φιλοσοφία, να μελετήσουμε αντικειμενικά εκείνα τα μεταφυσικά προβλήματα που είχαν τεθή από την ανθρώπινη διάνοια και τους τρόπους με τους οποίους αυτή τα έλυνε.

Συχνά τυχαίνει να ακούσει κανείς παράπονα για τον «ιστορισμό», τους φόβους μήπως ζημιωθεί η πρωτοτυπία της προσωπικής φιλοσοφικής σκέψεως από τέτοια έρευνα.Όμως, η φιλοσοφία αναζητεί την αλήθεια και όχι την πρωτοτυπία.

Η αυτοτέλεια της φιλοσοφίαςπροσδιορίζεται όχι από την υποκειμενική αυθαιρεσία, όχι από την έλλειψη σωστής μορφώσεως και θετικών γνώσεων, αλλά από το βάθος, την ειλικρίνεια, την ακεραιότητα του φιλοσοφικού ενδιαφέροντος και του εύρους της προσεγγίσεως.

www.pemptousia.gr


ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ;

$
0
0
ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ;

Μετά από κάμποσες επισκέψεις και μια σύντομη εγκατάσταση, ήρθε η ώρα για την δεύτερη προσπάθεια. Το προσωπικό αυτό blog θα σας ενημερώνει για τα νέα μου από την Πόλη, τα ρίσκα και τις περιπλανήσεις μου.

Πέμπτη, 4 Ιουλίου 2013

Το ανιστόρητο μουσείο


Έπειτα από σχεδόν 3 χρόνια περιπλανήσεων στην Πόλη και μετά από αρκετές αναβολές, πήρα την απόφαση να επισκεφτώ το αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης, με την βεβαιότητα οτι ο χώρος φιλοξενεί αμέτρητους και ανεκτίμητους αρχαιολογικούς θυσαυρούς. Εξάλλου στα εδάφη της Τουρκίας υπήρξαν ή πέρασαν δεκάδες έθνη με σπουδαία πολιτισμική επιρροή, μεγάλη κληρονομιά και επίσης λόγω της εξάπλωσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, υπήρξαν δεσμοί και με άλλες περιοχές εκτός Ασίας. Τελικά η πεποίθησή μου επιβεβαιώθηκε και στο αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης υπάρχει ένας σπουδαίος αριθμός εκθεμάτων από πολλές περιοχές, περιόδους και πολιτισμούς. Επίσης έχει γίνει καλή δουλειά όσον αφορά τις κτιριακές εγκαταστάσεις και την εποχιακή ταξινόμηση. Τέλος το εισητήριο των 10 τουρκικών λιρών δεν αφήνει περιθώρια για παράπονα, αν αναλογιστεί κανείς τις ακριβές τιμές εισητηρίων στα υπόλοιπα αξιοθέατα.

Το αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης

Το μουσείο είναι χωρισμένο σε περισσότερα από ένα κτίρια, γεγονός που διευκολύνει την χρονολογική ταξινόμηση. Στο πρώτο κτίριο που συναντά κανείς μετά την είσοδο, υπάρχουν αρκετά Μεσοποτάμια και Αιγυπτιακά εκθέματα που προσωπικά με άφησαν κάπως αδιάφορο, αφού δεν κατάλαβα την σχέση της αρχαίας φαραωνικής Αιγύπτου με το μουσείο, την Τουρκία γενικά αλλά και το οθωμανικό παρελθόν της. Από αυτό συμπεραίνω πως μάλλον επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έλαβε πράξη η τακτική συλλογής αρχαιολογικών θυσαυρών απ'όλα τα εδάφη που κατείχε. Φυσικά η τακτική αυτή συνεχίστηκε και επεκτάθηκε και μετ'έπειτα, κυρίως με τους αρχιλήσταρχους Άγγλους και Γάλλους, που κατέκλεψαν τόσες χώρες για να προμηθεύσουν τα δικά τους μουσεία με εκθέματα.

 Στήλη που βρίσκεται στον αυλόγυρο του μουσείου



Βυζαντινό λεβητοειδές κιονόκρανο

Μέσα από διάφορες περιόδους όπως η Βαβυλωνιακή ή η εποχή του σιδήρου, παρουσιάζονται πολλά ενδιαφέροντα ευρύματα αρκετών λαών, όπως για παράδειγμα οι Χετταίοι. Γενικά παρουσιάζεται όλο το ευρύ φάσμα των λαών και πολιτισμών που παρουσιάστηκαν εδώ ανά τους αιώνες.....
Όλα τα έθνη και οι πολιτισμοί, εκτός από έναν....

Έκθεμα από την περιοχή της Μεσοποταμίας

Όμορφη διακόσμηση από τον πολιτισμό των Χετταίων

Εικόνα από τους διαδρόμους του μουσείου

Ορθοστάτες κυρίως από την βόρεια Μεσοποταμία


Βαβυλωνιακό έκθεμα
Το μόνο πρόβλημα που συνάντησα κατά την διάρκεια της επίσκεψής μου στο μουσείο, ήμουν μάλλον εγώ ο ίδιος και η εθνική μου ταυτότητα, καθώς το μουσείο απευθύνεται σε όλους τους επισκέπτες του κόσμου εκτός των Ελλήνων. Όσο ταξίδευα νοερά μέσα από τις εποχές και τους τόπους που παρουσίαζαν τα εκθέματα, τόσο αυξάνονταν η απορία και η αγανάκτισή μου.

 Εκθέματα από περιοχές όπως η Λιβύη...

 ...το Λίβανο...

...την Αίγυπτο και γενικά από τα βόρεια παράλια της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Μέρη που στην εποχή μας φαντάζουν τόσο ξένα και μακρυά από εμάς.

 Πρόσοψη σαρκοφάγου με Κένταυρους και Σφίγγες...που πάντα φέρουν αρχαιοελληνικά σύμβολα, όπως η σβάστικα, που αισχρά καπηλεύτηκε από τον Αδόλφο Χίτλερ και όχι μόνον

Παρατηρώντας τα εκθέματα από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και ηπείρους, επαληθεύτηκα για την Οικουμενικότητα και την επιρροή του Ελληνικού πολιτισμού σε σχεδόν ολάκερο τον γνωστό, ως τότε, κόσμο. 

Πόσο χαμηλά τοποθετήσαμε στις μέρες μας τον πήχη του πολιτισμού που κληρονομήσαμε; 


Γιατί αντικαταστήσαμε όλο αυτό το μεγαλείο με χαζά, καταναλωτικά αγαθά και φτάσαμε στο σημείο να ταυτίσουμε την έννοια του πολιτισμού με το εισόδημα, την εξωτερική εμφάνιση, την επίσκεψη σε κοινωνικές εκδηλώσεις, σε αθλητικές διοργανώσεις και συναυλίες; Οι έννοιες και οι λέξεις έχασαν εντελώς την ετυμολογία και την σημασία τους.


Στην εποχή μας, καταλήξαμε η επιρροή και η προβολή μας στο διεθνές γίγνεσθαι, να γίνεται μέσα από αρνητικές και συκοφαντικές ειδήσεις, στερεότυπα του είδους: ήλιος, θάλασσα, τζατζίκι, μερικές αθλητικές διακρίσεις και διοργανώσεις τύπου Eurovision. Πόσο ακόμα πρέπει να παραμείνουμε στον πυθμένα ώσπου να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη αλλάγης τρόπου ζωής και την στροφή σε μια διαφορετική πολιτισμική στάση ζωής που θα έχει εξαλειφθεί ο εγωκεντρισμός μας;

Καθώς συλλογιζόμουν όλα αυτά μα και άλλα πολλά, η σκέψη μου διακόπηκε από την απορία μου για την τακτική των υπευθύνων του μουσείου. Είχα εισέλθει στην αίθουσα της Νεκρόπολης της Σιδώνος, όπου φιλοξενεί μερικές πολύ καλοδιατηρημένες σαρκοφάγους αλλά και την σαρκοφάγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου! Καλά ακούσατε φίλοι μου, ο τάφος του Μ. Αλεξάνδρου βρέθηκε μα μάλλον κρατείται ως καλό μυστικό από τους υπευθύνους του μουσείου! 

Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει και η σαρκοφάγος ανήκει στον βασιλιά Αβδαλώνυμο. Έχει πάρει αυτή την ονομασία διότι στην διακόσμησή της αναπαριστά στιγμιότυπα μαχών από την Ισσό και τα Γαυγάμηλα και σε αυτά φαίνεται να απεικονίζεται ο Μέγας Αλέξανδρος.
 
Μια σαρκοφάγος από την περιοχή του σημερινού Λιβάνου, που ουσιαστικά έχει την μορφή ενός ελληνικού ναού


Η σαρκοφάγος του Μεγάλου Αλέξανδρου...το διάβασα και η τρίχα μου σηκώθηκε κάγκελο!
Η ένστασή μου επίκειται στο οτι η διευκρίνηση δεν αναγράφεται πουθενά γύρω από την σαρκοφάγο, παρά μόνον σε μια γωνιά της αιθούσης υπάρχει γραμμένη η παρατήρηση που ήδη ανέφερα παραπάνω. Επιπλέον στο φυλλάδιο που μοιράζεται στην είσοδο του μουσείου υπάρχει η φιγούρα ενός ανδρός που ενώ δεν αναφέρεται το όνομά του, παρ'όλα αυτά γεννιούνται συνειρμοί γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο. Όσο για τους ξεναγούς, ακολουθούν και αυτοί την ίδια οδηγία και μόνον αν τύχουν σε ενημερωμένο κοινό, κατατοπίζουν τον επισκέπτη. Η τακτική αυτή, με απλά λόγια, προσδοκά να αφήσει την εντύπωση ότι το μουσείο της Πόλης είναι τόσο σπουδαίο που εκθέτει ακόμα και τον τάφο του Μακεδόνα βασιλέα. Πόσοι τουρίστες από τα πέρατα του κόσμου νομίζετε οτι κατέχουν τις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις και την αντίληψη να καταλάβουν την διαφορά; Σίγουρα ελάχιστοι. Είμαι σίγουρος οτι ακόμα και αν απευθυνθούμε σε ελληνικό κοινό, υποδεικνύοντάς τους την σαρκοφάγο, πολλοί είναι αυτοί που δεν θα αντιληφθούν την διαφορά. Ας μην αναφερθούμε λοιπόν σε Αμερικάνους, Κινέζους, Άραβες και όλα τα άλλα έθνη που κατακλύζουν το αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης.

Η σαρκοφάγος του Μέγαλου Αλέξανδρου, δίχως πουθενά να γίνεται διευκρίνηση για το λόγο ονομασίας της σαρκοφάγου

Το φυλλάδιο που μοιράζεται στην είσοδο του μουσείου. Ποιος συνειρμός γεννιέται στο μυαλό σας;

Μία ακόμα εκνευριστική τακτική που ακολουθείται στο μουσείο έχει να κάνει με την προέλευση και ταξινόμηση των εκθεμάτων. Για όλα τα εκθέματα φανερώνεται η χώρα προέλευσης του υλικού ή του ιδίου του εκθέματος. Για όλα, εκτός από αυτά του ελλαδικού χώρου. Η λέξη Ελλάδα και ελληνικός είναι απαγορευμένες λέξεις σε αυτό το μουσείο και δεν θα τις βρείτε πουθενά γραμμένες.

Αντ'αυτού υπάρχει μόνον η αναφορά στην τοποθεσία. Για παράδειγμα γίνεται λόγος για εκθέματα που βρέθηκαν στην Λήμνο ή στην Κώ αλλά δεν προσδιορίζεται στους επισκέπτες το που βρίσκονται αυτά τα μέρη. Επίσης στα ευρήματα από αλλού, αναφέρονται οι χώρες, π.χ. Λιβύη και ότι το μάρμαρο είναι από την Πάρο ή την Πεντέλη μα και πάλι δεν διευκρινίζεται που βρίσκονται αυτές οι τοποθεσίες. Απορίας άξιο για 'μένα ποιοι ήταν αυτοί οι κύριοι σε εκείνα τα μακρινά μέρη που χρησιμοποιούσαν πεντελικό και παριανό μάρμαρο. Λέτε να ήταν ντόπιοι ιθαγενείς;

Ρωμαικό έργο τέχνης από τα παράλια της Αφρικής, σύμφωνα με την επεξήγηση του μουσείου. Η Ρωμαική τεχνοτροπία σε όλο της το μεγαλείο.

Για κάποιον που θέλει να σχηματίσει μια σφαιρίκη άποψη των σπουδαίων εθνών της αρχαιότητας, αρκεί ένας περίπατος στο αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης. Εκεί θα συναντήσει όλους τους σπουδαίους πολιτισμούς που έτυχε να περάσουν από εδώ, όπως τους Μακεδόνες, τους Ρωμαίους και τους Βυζαντινούς. Όχι φίλοι μου, Έλληνες δεν υπάρχουν. Δεν βρέθηκαν ποτέ Έλληνες σε τούτα εδώ τα εδάφη.

Αυτό αναφώνησα και εγώ, περιπλανόμενος στους διαδρόμους του μουσείου και διαβάζοντας τις επιγραφές της Ρωμαικής περιόδου

Οι Μακεδόνες δημιούργησαν τα πάντα, μέχρι και ο Ιησούς Χριστός κατάγεται από εκεί, σύμφωνα πάντα με τους αντικειμενικούς και αξιόλογους γείτονές μας, Σκοπιανούς. Σιγά μην έμενε απ'έξω η Τουρκία και τα εδάφη της.

Έπειτα, ο Ρωμαικός πολιτισμός υπήρξε κάτι το συγκλονιστικό και το τεράστιο, αφού ως γνωστόν οι Ρωμαίοι ήταν και πολυάριθμοι αλλά και με δική τους αυτόνομη τεχνογνωσία, πολιτισμό, τέχνη, θρησκεία, στρατιώτες, πληθυσμό και επομένως ήταν εύκολο να ξεχυθούν στα εδάφη που εξάλλου δεν υπήρχε και κάτι αξιόλογο εκεί.
Όσο για τους Βυζαντινούς...εεε εντάξει...ήταν ένας πολιτισμός και αποτελούνταν κατά πλειοψηφία από ένα έθνος που σχεδόν μισούσε τους Έλληνες (σύμφωνα πάντα με απόψεις κορυφαίων επιστημόνων της Ελλάδας μας) και που δημιουργήθηκε από το πουθενά και γι'αυτό τον λόγο, έτσι ξαφνικά, ένα ξημέρωμα, χάθηκε.


Όλα είναι λιτά και εύκολα για κατανόηση, αρκεί να παρακολουθήσει κανείς την πορεία της Ιστορίας απ'τα εκθέματα και τις περιγραφές του αρχαιολογικού μουσείου της Πόλης.


Εικόνα που μου θύμισε κάτι από το μουσείο της Ακρόπολης
Κίονας από την Μικρά Ασία, άρα λογικά από τους αρχαίους Τούρκους

Επικηδεια στήλη με αφιερώματα

Μαζί σε αυτή την επίσκεψη ήταν και ο φίλος Σταύρος από το History of Turkey. Κάποια στιγμή γύρισε προς το μέρος μου και εύστοχα μου είπε: "Ρε σύ, τι είναι τούτοι; Αυτοί σε λίγο θα διεκδικήσουν και τα "Ελγίνεια" από το Λονδίνο!". 


 Μωσαικό Ρωμαικής (άρα λογικά κατασκευασμένο από Λατίνους) περιόδου από την Κω που απεικονίζει πολεμιστές με ηρωικά ονόματα όπως ο Υδεύς, ο Λευκάσπις, ο Πακτωλός και ο Νυμφαίος. Τώρα για όποιον τουρίστα αναρωτηθεί τι είναι η Κώς, υπάρχει και η διευκρίνηση: Istanköy!

Το περίφημο Φριγυκό αλφάβητο!!! Από ευγένια μάλλον απέφυγαν να γράψουν ότι το δανειστήκαμε κι εμείς , ώστε μετά από μερικές μετατροπές να το χρησιμοποιήσουμε ως Ελληνικό!

Ακολουθώντας την πορεία του χρόνου, έφτασα στα βυζαντινά χρόνια και πρέπει να παρεδεχτώ ότι περίμενα κάπως μεγαλύτερη και πλουσιότερη την πτέρυγα που αφορά την λεγόμενη Βυζαντινή περίοδο. Εκτός της φθοράς του χρόνου και της αδιαφορίας για την αρχαιολογία στους πρώτους αιώνες μετά την Άλωση, που είχε σαν αποτέλεσμα να χαθούν πολλοί θυσαυροί, υπήρξε και το γεγονός την εσκεμμένης καταστροφής κειμηλείων, όχι μόνο από την τουρκική και οθωμανική πλευρά αλλά ας μην παραβλέπουμε και την λεηλασία των ομόθρησκων Λατίνων κατά την πρώτη Άλωση (διάβασε σχετικά εδώ). Όλα αυτά συνέβαλαν δυστυχώς στο να πάρω μια μικρότερη γεύση Βυζαντίου από αυτή που προσδοκούσα.

Ένα από τα κεφάλια από τον κίονα των Όφεων (διάβασε την ανάρτηση εδώ), μεγάλη συγκίνηση να βλέπω την κεφαλή με την τόσο σπουδαία ιστορία. Παρεπιπτόντως η στήλη καταστράφηκε από έναν μεθυσμένο Πολωνό που σκαρφάλωσε στην στήλη


Η καμπάνα που κάποτε βρίσκονταν στην κορυφή του πύργου του Γαλατά (διάβασε και εδώ)Σε περίοπτη θέση βρίσκεται ένα κομμάτι της αλυσίδας που είχε κλείσει τον Κεράτιο κόλπο, καθιστώντας αδύνατη την είσοδο του Οθωμανικού στόλου στο στρατηγικό στενό. Ένα συνταρακτικό κειμήλιο από τις τελευταίες στιγμές της Βασιλεύουσας.


Κομμάτι από την αλυσίδα που έκλεισε τον Κεράτιο κόλπο κατά την διάρκεια της πολιορκίας

Φωτογραφία από τα παλιά, με την αλυσίδα παρατημένη κάπου κοντά στην Αγία Ειρήνη Στο αρχαιολογικό μουσείο παρατήρησα διακοσμήσεις και τεχνικές που διαφέρουν από τα ευρέως γνωρίσματα.

Κίονας με σπάνια ιδιομορφία. Τον φαντάστηκα χρωματιστό και στολισμένο με πολύτιμα πετράδια και θαμπώθηκα
Κιονόκρανο με όμορφες λεπτομέριες, κομψές διακοσμήσεις και επιγραφές

Η φτερωτή Θεά Νίκη από την πύλη του Μπάλατ. Η αρχαιοελληνική θρησκεία παρούσα στο ελληνικό-χριστιανικό Βυζάντιο!

Παρατηρώντας τα εκθέματα ή τα απομεινάρια, πιστεύω πως εδώ ταιριάζει καλύτερα η φράση που λέει: "Στερνή μου γνώση να σ'είχα πρώτα". Στις μέρες μας οι Τούρκοι έχουν επιδοθεί σε τεράστιες προσπάθειες αναστήλωσης βυζαντινών κειμηλίων και μνημείων, αντιστρέφοντας την πρακτική που ακολουθούσαν για αιώνες. Μπορεί να γίνεται για καθαρά τουριστικούς και οικονομικούς λόγους μα σίγουρα το προτιμώ από την απόλυτη φθορά και εγκατάλειψη.


 Ψηφιδωτό από την Μονή του Χριστού Ακατάληπτου ή αλλιώς της Παναγιάς Κυριώτισσας (δες και εδώ), που αναπαριστά την Υπαπαντή του Ιησού Χριστού
Λίγο πριν τελειώσω την περιήγησή μου στην πτέρυγα που αφορά την Βυζαντινή περίοδο, η ματιά μου έπεσε σε μια μαρμάρινη πλάκα που έφερε τον Σταυρό στην μέση και τα 4Β που παραπέμπουν στο: βασιλεύς βασιλέων, βασιλεύων βασιλευόντων. Στις μέρες μας έχει επικρατήσει η άποψη να θεωρούμε ως επίσημο έμβλημα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την κίτρινη σημαία με τον δικέφαλο αετό. Αυτό δεν είναι απολύτως σωστό και φυσικά υπήρξαν πάμπολα εμβλήματα και παραλλαγές που συνόδευσαν την Αυτοκρατορία ανα τις χιλιετίες. Είναι λοιπόν λάθος να την ταυτίσουμε με μόνο μία σημαία. Επειδή όμως είναι χαρακτηριστικό του λαού μας να είμαστε απόλυτοι, αν θέλουμε οπωσδήποτε να προσδιορίσουμε ένα έμβλημα που να πλησιάζει περισσότερο από καθε άλλο την επίσημη σημαία του κράτους, τότε εκτός από τον δικέφαλο αετό, περίοπτη θέση έχει το έμβλημα με τα 4Β, τα πυρέκβολα.


Η σημαία που εδραιώθηκε στην εποχή των Παλαιολόγων

Μπορεί σε ορισμένα σημεία κατά την διάρκεια της επίσκεψής μου στο αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης να εκνευρίστηκα λίγο με την απουσία της ελληνικής αναφοράς ακόμα κι αν παντού ήταν έκδηλη η επιρροή και η παρουσία του πολιτισμού μας. Πρέπει όμως να παραδεχτώ ότι για την ελλειπή επεξήγηση δεν φταίει ούτε το επιστημονικό προσωπικό, ούτε η διεύθυνση του μουσείου. Οι οδηγίες και "η γραμμή" έρχεται από ψηλότερα και δεν είναι κάν τωρινή, παρά σταθερά διαχρονική. 
Περπατώντας στο προαύλιο χώρο του μουσείου και ταξινομώντας τις απόψεις μου, σκέφτηκα πως μάλλον δεν θα πρέπει να κατηγορίσω ούτε την εκάστοτε τουρκική κυβέρνηση. Ίσως αν βρισκόμασταν στην θέση τους και στα εδάφη μας είχαν προυπάρξει άλλοι, ενδοξότεροι από εμάς, πιθανόν να προσπαθούσαμε κι εμείς με μια παρόμοια τακτική να κουκουλώσουμε όλα αυτά που θα έβλαπταν την συνοχή και τα εθνικά μας συμφέροντα.

Τελικά αν θα έπρεπε να βρώ κάποιον υπεύθυνο και ηθικό αυτουργό για τις παραλείψεις του σπουδαίου μα συνάμα, κατά κάποιον τρόπο, ανιστόριτου μουσείου, αυτοί θα ήταν οι Γιωργάκηδες, Κωστάκηδες, Αντωνάκηδες και όλοι όσοι με την στάση τους αφήνουν τέτοια απαράδεκτα "κενά" στις σχέσεις των δύο κρατών.


Η ελληνοτουρκική προσέγγιση και φιλία δεν γίνεται να επέλθει ούτε μέσα από αναπροσαρμοσμένους "συνωστισμούς", ούτε μέσα από ζειμπέκικα και από κουμπαριές, ούτε από εισβολή αμεταγλώτιστων τουρκικών σειρών στα σπίτια μας, ούτε με επιχειρηματίες, ξεπουλήματα και success story. 


Άλλοι είναι οι τρόποι, οι μέθοδοι και οι άνθρωποι που μπορούν να φέρουν εις πέρας αυτήν την διαδικασία και όσο εμείς οι ίδιοι θα παραμένουμε δίχως Παιδεία, προσωπικότητα, λάθος στάση ζωής και άρνηση να αλλάξουμε τους εαυτούς μας, δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να αλλάξει ο διπλανός μας. Τελικά μέσα από μια επίσκεψη σε ένα ανιστόρητο μουσείο, μπορεί να πάρει κανείς ποικίλα συμπεράσματα, ακόμα και για τον ίδιο του τον εαυτό.

http://tixamperiaapothnpolh.blogspot.com/

Η Διαφορά ενός Γέροντα και ενός Γκουρού.

$
0
0

Η Διαφορά ενός Γέροντα και ενός Γκουρού. 
του Αθανάσιου Ρακοβαλή

Θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε τις διαφορές μεταξύ ενός γκουρού όπως τον δημιουργεί η παράδοση των ανατολικών θρησκειών (Ινδουισμός, Βουδισμός κ.λπ.) και ενός γέροντα όπως τον θέλει η παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Αυτές οι δύο “μορφές” είναι “θεσμοί” που υπάρχουν εδώ και χιλιετίες μέσα στις αντιδιαμετρικές αυτές παραδόσεις και ενώ εκ’ πρώτης όψεως μοιάζουν να έχουν τον ίδιο ρόλο, εν τούτοις μία βαθύτερη και προσεκτικότερη ματιά θα μας αποκαλύψει τις τεράστιες διαφορές τους. Το μπακίρι έχει το χρώμα και την λάμψη του χρυσού και μπορεί να ξεγελάσει ανθρώπους χωρίς πείρα, το έμπειρο μάτι όμως καταλαβαίνει την τεράστια διαφορά τους.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν...

1η)Ο γέροντας δείχνει τον Χριστό ενώ ο γκουρού τον εαυτό του. Και οι δύο αναλαμβάνουν να φέρουν τον άνθρωπο κοντά στον Θεό. Ο γκουρού όμως ισχυρίζεται ότι ο ίδιος είναι Θεός και απαιτεί και λαμβάνει λατρεία από τους οπαδούς του. Ο γέροντας παραδέχεται ότι είναι ένας αμαρτωλός άνθρωπος, που σκύβει το κεφάλι του κάτω από το πετραχήλι στην εξομολόγηση, και λέει ότι λατρεία πρέπει να προσφέρουμε μόνο στον Χριστό, γιατί η λατρεία αρμόζει μόνο στον αληθινό Θεό.

2η)Ο γέροντας έχει στόχο να βοηθήσει τα πνευματικά του παιδιά,να ωριμάσουν, να γίνουν ικανοί να βαδίζουν μόνα τους στην πνευματική οδό που οδηγεί στην ένωση με τον Χριστό, να γίνουν ανεξάρτητοι, χειραφετημένοι πνευματικοί άνθρωποι που δεν τον έχουν πλέον ανάγκη. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα πνευματικοπαίδια ξεπέρασαν στην αρετή και την Χάρη τους γεροντάδες τους.

Ο γκουρού ενεργεί αντίθετα. Θέλει τους ανθρώπους που είναι γύρω του να είναι οπαδοί του και κάτω από την επιρροή του μέχρι το τέλος της ζωής τους. Ζητά από τους οπαδούς του να πετάξουν το μυαλό τους γιατί τους δημιουργεί πολλά προβλήματα και να παραδώσουν ολοκληρωτικά τον εαυτό τους σε αυτόν γιατί αυτός είναι Θεός, με το πρόσχημα της πνευματικής εξέλιξης, της πνευματικής ανόδου. Έτσι σταματάει η ψυχολογική και διανοητική ανάπτυξη των οπαδών του και έχουμε φαινόμενα παλιμπαιδισμού και ψυχωτικά σύνδρομα. Η κριτική σκέψη αποθαρρύνεται και τελικά καταστρέφεται. Αυτό που απαιτείται και προβάλλεται ως αρετή και πρότυπο προς μίμηση είναι η απόλυτη υπακοή και παράδοση στον γκουρού. Έτσι ο οπαδός του γκουρού καθίσταται στο τέλος μίας πνευματικής – ψυχολογικής πορείας πλήρως εξαρτώμενος, μια μαριονέτα στα χέρια του γκουρού.

3η)Ο γέροντας αγαπάει τα πνευματικά του παιδιά. Για να φτάσει κανείς να γίνει γέροντας πρέπει να έχει κάνει πνευματική εργασία στον εαυτό του, να έχει αποκτήσει την εμπειρία και την Χάρι του Χριστού, να έχει πνευματική αγάπη, να ζητεί, να ποθεί, το καλό του άλλου και να παραβλέπει τον εαυτό του για χάρη των μαθητών του. 

Ακόμα δε και να μπορεί να δώσει και την ζωή του για χάρη τους αν και όταν χρειαστεί. Έτσι περιέγραψε το πρότυπο του καλού ποιμένα ο ίδιος ο Χριστός. 

Αυτή είναι η διδασκαλία του Ευαγγελίου, αυτό είναι το ορθόδοξο πρότυπο.

Αντίθετα ο υπάλληλος, “ο μισθωτός” βλέπει τον κίνδυνο να έρχεται και το βάζει στα πόδια αδιαφορώντας για τους άλλους. Ο γκουρού αγαπάει τον εαυτό του και όχι τους άλλους. Εκμεταλλεύεται τους αφελείς και υποταγμένους οπαδούς του. Κοιτάξτε τους γκουρού, ήρθαν πάμπτωχοι από την Ινδία και έγιναν πάμπλουτοι μέσα σε λίγα χρόνια, από τις περιουσίες που τους χάρισαν οι οπαδοί τους. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς, την πονηρία των γκουρού ή την αφέλεια των ανθρώπων;

4η)Ο γέροντας μέσω της προσωπικής ασκητικής του πείρας γνωρίζει καλά την ανθρώπινη ψυχή τα πάθη και τις αδυναμίες της. Έχει διάκριση και είναι σε θέση να βοηθήσει και τους άλλους να απαλλαγούν από τα πάθη τους και τα ψυχολογικά τους προβλήματα, και να σταθούν στα πόδια τους, αν βεβαίως είναι διατεθειμένοι να κουραστούν, να αγωνισθούν.

Ο γκουρού διαθέτει και αυτός ψυχολογικές γνώσεις, μόνο που τις χρησιμοποιεί για να υποτάξει τους ανθρώπους στην θέληση του και να τους εκμεταλλευτεί.



5η)Ο γέροντας είναι με τον Χριστό ενώ ο γκουρού είναι με τον διάβολο. Ο γέροντας δεν ισχυρίζεται ότι διαθέτει «δυνάμεις». Προσεύχεται στον Χριστό και παρακαλεί να βοηθήσει. Κάποιοι αγιασμένοι γέροντες είναι τιμημένοι από τον Χριστό με πνευματικά χαρίσματα. Τα υπερφυσικά θαύματα που συμβαίνουν ομολογούν ότι οφείλονται στην δύναμη του Χριστού και όχι στον εαυτό τους…

Ο γκουρού αντίθετα ισχυρίζεται, ότι ο ίδιος, σαν Θεός που λέει ότι είναι, διαθέτει τεράστιες πνευματικές δυνάμεις που μπορούν να αλλάξουν την ιστορία του κόσμου. Παρ’ όλες τις υπερβολές και τις τερατολογίες που λένε, λόγω της υπερηφάνειάς τους, η αλήθεια είναι ότι όντως διαθέτουν κάποιες πνευματικές δυνάμεις. Όχι όλοι, αλλά σίγουρα αρκετά από τα στελέχη και σε διαφορετική ένταση ο καθένας τους. Ας μη το θεωρήσει κανείς αυτό υπερβολή, γιατί όντως υπάρχει μαγεία, το λέει άλλωστε και το Ευαγγέλιο, και αυτοί οι άνθρωποι είναι μάγοι. Γιατί πως εξηγείται το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι, όχι ένας και δύο, μορφωμένοι, πλούσιοι, ταξιδεμένοι, επιχειρηματίες, έμπειροι από την ζωή και την πονηριά των ανθρώπων, πέσανε στα δίχτυα κάποιου γκουρού και “πείστηκαν” να δωρίσουν τις περιουσίες τους σε αυτόν; Αυτοί οι άνθρωποι δύσκολα υποκύπτουν σε ψυχολογικές μεθόδους χειραγώγησης και επιβολής. Αυτοί, οι πλούσιοι και ισχυροί γίνονται κυρίως στόχος των μαγικών τεχνών των γκουρού. Οι γκουρού είναι κάτοχοι αυτής της “δαιμονικής σοφίας”, της μαγείας. Συνήθως χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό μαγείας και απάτης.
Η ανατολή ανέκαθεν θεωρείτο το κέντρο της μαγείας, και οι ειδωλολατρικές θρησκείες το πανεπιστήμιό της. Γιατί «αυτό που κάνει έναν άνθρωπο μάγο είναι η σχέση του με τον Σατανά» για να χρησιμοποιήσω τα λόγια ενός πρώην μάγου.

Ο γέροντας Παϊσιος αναφερόμενος στο θέμα, έλεγε «Δύο πνευματικές δυνάμεις υπάρχουν στον κόσμο, ο Θεός και ο διάβολος, εμείς είμαστε με τον Χριστό, αυτοί με ποιόν είναι;»

6η)Ο γέροντας σαν αμαρτωλός άνθρωπος που δηλώνει και πιστεύει ότι είναι ΔΕΝ διεκδικεί το αλάθητο. Δίνει συμβουλές, όχι μεταφυσικά αποφθέγματα, που μοιάζουν με χρησμούς κάποιου ειδωλολατρικού μαντείου.Ο γκουρού μοιράζει χρησμούς και μεταφυσικά γενικόλογα αποφθέγματα, απαιτεί την απόλυτη συμμόρφωση στα λόγια του.Ο γκουρού δίνει εντολές, όχι συμβουλές γιατί… είναι αλάθητος Θεός.

 7η)Ο γέροντας, όπως και οποιοσδήποτε άλλος που ενδιαφέρεται, μπορεί να μεσιτεύσει στον Χριστό για την σωτηρία μιάς ψυχής αλλά ο Θεός θα αποφασίσει για την σωτηρία ή την καταδίκη της.

Ο γκουρού αντίθετα ισχυρίζεται, ότι αυτός ο ίδιος μπορεί να σώσει ή να καταδικάσει μία ψυχή. Ψέμα.! Τεράστιο ψέμα! Ισοδύναμο σε μέγεθος με το ψέμα που είπε ο διάβολος στην Εύα στο Παράδεισο. ΑΝ όμως πλανηθεί κάποιος και το πιστέψει, τότε βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση. Φαντασθείτε να πιστεύετε στα σοβαρά ότι ένας άνθρωπος μπορεί να κρατάει στα χέρια του όχι μόνο την ζωή σας σ’ αυτόν τον κόσμο αλλά και την μεταθάνατο πορεία σας. Είναι ψυχωτική κατάσταση, ανύπαρκτη, υπάρχει μόνο μέσα στο νού του θύματος. Οι συνέπειές της όμως είναι πραγματικές. Φέρνει την απόλυτη υποταγή! Τον απόλυτο τρόμο! Τι πνευματική υποδούλωση! Όντως σατανικό το εφεύρημα.


8η)Ο γέροντας είναι σχετικός ενώ ο γκουρού απόλυτος. Ένας γέροντας μπορεί με ταπείνωση να πει σε κάποιο πρόσωπο ότι εγώ δεν μπορώ να σε βοηθήσω, πήγαινε σε κάποιον άλλο να βοηθηθείς… ή ακόμα μπορεί η πρωτοβουλία να έρθει από το ίδιο το πνευματικό παιδί που ζητάει να αλλάξει γέροντα ή πνευματικό, για κάποιους λόγους, μέσα σε ένα πνεύμα ελευθερίας. Αυτό είναι κάτι το σύνηθες μέσα στην ορθόδοξη παράδοση. Στην διάρκεια της ζωής του ένας χριστιανός συμβαίνει και αλλάζει πνευματικό-εξομολόγο. Δεν υπάρχει προσωποληψία. Το κέντρο είναι ο Χριστός, όχι ο άνθρωπος.

Κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο για την γκουρουιστική παράδοση. Αν κάποιος απομακρυνθεί από ένα γκουρού, αυτό θα γίνει κάτω από την ψυχολογική πίεση της απόλυτης μεταφυσικής καταδίκης. Πρέπει να έχει κάποιος δύναμη ψυχής για να αντέξει την ψυχολογική πίεση και να ελευθερώσει τον εαυτό του από την επιρροή του γκουρού. Αυτό όμως δεν αρκεί πάντοτε. 


Αν αυτός που θέλει να αποσκιρτήσει είναι σημαντικός για αυτούς, είτε γιατί είναι πλούσιος, διάσημος, είτε γιατί γνωρίζει μυστικά λόγω της θέσης που είχε μέσα στην οργάνωση τους, τότε θα στείλουν πάνω του δαιμόνια- σαν μάγοι που είναι- και θα αντιμετωπίσει δαιμονικό πόλεμο.

Σ’ αυτή την περίπτωση είναι αδύνατο ο άνθρωπος να τα βγάλει πέρα χωρίς την βοήθεια του Χριστού. Ο Χριστός είναι ο μόνος μέσα στην ιστορία, που συνέτριψε την δύναμη του διαβόλου.

Βέβαια υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις, οι περισσότερες μάλλον, όπου δεν συμβαίνουν τα ανωτέρω. Αν ο άνθρωπος δεν τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα ή αν έχουν πάρει απ’ αυτόν ότι μπορούν να πάρουν (οικονομικά, κοινωνικά, δωρεάν εργασία, κλπ) με την αδιαφορία που του δείχνουν τον αφήνουν να “φύγει”, τον πετάνε σαν στημένη λεμονόκουπα.

Τελειώνοντας να συνοψίσουμε και να πούμε την γενική διαφορά. Ο γέροντας είναι ένας ταπεινός άνθρωπος με εν Χριστώ αρετές και πολέμιος των παθών. Συνειδητό μέλος της εκκλησίας που ίδρυσε ο Χριστός, ενισχύεται και τρέφεται πνευματικά απ’ αυτήν και την Χάρι Του.

Ο γκουρού είναι γέννημα των ειδωλολατρικών θρησκειών της ανατολής, είναι ένας άνθρωπος που έχει δοθεί αχαλίνωτα στα πάθη του, χωρίς ενδοιασμούς και χρησιμοποιεί την δύναμη του Διαβόλου (μαγεία) για να τα ικανοποιήσει. Έχει δαιμονική πονηρία. Είναι ένας προβατόσχημος λύκος. Υποκριτής. Υποκρίνεται τον άγγελο ενώ είναι υπηρέτης του Διαβόλου. 

Το κυρίαρχο πάθος του είναι η υπερηφάνεια. Εγώ είμαι και κανένας άλλος. Υποτιμά και περιφρονεί τους άλλους ανθρώπους. Το κρύβει όμως πίσω από μία δήθεν αγάπη. Να, δες πως τους έκανα να με προσκυνούν σαν Θεό, σκέφτεται


Βέβαια έχει και όλα τα άλλα πάθη. Ματαιοδοξία, φιλαργυρία και φιληδονία. Πολλοί γκουρού εκμεταλλεύονται και σεξουαλικά τους οπαδούς τους, γιατί μία συνεύρεση με τον γκουρού, είτε άνδρας είναι είτε γυναίκα είναι το θύμα, κατά την δαιμονική διδασκαλία τους, αποτελεί μεγάλη βοήθεια για πνευματική άνοδο του οπαδού. 
Παρουσιάζουν την σεξουαλική εκμετάλλευση σαν πνευματική ευεργεσία.Κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο για την ορθόδοξη παράδοση.

Δεν ισχυρίζομαι ότι μέσα στο χώρο της ορθόδοξης παράδοσης δεν συμβαίνουν λάθη ή ότι δεν υπάρχουν προβληματικές καταστάσεις, βεβαίως και υπάρχουν. Είναι αποτέλεσμα των ανθρώπινων παθών, της κακίας αυτής που έχει φωλιάσει μέσα στις καρδιές των ανθρώπων. Αυτό που κάνει την μεγάλη διαφορά και αυτό είναι το πολύ σημαντικό, είναι ότι η ορθόδοξη δογματική πίστη καταδικάζει, πολεμά και απορρίπτει συμπεριφορές παρόμοιες με αυτές των γκουρού, όταν εμφανίζονται και μέσα στην εκκλησία, σαν αμαρτωλές παρεκτροπές, ενώ οι ανατολίτικες δοξασίες τις έχουν κάνει κανόνα και τρόπο ζωής.

Όσοι ακολουθούν τα ορθά δόγματα μπορούν να διορθώσουν την στραβή ζωή τους, ενώ όσοι πλανηθούν και ακολουθήσουν τα στραβά δόγματα θα καταστρέψουν σιγά-σιγά και ότι σωστό έχουν μέσα τους. Το ορθό δόγμα μας ελευθερώνει, ενώ η πλάνη (=το λάθος δόγμα) μας υποδουλώνει. Άρα, είναι λοιπόν σημαντικό να βιώνουμε και να εμβαθύνουμε στα δόγματα της ορθοδοξίας, για να μην γινόμαστε εύκολα θύματα εμπαθών ανθρώπων εντός ή εκτός της εκκλησίας.

Για να φτάσουν μέχρι εμάς, σήμερα, λαμπικαρισμένα τα ορθόδοξα δόγματα, δόθηκαν μάχες και πολλοί από τους πατέρες μας, μέσα στο πέρασμα των αιώνων, τράβηξαν τα πάνδεινα, μαρτύρησαν, έδωσαν το αίμα τους για να διαφυλάξουν αλώβητη την αλήθεια για τον Θεό, τον κόσμο και τον άνθρωπο.


 Σήμερα οι γκουρού της Νέας Εποχής, οι ψευδόχριστοι, οι πρόδρομοι του Αντιχρίστου, επιτίθενται στην ορθόδοξη εκκλησία και θέλουν να πνίξουν το ορθόδοξο δόγμα, να επιβάλουν την πλάνη και να σκλαβώσουν τους ανθρώπους, πνευματικά, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά. Αυτοί είναι οι εχθροί του Χριστού που πολεμούν την εκκλησία Του από έξω ενώ οι αιρετικοί την πολεμούν από μέσα. Έχουν όμως την ίδια ψυχή, την ίδια πονηριά, τις ίδιες συμπεριφορές, τον ίδιο στόχο. 

“Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου η αλλιώς γνώσεσθε την αλήθεια και αυτή ελευθερώση υμάς”.



http://www.impantokratoros.gr

Αναμνήσεις από τον Γέροντα Σωφρόνιο

$
0
0
ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ·Αναμνήσεις από τον Γέροντα Σωφρόνιο
Αναμνήσεις από τον Γέροντα Σωφρόνιο 
Καθηγητής Γεώργιος Ι. Μαντζαρίδης

Σήμερα συμπληρώνονται 20 συναπτά έτη από την κοίμηση μιας κορυφαίας προσωπικότητας της σύγχρονης Ορθόδοξης πνευματικότητας, του Γέρ. Σωφρονίου. Εις μνήμην του δημοσιεύουμε ένα προσωπικό κείμενο του ανθρώπου που κατάλαβε – ίσως νωρίτερα και σε μεγαλύτερο βάθος από οποιονδήποτε άλλον στην Ελλάδα – τη βαρύτητα και τη σημασία του μηνύματος που κόμιζε ο λόγος του σεβαστού Γέροντα για το σύγχρονο άνθρωπο, του Ομότιμου Καθηγητή Θεολογίας του ΑΠΘ κ. Γ. Μαντζαρίδη. Ο καθ. Μαντζαρίδης, επιπλέον, συνετέλεσε αποφασιστικά στη γνωριμία του σύγχρονου ελληνόφωνου κόσμου με τη θεολογία του Γέρ. Σωφρονίου.

«Το κείμενο αυτό, δημοσιευμένο στο “Οδοιπορικό Ορθοδόξου Ανθρωπολογίας”, αποτελεί το μοναδικό, στο οποίο ο συγγραφέας χρησιμοποιεί αποκλειστικά πρώτο ενικό πρόσωπο – γεγονός που χρωματίζει ανάλογα τη σύνδεσή του με τη μορφή του πολιού Γέροντος.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος αποτυπώθηκε στη συνείδησή μου ως κορυφαία εκκλησιαστική φυσιογνωμία,που έζησε και παρουσίασε στην πράξη την ορθόδοξη χριστιανική ζωή με τη θεολογική της πληρότητα. Από τον σεβασμό που σου έδειχνε μπορούσες να καταλάβεις, πως και πόσο οφείλεις να σέβεσαι τον εαυτό σου και τους άλλους. Από την ελευθερία που σου έδινε μπορούσες να αισθανθείς, πόσο πρέπει να εκτιμάς την ελευθερία κάθε ανθρώπου. Από τους ορίζοντες που άνοιγε μπροστά σου μπορούσες να αναλογισθείς, πόσο απεριόριστες είναι οι δυνατότητες που έχεις.
Με μια μικρή παρέμβασή του, με μια απλή υπόδειξη μπορούσε να χαράξει γραμμή πλεύσεως για ολόκληρη τη ζωή σου.Πριν καταλάβεις καλά εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου, πριν συνειδητοποιήσεις εντελώς τον χαρακτήρα σου, μπορούσες να ακούσεις επισημάνσεις η προτροπές με καίρια σπουδαιότητα για τη συμπεριφορά και για την όλη πορεία σου.
Κοντά στον Γέροντα έβλεπες θαύματα, όχι μόνο ως έκτακτες υπερφυσικές επεμβάσεις και θεραπείες ανθρώπων, αλλά κυρίως ως συμπαράσταση και συμπόρευση στον πόνο και τις δυσκολίες που είχαν η γνώριζε εκείνος ότι θα έχουν στο διάβα της ζωής τους, χωρίς ίσως οι ίδιοι να το υποψιάζονται. Μολονότι είμαι βέβαιος ότι θα προσκρούσω στο πνεύμα και την αρχή της μονής του, δεν μπορώ να μη σημειώσω έστω, ότι γνωρίζω πολλά αναμφισβήτητα θαύματά του. Για τους πνευματικούς όμως απογόνους και συνεχιστές του έργου του, το μεγαλύτερο θαύμα του είναι τα συγγράμματά του, με τα οποία πολλοί οικοδομούνται η και οδηγούνται στη μοναχική ζωή.

Είχε πραγματική πείρα της χάριτος του Θεού και διατύπωνε υπεύθυνα, όταν έπρεπε, λόγον Κυρίου. Κυρίως όμως διατύπωνε καθαρό, επίκαιρο και ακαινοτόμητο τον ορθόδοξο θεολογικό λόγο μέσα στη σύγχρονη κοινωνία με την τόση ασυναρτησία.

Στην αδιέξοδη προσπάθεια του ανθρώπου της εποχής μας να προσεγγίσει και να παρουσιάσει την αλήθεια του προσώπου, ο Γέροντας Σωφρόνιος πρόβαλε την απάντηση της ορθόδοξης θεολογίας, βιωμένη και βεβαιωμένη με την προσωπική του εμπειρία.Κινούμενος πέρα από περσοναλισμούς και θετικισμούς, δρασκελίζοντας με άνεση τους φιλοσοφικούς και ψυχολογικούς περιορισμούς, έβλεπε το ανθρώπινο πρόσωπο σε σχέση κοινωνίας όχι μόνο με τα άλλα ανθρώπινα πρόσωπα, αλλά πρωτίστως με το απόλυτο πρόσωπο του Θεού.

Θεμέλιο της ζωής και της διδασκαλίας του ήταν η αποκάλυψη του Θεού, που ξεκινάει με το Σιναϊτικό «Εγώ ειμι ο ων»[1], και συμπληρώνεται με την έλευση του Χριστού και την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος. Απέρριπτε τη φιλοσοφική μέθοδο προσεγγίσεως του Θεού, που στηρίζεται στην ανθρώπινη λογική και προβάλλει στη θεότητα ανθρώπινες κατηγορίες. Γι’ αυτό ήταν ξένος προς τους θεολογικούς ακροβατισμούς και τις ανθρωπολογικές τους συνέπειες, που αφθονούν στους νεώτερους θεολόγους.

Τα τρία πρόσωπα της Θεότητος, οι τρεις θείες υποστάσεις, δεν είναι ανούσιες παραστάσεις, αλλά υπαρκτοί φορείς της ουσίας τους.Τίποτε δεν υπάρχει έξω από την υπόσταση. Αυτή είναι η πρώτη και έσχατη αρχή που περιβάλλει τα πάντα. Έτσι δίκαια, νομίζω, μπορεί να χαρακτηρισθεί ο Γέροντας Σωφρόνιος ως θεολόγος της υποστατικής αρχής, η της αρχής του προσώπου. Η αρχή αυτή, που θεμελιώνεται στον Τριαδικό Θεό, καθιστά δυνατή και τη θέωση του ανθρώπου με το άνοιγμα της υποστάσεώς του προς τη θεία απειρότητα.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος ζούσε με την παρουσία του Θεού. Γι’ αυτό όμως ήταν και πολύ κοντά στον κάθε άνθρωπο. Όταν μιλούσες μαζί του, μπορούσες να είσαι βέβαιος ότι σε καταλαβαίνει καλύτερα από τον εαυτό σου· ότι μπορεί να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματά σου. Και αν συνέβαινε να μην απαντήσει σε κάτι, μπορούσες να ξέρεις ότι το σφάλμα βρισκόταν στην ερώτησή σου. Συνέβαινε ακόμα να ακούς πράγματα, που απορούσες γιατί σου τα λέει. Έπαιρνες όμως την απάντηση στην απορία σου αργότερα από τα ίδια τα πράγματα, από την εξέλιξη των γεγονότων η από την καλύτερη προσέγγιση και επίγνωση του εαυτού σου.

Στο πρόσωπο του Γέροντα έβλεπε κάποιος τον άνθρωπο του Θεού, τον «ζώντα μάρτυρα» της αυθεντικής θεογνωσίας[2]. Όπως οι άγιοι στην ιστορία της Εκκλησίας, έτσι και ο Γέροντας Σωφρόνιος ήταν το «σημείο του Θεού» για τη γενεά του[3]. Ο γραπτός, όπως και ο προφορικός λόγος του, έχει τη σφραγίδα της πατερικής γνησιότητας και ταυτόχρονα της άκρας επικαιρότητας.

Πολλοί ισχυρίζονται, και όχι αδικαιολόγητα, ότι γνωρίζουν εκ των προτέρων τις απαντήσεις των πνευματικών πατέρων τους στα ερωτήματά τους. Αυτό δεν ίσχυε για τον Γέροντα Σωφρόνιο. «Να ακολουθείτε τον Χριστόν αναβαίνοντα εις τον Γολγοθάν», έλεγε. Η γενική αλλά και ταυτόχρονα τόσο εξατομικευμένη αυτή προτροπή δίνει τον κανόνα για τη ζωή και τη συμπεριφορά του Χριστιανού. Μέτρο του ανθρώπου είναι ο Χριστός, «το άναρχο γεγονός του είναι». Δείκτης για τις ενέργειες του πιστού είναι η ζωή του Χριστού. Προϋπόθεση για την πνευματική προκοπή του η τήρηση των εντολών.

Έβλεπε τον άνθρωπο ως καθαρή δυνατότητα, που μπορεί βαθμηδόν κατά τη διάρκεια της ζωής να περιλάβει μέσα του ολόκληρο το θεανθρώπινο είναι.Ο οποιοσδήποτε αυτοπροσδιορισμός του ανθρώπου απέναντι στον Δημιουργό του, θετικός η αρνητικός, είναι υπόθεση της ελευθερίας του. Ο θετικός όμως αυτοπροσδιορισμός προϋποθέτει ορθή αντίληψη του προτύπου, ορθή θεωρία του Θεού, ορθόδοξο δόγμα.

Δόγμα και ήθος, πίστη και ζωή συνιστούσαν για τον Γέροντα ενιαία πραγματικότητα. Η αληθινή χριστιανική ζωή θεμελιώνεται στην ορθή αντίληψη για τον Χριστό και την Αγία Τριάδα. «Ολόκληρος η πορεία της εν Θεώ ζωής μου», γράφει, «ωδήγησεν εμέ εις την πεποίθησιν, ότι εκάστη παρέκκλισις της νοεράς ημών συνειδήσεως από της ορθής κατανοήσεως της αποκαλύψεως αντανακλά αναποφεύκτως επί των εκδηλώσεων του πνεύματος ημών εις την πράξιν της καθ’ ημέραν ημών υπάρξεως»[4].

Η εμπειρική βίωση της πίστεως τον οδήγησε στη διαμόρφωση αυτού που ο ίδιος ονόμαζε «δογματική συνείδηση». Η συνείδηση αυτή, που χαρακτηρίζει όλους τους αυθεντικούς Γέροντες, τους Στάρετς, τους Πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, γίνεται ο απλανής οδηγός στην πίστη και τη ζωή των Χριστιανών.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος ζούσε την πατρότητα ως συμπόρευση.Τον προσέγγιζες ως πνευματικό πατέρα και τον έβλεπες δίπλα σου ως πιστό συνοδοιπόρο. Δεν ήθελε να καθοδηγεί, αλλά να συνοδοιπορεί. Και η συνοδοιπορία του ήταν η καλύτερη προσωπική καθοδήγηση. Κοντά του ένιωθες άνεση και ελευθερία. Με κάθε λόγο και κάθε πράξη του, με κάθε ενέργεια και εκδήλωσή του προσπαθούσε να σε τιμήσει και να σε στηρίξει· να σε κάνει να αισθάνεσαι πολύτιμο πρόσωπο με ξεχωριστή αξία. Και τα χαριτολογήματά του ακόμα κινούνταν προς αυτήν την κατεύθυνση. Κάποτε τον επισκέφθηκε νεαρός θεολόγος, που υπηρετούσε ως βοηθός καθηγητού Θεολογικής Σχολής. Αυτοσυστήθηκε ως βοηθός του καθηγητού του, και ο Γέροντας στην απάντησή του είπε: Εσύ είσαι βοηθός του καθηγητού σου και σε εσένα βοηθός ο Θεός.»

[1] Εξοδ. 3,14.


[2] Πρβλ. Αρχιμ. Σωφρονίου, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστι, Έσσεξ Αγγλίας 21993, σ. 167.


[3] Πρβλ. Αρχιμ. Ζαχαρία Ζάχαρου, Αναφορά στη θεολογία του Γέροντος Σωφρονίου, Έσσεξ Αγγλίας 2000, σ. 352.

[4] Αρχιμ. Σωφρονίου, ό.π., σ. 14.

http://www.pemptousia.gr/2013/07/αναμνήσεις-από-τον-γέροντα-σωφρόνιο

Διέξοδοι στὴ μοναξιὰ τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου

$
0
0
Διέξοδοι στὴ μοναξιὰ τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου 
Γέρων Μωϋσῆς (Μοναχὸς Ἁγιορείτης)

Εἰλικρινά, δυσκολεύομαι ἀρκετά, παρότι ἴσως σᾶς φανεῖ παράξενο, νὰ πείσω τὸν ἑαυτό μου γιὰ τὴν ἀξία μιᾶς ἀκόμη ὁμιλίας. Φοβᾶμαι πὼς δὲν θὰ πρωτοτυπήσω καθόλου, ἂν καὶ γνωρίζω πὼς ἡ ἀξία τοῦ λόγου δὲν ἔγκειται στὴν πρωτοτυπία. Ἐλπίζω στὴν ὑπομονή σας. Θὰ ἐπιθυμοῦσα μέσα ἀπὸ μία σύντομη παρουσίαση τῆς καταστάσεως ποὺ σεῖς καθημερινὰ ζεῖτε, νὰ σᾶς ὑπενθυμίσω μερικὰ λόγια ποὺ πηγάζουν ἀπὸ παραθεωρημένα κείμενα θείας σοφίας καὶ ἀγάπης. Θὰ χαιρόμουν νὰ τὰ κατάφερνα νὰ σᾶς ἐμπνεύσω καὶ νὰ σᾶς ὁδηγήσω σὲ μία διέξοδο, δίχως νὰ προσπαθήσω νὰ σᾶς πείσω, σεβόμενος ἀπολύτως τὴ θεοσδοτη ἐλεύθερη βούλησή σας. Θ’ ἀνοίξουμε λοιπὸν μαζὶ ἕνα παράθυρο γιὰ νὰ ξαναδοῦμε τὸν κόσμο...


Ἕνα κόσμο πολύβουο, πολυπρόσωπο κι ἀπρόσωπο, ποὺ τὸ διάλογο ἔχει ὑποκαταστήσει ἡ μυριόστομη ἀντιφώνηση συνθημάτων καὶ ἡ μέθη του τὸν ἔχει κάνει μέσα στὴ μαζοποίηση νὰ ἔχει χάσει τὴν προσωπικότητά του καὶ νὰ κυριαρχεῖται ἀπὸ τὸ συναίσθημα τῆς ἀγέλης.

Στὴν πολυκατοικία δὲν εἶναι γνωστοὶ ὅλοι οἱ ἔνοικοι. Στὴν πολυκατοικία χάθηκε ἡ γειτονιά, ποὺ μοιραζόσουν τὸ ψωμὶ κι οἱ πόρτες ἦταν ἀνοιχτές. Οἱ σχέσεις ἐξαντλοῦνται σὲ μία καλημέρα μέσα στὸ ἀσανσὲρ κι ἕνα βιαστικὸ χαμόγελο δίνοντας τὸ λογαριασμὸ τῶν κοινοχρήστων. Στὶς ἐπαρχιακὲς πόλεις γίνεται φιλότιμη προσπάθεια νὰ διατηρηθοῦν ἐθιμοτυπικὲς ἐπισκέψεις καὶ τὸ κουτσομπολιό.

Στὸ δρόμο σκουντουφλᾶ ὁ ἕνας πάνω στὸν ἄλλο, στὸ λεωφορεῖο στριμώχνονται, στὰ κέντρα διασκεδάσεως δὲν βρίσκεις θέση. Στὸ σχολεῖο, στὸ σπίτι, στὸ κατάστημα, παντοῦ, κουβαλᾶ ὁ ἄνθρωπος τὴν πλήξη καὶ τὴν ἀνία του, πολλὲς φορὲς καὶ δίχως νὰ τὸ συνειδητοποιεῖ πλήρως κι ἡ κατάσταση αὐτὴ νὰ ἔχει γίνει ἁπλὴ συνήθεια δίχως καὶ νὰ ἀπασχολεῖ πιά. Οἱ καθημερινὲς ἀσχολίες δὲν τοὺς ἀφήνουν ποτὲ μόνους τους ἀνθρώπους γιὰ νὰ τὰ ποῦνε μὲ τὸν ἑαυτό τους.

Ἡ μοναξιὰ δὲν ἐξοβελίζεται μ’ εὐφυεῖς συνταγὲς ψυχολόγων, κοινωνιολόγων, συγγραφέων καὶ κηρύκων. Θέλει προσωπικὸ ἀγώνα, ἐσωτερικὴ τακτοποίηση, μετωπικὴ σύγκρουση μὲ τὴν ὑπαρξιακὴ ἄγνωστη ταυτότητά μας, ἀνδρεία ἐνδοσκαφὴ πρὸς ἀνεύρεση τοῦ πρωτόκτιστου κάλλους, ταπεινὴ προσκύνηση τοῦ Θεοῦ, πρὸς μαθητεία καὶ βοήθεια, εἰλικρινῆ καὶ τίμια ἔξοδο πρὸς συνάντηση τῶν ἄλλων, μὲ πνεῦμα θυσίας, μὲ διάθεση κατανοήσεως καὶ παραδοχῆς, ἀλληλοσυμπληρώσεως καὶ ἀλληλοβοήθειας.

Ἔτσι ἡ στείρα καὶ πικρὴ μοναξιὰ μπορεῖ νὰ μεταβληθεῖ σὲ γόνιμη πηγή, μὲ ὕδατα ἀνυπέρβλητης γοητευτικότητας καὶ δυναμικότητας, ἐμβαθύνοντας στὴν ὁλότητά του κι ἀνακαλύπτοντας τὶς δυνάμεις του, τὴν αὐθεντικότητα τοῦ θεόμορφου προσώπου του.

Μόνο ὁ ἐσωτερικὰ ἰσορροπημένος ἄνθρωπος καὶ τακτοποιημένος μπορεῖ νὰ ἔχει ἀγαθὲς σχέσεις μὲ τοὺς ἄλλους, σχέσεις ποὺ ἄρχισαν μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, καὶ τοῦ ἔδωσαν τὴ δύναμη γι’ αὐτὴ τὴν κουβέντα μὲ τὸν ἑαυτό του. Ἔτσι οἱ ἄλλοι γίνονται συλλειτουργοὶ στὸ μυστήριο τῆς λειτουργίας τῆς ζωῆς, ὅπου μεταλαμβάνουμε ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου, μὲ τὴν προσευχή, τὴ φιλία, τὸ γάμο καὶ παρηγοριόμαστε στὸ πολυκύμαντο αὐτὸ ταξείδι τῆς ἐφήμερης ζωῆς μας.

Φοβᾶσαι; Μὴ φοβᾶσαι νὰ σκέφτεσαι τὸ Θεό. Πήγαινε στὴν ἐκκλησία καὶ κάτσε σὲ μία γωνιὰ ἥσυχος. Μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ σὲ λυτρώσει ἀπὸ τοὺς φόβους. Μὲ συγχωρεῖτε ποὺ δυσκολεύομαι νὰ εἶμαι ἀναλυτικός. Δὲν νομίζω ἄλλωστε πὼς χρειάζεται. Πρέπει νὰ νοιώσεις πὼς οἱ σχέσεις σου μὲ τὸ Θεὸ εἶναι ἕνα θέμα δικό σου. Παρότι εἶναι δύσκολο ἐντούτοις πρέπει νὰ κοιτάξει νὰ βρεῖ κανεὶς ἕνα καλὸ πνευματικὸ ὁδηγό. Δὲ συμφέρει ν’ ἀνοίγει κανεὶς εὔκολα τὴν ψυχή του στὸν καθένα. Ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἀπύθμενο μυστήριο. Θὰ εἶναι πολὺ τυχερὸς κανεὶς ἂν μπορέσει νὰ βρεῖ στὴ ζωὴ του ἕνα πρόσωπο ποὺ θὰ τὸ σέβεται, θὰ τὸ ἀγαπᾶ καὶ θὰ τὸ ἐμπιστεύεται καὶ μὲ χαρὰ θὰ τὸ ἀκολουθεῖ. Κι ὅσο νωρίτερα γίνει αὐτὸ τόσο καλύτερα.

Τὴν πρώτη αὐτὴ θέση τῆς καρδιᾶς μας καλεῖται νὰ ἔχει ὁ Θεός. Οἱ ἄλλοι ἂς εἶναι οἱ μεσάζοντες τῆς προσαγωγῆς μας σὲ Αὐτόν, ὡς παρρησία, ἐμπειρία, γνώση καὶ διάκριση ἔχοντες τῶν μονοπατιῶν ποὺ ὁδηγοῦν σὲ Αὐτὸν καὶ τοῦ φωτὸς ποὺ χύνει στοὺς ἐπικαλουμένους του.

Μὰ ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ Θεός, πάτερ μου, θὰ μοῦ πεῖτε. Δὲν τὸν εἴδαμε, δὲν τὸν ἀκούσαμε, δὲν αἰσθανόμαστε τὴν ἀνάγκη του, εἶναι ἴσως τόσο μακρυά. Ἀσχολεῖται μ’ ἐμᾶς; Τί ἀνάγκη μᾶς ἔχει; Τί μᾶς θέλει; Καὶ δίχως Αὐτὸν δὲν μπορεῖ νὰ πάει καλὰ ἡ ζωή μας, ὅπως ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων ποὺ Τὸν ἀγνοοῦν; Εὐλόγα θάλεγα ἐρωτήματα, φυσικά, ἀνθρώπινα, νεανικά, συνήθη. Στὴ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία ἡ ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ μπορεῖ ν’ ἀποδειχτεῖ μὲ τὴ φυσικὴ λογική. Μόνο γι’ αὐτὸ τὸ δόγμα δὲν θὰ μποροῦσα νἄμαι ποτὲ καθολικός. Ἂν εἶχα τὸ Θεὸ σὰν ἕνα ἄλλο σὰν κι ἔμενα, ἔξω ἀπὸ μένα, μόνο ποὺ νὰ εἶναι πολὺ δυνατότερός μου, τότε θὰ ἤμουν ὑποχρεωμένος νὰ τὸν ξεχάσω. Ἀλλὰ κι ὁ Θεὸς δεσμοφύλακας, ἐφοριακός, ἐκδικητὴς καὶ γέρος πλούσιος, ποὺ μᾶς παρουσιάστηκε ἀπὸ συγγενεῖς, δασκάλους καὶ κληρικοὺς θὰ θεωροῦσα καθῆκον μου νὰ τὸν ἀψηφήσω τελείως. Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι αὐτό. Εἶναι ἀνάγκη νὰ ποῦμε πὼς ὁ ἄνθρωπος οὔτε μὲ τὸ Θεὸ θέλει νὰ εἶναι, ἀλλ’ οὔτε μπορεῖ νὰ ζήσει χωρὶς Αὐτόν;

Ἦλθαν δυὸ συνομίληκοί σας στὸ Ἅγιον Ὅρος, μ’ ἔξαλλη κόμωση κι ἀμφίεση. Δυσκολεμένοι ἀνάμεσα σ’ ἕνα μικρὸ ἀκροατήριο ποὺ «ξεναγεῖτο» κάθησαν διακριτικὰ στὸ τέλος καὶ μᾶς πλησίασαν. Σᾶς μεταφέρω τὶς πρῶτες κουβέντες τοῦ διαλόγου μας αὐτολεξεί:

— Θὰ μπορούσαμε νὰ σᾶς ρωτήσουμε κάτι;

— Εὐχαρίστως!

— Ἂν σᾶς ἔλεγε κάποιος πὼς δὲν ὑπάρχει Θεὸς τί θὰ τοῦ κάνατε;

— Τί θὰ τοῦ ἔκανα;

— Μάλιστα.

— Μήπως εἶναι δική σας ἡ ἐρώτηση;

— Ἂν σᾶς ποῦμε ναί;..

— Ἂν σᾶς πῶ κι ἐγὼ πὼς εἶναι καὶ δική μου;

— Δική σας; Ἐσεῖς, ἕνας μοναχός;

— Δὲν πιστεύω στὸ Θεὸ ποὺ μᾶς παρουσιάστηκε. Ἕνα Θεὸ ἄγαλμα, ξένο, μακρυνό, ἀπρόσιτο...

Μείναμε νὰ κουβεντιάζουμε ὧρες. Φεύγοντας τὴν ἄλλη μέρα μοῦ εἶπαν.

— Καὶ μεῖς νομίζαμε ἄλλα...

Ναί, πολλοὶ νομίζουν ἄλλα. Εἶναι ἀνέντιμο νὰ μιλᾶς γιὰ κάτι ποὺ δὲν γνωρίζεις, νὰ κατηγορεῖς τὸ φῶς, τὴ ζωή, τὴν ἀλήθεια, σὺ ποὺ ζεῖς στὸ σκοτάδι καὶ στὴν ἀπάτη. Εἶναι στενομυαλιά. Μὰ ἡ στενομυαλιὰ θὰ θεραπευτεῖ τὴ στιγμὴ ποὺ θὰ τὴν παραδεχθεῖς. Ὅσο θὰ τὴ θεωρεῖς εὐφυία, ἐλευθερία καὶ δόξα θὰ ταλαιπωρεῖσαι πικρά.

Εἶναι ἀλήθεια πὼς οἱ ἄλλοι μᾶς ἀπομάκρυναν ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ μάλιστα αὐτοὶ ποὺ καλοῦνταν νὰ μᾶς συνάξουν κοντά του. Αὐτοὶ οἱ ἀξιοδάκρυτοι ποὺ δὲν πίστευαν αὐτὰ ποὺ ἔλεγαν καὶ δὲν τὰ ζοῦσαν, ἀνέντιμοι, ὑποκριτές. Μὰ τὰ ποσοστὰ εὐθύνης κυμαίνονται καὶ αἰωροῦνται ἐπὶ πολλῶν κεφαλῶν καὶ δὲν ἀπομακρύνονται καθόλου τῶν δικῶν μας. Ὁ καθένας θὰ δώσει λόγο γιὰ τὶς προσωπικές του πράξεις.

Ὅ,τι κι ἂν ἔγινε μέχρι χθὲς μπορεῖ νὰ διορθωθεῖ σήμερα, τώρα. Ὅλοι ζητοῦν τὸ ἀποτίναγμα τοῦ νέφους ποὺ στεφανώνει τὶς πόλεις μας καὶ κανεὶς δὲν κάνει μία κίνηση. Ἀγνοεῖ; Δειλιάζει; Φοβᾶται; Τί συμβαίνει;

Ἡ Ὀρθόδοξη πνευματικότητα ἔχει μιὰ κληρονομιὰ ἁγιότητος, ἐπιδεικνύει τρόπο ἐπικίνδυνης ζωῆς κι ὄχι φλύαρες κι ἀτέρμονες συζητήσεις τῶν σχολαστικιστῶν, μὲ τοὺς ὁρισμοὺς τῶν ὀρθολογιστῶν καὶ τὶς πομπώδεις διδασκαλίες τῶν ἠθικιστῶν. Κελαρύζει δροσερὸ νεράκι στὰ χωράφια τῶν καρδιῶν καὶ ξεδιψᾶ πραγματικὲς ἀνάγκες ἀπαιτητικῶν ἀνθρώπων. Ὁ ἀσκητισμός της, ἡ ταπείνωσή της μᾶς ὁδηγοῦν σὲ πεδίο βολῆς καὶ ἐκτόξευσης. Ἡ Ὀρθοδοξία δὲν εἶναι ἡ πιστὴ τήρηση μερικῶν ὑποχρεωτικῶν κανόνων κι ἑνὸς τυπικοῦ ποὺ θὰ πρέπει ν’ ἀπομνημονευθεῖ. Μᾶλλον πρέπει νὰ σιωπήσουμε καὶ ν’ ἀκινητοποιηθοῦμε, νὰ μὴ μιλᾶμε πολὺ οὔτε περὶ Θεοῦ, ἀλλὰ ν’ ἀποκτήσουμε τρόπο ζωῆς διαφορετικό. Ἡ ζωή μας νὰ μιλᾶ. Κι ὄχι νὰ μιλᾶ γιὰ νὰ μιλᾶ. Ἡ παραδοχὴ καὶ ἡ κατανόηση τῶν ἄλλων εἶναι μιὰ ἀπὸ τὶς ὁδοὺς τῆς θεώσεως καὶ τῆς καταργήσεως τῆς μοναξιᾶς. Γνωρίζω καλὰ πὼς ὅλοι αὐτὸ ποθεῖτε κι ἂς μὴ τὸ ἐκφράζετε, αὐτὸ φανερώνει κι ἡ τυχὸν ἀντίδρασή σας στὴ φτώχειά μου.

Πρέπει ν’ ἀφήσουμε τὰ πολλά, ὅσα δὲν εἶναι ἀναγκαῖα, τὶς γενικότητες καὶ τὶς ἀσάφειες. Ὁ Παπαδιαμάντης λέει: κάθε γενικότητα γελοιότητα. Κι ἕνας ἄλλος σύγχρονος σοφός: «Ἂν προσπαθήσεις νὰ δεῖς τὰ πάντα, δὲν θὰ δεῖς τίποτε». Νὰ γίνουμε πιὸ συγκεκριμένοι, πιὸ συγκεντρωμένοι, πιὸ προσεκτικοί, πιὸ λιτοί. Νὰ γνωρίσουμε τὴ σπουδαιότητα τῆς ἁπλότητας. Νὰ εἴμαστε εὐχαριστημένοι μ’ ἕνα πειθαρχημένο ἑαυτό. Πρέπει, κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, νὰ πεθαίνουμε κάθε μέρα. Αὐτὸ σημαίνει νὰ κάνω ὅ,τι θέλω τὸν ἑαυτό μου κι ὄχι ὅ,τι θέλει αὐτὸς ἐμένα. Αὐτὴ εἶναι ἡ πραγματικὴ ἐλευθερία. Ἡ λύση τοῦ ἀδιεξόδου. Εἶναι μεγάλη ὑπόθεση αὐτή. Γιὰ σκεφθεῖτε την. Ἀκόμη αὐτὸς ὁ θάνατος ὁ καθημερινὸς σημαίνει πῶς ν’ ἀρέσω στὸν Θεὸ κι ὄχι πῶς νὰ θαυμάζομαι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.

Δὲν χρειάζεται νὰ τὰ καταλάβουμε ἀμέσως ὅλα. Ὁ σεβασμός μας στὶς Ἅγιες Γραφὲς καὶ στὸν τίμιο ἀγώνα ἁγίων ἀνθρώπων, ὅταν κάτι δὲν καταλαβαίνουμε ἂς ἱκανοποιεῖται νὰ τ’ ἀφήνει ἀκατανόητο καὶ δὲν θ’ ἀργήσει ἡ ὥρα ποὺ θὰ φωτιστοῦμε καὶ θὰ τὸ κατανοήσουμε. Τὸ νὰ διαστρέφουμε ὅμως τὶς ἔννοιες γιὰ νὰ τὴν ταιριάσουμε στὶς ἰδέες μας εἶναι ἐγωισμὸς κι ἀρχὴ πλάνης κι αἱρέσεως.

Ὅπως κανεὶς δὲν πηγαίνει στὸ στρατὸ γιὰ νὰ καλοπεράσει ἔτσι κι ἡ πνευματικὴ ζωή, ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, εἶναι ἀγώνας διαρκής, δίχως ἄγχος, μὰ μὲ ἀγωνία. Μία μάχη σῶμα μὲ σῶμα, ὅπου πρέπει νὰ σφαγεῖς, νὰ θανατωθεῖς, γιὰ νὰ ἀναστηθεῖς. Κι αὐτὸ γίνεται ἤρεμα, σιγά, ἀνεπαίσθητα, ἀργὰ ἤ σύντομα, ἀνάλογα μὲ τὸν πόθο καὶ τὴν ἀγαπητικὴ βούληση τοῦ Θεοῦ. Προσκαλεῖ συνεχῶς, προκαλεῖ ἐπιτηδείως κι εὐγενῶς ὁ Θεός, ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο, νὰ δώσει στὸν ἑαυτὸ χρόνο, νὰ ἠρεμήσει καὶ νὰ σκεφτεῖ καὶ νὰ μὴ ζεῖ σ’ ἕνα συνεχῆ στρόβιλο δραστηριότητας. Θὰ ἦταν ἀρκετὸ στὸ Θεὸ νὰ ὑπομείνει ὁ ἄνθρωπος τὸ δύσκολο χαρακτήρα του, ἀφοῦ τὸν παραδεχτεῖ, ν’ ἀφοσιωθεῖ στὴν ἄρρωστη γυναίκα του ὁ σύζυγος, ν’ ἀγαπήσει τοὺς ἀπρόκοφτους μαθητὲς του ὁ δάσκαλος, νὰ κατανοήσει τὴν ἀπαιτητικὴ καὶ παράξενη μάνα του ὁ γιός. Εἶναι ἕνας πειρασμὸς ν’ ἀρκεστεῖ κανεὶς στ’ ὀλίγο. Θεωρεῖ ὅτι μόνο ἔκτακτα, μεγάλα καὶ συνταρακτικὰ γεγονότα θὰ τὸν ἀναδείξουν. Φαντάζεται εὐεργέτη τῆς ἀνθρωπότητας τὸν ἐφευρέτη καὶ τὸν ἱεραπόστολο τῆς Ἀφρικῆς. Δὲν μπορεῖ νὰ βλέπει τὸ Χριστὸ ν’ ἀφήνει τὰ 99 πρόβατα γιὰ νὰ πάει στοὺς γκρεμοὺς νὰ βρεῖ τὸ χαμένο ἕνα. Νομίζουμε θὰ μᾶς ζητήσει ὁ Θεὸς πολλά. Θὰ ζητήσει μόνο αὐτὰ ποὺ μπορούσαμε νὰ κάνουμε καὶ δὲν κάναμε. Δὲν θὰ ζητήσει καρποὺς ἐκεῖ ποὺ δὲν ἔσπειρε. Δὲν θὰ πεῖ στὸν τραυλὸ γιατί δὲν ἔγινε ἱεροκήρυκας καὶ στὸν χωλὸ δρομέας. Θὰ δώσουμε λόγο γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς ποὺ μπορούσαμε νὰ κάνουμε καὶ δὲν κάναμε. Θὰ λαθεύουμε, θὰ σκοντάφτουμε. Θὰ πέφτουμε, μὰ θὰ σηκωνόμαστε. Ἔχει τόση ἄπλα, τόση ἄνεση, τόση εὐρυχωρία ἡ Ἐκκλησία μας. Στὴ θερμή της ἀγκάλη της χωροῦν ὅλοι, ὅποιοι καὶ νἄναι. Τὸ νὰ πέσουμε εἶναι ἀνθρώπινο, τὸ νὰ μὴ σηκωθοῦμε δαιμονικό. Δὲν ὑπάρχει ἁμαρτία ποὺ νὰ μὴ συγχωρεῖται, πληγή ποὺ νὰ μὴ θεραπεύεται. Ἀρκεῖ νὰ τὸ ἐπιθυμήσεις, νὰ τὸ θελήσεις ἀληθινά.

Ὁ Θεὸς μᾶς θέλει ὅλους κοντά Του. Αὐτὸ εἶναι σίγουρο καὶ βέβαιο. Στὸ χέρι μας λοιπὸν εἶναι νὰ τὸν ἀπολαύσουμε. Μιὰ ἀκόμη ἀρχὴ αὐτῆς τῆς συναντήσεώς μας μὲ Αὐτόν, στὸ νὰ σκηνώσει ἡ Χάρη του ζωηρὴ ἐντὸς μας εἶναι ἡ καθαρότητά μας. Μόνο μὲ τοὺς καθαροὺς ἑνώνεται ὁ Θεός. Πρέπει πρῶτα νὰ καθαριστεῖς γιὰ νὰ συνομιλήσεις μὲ τὸ Θεό, λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Καὶ ὁ ἀββὰς Ἰσαὰκ τονίζει πὼς πρῶτα θ’ ἀποσυνδεθεῖς ἀπὸ τὴν ὕλη γιὰ νὰ συνδεθεῖς μὲ τὸ Θεό. Ὅσο καιρὸ ὁ νοῦς παραμένει ἀπρόσεκτος κι ἀκάθαρτος ὁ Θεὸς δὲν ἐλέει. Μὲ τὴ σταδιακὴ κάθαρση ἔρχεται λύπη στὴν καρδιὰ γιὰ τ’ ἀτοπήματά μας καὶ τὴν προσβολὴ τοῦ Θεοῦ. Καὶ χαρά, γιατί ἡ ψυχὴ ἀρχίζει ν’ ἀνασαίνει καὶ νὰ προγεύεται κάποιων θείων μικρῶν ἀλλὰ δυνατῶν κ ἐντυπωσιακῶν παρηγοριῶν. Ἡ προσευχὴ βοηθᾶ σ’ αὐτὴ τὴν κάθαρση καὶ ἰδιαίτερα ἡ νοερά: τὸ Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλόν.

Πρέπει νὰ τονιστεῖ πὼς ὅλη ἡ ἀσκητικὴ παράδοση ἀποδίδει μεγάλη σημασία στὴν κάθαρση τῆς καρδιᾶς καὶ δὲν ἱκανοποιεῖται σὲ κάποια ἐξωτερικὴ τακτοποίηση τῶν ἠθῶν. Εἶναι ἀστεῖο νὰ πιστεύει κανεὶς πὼς ἔχει ἀποκαταστήσει τὶς σχέσεις του μὲ τὸ Θεὸ ἐπειδή, ζεῖ μία τίμια ζωὴ κι ἀποφεύγει τὶς ἁμαρτίες ἐνῶ στὰ βάθη τῆς ψυχῆς του παραμένουν ἀνενόχλητα καὶ βαθύρριζα τὰ πάθη. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες συνιστοῦν θεραπευτικὰ μέσα γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὰ πάθη.

Ἂν μπορέσεις νὰ δεχτεῖς τὸ θαῦμα πὼς ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, ὅλες οἱ ἄλλες δυσκολίες εἶναι μηδαμινές. Ὁ Θεὸς κατέβηκε στὴ γῆ γιὰ ν’ ἀνέβει ὁ ἄνθρωπος. Τοῦ ἄνοιξε τὸ δρόμο. Τώρα ὅλα εἶναι εὔκολα. Μὲ τὴν ἀνάστασή του νικήθηκε κι ὁ θάνατος. Ἔτσι ἡ πίστη τοῦ πιστοῦ περιπαίζει τὸ δαίμονα, τὸ θάνατο, τὸ κακό, τὴν κάθε μοναξιά.

Μόνο ὁ ἀληθινὸς ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ σκέφτεται τὴν ἀθάνατη ψυχή του. Δὲν προσδοκᾶ ἀνταπόδοση. Χαίρεται νὰ χαρίζει σὰν νὰ λαμβάνει. Ἕνα σκοπὸ ἔχει: Πὼς νὰ σωθεῖ. Ἀγαπᾶ γιατί εἶναι ἔξυπνος. Δὲν ἔχει ὀκνηρία, διχασμοὺς καὶ δισταγμούς, ἄγχος καὶ ἀμφιβολίες. Χαίρεται νὰ ὑπακούει. Δὲν κάνει τίποτε τὸ μισό. Ξέρει κι ἀγαπᾶ νὰ σωπαίνει. Εἶναι γνήσιος αὐτὸς ποὺ εἶναι ἀτόφιος, εἰλικρινής.

Θὰ μποροῦσε βεβαίως ὁ Θεὸς νὰ ἐπέμβει δυναμικὰ στὴ ζωή μας καὶ νὰ μᾶς ἀλλοιώσει, καὶ νὰ μᾶς κάνει θέλοντας καὶ μὴ καλούς. Ἀλλὰ αὐτὸ ὅπως καταλαβαίνετε εἶναι μακράν τοῦ σχεδίου τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἁγιότητα δὲν εἶναι δοτή. Ὁ Θεὸς δίνει συνεχεῖς εὐκαιρίες κι ἐρεθισμούς, ἂν ὁ ἄνθρωπος τὶς ἐκμεταλλευτεῖ καλῶς. Ὁ Θεὸς στὸ ἕνα βῆμα μας κάνει δέκα. Ἀλλὰ πρέπει νὰ κάνουμε πρῶτα τὸ δικό μας ἕνα. Ἀδυνατεῖ, θὰ λέγαμε ἀνθρωπομορφικά, νὰ ἐπέμβει δικτατορικῷ τῷ τρόπῳ καὶ νὰ μᾶς ἀναστατώσει. Εἶναι ἀπεριόριστα εὐγενὴς κι εὐαίσθητος ὁ Θεός. Ὁ ὑποκειμενικὸς λοιπὸν παράγοντας στὴν πρὸς Θεὸν προσαγωγὴ μας εἶναι ἀπαραιτήτως ἀπαραίτητος. Ἡ συμβολή μας, ἡ συνεργία μας, στὸ συνεχῆ ἀγώνα γιὰ τὴ σωτηρία μας, μὲ πολλὴ ταπείνωση πάντα, εἶναι βασικὴ προϋπόθεση μιᾶς ἀρχῆς.

Μέσα σ’ ἕνα κόσμο δίχως σκοπό, μὲ μία συμφεροντολόγα ἀγάπη γιὰ τὸν πλησίον καὶ κακὴ γιὰ τὸν ἑαυτό του, ποὺ πλησιάζει τὸν ἄλλο γιὰ ν’ ἀποφύγει τὰ ἐρωτήματα τοῦ ἑαυτοῦ του, ἡ μοναξιὰ του καταντᾶ φυλακή. Ἡ χυδαιότητα τοῦ κόσμου ἔγκειται στ’ ὅτι ζεῖ γιὰ τὸ τίποτα κι αὐτὸ γίνεται ἀφορμὴ δακρύων γιὰ κάθε φιλόθεο καὶ φιλάνθρωπο.

Ἀναγκάζομε παρασυρόμενος νὰ ὑποπίπτω σ’ αὐτὸ ποὺ κατηγόρησα, σὲ γενικότητες καὶ νὰ σᾶς κουράζω.

Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ μιλήσει περὶ Θεοῦ καὶ νὰ σᾶς πείσει. Ὁ Θεὸς δὲν ἀποδεικνύεται. Φανερώνεται μυστικὰ στὶς καρδιὲς καὶ κάποτε σὲ τόπους καὶ ὧρες ποὺ δὲν τὸ περιμένεις. Ὁ Θεὸς μιλᾶ σιωπηλά. Σὲ τόπους ἥσυχους, θορυβωδῶς. Σὲ τόπους θορυβώδεις, ἥσυχα, κι ἴσως γι' αὐτὸ δὲν ἀκούγεται. Ἴσως, μᾶλλον, δὲν θέλουμε νὰ τὸν ἀκούσουμε καὶ γι’ αὐτὸ δὲν τὸν ἀκοῦμε. Μὴ μειώνουμε λοιπὸν τὸ νόημα αὐτῶν ποὺ δὲν κατανοοῦμε. Ὅλα εἶναι δύσκολα πρὶν αὐτὴ τὴ φανέρωση, τὴ ζωντανὴ σχέση, τὴν ἀποκάλυψη, τὸ νέο τρόπο ζωῆς. Εἶναι ἕνα θαῦμα αὐτὴ ἡ συνταρακτικὴ ὅσο καὶ ἁπλὴ γνωριμία μὲ τὸ Θεό. Ἕνα θαῦμα φωτὸς ποὺ σὲ κάνει νὰ λησμονεῖς ὅλο τὸ προηγούμενο σκοτάδι σου, ἀπὸ λεπρὸς γίνεσαι ὑγιής, ἀπὸ ἀμαθής σοφός. Ἀποκτᾶς, φτερά, νέα δράση, νέα ἀκοή. Μὰ δὲν πρέπει νὰ λησμονεῖς τὸν Ἴκαρο, τὸ πολὺ φῶς ποὺ τυφλώνει, τὴ βροντὴ τῆς σιωπῆς ποὺ κουφαίνει.

Συγχωρέστε παρακαλῶ τὴν τυχὸν ποιητικότητά μου. Πολλὴ εἰρήνη ὑπάρχει μέσα στὴ σιωπή. Μίλα ἄνετα μὲ τοὺς ἀνθρώπους, δίχως συμβιβασμοὺς καὶ ὑποχωρήσεις. Να ’σαι φίλος ὅσο ξένος μὲ ὅλους, κατὰ τὸν Ἀββᾶ Ἰσαάκ. Λέγε τὴ γνώμη σου δίχως νὰ θὲς νὰ τὴν ἐπιβάλλεις. Ἄκου καὶ τὸν ἄλλο κι ἄς σοῦ φαίνεται ἀνιαρὸς κι ἀστεῖος. Ἔχει τὸν πόνο του, τὴν ἱστορία του, ἔχυσε καὶ γι’ αὐτὸν αἷμα ὁ Χριστός. Μὴ συγκρίνεσαι μὲ τοὺς ἄλλους, λέει ὁ ἀββᾶς Ἠσαΐας. Εἶναι ἕνα ἐπικίνδυνο παιχνίδι. Ἂν πεῖς εἶσαι καλύτερός τοῦ ἄλλου πέφτεις στὴν ὑπερηφάνεια. Ἂν πεῖς πὼς εἶσαι χειρότερος στὴν κακομοιριά, τὴ μειονεξία, τὴν ἀποθάρρυνση, τὴν ἀπελπισία.

Νὰ ἐνδιαφέρεσαι γιὰ τὴν πρόοδό σου στὶς σπουδὲς καὶ τὴν ἐργασία, μὰ νὰ ξέρεις πὼς κι ἕνας τσαγκάρης κι ἕνας ὁδοκαθαριστὴς προσφέρει ἔργο χρήσιμο, μπορεῖ νὰ εἶναι ἥρωας, ἅγιος. Νὰ κοιτᾶς νὰ εἶσαι αὐτὸ ποὺ εἶσαι. Κυρίως μὴν ὑποκρίνεσαι τὸν καλὸ γιατί εἶναι βαρειὰ αὐτὴ ἡ ἀρρώστια κι ὁδηγεῖ σὲ θάνατο. Οὔτε πάλι ὡς ἐξ αὐτοῦ νὰ γίνεσαι κυνικὸς καὶ μάλιστα ὅτι ἀφορᾶ τὴν ἀγάπη. Μὴ βιάζεσαι καὶ μὴ χασομερᾶς. Νὰ εἶσαι ὅσο εὐγενικὸς τόσο κι αὐστηρὸς μὲ τὸν ἑαυτό σου. Μὴν τὸν ἀφήνεις εὔκολα νὰ χαζεύει καὶ μὴ τὸν κουράζεις μὲ προγράμματα ποὺ σὲ λίγο θὰ τὰ διακόψεις. Ἡ κούραση κι ἡ μοναξιὰ γρήγορα μποροῦν νὰ σὲ ἀρρωστήσουν. Φτιάξ’ τα μὲ τὸν Θεό. Φτιάξ’ τα μὲ τὸν ἑαυτό σου. Φτιάξ’ τα μὲ τοὺς ἄλλους καὶ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ σοῦ κλέψει τὴν εἰρήνη ἀπ' τὴν καρδιά σου. Βρὲς τὴν εἰρήνη στὴν καρδιά σου καὶ χιλιάδες κόσμος θὰ σωθεῖ, λέει ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σαρώφ. Ἔτσι, ἐσὺ ποὺ ὅλοι νομίζουν πὼς δὲν προσφέρεις τίποτε, μόνο μὲ αὐτὴ τὴν εἰρήνη, τὴ νηφαλιότητά σου, τὴ χαρά σου θὰ ἔχεις διάρκεια ἀντοχῆς, ἀποθέματα, σημεῖα σημαντικὰ μυστικῶν Μεταμορφώσεων, δυνάμενα νὰ μεταμορφώσουν πολλὴ ἀπὸ τὴν κακία καὶ ἀσχήμια τοῦ κόσμου.

Ὅπως μερικὰ γεροντάκια στὸ Ἅγιον Ὅρος ποὺ σὲ διδάσκουν μόνο μὲ τὴ θωριά τους. Ἡ ἠρεμία τους, ἡ γαλήνη τους, ἡ στάση τους, ὁ τρόπος τους, εἶναι τὸ πιὸ βροντερὸ κήρυγμα καὶ μάλιστα στοὺς νέους ἐπισκέπτες τοῦ Ἁγίου Ὅρους, ἐσᾶς, ποὺ ἔχετε τὴ χάρη πιὸ ἔντονη ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ διακρίνετε τὸ γνήσιο, τὸ ἀτόφιο, τὸ καθαρό, τὸ πολύτιμο.

Εἶστε καλοὶ μὰ μπορεῖτε νὰ γίνετε καλύτεροι. Εἶστε λίγοι, μὴ φοβᾶστε. Κι ἕνας μπορεῖ νὰ φυλάει τὴν ἀλήθεια, ὅπως διδάσκει ἡ Ἱστορία. Ἡ δύναμη τοῦ πνεύματος δὲν εἶναι μὲ τὰ μεγάλα μεγέθη τῶν ἀριθμῶν.

Εἶναι λυπηρὸ νὰ βλέπεις τοὺς νέους διαμελισμένους, σκόρπιους ἐδῶ κι ἐκεῖ, ἀφηρημένους, ἀσυνεπεῖς. Ἐνῶ μποροῦν πολλά. Ἂς κάνει κανεὶς πολὺ λιγότερα, μὰ ὁλοκληρωμένα. Εἶναι κρίμα νάχει κατακυριευτεῖ ἡ νεολαία ἀπὸ αὐτὸ τὸ πνεῦμα τῆς βαρύτητας, τῆς πλαδαρότητας, τῆς νωχέλειας, τοῦ «δὲ βαρυέσαι βρὲ ἀδελφέ». Τὸ νὰ ἔχεις μία γνώμη γιὰ ὅλα, νὰ μισοξέρεις πολλά, νὰ λὲς σὲ ὅλους ναὶ ἤ ὄχι, εἶναι σημεῖο μεγάλης θολούρας καὶ χλιαρότητας, ποὺ φανερώνει ἀναποφασιστικότητα καὶ φαντασιοσκοπία, πνευματικὴ χρεωκοπία καὶ δυστυχία γιὰ τὸ μέλλον.

Ὅταν θὰ βαρεθεῖτε ὅλα αὐτὰ τὰ λίγα, τὰ πολλά, τὰ μισὰ κι ἀσχοληθεῖτε μὲ τὸ ἕνα, μέ σᾶς, μὲ τὸν Θεό, μὲ μένα, μὲ σένα, τότε κάτι μπορεῖ ν’ ἀρχίσει. Γι’ αὐτὴ τὴ μεγάλη τιμὴ τῆς ἰδιαιτερότητος τοῦ προσώπου μιλᾶ ἡ Ἐκκλησία μας ἁπλᾶ, καθαρά, συγκεκριμένα. Γι’ αὐτὴ τὴ σπάνια καὶ πολύτιμη, εἰλικρινῆ καὶ ἀθώα γνησιότητα ἀγωνίσθησαν οἱ ἅγιοι κι αὐτὴ μᾶς παραδίδουν. Δίχως νὰ προσδοκοῦν καμμιὰ ἀνταπόδοση γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ ἀγώνα τους, οὔτε ἀπὸ τὸ Θεό, οὔτε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.

Δὲν θὰ σᾶς κουράσω πολὺ ἀκόμα μὲ τὶς ἀποσπασματικὲς καὶ τηλεγραφικὲς αὐτὲς φράσεις μου. Θὰ ἐπιθυμοῦσα ὅμως νὰ σᾶς μεταφέρω τὶς σκέψεις μερικῶν ἀκόμη ἁγίων Πατέρων μας στὸ θέμα ποὺ μᾶς ἀπασχολεῖ, τῶν σχέσεών μας μὲ τὸ Θεό, τὸν ἑαυτό μας καὶ τοὺς ἄλλους καὶ τῆς διεξόδου τῆς πολλῆς μοναξιᾶς τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει πὼς δὲν εἶναι ὁ ἄνθρωπος καλὸ οὔτε πολὺ νὰ ξεθαρρεύει οὔτε ν’ ἀπελπίζεται. Τὸ νὰ ἔχεις παράτολμο θάρρος σὲ κάνει νὰ πέσεις κι ἡ ἀπελπισία πεσμένο δὲ σ’ ἀφήνει νὰ σηκωθεῖς. Ἂς εἰρηνεύσεις μὲ τὸν ἑαυτό σου, θὰ πεῖ ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ, κι ὅλα θὰ εἰρηνεύσουν.

Κι ἀλλοῦ ὁ ἴδιος θὰ πεῖ τὴ σπουδαία ἐκείνη ρήση: Αὐτὸς ποὺ γνώρισε καὶ νίκησε τὰ πάθη του εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ αὐτὸν ποὺ ἀνασταίνει νεκρούς.

Χρειάζεται νὰ βγάζουμε διδάγματα καὶ συμπεράσματα καὶ νὰ κάνουμε ἀναλύσεις; Ἀσφαλῶς καὶ βεβαίως ὄχι. Διατηρώντας πάντα τὸ παντζούρι ἀνοιχτό, τοῦ παραθύρου ποὺ ἀνοίξαμε μαζί, σ’ ἕνα κόσμο ἄκοσμο κι ὄχι κόσμημα, πεπτωκότα καὶ συγχυσμένο, ποὺ ὅμως μπορεῖ ἂν θέλει νὰ σπάσει τὸ κέλυφος ποὺ δὲν τὸν ἀφήνει ν’ ἀνασάνει ἐλεύθερα κι ἡ μοναξιά του νὰ γίνει εὐεργετικὴ μὲ τὴν αὐτογνωσία, τὴ μνήμη τοῦ Θεοῦ, τὴ μελέτη. Ἑτοιμασία καὶ ὁδὸς πρὸς συνάντηση τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν πλασμάτων του κι ὁ κόσμος νἄναι περιβόλι. Αὐτὰ ἀπὸ τὸ Περιβόλι τῆς Παναγίας. Νύξεις ἁπλὲς μὲ τὴν γνώση πὼς δὲν κομίζω «γλαύκας εἰς Ἀθήνας» καὶ τὴν συγγνώμην γιὰ τὸ τυχὸν διδασκαλικό μου ὕφος.




(Σημειώσεις εἰσηγήσεως ποὺ ἔγινε στὴ Δράμα, τὴν Ξάνθη καὶ τὴν Ἀθήνα σὲ φοιτητὲς τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1986).

agiazoni.gr

Ἡ ἱστορικότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ

$
0
0
Ἡ ἱστορικότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ
Bruce F. F. (Καθηγητὴς Πανεπιστημίου)

Ἡ μαρτυρία τῶν ἀρχαίων Ἰουδαϊκῶν κειμένων

Ραββινικὰ κείμενα

Ὅταν τὸ 70 μ.Χ. ἔπεσε ἡ Ἱερουσαλήμ, μαζὶ μὲ τὸν Ναό, καὶ τὴν κυριαρχία τῶν ἱερατικῶν οἰκογενειῶν,
 ἔπεσε καὶ τὸ ἀνώτατο δικαστήριο, τὸ Συνέδριο. Τὸ μόνο τμῆμα τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ ποὺ μποροῦσε ν’ ἀναλάβει τὴν ἀνοικοδόμηση ἦσαν οἱ Φαρισαῖοι. Καὶ πράγματι αὐτὸ ἔκαναν, σὲ μία πνευματικὴ κι ὄχι πολιτικὴ βάση. Μὲ τὴν καθοδήγηση τοῦ Γιωχανᾶν, γιοῦ τοῦ Ζακκᾶ, κατασκεύασαν τὰ κεντρικὰ γραφεῖα τους στὴ Γιαβνὲθ ἢ Γιάμνια, στὰ νοτιοδυτικά της Παλαιστίνης. Ἐδῶ, λοιπόν, ἀναδιοργάνωσαν τὸ Συνέδριο σὰν ἀνώτατο δικαστήριο γιὰ τὴν ὀργάνωση ὅλου τοῦ θρησκευτικοῦ νόμου, πρῶτος πρόεδρος τοῦ ὁποίου, στὴ νέα του μορφή, ἦταν ὁ Yohanan. Ἕνας μεγάλος ἀριθμὸς νομοθετημάτων, «ἡ παράδοση τῶν πρεσβυτέρων», ὅπως ἀναφέρεται στὴν Καινὴ Διαθήκη, εἶχε παραδοθεῖ ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιά, προφορικά, κι αὐξανόταν μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου. Ἔγινε ἔτσι τὸ πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν κωδικοποίηση ὅλου αὐτοῦ τοῦ ὑλικοῦ.

Τὸ δεύτερο βῆμα ἔγινε ἀπ’ τὸν μεγάλο Ραββίνο Ἀκίμπα, ποὺ πρῶτος κατέταξε τὸ ὑλικό, σύμφωνα μὲ τὰ θέματα. Μετὰ τὸν ἡρωικό του θάνατο, τὸ 135 μ.Χ., στὴ διάρκεια τῆς ἥττας ποὺ ὑπέστη ὁ ἐπαναστάτης κατὰ τῆς Ρώμης Βὰρ – Κοχεμπᾶ, τὸ ἔργο τοῦ ἀναθεωρήθηκε καὶ συνεχίστηκε ἀπ΄ τὸν μαθητή του, Ραββίνο Μέιρ. Τὸ ἔργο τῆς κωδικοποίησης ὁλοκληρώθηκε γύρω στὸ 200 μ.Χ ἀπ’ τὸν Ραββίνο Ἰούδα, πρόεδρο τοῦ Συνεδρίου, ἀπ’ τὸ 170 ἕως τὸ 217. Ὁ ὅλος κώδικας τοῦ θρησκευτικοῦ νομικοῦ συστήματος, ποὺ συλλέχθηκε μ’ αὐτὸ τὸν τρόπο εἶναι γνωστὸς ὡς Μισνά.

 Αὐτὸς ὁ κώδικας Μισνὰ ἔγινε ἀντικείμενο μελέτης, καὶ πολλὰ σχόλια ἐκφράσθηκαν μ’ αὐτὸν ἀπὸ τὶς Ραββινικὲς σχολὲς τόσο τῆς Παλαιστίνης ὅσο καὶ τῆς Βαβυλωνίας. Τὰ σχόλια αὐτὰ ἡ Γκεμάρα ἀποτέλεσαν ἕνα εἶδος συμπληρώματος τῆς Μισνᾶ καὶ ἡ Γκεμάρα ἀποτέλεσαν τὸ γνωστὸ Ταλμούδ. Τὸ «Ταλμοὺδ τῆς Ἱερουσαλήμ», ποὺ ἀποτελεῖται ἀπὸ τὴ Μισνά, μαζὶ μὲ τὴν ὀγκώδη Γκεμάρα τῶν Παλαιστινιακῶν σχολῶν, συμπληρώθηκε τὸ 300 μ.Χ. περίπου. Τὸ κατὰ πολὺ μεγαλύτερο Βαβυλωνιακὸ Ταλμοὺδ συνέχισε ν’ αὐξάνει γιὰ δύο ἀκόμη αἰῶνες, πρὶν νὰ καταγραφεῖ, γύρω στὸ 500 μ.Χ.

Καθὼς ἡ Μισνὰ εἶναι ἕνας νομικὸς κώδικας καὶ τὸ Ταλμοὺδ βιβλία μὲ σχόλια πάνω σ’ αὐτὸ τὸν κώδικα, δὲν ὑπάρχει περίπτωση ἀναφορᾶς στὸν Χριστιανισμό, κι ὅπου ὑπάρχουν ἀναφορὲς εἶναι ἐχθρικές. Ὅπως καὶ νἄναι ὅμως αὐτὲς οἱ ἀναφορὲς δείχνουν τουλάχιστον πὼς δὲν ὑπῆρχε οὔτε ἡ παραμικρὴ ἀμφιβολία γιὰ τὸν ἱστορικὸ χαρακτήρα τοῦ Ἰησοῦ.

 Σύμφωνα μὲ τὶς γνῶμες τῶν πρώτων Ραββίνων ποὺ καταγράφονται σ’ αὐτὰ τὰ ἔργα, ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὴ Ναζαρὲτ ἦταν ἕνας ἁμαρτωλὸς στὸ Ἰσραήλ, ποὺ ἀσχολήθηκε μὲ τὴ μαγεία, περιφρόνησε τὰ λόγια τῶν σοφῶν, παραπλάνησε τὸν κόσμο καὶ εἶπε πὼς δὲν ἦρθε νὰ καταστρέψει τὸν νόμο, ἀλλὰ νὰ τὸν συμπληρώσει. Κρεμάσθηκε τὴν παραμονὴ τοῦ Πάσχα, μὲ τὴν κατηγορία τῆς αἵρεσης καὶ παραπλάνησης τοῦ λαοῦ. Οἱ μαθητές του, πέντε ἀπ΄ τοὺς ὁποίους ἀναφέρονται μὲ τὰ ὀνόματά τους, γιάτρευαν ἀρρώστους στ’ ὄνομά του.

Εἶναι ὁλοφάνερο πὼς πρόκειται γιὰ ἕνα πορτραῖτο τοῦ Κυρίου μας ὅπως ἀκριβῶς θὰ τὸ περιμέναμε ἀπὸ ἕνα ἔργο γραμμένο ἀπ’ τοὺς Φαρισαίους, ποὺ ἦσαν ἀντίπαλοί Του. Μερικὰ ἀπὸ τὰ ὀνόματα μὲ τὰ ὁποῖα Αὐτὸς ἀναφέρεται γίνονταν ἄμεσες ἢ ἔμμεσες μαρτυρίες γιὰ τὶς διηγήσεις τῶν Εὐαγγελίων. Ἡ ὀνομασία Ha-Taluy («Ὁ κρεμασμένος») ἀναφέρεται ξεκάθαρα στὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο πέθανε. Ἕνα ἄλλο ὄνομα ποὺ Τοῦ δίνεται, Ben-Pantera («Γιὸς Παντέρα»), κατὰ πάσα πιθανότητα ἀναφέρεται, ὄχι (ὅπως ὑπονόησαν μερικοὶ) σ’ ἕναν Ρωμαῖο στρατιώτη, ποὺ ὀνομαζόταν Παντέρας, ἀλλὰ στὴ Χριστιανικὴ πίστη γιὰ τὴ γέννηση τοῦ Κυρίου μας ἀπὸ παρθένο. Εἶναι δηλαδὴ ἡ λέξη «παρθένος» . Αὐτὸ δὲν σημαίνει βέβαια πὼς ὅλοι ὅσοι τὸν ὀνόμαζαν ἔτσι πίστευαν στὴ γέννησή Του ἀπὸ παρθένο.

Στὰ τέλη περίπου τοῦ πρώτου αἰώνα μ.Χ. καὶ στὶς ἀρχὲς τοῦ δεύτερου, ὑπῆρχε ὅπως φαίνεται κάποια διαφωνία στοὺς Ἰουδαϊκοὺς κύκλους, γιὰ τὸ κατὰ πόσο μερικὰ Χριστιανικὰ ἔργα ἔπρεπε ν’ ἀναγνωρισθοῦν ὡς κανονικὰ ἢ ὄχι. Αὐτὰ τὰ ἔργα, ὅποια κι ἂν ἦσαν, πῆραν τὸ Ἑλληνικὸ ὄνομα Εὐαγγέλιο. Τὸ ἀμφισβητούμενο Εὐαγγέλιο ἦταν κατὰ πάσα πιθανότητα μία Ἀραμαϊκὴ μορφὴ τοῦ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγελίου, τοῦ Εὐαγγελίου ποὺ προτιμοῦσαν οἱ Ἰουδαῖοι Χριστιανοὶ τῆς Παλαιστίνης καὶ τῶν γύρω περιοχῶν. Λέγεται πὼς οἱ Ραββίνοι Γιωχανᾶν καὶ Μέιρ ἔκαναν δυσμενῆ λογοπαίγνια μὲ τὴ λέξη Εὐαγγέλιο, ὑψώνοντας τὰ φωνήεντα τῆς λέξης ἔτσι, ὥστε νὰ διαβάζεται Awen-gillayon ἢ Awon-gillayon, ποὺ σήμαιναν «Ἁμαρτία τοῦ Περιθωρίου» ἢ «Ἁμαρτία τῆς Πλάκας τοῦ γραψίματος». Αὐτὲς οἱ δυσνόητες ἀναφορὲς δείχνουν πὼς ὑπῆρχε κάποια ἐπαφὴ ἀνάμεσα στοὺς ὀρθόδοξους Φαρισαίους καὶ τοὺς Ἰουδαίους Χριστιανούς, ποὺ δὲν πρέπει νὰ μᾶς ἐκπλήσσει ἂν σκεφθοῦμε πὼς ἡ πρώτη Παλαιστινιακὴ ἐκκλησία περιλάμβανε πιστὰ μέλη, ποὺ προέρχονταν ἀπ’ τὴν παράταξη τῶν Φαρισαίων καὶ πολλὲς χιλιάδες Ἰουδαίων, ποὺ ἦσαν «ζηλωτὲς τοῦ νόμου» (Πρξ. 15/5, 21/20). Μετὰ τὸ 70 μ.Χ., πράγματι, μπορεῖ αὐτοὶ οἱ Ἰουδαῖοι Χριστιανοὶ νὰ εἶχαν περισσότερη ἐπαφὴ μὲ ἄλλους Ἰουδαίους, παρὰ μὲ τὰ μέλη τῶν Ἐθνικῶν ἐκκλησιῶν, ποὺ ὁλοένα κι ἔκλιναν στὸ χαρακτηρισμὸ τῶν Ἰουδαίων Χριστιανῶν ὡς αἱρετικῶν καὶ ἡμι – Χριστιανῶν. Ὑπάρχουν βάσιμες πληροφορίες γιὰ νὰ σκεφθοῦμε ὅτι αὐτοὶ οἱ φυγάδες ἀπὸ τὴν ἐκκλησία τῆς Ἱερουσαλήμ, ποὺ ἐγκαταστάθηκαν στὴν Ὑπεριορδανία, γύρω στὸ 70 μ.Χ., συνεργάστηκαν μὲ ὁρισμένες ὁμάδες Ἐσσαίων, ποὺ πιθανῶς περιλάμβαναν καὶ τ’ ἀπομεινάρια τῆς κοινότητας τοῦ Κουμρᾶν.

Ὁ Ἰώσηπος

Ὅμως, ἔχουμε καὶ ἀρχαιότερη καὶ πιὸ σπουδαία γιὰ μᾶς Ἰουδαϊκὴ φιλολογία ἀπ’ αὐτὴ ποὺ βρίσκουμε στὰ Ταλμούδ. Ὁ Ἰουδαῖος ἱστορικὸς Ἰώσηπος γεννήθηκε ἀπὸ ἱερατικὴ οἰκογένεια τὸ 37 μ.Χ. Στὴν ἡλικία τῶν δεκαεννιὰ χρόνων προσχώρησε στὴν Φαρισαϊκὴ παράταξη. Σὲ μία ἐπίσκεψή του στὴ Ρώμη, τὸ 63 μ.Χ., μπόρεσε νὰ ἐκτιμήσει τὴν ἰσχὺ τῆς Αὐτοκρατορίας. Ὅταν ξέσπασε ὁ Ἰουδαϊκὸς Πόλεμος, τὸ 66 μ.Χ., διορίστηκε διοικητὴς τῶν Ἰουδαϊκῶν δυνάμεων στὴ Γαλιλαία καὶ ὑπερασπίστηκε τὴ στρατηγικὴ θέση Jotapata ἐναντίον τῶν Ρωμαίων μέχρις ὅτου ἡ περαιτέρω ἀντίσταση ἦταν ἀνώφελη. Διέφυγε τότε σὲ μία σπηλιά, μαζὶ μ’ ἄλλους σαράντα, κι ὅταν ἀντιλήφθηκαν πὼς τὸ καταφύγιό τους εἶχε κυκλωθεῖ σχεδίασαν μία ὁμαδικὴ αὐτοκτονία. Ἴσως, πιὸ πολὺ ἀπὸ καλὸ χειρισμὸ τοῦ θέματος παρὰ ἀπὸ τύχη, ὁ Ἰώσηπος ἦταν ἕνας ἀπ’ τοὺς δύο ποὺ ἐπέζησαν. Ἔπεισε τὸν σύντροφό του νὰ παραδοθοῦν στοὺς Ρωμαίους κι ὅταν ἔγινε κι αὐτό, κατάφερε νὰ κερδήσει τὴν εὔνοια τοῦ Βεσπασιανοῦ, τοῦ Ρωμαίου διοικητῆ, προλέγοντας τὴν ἄνοδό του στὸν αὐτοκρατορικὸ θρόνο, μία πρόβλεψη ποὺ ἐκπληρώθηκε τὸ 69 μ.Χ. Ὁ Ἰώσηπος προσλήφθηκε στὸ γενικὸ Ρωμαϊκὸ διοικητήριο, στὴ διάρκεια τῆς πολιορκίας τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐνεργώντας μάλιστα σὰν διερμηνέας τοῦ Τίτου, γιοῦ τοῦ Βεσπασιανοῦ καὶ διαδόχου του στὴ διοίκηση τῆς Παλαιστίνης, ὅταν θέλησε νὰ κάνει ἐξαγγελίες στοὺς πολιορκούμενους κατοίκους. Μετὰ τὴν πτώση τῆς πόλης καὶ τὴν καταστολὴ τῆς ἐπανάστασης, ὁ Ἰώσηπος ἐγκαταστάθηκε κανονικὰ στὴ Ρώμη, σὰν δικηγόρος καὶ συνταξιοῦχος τοῦ αὐτοκράτορα παίρνοντας τὸ οἰκογενειακό του ὄνομα, Φλάβιος, κι ἔτσι ἔγινε γνωστός, ὡς Φλάβιος Ἰώσηπος.

Ὅπως εἶναι φυσικό, αὐτὴ ἡ ποικιλόμορφη καριέρα δὲν ἦταν δυνατὸ νὰ τὸν κάνει δημοφιλῆ ἀνάμεσα στοὺς συμπατριῶτες του, πολλοὶ ἀπ’ τοὺς ὁποίους τὸν θεωροῦσαν – καὶ τὸν θεωροῦν ἀκόμα – ἕναν δὶς εἰς θάνατον προδότη. Παρόλα αὐτά. Χρησιμοποίησε τὰ χρόνια ποὺ ἀναπαυόταν στὴ Ρώμη ἔτσι ποὺ νὰ μπορεῖ ν’ ἀπαιτήσει τὴν εὐγνωμοσύνη τους, γράφοντας τὴν ἱστορία τοῦ ἔθνους τους. Τὸ λογοτεχνικό του ἔργο περιλαμβάνει μία Ἱστορία περὶ τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Πολέμου, ἀπὸ τὸ 170 π.Χ. μέχρι τὸ 73 μ.Χ., ποὺ γράφτηκε πρῶτα στ’ Ἀραμαϊκά, πρὸς ὄφελος τῶν Ἰουδαίων, ποὺ ζοῦσαν μέσα στὴν Αὐτοκρατορία, κι ἔπειτα δημοσιεύτηκε μία Ἑλληνικὴ μετάφραση. Ἐπίσης, μία Αὐτοβιογραφία στὴν ὁποία ὑπερασπίζεται τὸν ἑαυτὸ του ἐναντίον ἑνὸς ἄλλου Ἰουδαίου ἱστορικοῦ, τοῦ Ἰούστου, ἀπὸ τὴν Τιβεριάδα, ὁ ὁποῖος ἀναφερόμενος στὸν Πόλεμο ἐκφράστηκε δυσμενῶς γιὰ τὸν ρόλο ποὺ εἶχε παίξει ὁ Ἰώσηπος. Ἀκόμα, δύο βιβλία Κατ’ Ἀπίωνος, στὰ ὁποῖα ὑπερασπίζεται τὸ ἔθνος του ἐναντίον στὶς ἀντὶ-Σημιτικὲς συκοφαντίες (μερικὲς ἀπ’ τὶς ὁποῖες ὑπάρχουν καὶ σήμερα) τοῦ Ἀπίωνα, ἑνὸς Ἀλεξανδρινοῦ γυμνασιάρχη, καὶ ἄλλων συγγραφέων. Τέλος, εἴκοσι βιβλία μὲ τὶς Ἀρχαιότητες τῶν Ἰουδαίων,* ὅπου περιγράφεται ἡ ἱστορία τοῦ ἔθνους του ἀπ’ τὴν ἀρχὴ τῆς Γένεσης μέχρι τὴν ἐποχή του. Ὅσο καὶ νὰ μὴ τοῦ ἄξιζε νὰ διασώσει τὴν ἱστορία τῆς πτώσης τοῦ ἔθνους του, πρέπει νὰ εἴμαστε χαρούμενοι ποὺ τὸ ἔκανε, γιατί, χωρὶς τὰ ἱστορικά του ἔργα, παρ’ ὅτι ἔχουν πολλὲς ἀτέλειες, οἱ πηγὲς τῶν πληροφοριῶν μας, σχετικὰ μὲ τὴν ἱστορία τῆς Παλαιστίνης τὴν ἐποχὴ τῆς Καινῆς Διαθήκης, θὰ ἦσαν ἀπίστευτα φτωχότερες.

Στὶς σελίδες τοῦ Ἰώσηπου συναντᾶμε πολλὰ πρόσωπα ποὺ μᾶς εἶναι γνωστὰ ἀπ’ τὴν Καινὴ Διαθήκη: Τὴν ποικιλόμορφη οἰκογένεια τοῦ Ἡρώδη, τοὺς Ρωμαίους αὐτοκράτορες Αὔγουστο, Τιβέριο, Κλαύδιο καὶ Νέρωνα, τὸν Κυρήνιο, κυβερνήτη τῆς Συρίας, τὸν Πιλάτο, τὸν Φήλικα, τὸν Φῆστο προκουράτορες τῆς Ἰουδαίας, τὶς οἰκογένειες τοῦ ἀνώτατου ἱερατείου – Ἄννα, Καϊάφα, Ἀνανία καὶ τοὺς λοιπούς του Φαρισαίους καὶ τοὺς Σαδδουκαίους καὶ οὕτω καθεξῆς. Μποροῦμε νὰ διαβάσουμε τὴν Καινὴ Διαθήκη συγκρίνοντάς την μὲ τὸ πλαίσιο ποὺ μᾶς προσφέρει ὁ Ἰώσηπος, πράγμα ποὺ τὴν κάνει ἀκόμα πιὸ ἐνδιαφέρουσα καὶ μᾶς βοηθάει νὰ τὴν κατανοήσουμε καλύτερα.

 Ὅταν ὁ Γαμαλιὴλ (στὶς Πράξεις 5/37), μιλάει γιὰ τὸν Ἰούδα ἀπ’ τὴ Γαλιλαία ποὺ ἦταν ἐπικεφαλῆς μιᾶς ἐξέγερσης τὴν περίοδο τῆς φορολογίας, γυρίζουμε στὶς σελίδες τοῦ Ἰώσηπου καὶ βρίσκουμε τὴν ἱστορία αὐτῆς τῆς ἐξέγερσης τόσο στὸ ἔργο του Πόλεμος (11/8) ὅσο καὶ στὶς Ἀρχαιότητες (XVIII/1). Ὁ Ἰώσηπος μᾶς μιλάει, ἐπίσης, γιὰ κάποιον ἀγύρτη, ὀνόματι Θευδᾶ, (Ἀρχαιότ. ΧΧ/5,1) ποὺ ἐμφανίστηκε λίγο μετὰ τὸ 44 μ.Χ., ὁ Θευδᾶς ὅμως τὸν ὁποῖο ἀναφέρει ὁ Γαμαλιὴλ ἔδρασε πρὶν ἀπ’ τὸν Ἰούδα τῆς Γαλιλαίας (6 μ.Χ.). Σ’ ὁποιαδήποτε λοιπὸν περίπτωση, ὁ λόγος τοῦ Γαμαλιὴλ ἔλαβε χώρα ἀνάμεσα στὸ 30 καὶ τὸ 33. Δὲν πρέπει ὅμως νὰ σκεφθοῦμε πὼς ὁ Λουκᾶς διέπραξε κάποιον ἀναχρονισμό, ἐπειδὴ διαβάζουμε τὸν Ἰώσηπο λανθασμένα (τὸ βάρος τῆς μαρτυρίας εἶναι κατὰ τοῦ Λουκᾶ νὰ ἔχουμε διαβάσει προηγουμένως τὸν Ἰώσηπο). Ὁ Ἰώσηπος ὁ ἴδιος μᾶς λέει πὼς περίπου στὴν ἐποχὴ ποὺ πέθανε ὁ Ἡρώδης ὁ Μέγας (4 μ.Χ.) ὑπῆρχαν πολλὰ προβλήματα στὴν Ἰουδαία, καὶ ἡ δραστηριότητα λοιπὸν τοῦ Θευδᾶ (ποὺ δὲν ἦταν καὶ τόσο ἀσυνήθιστο ὄνομα) τὸν ὁποῖο ἀνέφερε ὁ Γαμαλιήλ, ἴσως ν’ ἀνήκει σ’ αὐτὴ τὴν περίοδο.

Ἡ πείνα τῆς ἐποχῆς τοῦ Κλαύδιου (Πρξ. 11/28) ἀναφέρεται καὶ ἀπὸ τὸν Ἰώσηπο. Ἂν ὁ Λουκᾶς μᾶς λέει πὼς οἱ Χριστιανοὶ στὴν Ἀντιόχεια ἔστειλαν βοήθεια στὴν ἐκκλησία τῆς Ἱερουσαλήμ, σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση, ὁ Ἰώσηπος μᾶς λέει πὼς ἡ Ἕλενα, ἡ Ἰουδαία βασιλομήτορα τῆς Ἀδιαβηνῆς, ποὺ βρίσκεται στὰ βορειοανατολικά τῆς Μεσσοποταμίας, ἀγόρασε στὴν Ἀλεξάνδρεια καλαμπόκι καὶ στὴν Κύπρο σῦκα, γιὰ ν’ ἀνακουφίσει τὴν πείνα τοῦ λαοῦ τῆς Ἱερουσαλὴμ σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση.

 Ὁ ξαφνικὸς θάνατος τοῦ Ἡρώδη Ἀγρίππα Α’, τὸν ὁποῖο διηγεῖται ὁ Λουκᾶς στὶς Πράξεις (12/19-23) καταγράφεται ἐπίσης κι ἀπ’ τὸν Ἰώσηπο (Ἀρχ. ΧΙΧ/8,2) σὲ μία μορφὴ ποὺ συμφωνεῖ μὲ τὶς γενικὲς γραμμὲς τοῦ Λουκᾶ, ἂν καὶ οἱ δύο διηγήσεις εἶναι ἀρκετὰ ἀνεξάρτητες, ἡ μία ἀπ’ τὴν ἄλλη. Νὰ πῶς δίνει αὐτὴν τὴν ἐξιστόρηση ὁ Ἰώσηπος:

  «Ὅταν ὁ Ἀγρίππας εἶχε συμπληρώσει τρία χρόνια βασιλείας στὴν Ἰουδαία, ἦρθε στὴν Καισάρεια, ποὺ ἀρχικὰ ὀνομαζόταν Πύργος Στράτωνος. Ἐκεῖ ἔκανε γιορτὲς πρὸς τιμὴν τοῦ Καίσαρα, ἐγκαινιάζοντας ἕνα φεστιβὰλ γιὰ τὴ μακροημέρευση τοῦ αὐτοκράτορα. Ἐκεῖ, λοιπόν, κατέφθασε πλῆθος τοπικῶν ἀρχόντων καὶ ἄλλων ποὺ εἶχαν προαχθεῖ σὲ ἀνώτερα ἀξιώματα. Τὴ δεύτερη μέρα τῶν ἐκδηλώσεων φόρεσε ἕνα μανδύα ἀπὸ ἀσήμι, μὲ θαυμάσια ὕφανση κι ἔφτασε στὸ θέατρο τὰ ξημερώματα. Τὸ ἀσήμι ἔλαμπε καθὼς οἱ ἀχτίνες τοῦ ἥλιου ἔπεφταν πάνω του καὶ γυάλιζε ὑπέροχα. Ἡ αἴγλη του ἐνέπνεε κάποιο φόβο καὶ τρόμο σὲ ὅσους τὸν κοιτοῦσαν. Ξαφνικά, οἱ κόλακές του ἄρχισαν νὰ φωνάζουν ἀπ’ ὅλες τὶς μεριές, λόγια ποὺ στ’ ἀλήθεια δὲν ἦσαν γιὰ τὸ καλό του, κατονομάζοντας τὸν θεό, καὶ τὸν ἐπικαλοῦνταν κραυγάζοντας, ‘’Δεῖξε εὐμένεια! Ἂν μέχρι τώρα σ’ ἀντιμετωπίζαμε σὰν ἄνθρωπο, ἀπὸ δῶ καὶ στὸ ἑξῆς θὰ ὁμολογοῦμε πὼς βρίσκεσαι πάνω ἀπ’ τὴν ἀνθρώπινη φύση’’.

 Ὁ βασιλιὰς δὲν τοὺς ἐπέπληξε οὔτε καταδίκασε τὴν ἀσεβῆ κολακεία τους. Ἀλλά, κοιτάζοντας ψηλὰ εἶδε τὴν κουκουβάγια νὰ κάθεται σ’ ἕνα σχοινί, πάνω ἀπ’ τὸ κεφάλι του κι ἀμέσως τὴ θεώρησε μηνυτὴ κακοῦ, ὅπως ἀκριβῶς προηγουμένως εἶχε γίνει μηνυτὴς καλοῦ, κι ἕνα βάρος θλίψης γέμισε τὴν καρδιά του. Ξαφνικὰ τὸν ἐπίασε δυνατὸς πόνος στὴν κοιλιακὴ χώρα...

 Μεταφέρθηκε γρήγορα στὸ παλάτι καὶ γρήγορα διαδόθηκε τὸ νέο πὼς σίγουρα θὰ πέθαινε σύντομα... Ὅταν εἶχε πιὰ ὑποφέρει πέντε μέρες ἀπὸ πόνο, ἔφυγε ἀπ’ αὐτὸ τὸν κόσμο, στὸ πεντηκοστὸ τέταρτο τῆς ζωῆς του καὶ τὸ ἕβδομο τῆς βασιλείας του».


Οἱ παραλληλίες ἀνάμεσα στὶς δύο διηγήσεις εἶναι ὁλοφάνερες, ὅπως ἐπίσης εἶναι φανερὴ καὶ ἡ ἀπουσία συνεννόησης μεταξύ τους. Ὁ Λουκᾶς περιγράφει τὸ ξαφνικὸ χτύπημα τοῦ βασιλιᾶ λέγοντας, στὴ βιβλικὴ γλώσσα, πὼς «ἄγγελος Κυρίου ἐπάταξε αὐτόν». Δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ σκεφθεῖ κανεὶς πὼς ὑπάρχει κάποια σημασία στὴ χρήση τῆς Ἑλληνικῆς λέξης «ἄγγελος», ἀπ’ τὸν Λουκᾶ, ποὺ σημαίνει «ἀγγελιαφόρος», καὶ τὴ λέξη «μηνυτής», ποὺ ἀποδίδεται ἀπ’ τὸν Ἰώσηπο στὴν κουκουβάγια, παρόλο ποὺ μερικοὶ ἀπ’ τοὺς πρώτους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὑπέδειξαν κάτι τέτοιο. Οἱ Τύριοι ἐκμεταλλεύτηκαν τὴν εὐκαιρία τῆς γιορτῆς γιὰ νὰ συμφιλιωθοῦν δημόσια μὲ τὸ βασιλιά.

 Γενικά, θὰ μπορούσαμε νὰ συνοψίσουμε τὴ σύγκριση τῶν δύο διηγήσεων μὲ τὰ λόγια ἑνὸς ἀπροκατάληπτου ἱστορικοῦ, τοῦ Eduard Meyer: «Οἱ δύο διηγήσεις συμφωνοῦν ἀπόλυτα στὶς γενικὲς γραμμές, τὰ δεδομένα καὶ τὴν ὅλη σύλληψη. Μὲ τὶς τόσο ἐνδιαφέρουσες λεπτομέρειές της, ποὺ μὲ κανένα τρόπο δὲν μποροῦν νὰ ἐξηγηθοῦν σὰν μία «τάση» ἢ σὰν λαϊκὴ παράδοση. Ἡ διήγηση τοῦ Λουκᾶ μπορεῖ μ’ ἐγγύηση νὰ θεωρηθεῖ τουλάχιστο τόσο ἀξιόπιστη, ὅσο κι αὐτὴ τοῦ Ἰώσηπου.

Ἀκόμη πιὸ ἐνδιαφέρον εἶναι τὸ ὅτι ὁ Ἰώσηπος ἀναφέρεται στὸν Ἰωάννη τὸν Βαπτιστὴ καὶ τὸν Ἰάκωβο, ἀδελφό τοῦ Κυρίου, καταγράφοντας τὸ θάνατό τους μ’ ἕναν τρόπο ὁλοφάνερα διαφορετικὸ ἀπ’ τὴν Καινὴ Διαθήκη, ἔτσι ποὺ δὲν μποροῦμε νὰ ὑποψιαστοῦμε κάποια Χριστιανικὴ παρεμβολή, σὲ κανένα ἀπὸ τὰ ἀποσπάσματα αὐτά. Στὶς Ἀρχαιότητες (XVIII/5,2) διαβάζουμε πὼς ὁ Ἡρώδης Ἀντύπας, τετράρχης τῆς Γαλιλαίας, νικήθηκε στὴ μάχη ἀπ’ τὸν Ἀρέτα, βασιλιὰ τῶν Ἀράβων τῆς Νουβίας, πατέρα τῆς πρώτης γυναίκας τοῦ Ἡρώδη, τὴν ὁποία παράτησε χάρη τῆς Ἡρωδιάδας. Ὁ Ἰώσηπος συνεχίζει:

«Μερικοὶ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους νόμισαν πὼς ὁ στρατὸς τοῦ Ἡρώδη εἶχε καταστραφεῖ ἀπ’ τὸν Θεὸ κι ἦταν αὐτὸ μία τιμωρία γιὰ τὸν ἀποκεφαλισμὸ τοῦ Ἰωάννη, τοῦ ἐπονομαζόμενου Βαπτιστῆ. Γιατί ὁ Ἡρώδης εἶχε σκοτώσει, ἂν καὶ ἦταν καλὸς ἄνθρωπος καὶ πρόσταζε στοὺς Ἰουδαίους νὰ ζοῦν ἐνάρετα, νὰ εἶναι δίκαιοι μεταξύ τους καὶ πρὸς τὸν Θεὸ καὶ νὰ βαπτίζονται. Δίδασκε πὼς τὸ βάπτισμα ἦταν ἀποδεκτὸ ἀπ’ τὸν Θεό, στὴν περίπτωση ποὺ αὐτὸ γινόταν ὄχι γιὰ τὴ συγχώρηση συνειδητῶν ἁμαρτιῶν, ἀλλὰ γιὰ τὸν καθαρισμὸ τοῦ σώματος, ἐνῶ ἡ ψυχὴ εἶχε ἤδη καθαρισθεῖ μὲ δικαιοσύνη. Ὅταν ἄρχισαν πολλοὶ νὰ μαζεύονται γύρω του (γιατί ἐπηρεάζονταν πολὺ σὰν ἄκουγαν τὰ λόγια του), ὁ Ἡρώδης φοβήθηκε τὴ δύναμη πειθοῦς, ποὺ διέθετε πάνω στοὺς ἀνθρώπους, φοβήθηκε μήπως ὁδηγήσει σὲ κάποια στάση, καθὼς ἀκολουθοῦσαν τὴ συμβουλή του γιὰ κάθε θέμα. Τὸ θεώρησε, λοιπόν, καλὸ νὰ τὸν συλλάβει καὶ νὰ τὸν σκοτώσει, πρὶν νὰ προκαλέσει κάποια ἀναταραχή, παρὰ νὰ μετανιώσει ἀργότερα μπαίνοντας σὲ τέτοια βάσανα, ἀφοῦ δηλαδὴ ξεσποῦσε ἡ ἐπανάσταση. Μ’ αὐτὲς τὶς ὑποψίες τοῦ Ἡρώδη, ὁ Ἰωάννης στάλθηκε ἁλυσοδεμένος στὸ Machaerus (Σημ. τ. μετ.: Μαχαίρους), ἕνα φρούριο ποὺ ἀναφέρθηκε πιὸ πάνω, καὶ ἐκεῖ θανατώθηκε. Οἱ Ἰουδαῖοι, λοιπόν, πίστεψαν πὼς ἐξαιτίας αὐτῆς τῆς θανάτωσης καταστράφηκε ὁ στρατός, γιατί ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ φέρει κακὸ στὸν Ἡρώδη».

Ὑπάρχουν σημαντικὲς διαφορὲς ἀνάμεσα σ’ αὐτὴν τὴ διήγηση καὶ σ’ ἐκείνη τῶν Εὐαγγελίων : Σύμφωνα μὲ τὸν Μάρκο (1/4), ὁ Ἰωάννης «ἐκήρυττε βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν», ἐνῶ ὁ Ἰώσηπος λέει πὼς τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννη δὲν εἶχε σκοπὸ τὴν ἄφεση ἁμαρτιῶν. Ἐπίσης, ὁ Ἰώσηπος δίνει πολιτικὴ σημασία στὸ θάνατο τοῦ Ἰωάννη, ἐνῶ στὰ Εὐαγγέλια φαίνεται πὼς ἦταν ἀποτέλεσμα τῆς ἀντίθεσης τοῦ Ἰωάννη γιὰ τὸ γάμο τοῦ Ἡρώδη μὲ τὴν Ἡρωδιάδα. Εἶναι πολὺ πιθανὸ ὁ Ἡρώδης νὰ θέλησε νὰ πετύχει μ’ ἕνα σμπάρο δύο τρυγόνια φυλακίζοντας τὸν Ἰωάννη. Ὅσο γιὰ τὴν ἀσυμφωνία ἀναφορικὰ μὲ τὴ σημασία τοῦ βαπτίσματος τοῦ Ἰωάννη, οἱ ἀνεξάρτητες παραδόσεις ποὺ μποροῦμε νὰ βροῦμε στὴν Καινὴ Διαθήκη εἶναι ἐντυπωσιακὰ ὁμόφωνες, κι ἐκτός του ὅτι εἶναι πρωιμότερες τῆς διήγησης τοῦ Ἰώσηπου (οἱ Ἀρχαιότητες δημοσιεύτηκαν τὸ 93 μ.Χ.) δίνουν μία πιὸ ἀξιόπιστη περιγραφὴ ἀπὸ θρησκευτικὸ-ἱστορικὴ ἄποψη.

 Ὅπως φαίνεται, ὁ Ἰώσηπος ἀποδίδει πράγματι στὸν Ἰωάννη τὸ δόγμα τῶν Ἐσσαίων γιὰ τὸ βάπτισμα, ὅπως μᾶς εἶναι γνωστὸ ἀπ’ τὰ κείμενα τοῦ Κουμρᾶν. Τὸ γενικὸ διάγραμμα ὅμως τῆς ἱστορίας τοῦ Ἰώσηπου βεβαιώνει τὴ μαρτυρία τῶν Εὐαγγελίων. Αὐτὴ ἡ μαρτυρία τοῦ Ἰώσηπου ἦταν γνωστὴ τόσο στὸν Ὠριγένη (230 μ.Χ., περίπου) ὅσο καὶ στὸν Εὐσέβιο (326 μ.Χ., περίπου).


Ἀργότερα, ὁ Ἰώσηπος περιγράφει στὶς Ἀρχαιότητες (ΧΧ/9,1) τὶς αὐθαίρετες πράξεις τοῦ ἀρχιερέα Ἀνάνου, μετὰ τὸ θάνατο τοῦ προκουράτορα Φήστου (61 μ.Χ.) μὲ τὰ ἑξῆς λόγια:

«Ὁ νεότερος ὅμως Ἄνανος, ὁ ὁποῖος, ὅπως εἴπαμε, ἀνέλαβε ἀρχιερέας, ἦταν θρασὺς καὶ τολμηρός. Ἀκολούθησε τὴν παράταξη τῶν Σαδδουκαίων, ποὺ εἶναι οἱ πιὸ αὐστηροὶ στὴν κρίση ἀπ’ ὅλους τοὺς Ἰουδαίους, ὅπως δείξαμε πιὸ πάνω. Μ’ αὐτόν, λοιπόν, τὸ χαρακτήρα ποὺ εἶχε ὁ Ἄνανος σκέφτηκε πὼς ἦταν καλύτερη εὐκαιρία, μιὰ ποὺ ὁ Φῆστος εἶχε πεθάνει κι ὁ Ἀλβίνος βρισκόταν ἀκόμα στὸ δρόμο. Ἔτσι, συγκάλεσε συμβούλιο τῶν κριτῶν καὶ ἔφερε μπροστά τους τὸν ἀδελφό τοῦ Ἰησοῦ, τὸν λεγόμενο Χριστό, τὸν Ἰάκωβο, μαζὶ μὲ ἄλλους, κι ἀφοῦ τοὺς κατηγόρησε σὰν παραβάτες τοῦ Νόμου, τοὺς ἔστειλε γιὰ λιθοβολισμό».

Αὐτὸ τὸ ἀπόσπασμα, ὅπως καὶ τὸ προηγούμενο ἦταν γνωστὸ τόσο στὸν Ὠριγένη ὅσο καὶ στὸν Εὐσέβιο. Τὴν ἱστορία τοῦ θανάτου τοῦ Ἰακώβου, τοῦ Δίκαιου (ὅπως ὀνόμαζαν τὸν ἀδελφό τοῦ Κυρίου), διηγεῖται μὲ περισσότερες λεπτομέρειες ὁ Ἠγήσιππος, ἕνας Ἰουδαῖος Χριστιανὸς συγγραφέας τοῦ 170 μ.Χ. περίπου. Ἡ διήγηση τοῦ Ἰώσηπου παρουσιάζει ἐξαιρετικὸ ἐνδιαφέρον, καθὼς ὁ Ἰώσηπος ὀνομάζει τὸν Ἰάκωβο ἀδελφό τοῦ Ἰησοῦ, τοῦ λεγόμενου «Χριστοῦ» μὲ τέτοιο τρόπο, ποὺ ὑπονοεῖται πὼς ἔχει προηγουμένως ἀναφερθεῖ στὸν Ἰησοῦ. Βρίσκουμε ἐπίσης κάποια μνεία γιὰ τὸν Ἰησοῦ καὶ σ’ ἕνα ἄλλο ἐκτεταμένο ἀντίτυπο τοῦ Ἰώσηπου, τὸ ὀνομαζόμενο Testimonium Flavianum, στὶς Ἀρχαιότητες (XVIII/3,3). Ὁ Ἰώσηπος διηγεῖται ἐκεῖ μερικὰ ἀπὸ τὰ προβλήματα ποὺ σημάδεψαν τὴ διακυβέρνηση τοῦ Πιλάτου, καὶ συνεχίζει:

 Περὶ τὴν ἐποχὴ αὐτὴ ἐμφανίστηκε ὁ Ἰησοῦς, ἕνας σοφὸς ἄνθρωπος, ἂν βέβαια μποροῦμε νὰ τὸν ὀνομάσουμε ἔτσι. Γιατί ἔκανε θαύματα καὶ δίδασκε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ δέχονταν μὲ χαρὰ τὴν ἀλήθεια. Παρέσυρε πολλοὺς Ἰουδαίους, ἀλλὰ καὶ Ἕλληνες. Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὁ Χριστός. Ὅταν λοιπὸν τὸν καταδίκασε ὁ Πιλάτος σὲ σταυρικὸ θάνατο, ἀφοῦ παραπέμφθηκε ἀπὸ τοὺς ἄρχοντές μας, ἐκεῖνοι ποὺ τὸν ἀγαποῦσαν δὲν χάθηκαν. Γιατί ἐμφανίστηκε σ’ αὐτοὺς τὴν τρίτη μέρα καὶ πάλι ζωντανός, ὅπως οἱ προφῆτες εἶχαν μιλήσει γι’ αὐτὰ καὶ γιὰ χιλιάδες ἄλλα θαυμάσια σχετικὰ μ’ αὐτόν: Ἀκόμα καὶ σήμερα ἡ φυλὴ τῶν Χριστιανῶν, ὅπως ὀνομάστηκαν ἀπ’ τὸ ὄνομά Του, δὲν ἔχει πεθάνει».

 Αὐτὴ εἶναι μετάφραση τοῦ κειμένου αὐτοῦ τοῦ ἀποσπάσματος, ὅπως ἔφτασε σέ μᾶς καὶ ξέρουμε πὼς ἦταν τὸ ἴδιο καὶ στὴν ἐποχὴ τοῦ Εὐσέβιου, ὁ ὁποῖος τὸ παραθέτει δύο φορές. Ἕνας λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο πολλοὶ θέλησαν νὰ τὸ χαρακτηρίσουν σὰν μία Χριστιανικὴ παρεμβολή, εἶναι τὸ ὅτι ὁ Ὠριγένης ἀναφέρει πὼς ὁ Ἰώσηπος δὲν πίστευε ὅτι ὁ Χριστὸς ἦταν ὁ Μεσσίας, οὔτε Τὸν ἀνακήρυττε τέτοιον. Τὸ ὅτι ὁ Ἰώσηπος δὲν ἦταν Χριστιανὸς εἶναι γνωστό. Εἶναι ὅμως παράξενο ἕνας μὴ-Χριστιανὸς συγγραφέας νὰ γράφει τὰ παραπάνω ὑπογραμμισμένα λόγια. Παρόλα αὐτά, δὲν μποροῦμε, ἀπὸ τὴν ἄποψη τῆς κριτικῆς τοῦ κειμένου, νὰ ποῦμε τίποτε ἐναντίον αὐτοῦ τοῦ ἀποσπάσματος. Οἱ μαρτυρίες τῶν χειρογράφων εἶναι ὁμόφωνες κι ἄφθονες, ὅπως ἄλλωστε γιὰ κάθε τί στὸν Ἰώσηπο. Ἴσως ὅμως νὰ ἦταν γνωστὴ στὸν Ὠριγένη μία πρωιμότερη μορφὴ τοῦ ἀποσπάσματος, ἀπ’ τὴν ὁποία ἔλλειπαν τὰ ὑπογραμμισμένα μέρη. Καθὼς τὸ κείμενο τοῦ Ἰώσηπου μεταδόθηκε ἀπὸ Χριστιανοὺς κι ὄχι ἀπὸ Ἰουδαίους, δὲν πρέπει νὰ μᾶς ἐκπλήσσει ἂν ἡ ἀναφορὰ στὸν Ἰησοῦ πῆρε πιὸ Χριστιανικὸ χρῶμα μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου.

Ἂν ὅμως, προσέξουμε πιὸ πολὺ τὰ ὑπογραμμισμένα αὐτὰ τμήματα, ἴσως συμβεῖ ν’ ἀναρωτηθοῦμε, μήπως ὁ Ἰώσηπος ἔγραφε εἰρωνικά. Ἡ ἔκφραση «ἂν βέβαια μποροῦμε νὰ τὸν ὀνομάσουμε ἄνθρωπο, ἴσως νὰ εἶναι μία σαρκαστικὴ ἀναφορὰ στὴ Χριστιανικὴ πίστη, πὼς ὁ Ἰησοῦς ἦταν Γιὸς τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἔκφραση «Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὁ Χριστός», ἴσως νὰ σημαίνει πὼς αὐτὸς ἦταν ὁ Ἰησοῦς, ποὺ συνήθως ὀνομαζόταν Χριστός. Κάποια τέτοιου εἴδους ἀναφορά, ὑπονοεῖται ἐν πάση περιπτώσει μὲ τὴ μεταγενέστερη διακήρυξη ὅτι οἱ Χριστιανοί, ἴσως ὀνομάστηκαν ἀπὸ τὸ ὄνομά Του. Ὅσο γιὰ τὴν τρίτη ὑπογραμμισμένη φράση, σχετικὰ μὲ τὴν ἀνάσταση, ἴσως νὰ καταγράφει ἁπλὰ τί ὁ Χριστιανοὶ ἰσχυρίζονταν.

Μερικοὶ διακεκριμένοι κριτικοὶ δὲν δυσκολεύτηκαν νὰ δεχθοῦν τὸ Testimonium Flavianum ὅπως ἔχει. Τὸ ἀπόσπασμα αὐτὸ περιέχει ὁπωσδήποτε πολλὰ χαρακτηριστικὰ στοιχεῖα τῆς γλώσσας τοῦ Ἰώσηπου, ὅπως ἀποδείχθηκε ἀπ’ τὸν ἀείμνηστο Dr. H. St. John Thackeray (ἡ κορυφαία αὐθεντία στὴ Βρετανία σχετικὰ μὲ τὸν Ἰώσηπο τὰ τελευταία χρόνια) καὶ ἄλλους.

Ἀποδείχθηκε, ἐπίσης, πὼς ἡ παράλειψη λέξεων καὶ οἱ σύντομες φράσεις ἀποτελοῦν χαρακτηριστικό τῆς παράδοσης τῶν Ἀρχαιοτήτων, γεγονὸς ποὺ μᾶς βοηθάει νὰ δεχθοῦμε τὴν ἄποψη πὼς ἡ λέξη «λεγόμενος» ἐξαφανίσθηκε πρὶν ἀπ’ τὴ λέξη «Χριστός», καὶ μία φράση ὅπως «ἔλεγαν» ἢ «καθὼς τὸν λένε» ἐξαφανίστηκε πρὶν τὴ φράση «γιατί ἐμφανίστηκε σ’ αὐτούς». Καὶ οἱ δύο αὐτὲς τροποποιήσεις εἶναι ἑλκυστικές, ἰδιαίτερα ἡ πρώτη, γιατί καὶ τὴν ἴδια τὴ φράση «ὁ λεγόμενος Χριστὸς» τὴ βρίσκουμε καὶ στὴν ἑνότητα τοῦ Ἰώσηπου τὴ σχετικὴ μὲ τὸ θάνατο τοῦ Ἰάκωβου.
Δύο ἄλλες τροποποιήσεις ἀπαιτοῦν ἀρκετὸ σχολιασμό. Ἡ μία ἔχει προταθεῖ ἀπ’ τὸν Trackeray, πώς, δηλαδή, ἀντὶ νὰ διαβάζουμε «τὴν ἀλήθεια» (τ’ ἀληθῆ), πρέπει νὰ διαβάζουμε «πράγματα ἀσυνήθιστα» (ἀήθη). Ἡ ἄλλη προτάθηκε ἀπ’ τὸν Δρα Robert Eisler, ὅτι δηλαδὴ ἔχουν παραλειφθεῖ μερικὲς λέξεις ἀπ’ τὴν ἀρχὴ τοῦ ἀποσπάσματος, ἡ ὁποία ἄρχιζε: «Ἐκείνη τὴν ἐποχὴ ἐμφανίστηκε μία καινούργια πηγὴ προβλημάτων, κάποιος Ἰησοῦς». Ἂν δεχθοῦμε αὐτὲς τὶς τροποποιήσεις τοῦ κειμένου ἔχουμε τὸ ἑξῆς ἀποτέλεσμα:

«Τότε παρουσιάσθηκε μία νέα πηγὴ προβλημάτων, κάποιος Ἰησοῦς, ἕνας ἄνθρωπος σοφός. Ἔκανε θαύματα καὶ δίδασκε τοὺς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι δέχονταν μ’ εὐχαρίστηση τὰ παράξενα πράγματα ποὺ τοὺς ἔλεγε. Παρέσυρε πολλοὺς Ἰουδαίους, ἀλλὰ καὶ Ἕλληνες. Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἦταν ἐκεῖνος ποὺ λεγόταν Χριστός. Ὅταν, λοιπόν, ὁ Πιλάτος τὸν καταδίκασε σὲ σταυρικὸ θάνατο, ἀφοῦ παραπέμφθηκε ἀπ’ τοὺς ἄρχοντές μας, ἐκεῖνοι ποὺ τὸν ἀγαποῦσαν δὲν χάθηκαν. Γιατί ξαναπαρουσιάστηκε σ’ αὐτούς, ὅπως εἶπαν, τὴν τρίτη μέρα καὶ πάλι ζωντανός, ὅπως οἱ θεῖοι προφῆτες εἶχαν πεῖ, μαζὶ μὲ χιλιάδες ἀκόμα θαυμαστὰ πράγματα σχετικὰ γι’ αὐτόν: Κι ἀκόμα, καὶ σήμερα ἡ φυλὴ τῶν Χριστιανῶν, ὅπως ὀνομάστηκαν ἀπ’ τ’ ὄνομά Του, δὲν ἔχει χαθεῖ.»

 Τὰ πλάγια γράμματα αὐτὴ τὴ φορὰ σημειώνουν τὶς τροποποιήσεις τοῦ κειμένου (Ἡ κυριότερη δυσκολία στὸ νὰ δεχθοῦμε τὴν τροποποίηση τοῦ Eisler, ποὺ ἀπὸ μόνη της πιθανὸν νὰ εἶναι ἐπαρκής, καθὼς κάνει τὸ ἀπόσπασμα πιὸ ταιριαστὸ στὸ ὅλο πλαίσιο, εἶναι ὁ ἀπειθάρχητος περίγυρος ποὺ διατηρεῖ. Μὲ βάση ἕνα ριζικὰ τροποποιημένο κείμενο τοῦ Testimonium Flavianum, κι ἕνα ριζικὰ τροποποιημένο κείμενο τῆς πρόσφατης παρέκκλισης τῆς Σλαβονικῆς μετάφρασης τοῦ ἔργου τοῦ Ἰώσηπου Ἰουδαϊκὸς Πόλεμος, ὁ Dr. Eisler προώθησε μία γενικὴ ἀναδόμηση τῆς ἱστορίας τῶν ἀρχῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ στὸ ἔργο τοῦ The Messiah Jesus and John the Baptist (1931). Ἡ ἀναμόρφωσή του αὐτή, ἂν κι ἔξυπνη, πνευματώδης κι ἑλκυστική, ἔχει ἀρκετὰ παρεκτραπεῖ καὶ δὲν εἶναι ἐπιστημονική, γιατί βασίζεται σὲ κείμενα τὰ ὁποῖα προηγουμένως τροποποίησε, ὥστε νὰ ταιριάζουν στὶς θεωρίες ποὺ προσπαθεῖ νὰ βγάλει ἀπ’ αὐτὲς τὶς τροποποιήσεις.). Αὐτὴ ἡ μετάφραση ἀπ’ τὸ Testimonium ἀπαλλάχθηκε ἀπὸ ἕνα – δύο πολὺ ἁπλὰ τεχνάσματα, ἀπὸ τὶς δυσκολίες τοῦ παραδοσιακοῦ κειμένου, ἐνῶ διατηρεῖ (ἢ ἀκόμα κι αὐξάνει) τὴν ἀξία τοῦ ἀποσπάσματος ὡς ἱστορικοῦ ντοκουμέντου. Ἡ οὐσία τῆς ὅλης προσπάθειας τονίσθηκε περισσότερο σὰν ἀποτέλεσμα τῶν προσθηκῶν. Καὶ ἡ τελικὴ ἀναφορὰ στὴ «φυλὴ τῶν Χριστιανῶν» συνοδεύεται ἀπὸ κάποια ἐλπίδα πώς, κι ἂν δὲν χάθηκαν ἀκόμα, σύντομα ὅμως θὰ χαθοῦν.


Ἑπομένως, ἔχουμε σοβαροὺς λόγους νὰ πιστεύουμε πὼς ὁ Ἰώσηπος, ἀναφερόμενος στὸν Ἰησοῦ, μαρτυρεῖ: (α) Γιὰ τὴν ἐποχὴ ποὺ ἔζησε (β) γιὰ τὴ φήμη Του σὰν θαυματοποιοῦ, (γ) γιὰ τὸ ὅτι ἦταν ἀδελφός του Ἰακώβου, (δ) γιὰ τὴ σταύρωσή Του ἀπ’ τὸν Πιλάτο, μετὰ ἀπὸ πληροφορίες τῶν Ἰουδαίων ἀρχόντων, (ε) γιὰ τὸν ἰσχυρισμὸ ὅτι ἦταν Μεσσίας, (στ) γιὰ τὸ ὅτι ἦταν ἱδρυτὴς τῆς «φυλῆς τῶν Χριστιανῶν» καὶ πιθανῶς (ζ) γιὰ τὴν πίστη πὼς ἀναστήθηκε ἀπ’ τοὺς νεκρούς.

Ἂν καὶ τὸ ἀπόσπασμα τῆς Σλαβονικῆς μετάφρασης τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Πολέμου ἀντιμετωπίζεται γενικὰ σὰν μία Χριστιανικὴ παρέκκλιση, ὁ Trackeray κατέληξε νὰ τὴν ἀντιμετωπίζει εὐνοϊκὰ (δὲς τὸ ἔργο του. στὸ Loeb, Josephus, III, σελ. 648 ἑπ.). Τοποθετεῖται στὸν Ἰουδαϊκὸ Πόλεμο, μεταξύ τοῦ ΙΙ/9,3 καὶ ΙΙ/9,4 κι ἔχει ὡς ἑξῆς:


«Ἐκείνη τὴν ἐποχὴ παρουσιάσθηκε ἕνας συγκεκριμένος ἄνθρωπος, ἂν ταιριάζει βέβαια νὰ τὸν ὀνομάσουμε ἄνθρωπο. Ἡ φύση κι ἡ μορφὴ του ἦσαν ἀνθρώπινες, ἀλλὰ ἡ ἐμφάνισή του ἦταν κάτι παραπάνω ἀπὸ ἀνθρώπινη. Τὰ ἔργα του ὅμως ἦσαν θεϊκά. Ἔκανε θαύματα ὑπέροχα καὶ μεγάλα. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀδυνατῶ νὰ τὸν ὀνομάσω ἄνθρωπο. Ἀλλά, ἀπ’ τὴν ἄλλη, πλευρά, ρίχνοντας μία ματιὰ στὴ φύση του ποὺ τὴ μοιράζονταν κι ἄλλοι, δὲν θὰ τὸν ὀνομάσω ἄγγελο. Ὁ,τιδήποτε ἔκανε, τὸ ἔκανε μὲ μία ἀκατανίκητη δύναμη, μ’ ἕνα λόγο, μὲ μία διαταγή. Μερικοὶ εἶπαν, «Ἀναστήθηκε ἀπ’ τοὺς νεκροὺς ὁ πρῶτος μας νομοθέτης, καὶ κάνει σημεῖα καὶ τέρατα». Ἄλλοι, ὅμως, σκέφθηκαν πὼς τὸν ἔστειλε ὁ Θεός. Σὲ πολλὲς περιπτώσεις πάντως ἦρθε σ’ ἀντίθεση μὲ τὸ Νόμο καὶ δὲν ἀκολουθοῦσε τὰ σάββατα, σύμφωνα μὲ τὸ Νόμο τῶν προγόνων μας. Δὲν ἔπραξε ὅμως μὲ τὰ χέρια του τίποτα ποὺ νὰ ἦταν ντροπή, καὶ τὸ κάθε τί, τὸ προετοίμαζε μὲ τὰ λόγια του. Πολλοὶ ἀπ’ τὸν ὄχλο τὸν ἀκολουθοῦσαν κι ἄκουγαν μὲ προσοχὴ τὴ διδασκαλία του. Πολλὲς καρδιὲς τονώθηκαν, γιατί σκέφτηκαν πὼς οἱ Ἰουδαϊκὲς φυλὲς θὰ μποροῦσαν πλέον νὰ ἐλευθερωθοῦν ἀπ’ τὰ Ρωμαϊκὰ χέρια. Συνήθιζε ὅμως ν’ ἀπομακρύνεται ἀπ’ τὴν πόλη στὸ Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν. Ἐκεῖ ἐπίσης θεράπευε ἀνθρώπους. Συγκεντρώθηκαν γύρω του περὶ τοὺς ἑκατὸν πενήντα βοηθοί, ἀλλὰ καὶ πλῆθος λαοῦ. Ὅταν ὅμως εἶδαν τὴ δύναμή του, ποὺ μ’ ἕνα λόγο ἔκανε ὅ,τι ἤθελε, κι ὅταν τοῦ γνωστοποίησαν τὴν ἐπιθυμία τους νὰ κατεβεῖ στὴν πόλη καὶ νὰ καταστρέψει τὰ Ρωμαϊκὰ στρατεύματα καὶ τὸν Πιλάτο καὶ νὰ τοὺς κυβερνήσει, δὲν ἔδωσε σ’ αὐτὸ προσοχή. Ὅταν, λοιπόν, τὰ νέα αὐτὰ ἔγιναν γνωστὰ στοὺς Ἰουδαίους ἄρχοντες, συγκεντρώθηκαν μαζὶ μὲ τὸν ἀρχιερέα κι εἶπαν: «Δὲν ἔχουμε δύναμη ν’ ἀντισταθοῦμε στοὺς Ρωμαίους. Ἐφόσον, λοιπόν, τὸ τόξο λύγισε θὰ πᾶμε στὸν Πιλάτο καὶ θὰ τοῦ γνωστοποιήσουμε ὅ,τι ἀκούσαμε, γιὰ ν’ ἀπαλλαχτοῦμε ἀπ’ τὸ πρόβλημα, μὴ καὶ τ’ ἀκούσει ἀπὸ ἄλλους καὶ κλέψει τὰ ἀγαθά μας καὶ μᾶς σκοτώσει, καὶ διασκορπίσει τὰ παιδιά μας». Πῆγαν, λοιπόν, κι ἔκαναν ἀναφορὰ στὸν Πιλάτο. Κι ἐκεῖνος ἔστειλε κι ἔσφαξε πολλοὺς ἀπ’ τὸ πλῆθος. Καὶ συνέλαβε αὐτὸν τὸν θαυματοποιὸ κι ἀφοῦ τὸν ἀνέκρινε διακήρυξε τὴν ἄποψή του, «Κάνει καλὸ κι ὄχι κακό, δὲν εἶναι ἐπαναστάτης οὔτε σφετεριστὴς τοῦ θρόνου». Τὸν ἄφησε, λοιπόν, νὰ φύγει γιατί εἶχε θεραπεύσει τὴν ἑτοιμοθάνατη γυναίκα του. Ὅταν ἐπέστρεψε στὸν τόπο του ἔκανε τὰ συνηθισμένα του θαύματα. Περισσότεροι καὶ περισσότεροι ἄνθρωποι μαζεύτηκαν γύρω του δόξαζε τὸν ἑαυτό του μὲ μεγαλύτερη δραστηριότητα ἀπ’ ὅ,τι πρίν. Οἱ γραμματεῖς τὸν φθόνησαν κι ἔδωσαν στὸν Πιλάτο τριάντα ἀργύρια γιὰ νὰ τὸν σκοτώσει. Ἐκεῖνος τὰ πῆρε καὶ τοὺς ἄφησε ἐλεύθερους νὰ κάνουν ὅ,τι θέλουν. Τὸν πῆραν, λοιπόν, καὶ τὸν σταύρωσαν ἀντίθετα μὲ τὸ Νόμο τῶν πατέρων τους.»

Μόνο μ’ ἕνα ἀνήλεο κουτσούρεμα θὰ μποροῦσε ὁ Eisler νὰ μετατρέψει αὐτὸ τὸ ἀπόσπασμα σὲ μία σὰν κι αὐτὸ ποὺ θὰ ἔγραφε ἕνας Ἰουδαῖος συγγραφέας. Ὁ Χριστιανὸς ποὺ παρεμβλήθηκε εἰσάγει ἀρκετὰ ἀπομνημονεύματα ἀπ’ τὸ Testimonium Flavianum σὲ καμιὰ ὅμως περίπτωση δὲν μειώνει τὴ λάμψη τοῦ Πιλάτου καὶ τῶν Ρωμαίων γιὰ νὰ τονίσει αὐτὴ τῶν Ἰουδαίων.

Ἄλλα ἀποσπάσματα Χριστιανικῆς φύσης στὴ Σλαβονικὴ μετάφραση τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Πολέμου ἀναφέρονται στὸν Ἰωάννη τὸν Βαπτιστή, τὸν Φίλιππο τὸν τετράρχη (συγκρ. Λκ 3/1), στοὺς Χριστιανοὺς τῆς Παλαιστίνης τὴν ἐποχὴ τοῦ Κλαύδιου. Ἐπίσης, σὲ μία ἐπιγραφὴ στὸ Ναό, ὑποστηρίχθηκε ὅτι ὑπενθυμίζει τὴ σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ, γιατί ὁ ἴδιος εἶχε προφητεύσει τὴν πτώση τῆς πόλης καὶ τοῦ Ναοῦ, τὸ σχισμένο καταπέτασμα καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ.


Τέλος, στὴν προφητεία ποὺ ἀναφέρεται στὴ συνήθη ἔκδοση (στὸ Ἱ/5,4), ὅτι ἀπ’ τὴν Παλαιστίνη θὰ ἔβγαινε παγκόσμιος κυβερνήτης. Μία λεπτομερὴς ἐξέταση ὅλων αὐτῶν τῶν Σλαβονικῶν προσθηκῶν, καθὼς καὶ μία κριτικὴ τῆς θεωρίας τοῦ Eisler δίνει ὁ J.W. Jack, στὸ ἔργο του, Historic Christ (1933).


agiazoni.gr










Ο ασυμβίβαστος π.Παΐσιος

$
0
0
Αέναη επΑνάσταση · Ο ασυμβίβαστος π.Παΐσιος
Ο ασυμβίβαστος π.Παΐσιος

-Γέροντα, πρέπει πάντα να ομολογούμε το «πιστεύω» μας;

-Χρειάζεται διάκριση.Είναι φορές που δεν πρέπει να μιλήσουμε και άλλες φορές που πρέπει να ομολογούμε με παρρησία το «πιστεύω» μας, γιατί φέρουμε ευθύνη, αν δεν μιλήσουμε.
Σε αυτά τα δύσκολα χρόνια ο καθένας μας πρέπει να κάνει ότι γίνεται ανθρωπίνως και ό,τι δεν γίνεται ανθρωπίνως να το αφήνει στον Θεό. Έτσι θα έχουμε ήσυχη την συνείδησή μας ότι κάναμε εκείνο που μπορούσαμε.Αν δεν αντιδράσουμε, θα σηκωθούν οι πρόγονοί μας από τους τάφους.

Εκείνοι υπέφεραν τόσα για την πατρίδα και εμείς τι κάνουμε γι’ αυτήν; Η Ελλάδα, η Ορθοδοξία, με την παράδοσή της, τους Αγίους και τους ήρωές της, να πολεμείται από τους ίδιους τους Έλληνες και εμείς να μην μιλάμε! Είναι φοβερό!Είπα σε κάποιον: «Γιατί δεν μιλάτε; Τι είναι αυτά που κάνει ο τάδε;»«Τι να πεις, μου λέει, αυτός όλος βρωμάει».«Αν βρωμάει όλος, γιατί δεν μιλάτε; Χτυπήστε τον». Τίποτε, τον αφήνουν. Έναν πολιτικό τον έφτυσα. «Πες, του λέω,«δεν συμφωνώ με αυτό». Τίμια πράγματα. Θέλεις να εξυπηρετηθείς εσύ και να ρημάξουν όλα; 

Αν οι Χριστιανοί δεν ομολογήσουν, δεν αντιδράσουν, αυτοί θα κάνουν χειρότερα. Ενώ, αν αντιδράσουν, θα το σκεφτούν. Αλλά και οι σημερινοί Χριστιανοί δεν είναι για μάχες.Οι πρώτοι Χριστιανοί ήταν γερά καρύδια, άλλαξαν όλο τον κόσμο.Και στην Βυζαντινή εποχή μια εικόνα έβγαζαν από την Εκκλησία και αντιδρούσε ο κόσμος. Εδώ ο Χριστός σταυρώθηκε, για να αναστηθούμε εμείς, και εμείς αδιαφορούμε! 

Αν η Εκκλησία δεν μιλάει, για να μην έρθει σε ρήξη με το κράτος, αν οι μητροπολίτες δεν μιλούν για να τα έχουν καλά με όλους γιατί τους βοηθάνε στα Ιδρύματα, οι Αγιορείτες πάλι αν δεν μιλούν για να μην τους κόψουν τα επιδόματα [1], τότε ποιος θα μιλήσει; 

Είπα σε κάποιον ηγούμενο: «Αν σας πουν ότι θα σας κόψουν τα επιδόματα», να πείτε: «Θα κόψουμε και εμείς την φιλοξενία», για να προβληματιστούν. Οι καθηγητές Θεολογίας δεν φωνάζουν, γιατί λένε: «Είμαστε υπάλληλοι, θα χάσουμε τον μισθό μας, και μετά πως θα ζήσουμε;»…

Η παρουσία των Χριστιανών είναι πλέον ομολογία πίστεως. Μπορεί κανείς με την προσευχή να βοηθήσει περισσότερο, αλλά την σιωπή του θα την εκμεταλλευτούν οι άλλοι και θα πουν: «Ο τάδε και ο τάδε δεν διαμαρτυρήθηκαν, επομένως είναι με το μέρος μας». Αν δεν αρχίσουν μερικοί να χτυπούν το κακό, να ελέγχουν δηλαδή αυτούς που σκανδαλίζουν τους πιστούς, θα γίνει μεγαλύτερο κακό.Έτσι θα τονωθούν λίγο οι πιστοί, αλλά και θα εμποδιστούν λίγο όσοι πολεμούν την Εκκλησία. Η Εκκλησία δεν είναι δικό τους καΐκι, να κάνουν βόλτες· είναι το σκάφος του Χριστού. Αυτοί είναι κατακριτέοι. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να έχουν μεγάλο μισθό, πολυτελές αυτοκίνητο, να τρέχουν στις διασκεδάσεις. Και ύστερα κάνουν νόμο να παντρεύονται με πολιτικό γάμο, νομιμοποιούν τις αμβλώσεις.
Με τις βλάσφημες ταινίες που παρουσιάζουν, θέλουν να γελοιοποιήσουν τον Χριστό. Το κάνουν, για να πουν, «αυτός ήταν ο Χριστός, τώρα θα έρθει ο Μεσσίας», και να παρουσιάσουν μετά τον «Μεσσία» τους. Εκεί το πάνε.

-Οι άνθρωποι γέροντα, τα πιστεύουν και βλάπτονται!

-Ο βλαμμένος βλάπτεται. Τα πιστεύει, γιατί θέλει να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα και να αναπαύσει τον λογισμό του. Με όλα αυτά τα βλάσφημα πάνε να δικαιολογήσουν ηθικές αταξίες. Το έχουν παρακάνει. Είχαν κάνει μήνυση ότι η ταινία «Ο τελευταίος πειρασμός» [2] προσβάλλει την θρησκεία και οι εισαγγελείς είπαν· «Δεν είναι τίποτε». Τέτοιες βλασφημίες δεν ακούστηκαν ποτέ! Για μας η διαμαρτυρία για την βλάσφημη εκείνη ταινία ήταν ομολογία πίστεως.Βέβαια με όλα αυτά τα βλάσφημα γίνεται και ένα καλό· χωρίζει η ήρα από το σιτάρι, κοσκινίζεται ο κόσμος».

Σημειώσεις:
[1] Ο γέροντας εννοεί την οικονομική χορηγία, δηλαδή ένα ποσό χρημάτων το οποίο το Ελληνικό κράτος ανέλαβε την υποχρέωση από το 1924 να δίνει κάθε χρόνο στις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, επειδή οι Μονές έδωσαν στους πρόσφυγες τα μετόχια τους, από τα οποία είχαν το λάδι, το σιτάρι, το κρασί κλπ της χρονιάς.


[2] Η βλάσφημη ταινία «Ο τελευταίος πειρασμός» η οποία σκηνοθετήθηκε από τον Μαρτίν Σκορτσέζε, παίχτηκε για λίγο σε κινηματογράφους των Αθηνών το 1988 και προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών από μέρους των πιστών και της Ελλαδικής Εκκλησίας, ώστε να σταματήσει η προβολή της. Ο γέροντας, παρ' όλη την δυσκολία που είχε από τον πόνο λόγω της κήλης, βγήκε από το Άγιο Όρος με άλλους Αγιορείτες και παραβρέθηκε στο συλλαλητήριο που έγινε στην Θεσσαλονίκη, ενισχύοντας με την παρουσία του τον πιστό λαό. (Από το βιβλίο, «Πνευματική αφύπνιση», τόμος Β).

Πηγή: sophia-siglitiki.blogspot.gr/Αέναη επΑνάσταση


Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως: Σκοπὸς τῆς ζωῆς μας εἶναι νὰ γίνουμε τέλειοι καὶ ἅγιοι.

$
0
0
Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως: Πνευματικός Αγώνας

Σκοπὸς τῆς ζωῆς μας εἶναι νὰ γίνουμε τέλειοι καὶ ἅγιοι.
Νὰ ἀναδειχθοῦμε παιδιὰ τοῦ Θεοῦκαὶ κληρονόμοι τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἂς προσέξουμε μήπως, γιὰ χάρη τῆς παρούσας ζωῆς, στερηθοῦμε τὴ μέλλουσα, μήπως, ἀπὸ τὶς βιοτικὲς φροντίδες καὶ μέριμνες, ἀμελήσουμε τὸ σκοπὸ τῆς ζωῆς μας.

Ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία καὶ ἡ προσευχὴἀπὸ μόνες τους δὲν φέρνουν τοὺς ἐπιθυμητοὺς καρπούς, γιατί αὐτὲς δὲν εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς ζωῆς μας, ἀποτελοῦν τὰ μέσα γιὰ νὰ πετύχουμε τὸ σκοπό.

Στολίστε τὶς λαμπάδες σας μὲ ἀρετές.Ἀγωνιστεῖτε ν’ ἀποβάλετε τὰ πάθη τῆς ψυχῆς. Καθαρίστε τὴν καρδιά σας ἀπὸ κάθε ρύπο καὶ διατηρῆστε τὴν ἁγνή, γιὰ νὰ ἔρθει καὶ νὰ κατοικήσει μέσα σας ὁ Κύριος, γιὰ νὰ σᾶς πλημμυρίσει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μὲ τὶς θεῖες δωρεές.
Παιδιά μου ἀγαπητά,ὅλη σας ἡ ἀσχολία καὶ ἡ φροντίδα σ’ αὐτὰ νὰ εἶναι. Αὐτὰ ν’ ἀποτελοῦν σκοπὸ καὶ πόθο σας ἀσταμάτητο. Γί’ αὐτὰ νὰ προσεύχεστε στὸ Θεό. Νὰ ζητᾶτε καθημερινὰ τὸν Κύριο, ἀλλὰ μέσα στὴν καρδιά σας καὶ ὄχι ἔξω ἀπὸ αὐτήν. Καὶ ὅταν Τὸν βρεῖτε, σταθεῖτε μὲ φόβο καὶ τρόμο, ὅπως τὰ Χερουβεὶμ καὶ τὰ Σεραφείμ, γιατί ἡ καρδιά σας ἔγινε θρόνος τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ γιὰ νὰ βρεῖτε τὸν Κύριο, ταπεινωθεῖτε μέχρι τὸ χῶμα, γιατί ὁ Κύριος βδελύσσεται τοὺς ὑπερήφανους, ἐνῷ ἀγαπάει καὶ ἐπισκέπτεται τοὺς ταπεινοὺς στὴν καρδιά.



Ἂν ἀγωνίζεσαι τὸν ἀγώνα τὸν καλό, ὁ Θεὸς θὰ σὲ ἐνισχύσει. Στὸν ἀγώνα ἐντοπίζουμε τὶς ἀδυναμίες, τὶς ἐλλείψεις καὶ τὰ ἐλαττώματά μας. Εἶναι ὁ καθρέφτης τῆς πνευματικῆς μας καταστάσεως. Ὅποιος δὲν ἀγωνίστηκε, δὲν γνώρισε τὸν ἑαυτό του.
Προσέχετε καὶ τὰ μικρὰ ἀκόμα παραπτώματα.Ἄν σᾶς συμβεῖ ἀπὸ ἀπροσεξία κάποια ἁμαρτία, μὴν ἀπελπιστεῖτε, ἀλλὰ σηκωθεῖτε γρήγορα καὶ προσπέστε στὸ Θεό, ποὺ ἔχει τὴ δύναμη νὰ σᾶς ἀνορθώσει.

Μέσα μας ἔχουμε ἀδυναμίες καὶ πάθηκαὶ ἐλαττώματα βαθιὰ ριζωμένα, πολλὰ εἶναι καὶ κληρονομικά. Ὅλα αὐτὰ δὲν κόβονται μὲ μία σπασμωδικὴ κίνηση οὔτε μὲ τὴν ἀδημονία καὶ τὴ βαρειὰ θλίψη, ἀλλὰ μὲ ὑπομονὴ καὶ ἐπιμονή, μὲ καρτερία, μὲ φροντίδα καὶ προσοχή.

Ἡ ὑπερβολικὴ λύπη κρύβει μέσα της ὑπερηφάνεια.Γί’ αὐτὸ εἶναι βλαβερὴ καὶ ἐπικίνδυνη, καὶ πολλὲς φορὲς παροξύνεται ἀπὸ τὸ διάβολο, γιὰ ν’ ἀνακόψει τὴν πορεία τοῦ ἀγωνιστῆ.
Ὁ δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴν τελειότητα εἶναι μακρύς.Εὔχεστε στὸ Θεὸ νὰ σᾶς δυναμώνει. Νὰ ἀντιμετωπίζετε μὲ ὑπομονὴ τὶς πτώσεις σας καί, ἀφοῦ γρήγορα σηκωθεῖτε, νὰ τρέχετε καὶ νὰ μὴ στέκεστε, σὰν τὰ παιδιά, στὸν τόπο ποὺ πέσατε, κλαίγοντας καὶ θρηνώντας ἀπαρηγόρητα.

Ἀγρυπνεῖτε καὶ προσεύχεστε,γιὰ νὰ μὴν μπεῖτε σὲ πειρασμό. Μὴν ἀπελπίζεστε, ἂν πέφτετε συνέχεια σὲ παλιὲς ἁμαρτίες. Πολλὲς ἀπ’ αὐτὲς εἶναι καὶ ἀπὸ τὴ φύση τους ἰσχυρὲς καὶ ἀπὸ τὴ συνήθεια. Μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, ὅμως, καὶ μὲ τὴν ἐπιμέλεια νικιοῦνται. Τίποτα νὰ μὴ σᾶς ἀπελπίζει.
Ἀπὸ τὴ σειρὰ τῶν φυλλαδίων «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» 
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου Ὠρωποῦ Ἀττικῆς.

http://www.pentapostagma.gr

Ἡ πρὸς Διόγνητον ἐπιστολή

$
0
0
Ἡ πρὸς Διόγνητον ἐπιστολή

(Ἡ Πρὸς Διόγνητον Ἐπιστολὴ εἶναι μία ἄγνωστης προελεύσεως ἀπολογητικὴ ἐπιστολὴ τοῦ 2ου αἰώνα. Ἀποτελεῖ ἕνα σύντομο κείμενο ποὺ συνήθως χαρακτηρίζεται ὡς ἐπιστολή, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ ἀποτελεῖ πραγματεία. Ἡ πραγματεία αὐτή, παρὰ τὴν ἀποσιώπησή της μέσα ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγές, ἀποτελεῖ μία σημαντικὴ χριστιανικὴ μαρτυρία, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται πρὸς κάποιο Διόγνητο, ὑποτιθέμενο ἢ τουλάχιστον ἄγνωστο πρὸς ἐμᾶς καὶ χαρακτηρίζεται ὡς λογοτεχνικὸς ἀδάμαντας.)

Ἐπειδὴ βλέπω, ἔξοχωτατε Διόγνητε, ὅτι ἔχεις πάρα πολὺ φροντίδα νὰ μάθης τὴ θεοσέβεια τῶν χριστιανῶν καὶ ζητᾶς πληροφορίες ξεκάθαρες καὶ γιὰ κάθε σημεῖο τῆς ζωῆς τους, σὲ τί Θεὸ πιστεύουν καὶ πῶς ἡ θρησκεία ποὺ ἔχουν τοὺς κάνει νὰ παραβλέπουν τὸν παρόντα κόσµο ὅλοι καὶ νὰ καταφρονοῦν τὸ θάνατο καὶ νὰ θεωροῦν ἀνύπαρκτους τοὺς θεοὺς τῶν εἰδωλολατρῶν καὶ νὰ µὴ φυλᾶνε Ἰουδαϊκοὺς τύπους, 

Ἐπειδὴ θέλεις νὰ κατατοπισθῆς στὰ µυστικὰ τῆς φιλοστοργίας ποὺ τρέφουν µἐταξύ τους καὶ νὰ ἐξήγησης πὼς συνέβη αὐτὴ ἡ καινούργια τάξις ἀνθρώπων, αὐτὴ ἡ καινούρια ζωὴ νὰ ἀνθίση στὴν οἰκουµένη τώρα µόλις καὶ ὄχι πρίν, δέχοµαι εὐχάριστα τὴ δίψα σου αὐτὴ καὶ ζητῶ ἀπὸ τὸ Θεό, ποὺ χορηγεῖ σὲ µᾶς καὶ τὸ λόγο καὶ τὴν ἀκοή, νὰ µοῦ δώση τὴ χάρι νὰ σοῦ µιλήσω κατὰ τέτοιο τρόπο ὥστε νὰ σὲ ἰδῶ νὰ ἀνανήφης καὶ νὰ χαρῶ πολὺ πρῶτος ἐγὼ γι' αὐτό.

Ἔλα, λοιπόν, ἀφοῦ καθαρίσεις τὴ διάνοιά σου ἀπ' ὅλους τοὺς µολυσµοὺς ποὺ τὴ µόλυναν ἕως τώρα καὶ τὶς ἀποτηλὲς συνήθειες ἀφοῦ πετάξης ἀπὸ πάνω σου, νὰ γίνης ἀπ' αὐτὴ τὴ στιγµὴ καινὸς ἄνθρωπος, προκειµένου νὰ µαθητεύσης, ὅπως κι' ὁ ἴδιος τὸ ὁµολόγησες, σὲ καινούρια διδασκαλία. Ἄνοιξε τὰ µάτια τῆς ψυχῆς σου γιὰ νὰ ἰδῆς τί ὑπόστασι ἔχουν καὶ τί λογῆς εἶναι οἱ θεοὶ ποὺ πιστεύετε καὶ προσκυνᾶτε. Ἀπὸ τί εἶναι καµωµένοι; Ὁ ἕνας ἀπὸ πέτρα, ὅµοια µ' ἐκεῖνες ποὺ πατᾶµε, ὁ ἄλλος ἀπὸ χαλκὸ ὄχι καλύτερον ἀπὸ ἐκεῖνον ποὺ φτιάχνουµε τὰ οἰκιακὰ σκεύη, ὁ ἄλλος ἀπὸ ξύλο ποὺ σαπίζει ἀργὰ ἡ γρήγορα, ὁ ἄλλος ἀπὸ ἀσήµι ποὺ χρειάζεται ἄνθρωπο νὰ τὸ φυλάη ἀπὸ τὴν κλοπή, ὁ ἄλλος ἀπὸ σίδερο ποὺ ἡ σκουριὰ τὸ τρώει, ὁ ἄλλος ἀπὸ ὄστρακο σὲ τίποτε εὐπρεπέστερο ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ χρησιµοποιοῦνται στὶς ποταπότερες ἀνάγκες. 


Ὅλοι αὐτοὶ οἱ θεοὶ εἶναι φτιαγµένοι ἀπὸ φθαρτὴ ὕλη.Τὸ σίδερο καὶ ἡ φωτιὰ τοὺς ἔκαµε. Ἄλλους ὁ γλύπτης, ἄλλους ὁ γύφτος, ἄλλους ὁ χρυσοχόος, ἄλλους ὁ ἀγγειοπλάστης τοὺς δηµιούργησε. Πρὶν τοὺς δουλέψουν τὰ χέρια αὐτῶν τῶν τεχνιτῶν καὶ τοὺς δώσουν µορφή, τί ἦσαν; Καὶ τὰ σκεύη ποὺ εἶναι φτιαγμένα ἀπὸ τὴν ἴδια ὕλη μ' αὐτοὺς τοὺς θεούς, ἂν τὰ ξαναχύσουν οἱ τεχνίτες δὲν τὰ φτιάχνουν κι αὐτὰ θεούς; Κι οἱ τωρινοὶ θεοὶ δὲν μπορεῖ νὰ γίνουν στὰ χέρια τῶν ἴδιων τεχνιτῶν σκεύη οἰκιακά; Οἱ θεοὶ αὐτοὶ δὲν εἶναι ὅλοι κουφοί; Ὅλοι τυφλοί; Ὅλοι ἄψυχοι; Ὅλοι ἀναίσθητοι; Ὅλοι ἀκίνητοι; Ὅλοι φθαρτοί; Αὐτὰ τὰ ξόανα τὰ ὀνομάζετε θεούς, τὰ ὑπηρετεῖτε ὡς δοῦλοι, τὰ προσκυνεῖτε καὶ τ' ἀντιγράφετε στὴ ζωή σας.

Μισεῖτε τοὺς χριστιανούς, διότι δὲν τὰ πιστεύουν γιὰ θεούς. Κι ὅμως, σεῖς ποὺ θαρρεῖτε ὅτι τὰ λατρεύετε, τὰ καταφρονεῖτε περισσότερο ἀπὸ τοὺς χριστιανούς. Τὰ χλευάζετε καὶ τὰ ὑβρίζετε περισσότερο ἀπό μᾶς, ὅταν ὅσα ἀπ' αὐτὰ εἶναι πέτρινα καὶ ὀστράκινα τ' ἀφήνετε ἀφύλαχτα κι ὅσα εἶναι ἀσημένια ἤ χρυσᾶ τὰ διπλοκλειδώνετε καὶ τοὺς βάζετε νύχτα μέρα φύλακες γιὰ νὰ μὴ κλαποῦν. Καὶ μὲ τὶς τιμὲς ποὺ τοὺς προσφέρετε, ἂν μὲν αἰσθάνονται, τὰ στενοχωρεῖτε μᾶλλον παρὰ τὰ εὐχαριστεῖτε κι ἂν εἶναι ἀναίσθητα κυττᾶτε νὰ τὰ ξυπνήσετε μὲ αἵματα καὶ κνίσες. Ἂς τὰ ὑπομείνει κανεὶς ἀπὸ σᾶς κάτι τέτοια, ἂς βάλη τὸν ἑαυτό του στὴ θέση ἐκείνων. Ἀλλὰ δὲν θὰ βρεθεῖ βέβαια ἄνθρωπος νὰ ἀνεχθῆ τέτοια τιμωρία, διότι ἔχει αἴσθηση καὶ λογικό. Ἐνῶ ἡ πέτρα τὴν ἀνέχεται, ἐπειδὴ εἶναι πρᾶγμα ἀναίσθητο. Ἔτσι. λοιπόν, δὲν ὑποτείνεσθε στὴν αἴσθηση τῆς πέτρας οὔτε τὴν ἀποδείχνετε.

Γιὰ τὸ ὅτι, λοιπόν, οἱ χριστιανοὶ δὲν μποροῦν νὰ ὑποδουλωθοῦν σὲ τέτοιους θεοὺς πολλὰ ἄλλα θὰ εἶχα νὰ πῶ. Ἀλλὰ μετὰ ἀπ’ ὅσα εἶπα ἤδη, ἂν κανεὶς τὰ θεωρῆ λίγα, περιττεύει κάθε παρὰ πέρα λόγος.
Κατόπιν ποθεῖς διακαῶς νὰ μάθης, ὅπως νομίζω, γιατί οἱ χριστιανοὶ δὲν θρησκεύονται ὅμοια μὲ τοὺς Ἰουδαίους. Οἱ Ἰουδαῖοι, εἶναι ἀλήθεια, ὅτι δὲν μετέχουν στὴν ἴδια λατρεία πού προανέφερα. Σωστὰ ὁμολογοῦν κι ἀναγνωρίζουν ἕνα Θεὸ καὶ Δεσπότη. Ἀλλὰ ὁμοιότροπα μὲ τοὺς εἰδωλολάτρες τοῦ ἐκδηλώνουν τὴ λατρεία τους κι αὐτὸ εἶναι ἡ πλάνη τους. Οἱ ἐθνικοὶ μὲ τὶς τιμὲς ποὺ προσφέρουν στ' ἀναίσθητα καὶ κουφὰ εἴδωλα δείχνουν τὴν ἀφροσύνη τους. Ἀνάλογη μωρία δείχνουν καὶ οἱ ἰουδαῖοι ὅταν προσφέρουν τὶς ἴδιες τιμὲς στὸν Θεὸ σὰν νὰ εἶχε ἀνάγκη ἀπ' αὐτές. Διότι ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸ καὶ τὴν γῆν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς, αὐτὸς ποὺ μᾶς τὰ χορηγεῖ ὅλα ὅσα ἔχουμε ἀνάγκη, τίποτε δὲν χρειάζεται ὁ ἴδιος καὶ ὁ ἴδιος δίνει ἐκεῖνα ποὺ τοῦ προσφέρουν οἱ πλανεμένοι ἰουδαῖοι. Τοῦ προσφέρουν θυσίες μ' αἷμα καὶ κνίσα καὶ ὁλοκαυτώματα καὶ θαρροῦν ὅτι ἔτσι τὸν γεραίρουν καὶ τὸν τιμοῦν, μοιάζοντας ἀκριβῶς μ' ἐκείνους ποὺ δείχνουν τὴν ἴδια προθυμία στ' ἄψυχα εἴδωλα. Οἱ μὲν προσφέρουν σὲ ψεύτικους θεούς, ποὺ δὲν μποροῦν ν' ἀπολαύσουν τὰ προσφερόμενα, οἱ δὲ προσφέρουν στὸν Θεὸ πράγματα ποὺ δὲν τὰ ἔχει ἀνάγκη,
Ἐξ ἄλλου δὲν νομίζω ὅτι περιμένεις ἀπὸ μένα νὰ μάθης πόσο καταγέλαστα καὶ τιποτένια πράγματα εἶναι ἡ περίφοβη λεπτολογία τους ὡς πρὸς τὰ φαγητά, ἡ δεισιδαιμονία τους γιὰ τὰ Σάββατα, ἡ ἀλαζονεία τῆς περιτομῆς, ἡ εἰρωνεία τῆς νηστείας, καὶ νουμηνίας. Δὲν εἶναι ἀσέβεια τάχα νὰ παραδέχονται ἀπ' ὅσα ἔχτισε ὁ Θεὸς γιὰ νὰ τὰ χρησιμοποιοῦν οἱ ἄνθρωποι ὁρισμένα ὡς καλὰ καὶ ὁρισμένα νὰ μὴ τ' ἀγγίζουν κἄν ὡς ἄχρηστα καὶ περιττά; Πῶς δὲν εἶναι ἀσέβεια νὰ λένε ὅτι τάχα ὁ Θεὸς ἀπαγορεύει τὴν ἀγαθοεργία κατὰ τὸ Σάββατο ; Καὶ πῶς νὰ μὴ τοὺς κατηγορήσει κάνεις ὅταν περηφανεύονται γιὰ λίγη κομμένη σάρκα,, θεωρώντας αὐτὸ τὸ πρᾶγμα ὡς σημάδι τῆς ἐκλογῆς τους ἀπὸ τόνο; Καὶ ὅταν τοὺς βλέπει κανεὶς νὰ παραφυλᾶνε τ' ἄστρα καὶ τό φεγγάρι γιὰ νὰ ὁρίζουν σύμφωνα μὲ τὶς τροχιὲς τῶν οὐρανίων σωμάτων τοὺς μῆνες καὶ τὶς μέρες καὶ νὰ παίρνουν ἀπὸ τὴ θεία οἰκονομία ποὺ ὑπάρχει μέσα στὴ φύσι κι ἀπὸ τὶς ἀλλαγὲς τῶν ἐποχῶν αὐθαίρετες διαιρέσεις σύμφωνες μὲ τὶς διαθέσεις ποὺ ἔχουν κάθε φορὰ κι ἔτσι ἄλλοτε νὰ γιορτάζουν κι ἄλλοτε νὰ πενθοῦν, ποιὸς θὰ τὰ πῆ αὐτὰ τὰ πράγματα δείγματα θεοσέβειας κι ὄχι ἀφροσύνης;
Νομίζω, λοιπόν, ὅτι κατάλαβες ἀρκετὰ γιατί ἔχουν δίκιο οἱ χριστιανοὶ νὰ στέκονται μακριὰ τόσο ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρικὴ χοντροκοπιὰ καὶ ἀπάτη ὅσο καὶ ἀπὸ τὴν πολυπραγμοσύνη καὶ τὴν ἀλαζονεία τῶν ἰουδαίων.
Ὅσο γιὰ τὸ τὸ μυστήριο τῆς δικῆς τους θεοσέβειας μὴ περιμένης νὰ τὸ μάθης ἀπὸ ἄνθρωπο. Διότι οἱ χριστιανοὶ οὔτε ἀπὸ τὸν τόπο ποὺ κατοικοῦν οὔτε ἀπὸ τὴ γλώσσα ποὺ μιλοῦν οὔτε ἀπὸ τὴν ἐξωτερικὴ ζωὴ τους διακρίνονται ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους. Οὔτε πόλεις ἰδιαίτερες ἔχουν οὔτε διάλεκτο ξεχωριστὴ οὔτε ζωὴ κάνουν φανταχτερή.. Ἡ θρησκεία τους εἶναι κάτι ποὺ δὲν τὸ ἐπινόησε ἀνθρώπινο μυαλὸ καὶ δὲν τὸ καθίδρυσε ἀνθρώπινη φροντίδα οὔτε ἀνθρώπινη ἰδεολογία ἀκολουθοῦν ὅπως ὁρισμένοι φιλοσοφοῦντες. Κατοικοῦν σὲ πόλεις ἑλληνικὲς καὶ βάρβαρες, ποὺ ἔλαχε ὁ καθένας τους, ἀκολουθώντας τὶς τοπικὲς συνήθειες στὰ φορέματα καὶ στὸ φαγητὸ καὶ στὸν ὑπόλοιπο βίο κι ὅμως ἡ πολιτεία τους φανερώνεται θαυμαστὴ καὶ ὁμολογουμένως παράδοξη.
Πατρίδα τους ἔχουν κι αὐτοὶ ἕνα ὁρισμένο τόπο, ἀλλὰ ὡς πάροικοι. Μετέχουν σὲ ὅλα ὡς πολίται καὶ ὅλα τὰ ὑπομένουν ὡς ξένοι. Κάθε ξένος τόπος εἶναι πατρίδα τους καὶ κάθε πατρίδα τους ξένος τόπος. Παντρεύονται ὅπως ὅλοι, κάνουν παιδιά, ἀλλὰ δὲν τ' ἀπορίχνουν. Κάθονται σὲ κοινὸ τραπέζι, ἄλλα δὲν ἔχουν κοινὴ κοίτη. Ἐν σαρκί βρίσκονται, ἄλλα ζοῦν οὐ κατὰ σάρκα. Στὴ γῆ περνοῦν τὶς μέρες τους, ἄλλα στὸν οὐρανὸ πολιτεύονται. Ὑπακούουν στοὺς νόμους τοῦ κράτους, ἄλλα μὲ τὴ ζωὴ τους νικοῦν τοὺς νόμους. Ἀγαποῦν ὅλους καὶ ὅλοι τοὺς καταδιώκουν. Δὲν τοὺς ξέρουν καὶ ὅμως τοὺς καταδικάζουν. Τοὺς θανατώνουν καὶ ζωοποοῦνται. Πτωχεύουσι καὶ πλουτίζουσι πολλούς. Ἀπὸ ὅλα στεροῦνται καὶ ὅλα τὰ ἔχουν περίσσια. Ἀτιμῶνται καὶ ἡ ἀτιμία τοὺς δοξάζει. Βλασφημοῦνται καὶ βγαίνουν δικαιωμένοι. Λοιδοροῦνται καὶ εὐλογοῦσιν. Ὑβρίζονται καὶ τιμοῦν. Ἀγαθοποιοῦν καὶ τιμωροῦνται ὡς κακοποιοί. Τιμωροῦνται καὶ χαίρουν ὡς ζωοποιούμενοι. Οἱ ἰουδαῖοι τοὺς πολεμοῦν ὡς ἀλλοφύλους καὶ οἱ εἴδωλολάτραι τοὺς διώκουν καὶ ὅλοι αὐτοὶ ποὺ τοὺς μισοῦν δὲν ξέρουν τὴν αἰτία τῆς ἔχθρας τους.
Δὲν τοὺς δόθηκε οὔτε βάλθηκαν νὰ φυλᾶνε θνητὸ ἐπινόημα κι ἀνθρώπινη θρησκεία. Ἀλλ' ὁ ἴδιος ἀληθινὰ ὁ παντοδύναμος καὶ κτίστης τῶν πάντων καὶ ἀόρατος Θεὸς φύτεψε στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων καὶ καλλιεργεῖ τὴν οὐράνια ἀλήθεια καὶ τὸν λόγο τὸν ἅγιο καὶ ἄχωρετο στὸν νοῦ.
Καὶ δὲν ἔστειλε, ὅπως εἶναι φυσικὸ νὰ σκεφθῆ κανείς, στοὺς ἀνθρώπους κάποιον ὑπηρέτη ἀπὸ τὶς ἀσώματες δυνάμεις, ποὺ διέπουν τὰ ἐπίγεια καὶ κρατοῦν τὴν οὐράνια τάξι, ἀλλὰ τὸν ἴδιο τὸν τεχνίτη καὶ δημιουργὸ τῶν πάντων. Ἐκεῖνον γιὰ τὸν ὁποῖον καὶ μέσω τοῦ ὁποίου ἔκτισε τὸ στερέωμα καὶ μάνδρωσε τὴ θάλασσα μὲ τὶς ἀκρογιαλιές, τοῦ ὁποίου τὰ μυστήρια φυλάγονται πιστὰ ἀπὸ ὅλα τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως, ἀπὸ τὸν ὁποῖον προστάχθηκε ὁ ἥλιος νὰ ἀκολουθῆ τὶς τροχιές του, στὸν ὁποῖον πειθαρχεῖ τὸ φεγγάρι βγαίνοντας τὶς νύχτες, στὸν ὁποῖον ὑπακούουν τὰ ἄστρα ἀκολουθώντας τὸν δρόμο τοῦ φεγγαριοῦ. Ἐκεῖνον, στὸν ὁποῖον καὶ γιὰ τὸν ὁποῖον ἔχουν συναρμολογηθῆ τὰ πάντα καὶ καθορισθῆ καὶ ὑποταχθῆ, οἱ οὐρανοὶ καὶ ὅσα εἶναι στοὺς οὐρανούς, ἡ γῆ καὶ ὅσα εἶναι στὴ γῆ, ἡ θάλασσα καὶ ὅσα εἶναι στὴ θάλασσα, ἡ φωτιά, ὁ ἀέρας, ἡ ἄβυσσος, ὅσα εἶναι σὲ ὕψη, ὅσα εἶναι σὲ βάθη καὶ ὅσα βρίσκονται ἀνάμεσα. Ἐκεῖνον ἔστειλε στοὺς ἀνθρώπους.

Καὶ τὸν ἔστειλε τάχα, ὅπως εἶναι φυσικὸ νὰ συλλογισθῆ κανείς, γιὰ νὰ προξενήση ἔτσι φόβο, κατάπληξι καὶ συμμάζεμα; Κάθε ἄλλο. Ἴσα-ἴσα μὲ ἐπιείκεια καὶ πραότητα ὁ βασιλεὺς ἔστειλε τὸν βασιλέα υἱό του, τὸν ἔστειλε ὡς Θεὸ ἀλλὰ καὶ ὡς ἄνθρωπο στοὺς ἀνθρώπους, τὸν ἔστειλε ὡς σωτήρα, τὸν ἔστειλε γιὰ νὰ πείση κι ὄχι νὰ ἐκβίαση. Διότι ἡ βία δὲν ταιριάζει στὸν Θεό. Τὸν ἔστειλε γιὰ νὰ καλέση, ὄχι γιὰ νὰ καταδίωξη. Τὸν ἔστειλε ἀπὸ ἀγάπη κι ὄχι γιὰ νὰ κρίνη. Θὰ τὸν ξαναστείλη γιὰ νὰ κρίνη καὶ τότε τὴν παρουσία του ποιὸς θὰ τὴν βαστάξη;

Δὲν βλέπεις τοὺς χριστιανοὺς νὰ ρίχνονται στὰ θηρία γιὰ ν' ἀρνηθοῦν τὸν Κύριο καὶ ὅμως νὰ μὴ νικῶνται; Δὲν βλέπεις ὅτι ὅσο περισσότεροι τιμωροῦνται, τόσο περισσότεροι γίνονται; Αὐτὰ δὲν εἶναι ἀνθρώπινα φαινόμενα. Αὐτὰ ἐξηγοῦνται μονάχα μὲ τὴ δύναμι τοῦ Θεοῦ. Αὐτὰ εἶναι φανερώματα τῆς ἴδιας του τῆς παρουσίας.

Ποιὸς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους θὰ μποροῦσε νὰ γνωρίζη στὸ βάθος τί εἶναι ὁ Θεός, πρὶν ὁ Χριστὸς ἔλθη; παραδέχεσαι τὰ κούφια λόγια τῶν σπουδαίων φιλοσόφων, ποὺ μοιάζουν μὲ παραληρήματα, ὅταν ἄλλοι ἀπ' αὐτοὺς εἶπαν ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι πῦρ (ἐκεῖ ποὺ θὰ πήγαιναν οἱ ἴδιοι, αὐτὸ τὸ ὀνόμασαν θεό), ἄλλοι νερὸ κι ἄλλοι διάφορα ἄλλα στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα ἀκριβῶς κτίσθηκαν ἀπὸ τὸν Θεό; Μὰ ἂν κάποια ἀπ' αὐτὲς τὶς θεωρίες γίνη ἀποδεκτή, τότε μὲ τὸ ἴδιο δικαίωμα μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι εἶναι Θεὸς καὶ ἕνα ὁποιοδήποτε ἄλλο κτίσμα.

Ἀλλά, βέβαια, ὅλα αὐτὰ εἶναι ταχυδακτυλουργίες καὶ καμώματα ἀπατεώνων θαυματοποιῶν. Κανεὶς ἄνθρωπος οὔτε εἶδε οὔτε γνώρισε τὸν Θεό, ἀλλ' ὁ Θεὸς ὁ ἴδιος φανέρωσε τὸν ἑαυτό του. Καὶ τὸν φανέρωσε διὰ τῆς πίστεως. Μονάχα μὲ τὴν πίστι μᾶς ἔχει δοθῆ ὁ τρόπος νὰ βλέπουμε τὸν Θεό. Ὁ δεσπότης καὶ δημιουργὸς τῶν ὅλων Θεός, ποὺ ἔφτιαξε τὰ πάντα καὶ τὰ ξεχώρισε σὲ εἴδη, δὲν ὑπῆρξε μόνο φιλάνθρωπος, ἄλλα καὶ μακρόθυμος. Ἀλλὰ καὶ ἦταν ἀνέκαθεν τέτοιος καὶ εἶναι καὶ θὰ εἶναι χρηστὸς καὶ ἀγαθὸς καὶ ἀνόργιστος καὶ ἀληθινός, καὶ μόνος ἀγαθὸς εἶναι. Κι ἀφοῦ ἐννόησε κάποια μεγάλη καὶ ἀνείπωτη ἔννοια, τὴν ἀνεκοίνωσε μονάχα στὸν υἱό του. Καὶ ὅσο διάστημα φύλαγε μέσα σὲ μυστήριο καὶ κρατοῦσε κρυφὴ τὴ σοφή του ἀπόφασι, φαινόταν πὼς ἀμελοῦσε καὶ δὲν φρόντιζε γιά μᾶς. Μὰ ὅταν ἀπεκάλυψε μέσω τοῦ ἀγαπητοῦ του παιδιοῦ καὶ φανέρωσε ἐκεῖνα ποὺ εἶχε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἑτοιμασμένα, ὅλα μονομιᾶς μᾶς τὰ χάρισε, δηλαδὴ καὶ νὰ μετέχουμε στὶς εὐεργεσίες του καὶ νὰ δοῦμε καὶ νὰ ἐννοήσουμε ἐκεῖνα ποὺ κανεὶς ἕως τότε δὲν εἶχε οὔτε κἄν φαντασθῆ.

Ἀφοῦ, λοιπόν, εἶχε καταστρώσει τὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας μὲ τὸν υἱό του, ἕως χθὲς μᾶς ἄφηνε νὰ παίρνουμε τὸν κατήφορο τῆς ἀπιστίας, ποὺ τόσο τὸν θέλαμε, παρασυρμένοι ἀπὸ ἡδονὲς καὶ ἐπιθυμίες. Ὄχι βέβαια διότι ἀρεσκόταν στὶς ἁμαρτίες μας, ἄλλα τὶς ἀνεχόταν.. Δὲν συνευδοκοῦσε σ' ἐκείνη τὴν ἐποχὴ τῆς ἀδικίας, ἀλλὰ δημιουργοῦσε τὴν τωρινὴ ἐποχὴ τῆς δικαιοσύνης, ὥστε ἔχοντας ἀποδειχθῆ τὸν πρῶτο καιρὸ ἀπὸ τὰ ἴδια μας τὰ ἔργα ὡς ἀνάξιοι τῆς ζωῆς, τώρα ν' ἀξιωθοῦμε τὴ χρηστότητα τοῦ Θεοῦ κι ἀφοῦ στὸν ἴδιο τὸν ἑαυτὸ μας βεβαιωθοῦμε γιὰ τὸ πόσο ἀδύνατο ἦταν εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, τώρα μὲ τὴ δύναμι τοῦ Θεοῦ νὰ μποῦμε σ' αὐτή.

Ἡ ἀδικία μας εἶχε ἀποκορυφωθῆ καὶ συμπληρωθῆ. Εἶχε γίνει κατάδηλο ὅτι τὸ κατάντημά μας δὲν μποροῦσε νὰ εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν κόλασι καὶ τὸν θάνατο. Ἀλλὰ ἦλθε ἡ ὥρα ποὺ ὁ Θεὸς εἶχε προορίσει γιὰ νὰ φανέρωση τὴ χρηστότητα καὶ τὴ δύναμί του (ὦ ἀπροσμέτρητη φιλανθρωπία καὶ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ!. Δὲν μᾶς μίσησε, δὲν μᾶς ἀπεδοκίμασε, δὲν μνησικάκησε. Ἀλλὰ μακροθύμησε, ἀνέχθηκε καὶ μέσα στὸ ἔλεός του ἐπωμίσθηκε ὁ ἴδιος τὶς ἁμαρτίες μας, δίνοντας τὸν υἱὸ του λύτρο γιά μᾶς, τὸν ἅγιο ὑπὲρ τῶν ἀνόμων, τὸν ἄκακο ὑπὲρ τῶν κακῶν, τὸν δίκαιον ὑπὲρ τῶν ἀδίκων, τὸν ἄφθαρτο ὑπὲρ τῶν φθαρτῶν, τὸν ἀθάνατο ὑπὲρ τῶν θνητῶν. Διότι τί ἄλλο μπόρεσε νὰ καλύψη τὶς ἁμαρτίες μας παρὰ ἡ δικαιοσύνη ἐκείνου;

Πάνω σὲ ποιὸν θὰ μπορούσαμε νὰ δικαιωθοῦμε ἐμεῖς οἱ ἄνομοι καὶ ἀσεβεῖς παρὰ μονάχα πάνω στὸν υἱὸ τοῦ Θεοῦ; Ὢ γλυκὺ ἀντάλλαγμα, ὢ ἀνεξιχνίαστη δημιουργία, ὢ ἀπροσδόκητες εὐεργεσίες! Ἡ ἀνομία τῶν πολλῶν νὰ κρυβῆ ἀπὸ ἕνα δίκαιον, ἡ δικαιοσύνη ἑνὸς νὰ δικαίωση πολλοὺς ἀνόμους. Ἀφοῦ μᾶς ἔκανε ὁ Θεὸς νὰ δοῦμε προτύτερα πόσο ἀδύνατο στὴ φύσι μας ἦταν νὰ πετύχουμε τὴ ζωὴ καὶ τώρα μᾶς χάρισε σωτήρα ποὺ μπορεῖ νὰ μᾶς λύτρωση ὄντας ἀπολύτως ἀδύνατο νὰ σωθοῦμε μόνοι μας, καὶ ἀπὸ τὰ δύο αὐτὰ θέλησε νὰ πιστεύουμε τὴ χρηστότητά του καὶ νὰ τὸν ἀναγνωρίζουμε τροφέα, πατέρα, διδάσκαλο, σύμβουλο, ἰατρό, νοῦ, φῶς, τιμή, δόξα, δύναμι, ζωή, χωρὶς νὰ μεριμνᾶμε γιὰ τὸ τί θὰ ντυθοῦμε καὶ τί θὰ φᾶμε.

Αὐτὴ τὴν πίστι ἂν ποθήσης καὶ σύ, θὰ ἀπόκτησης πρῶτα πρῶτα τὴν ἐπίγνωσι τοῦ πατρός. Διότι ὁ Θεὸς τοὺς ἀνθρώπους ἀγάπησε, γιὰ τοὺς ὁποίους ἔχτισε τὸν κόσμο, στοὺς ὁποίους ὑπέταξε ὅλα ὅσα εἶναι πάνω στὴ γῆ, στοὺς ὁποίους ἔδωσε λόγο καί νοῦ, στοὺς ὁποίους μόνους ἀξίωσε νὰ βλέπουν πρὸς τὰ ἄνω, πρὸς τὸν ἴδιο, τοὺς ὁποίους ἔπλασε ἀπὸ τὴν ἴδια του τὴν εἰκόνα, πρός τοὺς ὁποίους ἀπέστειλε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ, στοὺς ὁποίους ὑποσχέθηκε τὴν οὐράνια βασιλεία καὶ θὰ τοὺς τὴ χαρίση ἂν τὸν ἀγαπήσουν. Ὅταν πάρης ἐπίγνωσι ὅλων αὐτῶν, δὲν ξέρεις τί χαρὰ θὰ νοιώσης. Καὶ πῶς θ' ἀγαπήσης ἐκεῖνον ποὺ τόσο σ' ἀγάπησε πρὶν ἀπό τοὺς αἰῶνες; Ἄλλα ἀγαπώντας τον θὰ γίνης μιμητὴς τῆς χρηστότητάς του.

Καὶ μὴν ἀπορήσης γιὰ τὸ ὅτι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ καὶ γίνεται μιμητὴς τοῦ Θεοῦ. Μπορεῖ, διότι θέλει ὁ Θεός. Δὲν μιμεῖται τὸν Θεὸ ἐκεῖνος ποὺ καταδυναστεύει τοὺς διπλανούς του, ἐκεῖνος ποὺ τοὺς ἐκμεταλλεύεται, ἐκεῖνος ποὺ πλουτεῖ εἰς βάρος τους, ἐκεῖνος ποὺ τοὺς πατεῖ μέ τὸ πέλμα του. Ὅλα αὐτὰ εἶναι ἔξω ἀπὸ τὴ θεία μεγαλειότητα. Ἀλλὰ μιμητὴς τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐκεῖνος ποὺ σηκώνει τὸ βάρος τοῦ διπλανοῦ του, ποὺ εὐεργετεῖ τοὺς ἀδυνάτους, ποὺ παίρνοντας ἀπὸ τὸν Θεὸ χορηγεῖ σ' ὅσους ἔχουν ἀνάγκη καὶ γίνεται σὰν θεὸς των.



Τότε θὰ δῆς, ἐνῶ θὰ εἶσαι στὴ γῆ, τὸν Κύριο τοῦ οὐρανοῦ, τότε θ' ἄρχισης νὰ λαλῆς τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ, τότε θ' ἀγαπήσης καὶ θὰ θαυμάσης αὐτοὺς ποὺ τόσα ὑποφέρουν γιὰ νὰ μὴ τὸν ἀρνηθοῦν. Τότε θὰ καταλάβης. τὴν ἀπάτη καὶ τὴν πλάνη τοῦ κόσμου, ὅταν νοιώσης τὴν οὐράνια ζωή, ὅταν καταφρόνησης τὸν φαινομενικὸ ἐδῶ κάτω θάνατο, ὅταν φοβηθῆς τὸν πραγματικὸ θάνατο, ποὺ ἐπιφυλάσσεται σ' ὅσους πρόκειται νὰ καταδικασθοῦν στὸ πῦρ τὸ αἰώνιο, στὴ φωτιὰ ποὺ ἕως τὸ τέλος θὰ καίη, ἐκείνους ποὺ θὰ τῆς παραδοθοῦν. Τότε θὰ θαυμάσης αὐτοὺς ποὺ ὑπομένουν γιὰ τὴ δικαιοσύνη τὸ πρόσκαιρο πῦρ καὶ θὰ τοὺς μακαρίσης, ὅταν καταλάβης ἐκεῖνο τὸ πῦρ τί πράγματι εἶναι.

Ἡ Πρὸς Διόγνητον Ἐπιστολὴ εἶναι μία ἄγνωστης προελεύσεως ἀπολογητικὴ ἐπιστολὴ τοῦ 2ου αἰώνα. Ἀποτελεῖ ἕνα σύντομο κείμενο ποὺ συνήθως χαρακτηρίζεται ὡς ἐπιστολή, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ ἀποτελεῖ πραγματεία[1]. Ἡ πραγματεία αὐτή, παρὰ τὴν ἀποσιώπησή της μέσα ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγές, ἀποτελεῖ μία σημαντικὴ χριστιανικὴ μαρτυρία, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται πρὸς κάποιο Διόγνητο, ὑποτιθέμενο ἢ τουλάχιστον ἄγνωστο πρὸς ἐμᾶς καὶ χαρακτηρίζεται ὡς λογοτεχνικὸς ἀδάμαντας[2].

Σχετικὰ μὲ τὴν Ἐπιστολή

Τὸ ἱστορικὸ εὕρεσης τῆς ἐπιστολῆς

Ἡ Ἐπιστολὴ πρὸς Διόγνητον δὲν παρουσιάζεται σὲ ἀρχαῖες πηγές, ἐμφανίζεται δὲ στὸ προσκήνιο σὲ νεώτερους χρόνους καὶ ἰδίως περὶ τὸν 15ο αἰώνα καὶ πρὸ τῆς Ἁλώσεως τῆς Κωνσταντινούπολης. Διασώστης τοῦ χειρογράφου αὐτοῦ εἶναι ὁ λατίνος κληρικὸς Thomas d' Arrezzo, ὁ ὁποῖος τὸ βρῆκε στὴν Κωνσταντινούπολη ὅταν τὴν ἐπισκέφτηκε κατὰ τὸ 1436. Ὁ Κώδικας ποὺ διέσωσε εἶναι ὁ Argentoratensis Gr. 9, ποὺ χρονολογήθηκε τὸν 14ο αἰώνα καὶ ὁ ὁποῖος τοποθετήθηκε στὴ Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τοῦ Στρασβούργου. Ὁ Arrezzo ἰσχυρίστηκε πὼς βρῆκε τὸ χειρόγραφο αὐτὸ σὲ ἕνα ἰχθυοπωλεῖο, ἀλλὰ μᾶλλον κάτι τέτοιο δὲν ἀπηχεῖ στὴν πραγματικότητα, ὄχι μόνο διότι τὴν ἐποχὴ ἐκείνη σπάνιζε τὸ χαρτὶ καὶ λόγω τῆς ἀγάπης τῶν Βυζαντινῶν πρὸς τὰ βιβλία, ἀλλὰ καὶ λόγο τῆς γνωστῆς περίστασης τῆς ὑπεξαίρεσης πολύτιμων χειρογράφων ἀπὸ δυτικοὺς οἱ ὁποῖοι συνήθως κατέφευγαν στὸν ἰσχυρισμὸ ὅτι κάπου τὰ βρῆκαν. Ἐν πάση περιπτώσει τὸ κείμενο διαφυλάχθηκε στὴν Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τοῦ Στρασβούργου, ἀλλὰ τελικῶς καταστράφηκε μετὰ ἀπὸ τὸ βομβαρδισμὸ τοῦ Πρωσικοῦ στρατοῦ τὸ 1870. Ὁ Κώδικας μάλιστα δὲν περιεῖχε μόνο τὴν πραγματευόμενη ἐπιστολή, ἀλλὰ συνολικὰ 22 ἀπολογητικὰ καὶ ἀντιαιρετικὰ τεμάχια.


Χρονολογία, προέλευση καὶ ἀποδέκτης τῆς ἐπιστολῆς

Μέχρι καὶ σήμερα ἐρευνητὲς καὶ θεολόγοι δὲν ἔχουν καταφέρει νὰ συμφωνήσουν σχετικὰ μὲ τὸ πότε καὶ ἀπὸ ποιὸν γράφτηκε ἡ ἐπιστολὴ αὐτή, ἀλλὰ καὶ πρὸς ποιὸν παραδόθηκε μὲ βεβαιότητα. Αὐτὸ συμβαίνει διότι γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ βγάλουμε ἀσφαλὲς συμπέρασμα, πρέπει νὰ στηριχθοῦμε ἐξ ὁλοκλήρου στὶς πληροφορίες ποὺ παίρνουμε ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ καὶ οἱ ὁποῖες μόνο μὲ ἔμμεσο τρόπο μποροῦν νὰ μᾶς ὁδηγήσουν σὲ μία τέτοια κατεύθυνση. Οἱ μαρτυρίες ὅμως αὐτὲς κρίνονται ἰδιαίτερα ἐπισφαλεῖς[3]. Τὸ κείμενο στὸ χειρόγραφο τοῦ Arezzo κατεῖχε τὴν πέμπτη θέση μετὰ ἀπὸ τέσσερα ἔργα ποὺ ψευδεπιγράφως ἀποδίδονταν στὸν Ἰουστίνο. Ὁ Ἰουστίνος ὅμως ἀπορρίπτεται ὡς συγγραφέας, διότι ἂν κάτι τέτοιο συνέβαινε θὰ μνημονευόταν στὰ ἱστορικὰ ντοκουμέντα. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἀπορρίφθηκε ὁ Ἰουστίνος, ἡ σκέψη τῶν ἐρευνητῶν κινήθηκε ἀνάμεσα σὲ πολλοὺς συγγραφεῖς, χωρὶς νὰ ἐπέλθει μία ὁριστικὴ συμφωνία. Μὲ βάση τὴ συνολικὴ εἰκόνα ποὺ λαμβάνουμε ἀπὸ τὸ σύγγραμα, ἡ ἐπιστολὴ πρέπει νὰ συντάχθηκε μεταξύ τοῦ 175 καὶ 200[4]. Ὁ συγγραφέας μέσα ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ διαφαίνεται νὰ ἔχει γνώση τῆς ἀπολογίας τοῦ Ἀριστείδη τοῦ Ἀθηναίου, ἀλλὰ καὶ τοῦ ἔργου τοῦ Κλήμη Ἀλεξανδρείας ὁ ὁποῖος προερχόταν ἀπὸ τὴν Ἀθήνα, κάτι ποὺ ἴσως νὰ σημαίνει ὅτι ὁ συγγραφέας τῆς ἀπολογίας ἦταν Ἀθηναῖος, ἐνῶ δὲν εἶναι ἀβάσιμο νὰ ἰσχυριστοῦμε ὅτι πρόκειται γιὰ μαθητὴ τοῦ Ἀριστείδη ἢ τοῦ Ἀθηναγόρα ἢ ἀκόμα καὶ διδάσκαλο τοῦ Κλήμεντος[5].

Τὸ ἕτερο σημεῖο τῆς ἱστορικῆς ἔρευνας περὶ τῆς ἐπιστολῆς, εἶναι τὸ ποιὸς τελικῶς ἦταν ὁ ἀποδέκτης. Ἡ ἐπιστολὴ ἀπευθύνεται πρὸς κάποιο Διόγνητο μὲ ἀποτέλεσμα πολλοὶ ἐρευνητὲς νὰ θεωροῦν πὼς αὐτὴ ἀποδόθηκε στὸ δάσκαλο τοῦ Μάρκου Αὐρηλίου. Ὅμως ὑπάρχουν καὶ πολλοὶ σκεπτιστικές. Ἀφενὸς τὸ ὄνομα Διόγνητος ἦταν ἕνα ἀρκετὰ διαδεδομένο ὄνομα στὴν ἐποχὴ μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ὑπάρχουν σὲ ἱστορικὰ ντοκουμέντα περισσότεροι ἀπὸ 10 ἐπίσημοι γνωστοὶ ἄνθρωποι ποὺ φέρουν τὸ ὄνομα Διόγνητος, ἀφετέρου ἡ ἀναφορὰ "κράτιστος Διόγνητος" ὑποστηρίζεται ὅτι πιθανῶς ἀναφέρεται σὲ πρόσωπο ποὺ κατεῖχε ἐπίσημη θέση. Ἄλλοι ἐρευνητὲς θεωροῦν πὼς τὸ Διόγνητος εἶναι μία γενικὴ ἀναφορὰ πρὸς κάθε εἰδωλολάτρη (διόγνητος, διογεννημένος), τὴ στιγμὴ ποὺ μέσα ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ διαφαίνεται πὼς ὁ παραλήπτης ἔχει ζητήσει μία σχετικὴ ἐνημέρωση περὶ τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας, κάτι ποὺ δύσκολα μποροῦμε νὰ ὑποθέσουμε ἂν ὄντως συνέβη ἀπὸ τὸ δάσκαλο τοῦ Αὐρηλίου. Ἔτσι θὰ λέγαμε ὅτι εἶναι σχετικὰ ἐπισφαλὲς νὰ συμπεράνουμε στὸν ποιὸν τελικὰ παραδόθηκε αὐτὴ ἡ ἐπιστολή.

Τὸ περιεχόμενο τῆς ἐπιστολῆς

Στὴν εἰσαγωγὴ τῆς ἐπιστολῆς τίθενται ἐπιγραμματικὰ τὰ ζητήματα τὰ ὁποῖα ὁ συγγραφέας πραγματεύεται κατὰ τὴν ἀνάπτυξη τῆς πραγματείας του. Ἔτσι ἀναφέρει πὼς σκοπὸ ἔχει νὰ καταδείξει σὲ ποιὸν Θεὸ πιστεύουν οἱ χριστιανοί, γιατί περιφρονοῦν τὸν κόσμο καὶ τὸ θάνατο, γιατί ἀπορρίπτουν τοὺς ξένους Θεούς, ποιὰ φιλοστοργία τρέφουν πρὸς ἀλλήλους καὶ γιὰ ποιὸ λόγο τὸ σύστημα αὐτὸ εἰσῆλθε ἀργὰ στὸν κόσμο. Οἱ ἀπαντήσεις αὐτὲς δίνονται στὸ κείμενο, ἀλλὰ λόγῳ τῆς ἔλλειψης κάποιων κομματιῶν, δὲ δύναται νὰ λάβουμε ὅλες τὶς προεκτάσεις ὅπως ὁ συγγραφέας τὶς παρουσίασε.

Ἔτσι ξεκινᾶ τὴν ἀνάπτυξη τῆς πραγματείας τοῦ ἐπισημαίνοντας τὴν ἀναξιότητα τῶν ἐθνικῶν θεῶν, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀνθρώπινα κατασκευάσματα γιὰ τὰ ὁποῖα ἀκόμα καὶ ἐθνικοὶ δὲν αἰσθάνονταν ὑπερήφανοι. Οἱ Ἰουδαῖοι παρότι πιστεύουν στὸν ἕνα Θεό, οὐσιωδῶς λατρεύουν κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο μὲ τοὺς ἐθνικούς, προσφέροντας θυσίες καὶ ἐπιδεικνύοντας δεισιδαιμονικὲς τάσεις. Συνεχίζει περιγράφοντας τὸν ὑπερκόσμιο βίο τῶν χριστιανῶν καὶ θεωρεῖ πὼς οἱ χριστιανοὶ ἀποτελοῦν τὸ "ἄλλο γένος", ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸν ἄλλο κόσμο. Γιὰ αὐτὸ καὶ ἡ περιφρόνηση τοῦ θανάτου εἶναι φυσικὸ ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς προέλευσης, ἀφοῦ μέσω αὐτῶν δρᾶ ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ. Σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο ἀκολουθεῖ ἔκθεση περὶ τῆς πίστεως τῶν χριστιανῶν. Αὐτὴ ἡ πίστη γιὰ τὸ συγγραφέα εἶναι κάτι τὸ μυστηριῶδες, τὸ ὁποῖο ξεπερνᾶ τὰ ἀνθρώπινα μέτρα διότι εἶναι θεϊκῆς προελεύσεως. Ὁ Θεὸς πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Υἱοῦ διατηροῦσε μυστηριώδη τὴ βουλή του καὶ φερόταν σὰ νὰ περιφρονοῦσε τὸν κόσμο, ἀποκάλυψε ὅμως τὸ σχέδιό του ἀποστέλλοντας τὸν Υἱό του, ὁ ὁποῖος ἔκτισε τὸ σύμπαν καὶ ἀπεστάλλει γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ὁ χριστιανισμός, ἀπαντώντας στὶς κατηγορίες τοῦ περιβάλλοντος περὶ νέας θρησκείας, δὲν εἶναι νέα θρησκεία, ἀλλὰ παλαιὰ καὶ ἡ βάση της τοποθετεῖται ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Μωυσῆ. Ἡ ἐμφάνιση τῆς θείας ἐνέργειας ἄργησε νὰ ἐμφανιστεῖ στὸν ἄνθρωπο διότι ἔπρεπε νὰ αἰσθανθεῖ ἡ ἀνθρωπότητα τὴν ἀναξιότητά της καὶ νὰ ἀποδεχτεῖ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ὅταν πιὰ ἡ ἀδικία καὶ ὁ θάνατος εἶχαν φανερωθεῖ καὶ κυριεύσει πλήρως. Στὸ ἐπίλογο συνιστᾶ στὸν ἀποδέκτη νὰ δεχθεῖ τὴν χριστιανικὴ πίστη, διότι ἔτσι θὰ δοκιμάσει ἀνέκφραστη χαρὰ καὶ θὰ καταστεῖ μιμητὴς τοῦ Θεοῦ, ἀγαπώντας τὸν συνάνθρωπό του ἀφοῦ "τότε μυστήρια Θεοῦ λαλεῖν ἄρξῃ, τότε τοὺς κολαζομένους ἐπὶ τῷ μὴ θέλειν ἀρνήσασθαι Θεὸν καὶ ἀγαπήσεις καὶ θαυμάσεις"[6].
 

Ἡ ἀξιολόγηση τῆς ἐπιστολῆς

Σκοπὸς τοῦ συγγραφέα ἦταν νὰ παρουσιάσει τὴν ἀνωτερότητα τῆς χριστιανικῆς πίστεως ἔναντι τῶν ὑπολοίπων θρησκειῶν. Μία ἀνωτερότητα ποὺ εὑρίσκει ὁ συγγραφέας στὴν ἠθική, μὲ ἀποτέλεσμα ἄξονας ὅλου τοῦ ἔργου νὰ εἶναι ἡ ἠθικολογία. Γιὰ ἔργο τοῦ 2ου αἰῶνος ἡ χριστολογία θεωρεῖται πολὺ φτωχή, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ εἰκάζουμε πὼς πρόκειται γιὰ νεοφώτιστο χριστιανὸ[7], ἀφοῦ εἶναι ἐμφανὲς πὼς δὲν τοῦ λείπει ἡ φιλοσοφικὴ μόρφωση, ἡ φιλολογικὴ εὐαισθησία καὶ τὸ λογοτεχνικὸ ταλέντο. Ἀποτέλεσμα αὐτοῦ εἶναι νὰ μιλᾶμε γιὰ ἕνα ἔξοχο λογοτεχνικὸ κείμενο, ἀλλὰ πολὺ φτωχὸ θεολογικά. Χαρακτηριστικὸ ἐπίσης εἶναι πὼς τὰ μεγάλα προβλήματα τῆς ἐκκλησίας τῆς ἐποχῆς ἀγνοοῦνται ἂν καὶ ἔχουμε σαφῆ νύξη γιὰ τὴν ἀνάπτυξη τοῦ χριστιανισμοῦ μέσω τῶν δύσκολων συνθηκῶν τῆς ἐποχῆς[8]. Ἡ ἐπιστολὴ θὰ λέγαμε πὼς παρουσιάζει ὁμοιότητες μὲ τὸ "Κήρυγμα τοῦ Πέτρου" καὶ τὴν ἀπολογία τοῦ Ἀριστείδη. Παρόλα αὐτὰ παρατηροῦνται καὶ διαφορές, ὅπως ἡ ἔμφαση τοῦ χριστιανισμοῦ ὡς τὸ "ἄλλο γένος" καὶ ὄχι ὡς "τρίτο γένος" ποὺ ἀναφέρεται στὶς προαναφερθεῖσες ἐπιστολές, ἐνῶ προτάσσεται ἡ ἡλικία τοῦ χριστιανισμοῦ ἡ ὁποία ἔχει τὴ βάση της ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Μωυσῆ, μία σχεδὸν κοινὴ γραμμὴ σὲ ὅλους τοὺς ἀπολογητές, ποὺ ἀγνοεῖται ὅμως ἀπὸ τὸν Ἀριστείδη.

Τέλος πρέπει νὰ ἀναφερθεῖ, πὼς στὴν ἐπιστολὴ ἐπισυνάπτονται καὶ δύο πρόσθετα κεφάλαια τὸ 11 καὶ 12. Ἡ ἔρευνα ἔχει καταλήξει σήμερα πὼς αὐτὰ εἶναι ἐμβόλιμα[9][10], ἀφοῦ τὸ ὕφος ἀλλάζει ἀπότομα, ἡ ἀναφορὰ φαίνεται νὰ γίνεται πρὸς τὸ ἐσωτερικό της ἐκκλησίας καὶ μὲ στόχο πολλαπλοὺς παραλῆπτες.

Ὑποσημειώσεις
1. Παναγιώτης Χρήστου, Ἑλληνικὴ Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελὶς 615
2. Παναγιώτης Χρήστου, Ἑλληνικὴ Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελὶς 615
3. Παναγιώτης Χρήστου, Ἑλληνικὴ Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελὶς 619
4. Παναγιώτης Χρήστου, Ἑλληνικὴ Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελὶς 619
5. Παναγιώτης Χρήστου, Ἑλληνικὴ Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελὶς 619-620
6. Πρὸς Διόγνητον 10
7. Στυλιανὸς Παπαδόπουλος, Πατρολογία, Τόμος Ἅ΄, σελὶς 310
8. Πρὸς Διόγνητον 7, 8
9. Π. Χρήστου, Ἑλληνικὴ Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελὶς 620
10. Στυλιανὸς Παπαδόπουλος, Πατρολογία, Τόμος Α΄, σελὶς 311

Βιβλιογραφία

Παναγιώτης Χρήστου, «Ἑλληνικὴ Πατρολογία», Τόμος Β΄, Ἐκδόσεις Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 2005.
Στυλιανὸς Παπαδόπουλος, «Πατρολογία», Τόμος Α΄, Ἔκδοση Ἰδιωτική, Ἀθήνα 2000.

agiazoni.gr/anakalypsi.blogspot.gr/Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ - Οταν Τον βρείς όλα αλλάζουν!


Χαρά, ο όλεθρος της λύπης- Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου

$
0
0
Χαρά, ο όλεθρος της λύπης - 
Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου

Ο πόνος, η στενοχώρια, η αγωνία, η ψυχική τραγωδία είναι αποτέλεσμα της πτώσεως του ανθρώπου, η οποία οφείλεται στον εγωισμό του. Οι αναθυμιάσεις του εγώ γεννούν στην ψυχή την στενοχώρια, ενώ η φυσιολογική της κατάσταση είναι η χαρά, διότι ο Θεός είναι ειρήνη, είναι χαρά, και η ψυχή είναι εμφύσημα του Θεού, δημιουργήθηκε από Αυτόν και οδεύει προς Αυτόν. Επομένως, η στενοχώρια είναι ξένη και αδικαιολόγητη μέσα στην ανθρώπινη ζωή.


Και όμως σήμερα δεν βρίσκεις άνθρωπο χαρούμενο, που σημαίνει πως δεν βρίσκει κανείς άνθρωπο ισορροπημένο, ήρεμο, φυσιολογικό. Η στενοχώρια είναι αρρώστια τρομερή που μαστίζει την οικουμένη, η μεγαλυτέρα ίσως βάσανος της ανθρωπότητος, το μεγαλύτερό της δράμα. Δεν είναι απλώς τα προοίμια της κολάσεως αλλά η βίωσις της κολάσεως από της παρούσης ζωής.


Έλλειψις χαράς σημαίνει έλλειψις Θεού, ενώ η χαρά απόδειξις της παρουσίας αυτού. Εάν κανείς είναι κοσμικός άνθρωπος και τέρπεται επί τοις επικήροις, χαίρεται για τις ηδονές, για τα παροδικά και μάταια, αυτός ίσως έχει κάποια ηδονή, κάποια ευχαρίστηση, αλλά στην πραγματικότητα, αν προσέξει κανείς, θα δει ότι υπάρχει θλίψις και στενοχώρια στην ζωή του, όπως λέγει η Αγία Γραφή: <θλίψις και στενοχωρία επί πάσαν ψυχήν ανθρώπου του κατεργαζομένου το κακόν>. 



Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει χαρά εκεί όπου υπάρχει παράβασις της εντολής του Θεού, όπως είναι αδύνατον να υπάρχει στενοχώρια με την εφαρμογή του νόμου του Θεού.


Χαρά, Λύπης Όλεθρος. Λύπη είναι ένα ξίφος που έρχεται αιφνιδίως και χτυπάει το σώμα, ιδιαίτερα όμως την ψυχή του ανθρώπου. Και μάλιστα κάτι που εξέρχεται από την κακία των ανθρώπων, από την αμαρτία, από την δυσωδία, από την αντίθεση των άλλων. Η λέξη λύπη είναι συγγενής προς την λέξη λύμη, η οποία σημαίνει πληγή, κάτι που στάζει πύον.Επομένως, λύπη είναι η κατάσταση της ψυχής, η οποία στάζει πύον. Κυρίως προέρχεται από βέλη τα οποία εξακοντίζονται από την κακία των ανθρώπων ή και από τις κακίες της δικής μας ψυχής. Η λύπη εδώ δεν είναι αυτό που λέμε, είμαι λυπημένος. Όταν λέμε, είμαι λυπημένος, κατά κανόνα εννοούμε, ζω τις αναθυμιάσεις της δικής μου αμαρτίας, της δικής μου εγωπάθειας, της δικής μου απομονώσεως από τον Θεό. Όταν οι πατέρες ομιλούν για την λύπη, εννοούν κάτι διαφορετικό.


Η χαρά λοιπόν είναι λύπης όλεθρος.Επομένως όταν μας χτυπήσουν τα βέλη αμαρτίας, των πονηρών παθών, των εμπαθών λογισμών, τα βέλη των κακών ανθρώπων ή οποιαδήποτε άλλα, όταν φαίνεται η δυσωδία του προτέρου μας βίου, όταν η αποτυχία της ζωής μας έλθει να μας χτυπήσει, τότε η χαρά είναι όλεθρος της λύπης. Η χαρά είναι σαν μια ασπίδα που χτυπούν τα βέλη και φεύγουν και δεν παθαίνεις τίποτε. Όλοι εκείνοι και όλα εκείνα που έρχονται να θλίψουν την δική μας ψυχή καταστρέφονται, απόλλυνται.

Η τροφή των εν Χριστώ ασκουμένων είναι η χαρά. Η χαρά τρέφει την ψυχή, το πνεύμα, τον νου, ώστε να μπορούν να ανεβαίνουν και να δίδωνται εις τον Θεόν. Καμία άσκησις, καμία εγκράτεια, κανείς πόθος, καμία αγάπη δεν μπορεί να φτάσει εις το τέρμα εάν δεν τρέφεται. Σκεφτείτε κάποιον που θέλει να είναι καλός αθλητής και δεν τρώει. Απλούστατα θα πέσει εις τον δρόμο. Έτσι ακριβώς παθαίνει και κάποιος πνευματικός ασκητής αν δεν έχει χαρά.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ ΘΗΡΑΣ

Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Δ΄Οικουμενικής Συνόδου 13 Ιουλ 2013

$
0
0

Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Δ΄Οικουμενικής Συνόδου 

 ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Τίτ. γ΄ 8-15 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ Ματθ. ε΄ 14-19

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

 1. Τὸ ὑψηλότερο κίνητρο

  Ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει σήμερα τὴ μνήμη τῶν ἁγίων 630 θεοφόρων Πατέρων τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία συνῆλθε τὸ 451 μ.Χ. στὴ Χαλκηδόνα τῆς Βιθυνίας. Πρὸς τιμήν τους διαβάζεται στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἕνα τμῆμα ἀπὸ τὴν «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία» τοῦ Κυρίου.

Στὴν ὁμιλία του αὐτὴ ὁ Κύριος κάλεσε τοὺς μαθητές Του νὰ φωτίζουν τὸν κόσμο μὲ τὴν ἐνάρετη ζωή τους καὶ τὸν θεοφώτιστο λόγο τους. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ πολλοὶ ἄνθρωποι θὰ ὠφελοῦνται καὶ θὰ δοξάζεται ὁ πανάγαθος Θεός: «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς», εἶπε· ἂς λάμψει τὸ φῶς τῆς ἀρετῆς σας μπροστὰ στοὺς ἀνθρώπους, γιὰ νὰ δοῦν τὰ καλά σας ἔργα καὶ νὰ δοξάσουν τὸν Οὐράνιο Πατέρα σας.

Ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ ἀποτελεῖ τὸ ὑψηλότερο, εὐγενέστερο καὶ τελειότερο κίνητρο ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἔχει ὁ ἄνθρωπος γιὰ κάθε λόγο ἢ πράξη του. Ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «Εἴτε οὖν ἐσθίετε εἴτε πίνετε εἴτε τι ποιεῖτε, πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖτε» (Α΄ Κορ. ι΄ 31).
Τὸ νὰ κάνει κάποιος ὅ,τι θέλει καὶ ὅπως τὸ θέλει, ἀποτελεῖ ἀποθέωση τοῦ ἀτομισμοῦ καὶ τοῦ συμφέροντος. Τὸ νὰ προσέχει τὴ γνώμη τοῦ κόσμου καὶ τὸ τί θὰ ποῦν οἱ ἄλλοι, φανερώνει μικροψυχία καὶ τραγικὴ ἀνελευθερία. Τὸ νὰ ἐνεργεῖ ὅμως ἀνάλογα μὲ τὸ τί θὰ συντελέσει περισσότερο στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ στὴ σωτηρία τῶν ἀδελφῶν του, αὐτὸ καταξιώνει τὸν ἄνθρωπο ὡς γνήσιο παιδὶ τοῦ Οὐράνιου Πατέρα. Καὶ πῶς συντελεῖ ὁ ἄνθρωπος στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ; Μὲ τὴν καθαρή, φωτεινή, ἁγία ζωή του! Διότι εἶναι φανέρωση τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ τὸ ὅτι μέσα στὸν ἁμαρτωλό μας κόσμο ὑπάρχουν πιστὰ καὶ ἀφοσιωμένα παιδιά Του!

 2. Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη

 Ἡ θαυμαστὴ διδασκαλία τοῦ Κυρίου προχωροῦσε πολὺ περισσότερο ἀπὸ τὸ Νόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ φώτιζε νέες πτυχὲς τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ὅμως δὲν καταργοῦσε τὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος εἶπε: «Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι»· μὴ νομίσετε ὅτι ἦλθα γιὰ νὰ καταργήσω καὶ ν’ ἀκυρώσω τὸν ἠθικὸ νόμο τοῦ Μωυσῆ ἢ τὴ διδασκα ία τῶν προφητῶν. Δὲν ἦλθα νὰ τὰ καταργήσω αὐ ά, ἀλλὰ νὰ τὰ συμπληρώσω καὶ νὰ σᾶς τὰ παραδώσω τέλεια.
Καὶ πράγματι συμπλήρωσε τὸ Νόμο ὁ θεῖος Διδάσκαλος. Ὁ Νόμος ἀπαγόρευε τὴν πράξη τῆς παραβάσεως, ὁ Χριστὸς καταπολέμησε τὴν αἰτία ποὺ ὁδηγεῖ στὴν κάθε παρεκτροπή. Π.χ. ὁ Κύριος ὄχι μόνο καταδικάζει τὸν φόνο ἀλλὰ καὶ τὴν ὀργή, ποὺ ὁδηγεῖ σ’ αὐτὸ τὸ ἔγκλημα. Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη ἦταν ἀπαραίτητη, διότι «παιδαγωγὸς ἡμῶν γέγονεν εἰς Χριστόν» (Γαλ. γ΄ 24), μᾶς βοήθησε νὰ ὁδηγηθοῦμε στὸν Χριστό.
Θὰ παρέμενε ὅμως ἀτελὴς ἂν ὁ Κύριος δὲν τὴν συμπλήρωνε μὲ τὴν τέλεια ἀποκάλυψη: τὴν Καινὴ Διαθήκη. Ἔτσι ἡ Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη συνυπάρχουν σὲ ἀδιάσπαστη ἑνότητα.

3. Τὸ αἰώνιο κύρος τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ

 Ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ ἔχει κύρος διαχρονικὸ καὶ αἰώνιο. Αὐτὸ ἀκριβῶς εἶπε στὴ συνέχεια ὁ Κύριος: «ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου». Ἀληθινὰ σᾶς λέω καὶ μὲ κάθε ἐπισημότητα σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ὅσο παραμένει καὶ δὲν καταστρέ φεται ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, οὔτε ἕνα γιώτα ἢ ἕνα κόμμα, οὔτε δηλαδὴ ἡ πιὸ μικρὴ ἀπὸ τὶς ἐντολὲς δὲν θὰ παραπέσει ἀπὸ τὸ Νόμο καὶ δὲν θὰ χάσει τὸ κύρος της.
Λένε μερικοὶ ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο γράφτηκε σὲ ἄλλη ἐποχὴ καὶ ὅτι τάχα δὲν ἐφαρμόζεται σήμερα. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ὅμως ποτὲ δὲν μπορεῖ νὰ σταματήσει νὰ ὑπάρχει καὶ νὰ ἰσχύει. Ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι τέλειος, τέλειος εἶναι καὶ ὁ λόγος Του. Καὶ τὸ τέλειο δὲν δέχεται βελτιώσεις καὶ ἀλλαγές.
 Ἐμεῖς ὀφείλουμε νὰ μετανοήσουμε καὶ νὰ ἀλλάξουμε νοοτροπία γιὰ νὰ προσαρμοστοῦμε στὸ νόμο τοῦ Θεοῦ, κι ὄχι νὰ προσπαθοῦμε νὰ φέρουμε τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ στὰ μέτρα μας.
Αὐτὴ τὴν ἀκρίβεια στὴν ὀρθὴ πίστη καὶ ζωὴ φανέρωσαν «ἔργῳ καὶ λόγῳ» οἱ ἅγιοι Πατέρες ποὺ σήμερα ἑορτάζουμε. Φωτισμένοι ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα διατύπωσαν στὴν Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τὸ θεμελιῶδες δόγμα γιὰ τὴν ἕνωση τῶν δύο φύσεων στὸ πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου κι ἔτσι ἀπέδειξαν ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (Ἑβρ. ιγ΄ 8).

150 χρόνια από την θαυμαστή αγιογράφηση της Παναγίας της Προδρομίτισσας.

$
0
0

Στη Ρουμανική Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου του Αγίου Όρους υπάρχει μια θαυματουργός εικόνα της Παναγίας.Φέτος συμπληρώνονται 150 χρόνια από την θαυμαστή αγιογράφηση αυτής της εικόνας. Είναι μια εκ των σπανίων εικόνων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, διότι ζωγραφίστηκε χωρίς ανθρώπινο χέρι. Το θαύμα αυτό της αχειροποιήτου αγιογραφίας αυτής της εικόνας έγινε με τον εξής τρόπο:

     Κατά το έτος 1863 οι κτίτορες της Σκήτης, οι πατέρες Νήφων και Νεκτάριος επιθύμησαν να αποκτήσουν μια ωραία εικόνα της Παναγίας, όπως όλα τα αγιορείτικα μοναστήρια.Έψαχναν να βρουν έναν αγιογράφο για να αγιογραφήσει την εικόνα κατά την εκκλησιαστική παράδοση:Διάβάζοντας τον Ακάθιστο Ύμνο,με νηστεία τρώγοντας μια φορά την ημέρα μέχρι το τέλος της εργασίας και χαλιναγώγηση των παθών.
Βρήκαν στο Ιάσιο της Ρουμανίας έναν ευσεβή αγιογράφο ονομαζόμενο Ιορδάκην Νικολάου και τον παρακάλεσαν να ζωγραφίσει  την εικόνα που ποθούσαν. Ο αγιογράφος συμφώνησε και με πολύ ευλάβεια άρχισε να εργάζεται.




   Στην αρχή ζωγράφισε τα άμφια της Θεοτόκου και του Κυρίου. Έπειτα προσπάθησε να ζωγραφίσει τα πρόσωπα αλλά απέτυχε. Πονεμένος και θλιμμένος διέκοψε την αγιογραφία, κάλυψε την εικόνα με ένα ύφασμα, κλείδωσε το εργαστήριο και αποσύρθηκε στο δωμάτιό του για να προσευχηθεί εντονότερα.
     Την επόμενη μέρα θέλοντας να καταβάλει προσπάθεια για να ζωγραφίσει τα θεία πρόσωπα, μπήκε στο εργαστήριο και όταν απέσυρε το ύφασμα από την εικόνα, Ω ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ ΣΟΥ ΚΥΡΙΕ! Είδε κατάπληκτος ότι τα σεπτά και πανάγια πρόσωπα ήσαν θαυμασίως τελειοποιημένα και η εικόνα ολοκληρωμένη με την σημερινή της μορφή.Στην Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου υπάρχει ένα έγγραφο με ημερομηνία 29 Ιουνίου 1863 η οποία παρουσιάζει την μαρτυρία του αγιογράφου Ιορδάκη Νικολάου γραμμένη από τον ίδιο.

Οι διαστάσεις της εικόνας είναι 100εκ.χ70εκ.Είναι χαρακτηριστικό ότι η εικόνα έχει ελεγχθεί στο μικροσκόπιο και δεν φαίνονται ίχνη από πινέλο
     Οι πατέρες της Ρουμανικής Σκήτης παρέλαβαν και μετέφεραν την θαυμάσια εικόνα στο Άγιον Όρος. Κατά την διαδρομή επετέλεσε πλείστα θαύματα και συνεχίζει μέχρι σήμερα να θαυματουργεί προς δόξα του Αγίου Τριαδικού Θεού μας και σωτηρία των πιστών.



ΠΗΓΗ

Ταξιδεύουμε στα μωσαϊκά της Αγιά Σοφιάς, με οδηγό τον Φώτη Κόντογλου…

$
0
0
Ταξιδεύουμε στα μωσαϊκά της Αγιά Σοφιάς, 
με οδηγό τον Φώτη Κόντογλου…

Η Αγιά Σοφιά είναι το καύχημα της Ορθοδοξίας, η μάνα απάνω σε όλες τις εκκλησιές.
Για μας τους Έλληνες είναι το κάστρο της ελευθερίας και της θρησκείας μας, παραμυθένια εκκλησιά μαζί και παλάτι.
Το χτίριο το χτίσανε οι αρχιτέκτονες Ανθέμιος και Ισίδωρος, κατά διαταγή του ευσεβεστάτου αυτοκράτορος Ιουστινιανού.
Σήμερα δεν θα μιλήσουμε για το χτίριο, αλλά μονάχα για τα ψηφιδωτά που το στολίζουνε.
Τα πιο πολλά παριστάνουνε κοσμήματα.

Από τις αγιογραφίες οι περισσότερες ήτανε εικόνες του Χριστού, της Παναγίας, των αγγέλων, των αγίων, καθώς και βασιλιάδες και βασίλισσες.

Υποθέσεις (δηλαδή συνθέσεις, όπως λέμε σήμερα) υπήρχανε πολύ λίγες.

Στον τρούλο δεν ζωγραφίστηκε ο Παντοκράτορας, όπως στις κατοπινές εκκλησιές, αλλά ένας μεγάλος σταυρός, στολισμένος με ακριβά πετράδια, μαργαριτάρια και διαμαντόπετρες.

Για τούτο ο ιστορικός Προκόπιος δεν λέγει τίποτα για Παντοκράτορα ή για τους προφήτες που μπαίνουνε ανάμεσα στα παράθυρα του τρούλου, αλλά λέγει “Η οροφή πάσα χρυσώ ακίβδήλω κατείλειπται”.

Απ΄αυτό συμπεραίνουμε πως, όχι μονάχα ο κουμπές, μα κι όλη η σκεπή της εκκλησιάς ήτανε κατάχρυση, χωρίς φιγούρες.

Λένε κάποιοι αρχαιολόγοι πως στον τρούλο είχε παρασταθεί η Ανάληψις, όπως είναι έως σήμερα στην Αγιά Σοφιά της Θεσσαλονίκης και σε κάποιες άλλες παλιές εκκλησιές, δηλαδή ο Χριστός ολόσωμος στη μέση μέσα σε στρογγυλή δόξα που τη σηκώνουνε άγγελοι πετάμενοι, και γύρω, ανάμεσα στα παράθυρα, οι δώδεκα απόστολοι, δύο άγγελοι κ’ η Παναγιά. Αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι αλήθεια, επειδή το κάτω μέρος του τρούλλου, δηλαδή το “τύμπανον” είναι χαμηλό, κι ανάμεσα στα παράθυρα ο τοίχος είναι κάτι στενές λουρίδες που δεν χωρούνε ζωγραφισμένον άνθρωπο. Ίσως ζωγραφίστηκε ο Παντοκράτορας ύστερ΄ από χρόνια, επειδής ο πρώτος τρούλλος έπεσε, και τούτος που υπάρχει λένε πως χτίστηκε από έναν μάστορα αρμένη που τον λέγανε Τιριδάτη.

Ένας Ευρωπαίος που πήγε στην Κωνσταντινούπολη κατά το 1600 γράφει πως η εικόνα του Χριστού Παντοκράτορος υπήρχε στον τρούλλο κ’ ήτανε τόσο μεγάλη, που το ‘να μάτι από τ’ άλλο ήτανε μακριά τρεις πιθαμές. Αν αληθινά υπήρχε Παντοκράτορας κανωμένος με ψηφιά, θα έγινε κατά τα χρόνια των Μακεδόνων αυτοκρατόρων, γιατί υστερώτερα το βυζαντινό βασίλειο ήτανε φτωχό και δεν μπορούσε να κάνει τέτοια ακριβά έργα.

Απάνω στα τέσσερα τρίγωνα που σκεδιάζουνε οι καμάρες όπου στηρίζουνε τον τρούλλο και που ζωγραφίζουνται ως τα σήμερα οι τέσσερες Ευαγγελισταί, είχανε παραστήσει με ψηφιά τέσσερα εξαπτέρυγα, με τις δυο φτερούγες ξεδιπλωμένες και τις άλλες τέσσερες μαζεμένες σταυρωτά. Απ’ αυτά τα εξαπτέρυγα φαίνουνται σήμερα τα δύο, παρεκτός τα πρόσωπα που είναι σκεπασμένα με σουβά, κ΄είναι πολύ μεγάλα, αφού οι κάτω φτερούγες έχουνε μάκρος οχτώ μέτρα.

Το 2009 ήρθε στην επιφάνεια το ένα πρόσωπο, πρόσωπο Αγγέλου.


Όλα τ’ άλλα ψηφιδωτά είναι χρισμένα, εξόν από τα κοσμήματα , και κανείς δεν ήξερε τι παριστάνουνε. Μοναχά προ εκατό χρόνια έγινε σεισμός και πέσανε πολλοί σοβάδες μέσα στην Αγιά Σοφιά, κ’ οι Ιταλοί αρχιτέκτονες που τη διορθώσανε , δυο αδέρφια Φοσάτι, σαν ρίξανε τα χαλασμένα σουβαντίσματα, βρήκανε από κάτω κάμποσους αγίους και βασιλιάδες ζωγραφισμένους με ψηφιά.

Απ’ αυτά τα έργα πήρε κάποια σκέδια ο γερμανός αρχιτέκτονας Σάλζεμπεργκ, που δούλεψε μαζί με τους Φοσάτι. Ένας απ’ αυτούς γράφει πως ξεσήκωσε κ’ έναν μεγάλον Παντοκράτορα μέσα σε κύκλο, μα το αντίγραφο του χάθηκε. Αυτές οι εικόνες ξαναχριστήκανε πάλι με καινούρια σουβαντίσματα.


Τα σχέδια του Σάλζεμπεργκ τυπωθήκανε, και τότε για πρώτη φορά είδε ο κόσμος τι κρυβότανε κάτω από τον ασβέστη της Αγιά Σοφιάς. Αλλά εκείνον τον καιρό κ’ οι τεχνίτες ακόμα δεν πολυνοιώθανε τη βυζαντινή τέχνη κι ο Σάλζεμπεργκ δεν τα αντέγραψε σωστά, αλλά παραμορφωμένα κατά το καλλιγραφικό και ακαδημαϊκό πνεύμα εκείνου του καιρού, όπως φαίνεται καθαρώτατα αν βάλει κανείς αυτά τα σκέδια κοντά στα ίδια τα μωσαϊκά που ξεσκεπαστήκανε στα χρόνια μας από το Αμερικάνικο Ινστιτούτο των Βυζαντινών Σπουδών.

Αληθινά, αυτά τα ψηφιδωτά, που είχανε γίνει παραμυθένια, τα ξεσκέπασε ο Αμερικάνος αρχαιολόγος Θωμάς Ουίτμορ, που πέθανε τελευταία. Στα 1931 η τουρκική κυβέρνηση συνεννοήθηκε με το Βυζαντινό Ινστιτούτο της Αμερικής, για να βγούνε στο φως τα κρυμμένα μωσαϊκά της Αγιά Σοφιάς. Διευθυντής μπήκε ο Θωμάς Ουίτμορ που είπαμε.

Η δουλειά άρχισε τον ίδιο χρόνο και δεν κόπηκε ως τα 1938. Από το 1931 ως το 1932 εξετάσανε τον νάρθηκα και φωτογραφήσανε τους τοίχους όπως ήτανε, με τα παλιά σουβαντίσματα.


Κατά το 1932 ξεσκεπάστηκε η μεγάλη εικόνα που παριστάνει τον Χριστό Παντοκράτορα απάνω στον θρόνο, και στο υποπόδιο του είναι γονατιστός ένας αυτοκράτωρας.Βρίσκεται απάνω από τη μεγάλη πύλη του νάρθηκα, μέσα σε μια καμάρα. Αυτή την εικόνα την είχε, μαζί με άλλες, αντιγράψει ο Σάλζεμπεργκ. Στη μέση είναι ο Χριστός, καθισμένος σε θρόνο πλουμισμένον. Με το δεξί χέρι του ευλογά και με τ’ αριστερό βαστά ανοιχτό το Ευαγγέλιο, ακουμπισμένο στο γόνατό του, που γράφει “Ειρήνη υμίν. Εγώ ειμί το φως του κόσμου” . Το πρόσωπό του είναι σοβαρό κ’ ήμερο, με μικρό μουστάκι με κοντό γένι με μαλλιά που πέφτουνε πίσω από τους ώμους του, όπως σε όλους τους Παντοκράτορες. Τα μάτια του βλέπουνε μπροστά, λίγο κατά τα δεξιά. Τα μηλομάγουλά του είναι ζωηρά, το στόμα του ταπεινό. Τα διπλώματα στο ιμάτιό του είναι σκεδιασμένα με λεπτολογία, σαν να’ ναι ζωγραφισμένα με πινέλο. Τα γυμνά πόδια του πατάνε απάνω στο υποπόδιο. 

Χάμω κατά τα δεξιά κείται γονατιστός σε στάση παρακαλεστική ένας αυτοκράτορας γηραλέος, με πλουμισμένο ρούχο και με κορώνα στην κεφαλή του. Η φυσιογνωμία του είναι ανατολίτικη, με μύτη γυριστή και μεγάλη, με μυτερό γένι και μουστάκια πεσμένα. Γύρω στο κεφάλι του έχει στεφάνι σαν τους αγίους, όπως ζωγραφίζανε τότε συχνά τους βασιλιάδες. Φαίνεται πως παριστάνει τον βασιλιά τον Λέοντα τον σοφό που βασίλευσε από τα 886 ως τα 912. Δεξιά και αριστερά του Χριστού είναι ζωγραφισμένα δυο πρόσωπα ως το στήθος μέσα σε στρογγυλές κορνίζες. Δεξιά είναι η Παναγία σε στάση δεήσεως, και αριστερά ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, με τα μαλλιά του δεμένα με μια κορδέλα και βαστώντας σκήπτρο. Τα πρόσωπα θυμίζουν κάποιες προσωπογραφίες της αλεξανδρινής τέχνης. Ολη η εικόνα είναι τριγυρισμένη με ένα κόσμημα σε τρεις σειρές.


Κατά το 1933 ξεσκεπάστηκε και καθαρίστηκε άλλη μια μεγάλη εικόνα, που βρίσκεται από πάνω από την πλαγινή πόρτα του νάρθηκα κατά το νοτιοανατολικό μέρος.Στη μέση είναι η Παναγία καθισμένη σε ένα χαμηλό θρόνο κατά το σχήμα της Πλατυτέρας, και κρατά στα γόνατά της το Χριστό παιδί. Το δεξί χέρι της το έχει ακουμπισμένο ελαφρά στον ώμο του Χριστού και το αριστερό είναι απλωμένο στα γόνατά της και κρατά μαντήλι. Από τα δεξιά της Παναγίας στέκεται ο Ιουστινιανός κρατώντας ένα ομοίωμα της εκκλησίας της Αγιάς Σοφιάς που το προσφέρνει στη Θεοτόκο και αριστερά στέκεται ο Μέγας Κωνσταντίνος κρατώντας ένα ομοίωμα της Κωνσταντινουπόλεως, επειδής αυτός την έχτισε, κατά το τροπάρι του που λέγει “βασιλεύουσα Πόλιν τη χειρί σου παρέθετω”. Κ’ οι δυο βασιλιάδες παριστάνονται χωρίς γένεια και μουστάκια, όπως συνηθίζανε οι Ρωμαίοι κ’ όχι όπως συνηθίζανε στα κατοπινά χρόνια που αφήνανε γένεια και μουστάκια..



Κατά το 1933 ξεσκεπάστηκε και καθαρίστηκε άλλη μια μεγάλη εικόνα, που βρίσκεται από πάνω από την πλαγινή πόρτα του νάρθηκα κατά το νοτιοανατολικό μέρος.Στη μέση είναι η Παναγία καθισμένη σε ένα χαμηλό θρόνο κατά το σχήμα της Πλατυτέρας, και κρατά στα γόνατά της το Χριστό παιδί. Το δεξί χέρι της το έχει ακουμπισμένο ελαφρά στον ώμο του Χριστού και το αριστερό είναι απλωμένο στα γόνατά της και κρατά μαντήλι. Από τα δεξιά της Παναγίας στέκεται ο Ιουστινιανός κρατώντας ένα ομοίωμα της εκκλησίας της Αγιάς Σοφιάς που το προσφέρνει στη Θεοτόκο και αριστερά στέκεται ο Μέγας Κωνσταντίνος κρατώντας ένα ομοίωμα της Κωνσταντινουπόλεως, επειδής αυτός την έχτισε, κατά το τροπάρι του που λέγει “βασιλεύουσα Πόλιν τη χειρί σου παρέθετω”. Κ’ οι δυο βασιλιάδες παριστάνονται χωρίς γένεια και μουστάκια, όπως συνηθίζανε οι Ρωμαίοι κ’ όχι όπως συνηθίζανε στα κατοπινά χρόνια που αφήνανε γένεια και μουστάκια..

 Από τα 1935 ως τα 1938 ήρθανε στο φως ακόμα δυο εικόνες με πολλά πρόσωπα, μαζί με κάμποσα κοσμήματα, στη μεριά που είναι κατά το βασίλεμα. Στη μια εικόνα έχει παραστηθεί ο Χριστός Παντοκράτορας, έχοντας δεξιά τον αυτοκράτωρα Κωνσταντίνο τον μονομάχο και αριστερά τη γυναίκα του Ζωή. Ο βασιλιάς κρατά πουγγί, που δείχνει, κατά τα φαινόμενα, τα λεφτά που έδωσε για το στόλισμα της εκκλησίας. Τα πρόσωπα έχουν χαρακτήρα γερόν, σαν της προσωπογραφίες της ελληνικής τέχνης. Η άλλη εικόνα παριστάνει στη μέση την Παναγία, κι από τα δεξιά της τον αυτοκράτορα Ιωάννη Κομνηνό, κι από τ’ αριστερά της την αυτοκρατόρισσα Ειρήνη και τον Αλέξη ΚομνηνόΟ Ιωάννης κρατά και αυτός ένα πουγγί γεμάτο φλουριά. Και των τριών τα πρόσωπα είναι δουλεμένα μαστορικά, ξεχωριστά του Αλέξη. Πλάγι σε όλα αυτά τα βασιλικά πρόσωπα είναι γραμμένα τα ονόματά τους με όμορφα γράμματα. Κοντά στον Ιουστινιανό είναι γραμμένο: “Ιουστινιανός ο αοίδιμος βασιλεύς”. Κοντά στην Κωνσταντίνο είναι γραμμένο : “Κωνσταντίνος ο εν αγίοις μέγας βασιλεύς”.



 Εκτός απ’ αυτές τις εικόνες, ο Ουίτμορ βρήκε και καθάρισε μια εικόνα του Προδρόμου, μιαν άλλην της Πλατυτέρας, που είναι ίσως η πιο σπουδαία από όσες βρεθήκανε, κ.α. Αλλά, εκτός από τα μεγάλα εξαπτέρυγα που είπαμε, θα βρεθούνε ακόμα πολλά άλλα μωσαϊκά από τους αρχαιολόγους, που συνεχίζουνε αυτή την ιστορική εργασία. Ο Σάλζεμπεργκ γράφει για μίαν άλλη Παναγία με τον Χριστό και για το κεφάλι του Απόστολου Πέτρου, που είναι κρυμμένα κάτω από τον ασβέστη. Κάποιοι άλλοι που πήγανε στην Πόλη προ πολλά χρόνια, έχουνε γράψει ότι είδανε κάποιους Αρχαγγέλους, το άγιο Μανδήλιο, την Ετοιμασία του Θρόνου , κάποιους ιεράρχες, τον προφήτη Ησαΐα και υποθέσεις από τη ζωή του Χριστού. Αυτά τα είδανε σε καιρό που είχανε πέσει οι σουβάδες από σεισμό ή την υγρασία.



Ο Ουίτμορ τύπωσε τρία βιβλία για τα ψηφιδωτά που βρήκε, κ’ εκεί μέσα τα ιστορεί καταλεπτώς. Τον καιρό που δούλευα στον Μυστρά, ήρθε και είδε τη δουλειά μου και ήθελε να με πάρει να δουλέψω στην Αγιά Σοφιά. Αλλά δεν μπόρεσα να πάγω, επειδής δεν είχα τελειώσει την δουλειά που έκανα στην περίβλεπτο, και έτσι έχασα την ευκαιρία να πάγω στην Πόλη, από όπου θα μπορούσα να φτάξω ως την Τραπεζούντα και ως την Καισαρεία και να βρω τίποτα κειμήλια που είχανε κρυμμένα οι Χριστιανοί που φύγανε από τον τόπο τους.




Κοντά στη δουλειά που γίνεται για τα μωσαϊκά της Αγιάς Σοφιάς, μαθαίνω πως οι τούρκοι μαζεύουνε και παλιά εικονίσματα από τον Πόντο και από άλλα μέρη της μικράς Ασίας, και πως θα τα εκθέσουνε στον γυναικωνίτη της ίδιας εκκλησίας.

http://www.diakonima.gr/
Viewing all 1937 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>