Η απόσταση μεταξύ ουρανού και γης γεφυρώνεται με την Παναγία

April 17, 2013, 3:00 am

≫ Next: Ο σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας των Ύμνων της Μεγάλης Σαρακοστής

≪ Previous: Η μοναστική εμπειρία του Πνεύματος

$

0

0

Η απόσταση μεταξύ ουρανού και γης 

γεφυρώνεται με την Παναγία

Ο Ακάθιστος Ύμνος η πλέον δημοφιλής Ακολουθία της Εκκλησίας μαςέχει χαρακτηρισθεί ως «ο αδάμας» της εκκλησιαστικής Υμνολογίας για την τέχνη, την πλοκή, την έκφραση, τα σχήματα του λόγου και τις υψηλές και βαθείες έννοιες που είναι περιβεβλημένες με κάλλος απαράμιλλου λόγου.

Ο ιερός ποιητής εξυμνεί δι’ Αυτού το μυστήριο της ενανθρωπήσεως του Θείου Λόγου της οποίας όργανο «και κλίμαξ επουράνιος δι ης κατέβη ο Θεός» κατεστάθη η Θεοτόκος.

Άρχεται από του Ευαγγελισμού και διηγείται τα γεγονότα της κατά σάρκα γεννήσεως του Κυρίου μέχρι της Υπαπαντής ποιητικά, τα συνδυάζει δε με δογματικές και ηθικές αλήθειες της εκκλησίας και περατώνει τον ύμνο δια λαμπρών εγκωμίων διθυραμβικού ύφους και ύψους προς την Παναγία.

Δια τούτο ο Ακάθιστος Ύμνος αποτελεί ιερό θρησκευτικό μεγαλούργημα ευγνωμοσύνης προς τον Θεόν και αγάπης προς την Παναγία.

Αποτελεί όμως και εθνικό μνημείο που υπενθυμίζει κλέη και θριάμβους του έθνους, γιατί συνδέθηκε με το κοσμοϊστορικό γεγονός της αποκρούσεως με την βοήθεια της Παναγίας της πολιορκίας της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Αβάρων το 626 μ.Χ. επί αυτοκράτορος Ηρακλείου.

Ο λαός ευγνωμονών ετέλεσε παννυχίδα στην Παναγία των Βλαχερνών «ένθα ορθοστάδην του ύμνου τη του Λόγου Μητρί έμελψε» κατά το χρονογράφο και ήνωσε μετ’ αυτού το τότε ποιηθέν κοντάκιον «ΤΗ ΥΠΕΡΜΑΧΩ ΣΤΡΑΤΗΓΩ ΤΑ ΝΙΚΗΤΗΡΙΑ…»

Πάντοτε εκείνη οδήγησε το έθνος μας εις νομάς σωτηρίους εν μέσω των μελανών εθνικών περιπετειών και καταιγίδων του. Υπήρξε η φωτεινή και προστατευτική νεφέλη στη πορεία του, πορεία διακυμάνσεων, ακμής και παρακμής εξάρσεων και πτώσεων, κορυφών πλήρους φωτός αλλά και χαραδρών πλήρους σκότους όπως είναι τα παρόντα χρόνια που διανύομε.

Με το θείο όνομα της Παναγίας ασχολούνται αιώνες τώρα οι Προφήτες, οι Πατέρες της Εκκλησίας, οι Οικουμενικές Σύνοδοι, η Καινή Διαθήκη, η Εκκλησία.

Η απόσταση μεταξύ ουρανού και γης γεφυρώνεται με την Παναγία που συνδέει αυτούς τους δύο ανομοίους κόσμους.Ο Ακάθιστος Ύμνος με τα υψηλά και θεία διδάγματα συντελούν εις το «εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν» (Ρωμ. στ.4) προς έκλειψιν της αράς και λάμψεως της χαράς.

Η ανθρώπινη αδυναμίας μας πλησίον της Παναγίας μεταλλάσσεται εις χαρά και ασφάλεια.

Σε αυτό το λίγο διάστημα των ημερών που ακολουθούν μέχρι την Ανάσταση έχομε περισσότερη ανάγκη μετανοίας για να καταστούμε «μέτοχοι κλήσεως επουρανίου» και να απολαύσομε τα αγαθά του ουρανού.

Χωρίς μετάνοια ουδόλως ανοίγει ο ουρανός.Ο Θεός πάντοτε δίνει ευκαιρίες μετανοίας στον καθένα και τον καλεί να εξετάσει τον εαυτόν του, την βιοτή του και εάν παράγει καρπούς αξίους της μετανοίας. Μας καλεί να θυμηθούμε τους λόγους του Ιωάννου του Προδρόμου «η αξίνη προς την ρίζαν των δένδρων κείται· παν ουν δένδρον μη ποιούν καρπόν καλόν, εκκόπτεται και εις πυρ βάλλεται» (Ματθ. γ’, 10).

Οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου μας μεταφέρουν εγγύτερα στο να καταστούμε ουρανοπολίται.Η παρουσία της καλύπτει ολόκληρο το χωροχρόνο της ιστορίας του κόσμου. «Θεοτόκε σώζε αεί την κληρονομίαν Σου».

Αρχιμανδρίτης Κων/νος Χαραλαμπόπουλος

dogma.gr

---

Ο σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας των Ύμνων της Μεγάλης Σαρακοστής

April 17, 2013, 11:46 pm

≫ Next: Η µεταβλητότητα του εσωτερικού μας (Θεοφάνους του Εγκλείστου)

≪ Previous: Η απόσταση μεταξύ ουρανού και γης γεφυρώνεται με την Παναγία

$

0

0

Ο σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας των Ύμνων 

της Μεγάλης Σαρακοστής

Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Σε αυτή τη συνάφεια θα επιχειρήσουμε να δειχθεί με συντομία κι επιλεκτικά πώς η πραγματικά έξοχη Υμνογραφία της Ορθόδοξης Εκκλησίας -που αφορά στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή και με επίκεντρο εδώ τον περίφημο Μεγάλο Κανόνα του Ανδρέα Κρήτης- χειραγωγεί τον πιστό από τα γήινα στα ουράνια, από τα χοϊκά στα πνευματικά, από τα πένθιμα στα διαρκώς αναστάσιμα. Πώς ο υμνολογικός αυτός θησαυρός -ποίηση απαράμιλλη - παρέχει σε όλους μας μοναδικές ευκαιρίες ψυχικής ανάτασης, κατάνυξης και ανάνηψης τελικά.

* * *
Εισοδεύουμε στις πάνσεπτες μέρες της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μια περίοδο ιδιαίτερης ετοιμασίας και πνευματικών καθαρμών, έτσι που τελικά να χειραγωγηθούμε άξιοι στα φρικτότατα δρώμενα της Μεγάλης Εβδομάδας, οπότε πρόκειται να συντελεσθεί η μυστηριακά εκπληκτική συνάντηση Ανθρώπου και Θεού στο χαροποιό γεγονός της συν-Αναστάσεως και των δύο.

Αγωνιζόμαστε, λοιπόν. Ο Ορθόδοξος «Χριστιανικός Ναός καί τά τελούμενα ἐν αὐτῷ» γίνονται στίβος αγωνιστικός, όπου παρέχονται οι ευκαιρίες στον προσερχόμενο, για πνευματική άθληση. Στη φιλόξενη ευρυχωρία του, όλες ετούτες τις ημέρες, κατά τις δυνάμεις του ο καθένας, δίνει τη δική του προσωπική μάχη. Μάχη διμέτωπη: Από τη μια με τον εαυτό του και από την άλλη με τα φρονήματα του κόσμου, που συνήθως αντιμάχονται κάθε αρετή. Οι συχνές και μακρές λατρευτικές μας συνάξεις «ἐπὶ τῷ αὐτῷ» έχουν έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό: Να δώσουν ερεθίσματα βαθύτατης αυτοεξέτασης. Να προσκαλέσουν, ή καλύτερα: να προκαλέσουν σε νήψη και σε προσευχή τις ψυχές μας, ώστε να κάνουμε επιτέλους το σωτήριο εκείνο άλμα, που θα μας ενώσει με τον Ουρανό, με τον οποίο βρισκόμαστε σε διαρκή διάσταση και ακοινωνησία. Να προκαλέσουν με άλλους λόγους την ποθούμενη αλλαγή μυαλού.

Ο ορθόδοξος υμνογραφικός πλούτος όλων αυτών των ημερών έχει οπωσδήποτε χαρακτήρα αναγωγικό: Μεταφέρει, δηλαδή, σε μιαν άλλη, νέα πραγματικότητα πέρα και πάνω από την καθημερινή και αναμφισβήτητα τόσο βασανιστική για τον σύγχρονο άνθρωπο. Τον ξεχωρίζει από τη γη, για να τον ανεβάσει στον Ουρανό. Έχει σκοπό να τον συνετίσει. Να τον φέρει, με άλλα λόγια «εἰς ἑαυτόν». Ταυτόχρονα, τα ψάλματα και τ’ αναγνώσματα ετούτα αποτελούν κραυγές πόθου και πόνου. Πόθου επιστροφής στη χαμένη ευδαιμονία του Παραδείσου. Πενθούμε ταυτόχρονα και πονούμε. Όχι βέβαια για το Πάθος του Χριστού. Εκείνος πρόκειται σύντομα να αναστηθεί. Ανάγκη, λοιπόν, θρήνων δεν έχει. Μαυροφορούμε για την δική μας έλλειψη, την δική μας μικρότητα, την δική μας παρακοή. Αισθανόμαστε κατάβαθα την δυσφορία από τα «στίγματα τῶν πταισμάτων». Αγωνιούμε για τις δικές μας αλλεπάλληλες πτώσεις. Αγωνιούμε εξάλλου, μήπως κατά την ώρα εκείνη τη μεγαλειώδη της Ανάστασης του Χριστού, εμείς ανέλπιδοι, παραμείνουμε ακόμη στον τάφο νεκροί.

Γι’ αυτό αγωνιζόμαστε. Γι’ αυτό και προαγόμαστε στη Μετάνοια. Ο θρήνος μας γίνεται γοερός: «Πόθεν ἄρξομαι θρηνεῖν, τὰς τοῦ ἀθλίου μου βίου πράξεις;», σύμφωνα με την έξαρση του ποιητικότατου Μεγάλου Κανόνα του οσίου Ανδρέα του Κρήτης που έχει ευστοχότατα ενταχθεί στην Υμνολογία των ημερών.

Γονατίζουμε ανίσχυροι κι εξουθενωμένοι μπροστά Του, έχοντας βαθύτατη συναίσθηση του ποίοι στ’ αλήθεια είμαστε. Επικαλούμαστε όμως την Αγάπη Του, το έλεός Του: «Ἡμάρτηκά Σοι, ἱλάσθητί μοι, ἆρον τὸν κλοιόν ἀπ’ ἐμοῦ, τὸν βαρύν, τὸν τῆς ἁμαρτίας». Γνωρίζουμε, ότι δεν αξίζουμε μια τέτοια παμμέγιστη τιμή. Όμως η αγάπη και το έλεος του Θεού έχουν πάντα την εξαιρετική, χαρακτηριστική δύναμη να υπερτερούν και της χειρότερης δικής μας αμαρτίας.Το έλεος του Κυρίου «καταδιώκει» (σύμφωνα με την έκφραση του «πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως» ελεημένου Ψαλμωδού Δαβίδ) τον αποστάτη άνθρωπο, ώστε να τον διασώσει. Αγαπώντας ο Θεός τον άνθρωπο, με τρόπο που δεν μπορεί με τα αδύναμα δικά μας λόγια να περιγραφεί, ο Ίδιος τον επισκέπτεται. Ο Ίδιος τον αναζητά. Ο Ίδιος θυσιάζεται για να μην πειραχθεί στο ελάχιστο το πλάσμα των δακτύλων Του, η κορωνίδα της Δημιουργίας Του.

Ιδού, το άπειρο έλεος του Θεού. Κατά συνέπειαν κι εμείς, γνωρίζοντας την αμαρτωλότητα που μάς βαρύνει και πλέον μάς χαρακτηρίζει, αποκτάμε τη σιγουριά ότι τελικά θα τύχουμε της κοινωνίας Του. Στεκόμαστε εξορισμένοι μακριά και νοσταλγούμε τον χαμένο μας Παράδεισο. Αναλογιζόμαστε τον καιρό της μακαριότητας πριν από την πτώση. Νοιώθουμε ότι, αμαυρώνοντας «τῆς ψυχῆς τὸ ὡραῖον», ἔχουμε απωλέσει πια «τὸ πρωτόκτιστον κάλλος καὶ τὴν εὐπρέπειαν».

«Τὸν πρωτόπλαστον Ἀδὰμ τῇ παραβάσει παραζηλώσας, ἔγνων ἐμαυτόν, γυμνωθέντα Θεοῦ, καὶ τῆς ἀϊδίου βασιλείας τρυφῆς, διὰ τάς ἁμαρτίας μου.»

Κυριευμένοι από ακατάσχετο εγωισμό κι επιχειρώντας πραξικοπηματικά να φτάσουμε και να υπερβούμε τον Θεό, σχίσαμε «τὴν στολὴν τὴν πρώτην», εκείνο το θεοΰφαντο ένδυμα του Βαπτίσματος και τώρα γυμνοί, χωματένιοι και προσωρινοί όσο ποτέ άλλοτε, χωρίς παρόν χωρίς μέλλον, ντρεπόμαστε για την ακρότατη ετούτη κατάντια μας και με συστολή ομολογούμε: «Ἰδού τὰ τραύματα, τὰ ἕλκη, αἱ πυρώσεις... ὁ βίος νενέκρωται, τὸ τέλος ἐπὶ θύραις». Η χώρα της εξορίας είναι ανυπόφορη. Η ζωή μακριά από την πατρική στοργή δεν έχει νόημα κανένα. Καταντά φρικτότατο κολαστήριο, διαρκής νύχτα, θάνατος αμετάκλητος. Ζητάμε αμνηστία. Ποθούμε την Ανάσταση.

«Ἀνάνηψον, ὦ ψυχή μου, τὰς πράξεις σου, ἅς εἰργάσω ἀναλογίζου, καὶ ταύτας ἐπ’ ὄψεσι προσάγαγε, καὶ σταγόνας στάλαξον δακρύων σου· εἰπέ παρῥησίᾳ τὰς πράξεις τὰς ἐνθυμήσεις Χριστῷ καὶ δικαιώθητι.

Αὐτείδωλον ἐγενόμην, ταῖς πάθεσι τὴν ψυχήν μου βλάπτων, Οἰκτίρμον· ἀλλ’ ἐν μετανοίᾳ με παράλαβε, καὶ ἐν ἐπιγνώσει ἀνακάλεσαι· μὴ γένωμαι κτῆμα, μὴ βρῶμα τοῦ ἀλλοτρίου, Σωτήρ αὐτὸς με οἴκτειρον». (Τροπάρια από τον Μεγάλο Κανόνα)

«Ψυχή μου, ψυχή μου, ἀνάστα τί καθεύδεις;». Τον παρακαλούμε τα δάκρυα της μετάνοιάς μας να τα μεταποιήσει σε ύδατα θαυματουργά μιας άλλης νέας ιαματικής κολυμβήθρας του Σιλωάμ, ώστε εκεί -όπως άλλοτε ο τυφλός τις κόρες των ματιών του- έτσι κι εμείς «τὰς κόρας τῆς ψυχῆς» να νίψουμε, για ν’ αντικρίσουμε, καθαρμένοι επιτέλους μετά, «τὸ φῶς τὸ πρὸ αἰώνων».

Για να κατορθωθεί όμως κάτι τέτοιο, είναι απόλυτα αναγκαίο ν’ αποβάλουμε από πάνω μας το χωματένιο φρόνημα μαζί με όλα τα παρεπόμενά του, με το να ντυθούμε τις αρετές και ν’ ανακτήσουμε την αθωότητα.

Αποτασσόμαστε, λοιπόν, κάθε δηλητηριώδες και ψυχοφθόρο «πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας καί ἀργολογίας» ικετεύοντάς Τον να μάς οπλίσει με «πνεῦμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς και ἀγάπης», κατά την εξαίσια προσευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου, προσευχή κεντρικότατη της Μεγάλης Σαρακοστής, η οποία θ’ άξιζε να γίνει έμβλημα των ημερών αυτών και όχι μόνον.

Έχουμε ανάγκη όμως από βοήθεια και μεσιτεία. Πιστεύουμε βέβαια στην Άκρα Αγάπη Του, αλλά προστρέχουμε και στην Παναγία Μητέρα Του, «πολλὰ γὰρ ἰσχύει δέησις μητρὸς πρὸς εὐμένειαν Δεσπότου». Κάθε Παρασκευή μάλιστα αυτής της περιόδου, απευθυνόμαστε με τουςΧαιρετισμούς μας στη Μητέρα του Θεού την Πανάχραντη, επειδή είμαστε σίγουροι, ότι έχουμε να κάνουμε με «τό φυλακτήριον πάντων και χαράκωμα και κραταίωμα και ἱερόν καταφύγιον», μέσω της οποίας «κατέβη ὁ Θεός», οπότε «ἡ άρὰ διαδέλυται», «ἐλύθη παράβασις», «ἠνοίχθη Παράδεισος», όλοι μας «ἐνεδύθημεν δόξαν» Θεοῦ και «ἐχθροί καταπίπτουσι».

Επικαλούμαστε επίσης την πρεσβεία όλων των Επουρανίων Δυνάμεων, του Βαπτιστή Ιωάννη, των Αποστόλων, των Προφητών, των Μαρτύρων, των οσίων Πατέρων και όλων των Αγίων.

Ο Τίμιος Σταυρός του Χριστού, που περικαλλέστατος υψώνεται μπροστά μας αποτελεί το προανάκρουσμα της «λαμπρᾶς καὶ κοσμοχαρμοσύνου τοῦ Πάσχα... φωσφόρου ἡμέρας»,παρηγορώντας και υποστηρίζοντας όλους μας στη σταυρώσιμη δική μας πορεία προς το πέρασμα (Πάσχα, σημαίνει: πέρασμα) από το πάθος και τη φθορά, στην απάθεια και την αιωνιότητα. Η Σταυροπροσκύνηση βρίσκει τον καθένα από εμάς φορτωμένο με κάποιο δικό του ασήκωτο σταυρό κι ανηφορίζοντας με ψυχικούς γογγυσμούς σε κάποιο προσωπικό του Κρανίου Τόπο. Για τούτο «ὁ ζωοδώρητος Σταυρός προκείμενος, καὶ καθορώμενος, φωτοειδῆ αἴγλην, ἀποπέμπει χάριτος». Άρα το Τίμιο Ξύλο, στα μέσα της Σαρακοστής, αποπνέει παρηγοριά και σιγουριά, διότι ανυψούμενος ανάμεσά μας γίνεται γέφυρα - σκάλα, η οποία θα μάς ενώσει με την πολιτεία των Αγγέλων. Θα τον χρησιμοποιήσουμε ως ναυαγοσωστική σανίδα, που αγκιστρωμένοι εκεί πάνω του και μην υπολογίζοντας τους όσους κλυδωνισμούς και τις απανωτές τρικυμίες των πταισμάτων, θ’ αράξουμε αβλαβείς στον όρμο τον απάνεμο τ’ Ουρανού.

Η ποιητική παραδοχή του Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου είναι σαφής: «Ἐπ’ ὤμων ὅνπερ κατεδέξω Χριστέ, φέρειν Ἅγιον Σταυρόν, καὶ ἐν τούτῳ ἀρθῆναι, καὶ σταυρωθῆναι σαρκί, προσπτυσσόμενοι, κομιζόμεθα ἰσχύν, κατ’ ἐχθρῶν ἀοράτων» (από την στ΄ωδή Όρθρου Σταυροπροσκυνήσεως).

Ανεβαίνοντας Εκείνος στον Σταυρό, αυτή την ευκαιρία μάς χορηγεί, γι’ αυτό άλλωστε και προσφέρεται ως σφάγιο: Μάς καλεί να σταυρωθούμε μαζί Του, για ν’ αναστηθούμε ένδοξα μαζί. Ν’ αποτάξουμε τον αμαρτωλό μας εαυτό, για να γευθούμε μαζί την έξοχη γλυκύτητα του θριάμβου. Να υποστούμε τη φρικαλέα εμπειρία της Μεγάλης Παρασκευής, για ν’ αξιωθούμε να δούμε τον άδυτο ήλιο της Μεγάλης και Λαμπρής Κυριακής. Με άλλους λόγους, να βιώσουμε σε όλες τις διαστάσεις της την πραγματικότητα, την οποία η Εκκλησία ονομάζει χαρακτηριστικά «Σταυροαναστάσιμο Πάσχα», να κάνουμε δηλαδή το ποθητό και λυτρωτικό πέρασμα από την αλλόκοτη ερημία του θανάτου στη Ζωή με τον Χριστό.

* * *
Μες από αυτούς τους διαδρόμους διεξόδου βηματίζει τον σύγχρονο λαβυρινθωμένο άνθρωπο η Μεγάλη Σαρακοστή με την πολυδιάστατη Υμνογραφία της. Ο λειτουργικός πλούτος αυτής της ιδιαίτερα κατανυκτικής περιόδου μάς παιδαγωγεί, μάς λαξεύει -θάλεγε κανείς- και μάς μορφώνει, ώστε, σύμφωνα με την Οπισθάμβωνο Ευχή της Θείας Λειτουργίας των Προηγιασμένων Δώρων, «τὸν ἀγώνα τὸν καλὸν ἀγωνίσασθαι, τὸν δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι, τὴν πίστιν ἀδιαίρετον τηρῆσαι, τὰς κεφαλὰς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλάσαι, νικητὰς τῆς ἁμαρτίας ἀναφανῆναι, καὶ ἀκατακρίτως φθάσαι προσκυνῆσαι καὶ τὴν Ἁγίαν Ἀνάστασιν». Οπότε, με καθαρότατο και διαυγέστατο πρόσωπο πλέον, θα ξαναγίνουμε πολίτες της επουράνιας πατρίδας.

 www.nyxthimeron.com

Η µεταβλητότητα του εσωτερικού μας (Θεοφάνους του Εγκλείστου)

April 18, 2013, 6:34 am

≫ Next: Ο Ακάθιστος Ύμνος (από την Ιστορία του Ελληνικού έθνους)

≪ Previous: Ο σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας των Ύμνων της Μεγάλης Σαρακοστής

$

0

0

Ἡ μεταβλητότητα τῆς ἐσωτερικῆς μας καταστάσεως

Ἁγ. Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου

. Παραπονιέστε γιὰ τὴν μεταβλητότητα τῆς ἐσωτερικῆς σας καταστάσεως -ἄλλοτε εἶναι καλὴ καὶ ἄλλοτε κακή. Δὲν γίνεται ἀλλιῶς.

. «Ἔχω δοκιμάσει καὶ δοκιμάζω δυσάρεστες ψυχικὲς καταστάσεις μὲ διάφορες μορφές». Δὲν ἔχουμε παρὰ νὰ τὶς ὑπομένουμε μὲ ταπείνωση καὶ γενναιοψυχία, χωρὶς νὰ χαλαρώνουμε τὸν πνευματικό μας ἀγώνα, χωρὶς νὰ παραμελοῦμε τὴν ἐκπλήρωση τῶν θείων ἐντολῶν -αὐτὸ ἀκριβῶς ποὺ κάνετε.
. Ἔρχεται μία καλὴ πνευματικὴ κατάσταση. Φεύγει. Ἔρχεται μία κακή. Φεύγει κι αὐτή. Ἡ ἐναλλαγὴ τους εἶναι συνεχὴς καὶ ἀναπότρεπτη. Τὸ μόνο ποὺ μπορεῖτε καὶ πρέπει νὰ κάνετε, εἶναι νὰ ἐπιθυμεῖτε καὶ νὰ ἐπιδιώκετε πάντα τὸ καλό.

. Ἂν δὲν ἀντιμετωπίζαμε ποτὲ καμιὰ δυσκολία, τότε θὰ εἴχαμε πέσει σὲ πνευματικὴ νάρκη.

Ψυχικὲς μεταπτώσεις
. Οἱ ψυχικὲς μεταπτώσεις συμβαίνουν σὲ ὅλους. Δὲν ἔχετε, λοιπόν, παρὰ νὰ τὶς ὑπομένετε ἤρεμα, ἀφήνοντας τὸν ἑαυτό σας στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ. Μὴ νοιάζεστε γιὰ τίποτ’ ἄλλο, παρὰ μόνο γιὰ τοῦτο: Νὰ εἶστε πάντα μαζὶ μὲ τὸν Κύριο. Ὅ,τι κι ἂν σᾶς συμβαίνει, σ’ Αὐτὸν νὰ καταφεύγετε, σ’ Αὐτὸν ν’ ἀποκαλύπτετε τὴν ψυχή σας, σ’ Αὐτὸν ν’ ἀκουμπᾶτε τὰ βάρη σας, σ’ Αὐτὸν νὰ λέτε τὸν πόνο σας… Καὶ νὰ προσεύχεσθε, παρακαλώντας Τον νὰ σᾶς ἀπαλλάξει ἀπὸ πειρασμοὺς καὶ θλίψεις, ἂν εἶναι θέλημά Του..

. Ἡ ψυχικὴ εὐφορία καὶ εὐδιαθεσία, ἡ ἀναψυχὴ καὶ ἡ παρηγοριὰ δὲν εἶναι πάντα γνωρίσματα καλῆς πνευματικῆς καταστάσεως, ἡ ὁποία ἔχει τρία ἄλλα βασικὰ χαρακτηριστικά: α) ζῆλο γιὰ τὴν εὐαρέστηση τοῦ Θεοῦ, β) φρόνημα ταπεινὸ καὶ καρδιὰ συντετριμμένη, γ) παράδοση στὸ θεῖο θέλημα. Ὑπάρχουν αὐτὰ μέσα σας; Ἂν ναί, εἶστε σὲ καλὸ δρόμο.

Οἱ πνευματικὲς παρηγοριὲς στὴν κατὰ Θεὸν ζωὴ
. Λυπηθήκατε, ἐπειδὴ χάσατε πολὺ γρήγορα τὴν παρήγορη ἐκείνη ἐσωτερικὴ κατάσταση, στὴν ὁποία βρισκόσασταν μετὰ τὴν θεία Μετάληψη. Ἀλλὰ πρέπει νὰ ξέρετε, πὼς μία πνευματικὴ παρηγοριά, μία «παράκληση», μ’ ὅποια μορφὴ κι ἂν μᾶς ἐπισκέπτεται -ὡς ἀπέραντη ψυχικὴ εἰρήνη, ὡς ἀπερίγραπτη χαρά, ὡς ἱερὸς ἐνθουσιασμός, ὡς γλυκεία κατάνυξη ἢ ὡς ὁτιδήποτε ἄλλο-, δὲν εἶναι τὸ κύριο ζητούμενο στὴν κατὰ Θεὸν ζωή. Ἡ πρωταρχικὴ ἐπιδίωξη καὶ τὸ βασικὸ μέλημά μας εἶναι ὄχι οἱ παρηγοριές, ἀλλὰ ἡ ἀποφασιστικὴ καὶ δυναμικὴ διατήρηση τοῦ ἑαυτοῦ μας, ἐσωτερικὰ καὶ ἐξωτερικά, σὲ κατάσταση καλή, εὐάρεστη στὸν Κύριο. Ἡ ὅποια παρηγοριὰ δίνεται ἀπὸ τὸ Θεὸ σὰν «δόλωμα», πρόκληση καὶ προτροπή.

. «Νὰ τί θ’ ἀπολαύσεις! Ἀγωνίσου, λοιπόν!».Ἑπομένως, ὅταν τὴν στερούμαστε, δὲν πρέπει ν’ ἀπελπιζόμαστε, ἀλλὰ μὲ μεγαλύτερο ζῆλο, μὲ σταθερότητα καὶ ἐπιμονὴ ν’ ἀγωνιζόμαστε «τὸν καλὸν ἀγώνα τῆς πίστεως» (Α´ Τμ. Ϛ´12).

Οἱ πνευματικὲς ἡδονὲς δὲν εἶναι πάντα ὠφέλιμες
. Σᾶς ἀρέσει νὰ βυθίζεστε μέσα στὶς πνευματικὲς ἡδονές, νὰ νιώθετε πάντα ἱκανοποίηση καὶ εὐφροσύνη ἀπὸ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν κοινωνία σας μὲ τὸν Κύριο. Αὐτό, ὅμως, εἶναι καὶ ἀδύνατο καὶ ἀνώφελο. Ἀδύνατο, γιατί κάθε μορφὴ πνευματικῆς ἀναψυχῆς δὲν εἶναι καρπὸς δικῆς μας προσπάθειας, ἀλλὰ δῶρο τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, δῶρο ποὺ προσφέρεται σ’ ὁποῖον, ὅποτε καὶ γιὰ ὅσο Ἐκεῖνος θέλει. Ἀδύνατο εἶναι, ἐπίσης, γιατί, ὅσο ζοῦν καὶ ἐνεργοῦν μέσα μας τὰ πάθη, καμιὰ πνευματικὴ ἡδονὴ δὲν μπορεῖ νὰ παραμείνει σταθερὴ στὴν ψυχή.

. Ἄλλωστε, ἡ ἄκαιρη καὶ ἄλογη ἐπιδίωξη τέτοιων ἡδονῶν εἶναι, ὅπως εἶπα, καὶ ἀνώφελη, γιατί ὁδηγεῖ σὲ ψυχικὴ παραλυσία καὶ μαλθακότητα. Ἐμεῖς ὀφείλουμε μόνο ν’ ἀγωνιζόμαστε μὲ τρόπο εὐάρεστο στὸν Κύριο, μὲ ζῆλο καὶ ἀνδρεία, μὲ νήψη καὶ αὐτοέλεγχο, μὲ ταπείνωση καὶ συντριβή. Γιὰ τὸν Θεὸ πρέπει νὰ κυριαρχοῦν στὴν καρδιὰ μας δύο αἰσθήματα: ἀγάπη καὶ φόβος… Οἱ ἄγγελοι στέκονται μπροστά Του μὲ φόβο καὶ τρόμο… Ζῆστε, ἐπαναλαμβάνω, μὲ νήψη, μὲ πνευματικὴ ἐπαγρύπνηση, μὲ φρόνημα ταπεινό…

 christianvivliografia.wordpress.com 

Ο Ακάθιστος Ύμνος (από την Ιστορία του Ελληνικού έθνους)

April 19, 2013, 7:16 am

≫ Next: Παγκοσμιοποίηση και Νέα Εποχή (π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης)

≪ Previous: Η µεταβλητότητα του εσωτερικού μας (Θεοφάνους του Εγκλείστου)

$

0

0

Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος

από την Ιστορία του Ελληνικού έθνους

[...] Αυτή ήταν η έκβαση της πρώτης πολιορκίας που υπέστη η μεγάλη πρωτεύουσα του μεσαιωνικού ελληνισμού. Έκβαση άξια να τη θυμόμαστε, διότι αν η Kωνσταντινούπολη έπεφτε στους Πέρσες, επειδή μετά από λίγο οι Πέρσες φάνηκαν ανίκανοι ν’ αντισταθούν στους μωαμεθανούς, μαζί τους θα υπέκυπτε και ο ελληνισμός στους νέους αυτούς εχθρούς, οπότε πιθανότατα θα εξαφανιζόταν από προσώπου γης, όπως συνέβη με τους λαούς που κατέκτησαν τότε οι Άραβες στη Συρία, την Aίγυπτο, και τη Mεσοποταμία. 

Eνώ αντίθετα, με τη σωτηρία της Kωνσταντινούπολης,
μπορεί οι Πέρσες να υποδουλώθηκαν κατόπιν στους μωαμεθανούς, ο ελληνισμός όμως άντεξε απέναντί τους για περισσότερο από 800 ακόμη χρόνια. Kαι αν στο τέλος έχασε την πολιτικήν του ανεξαρτησία από τον τουρκικό μωαμεθανισμό, κατάφερε να διασώσει την εθνική του ύπαρξη, καθώς αυτός (ο τουρκικός μωαμεθανισμός) απέβη πολύ λιγότερο καταστρεπτικός από τον αραβικό για τις εθνικές κοινότητες.

Συνεπώς, αν σήμερα υπάρχει ελληνισμός, αυτό οφείλεται κατά πρώτο λόγο στην αποτυχία της πρώτης αυτής πολιορκίας της Kωσταντινουπόλεως από τους βαρβάρους. Tο γεγονός αυτό συνδέεται μάλιστα και με άλλο τρόπο με το σύγχρονο εθνικό βίο. Eίπαμε ήδη ότι τότε αντήχησε για πρώτη φορά η λέξη “παληκάρια”, που έμελλε να γίνει τόσο ένδοξη στα νεότερα χρόνια. Πέραν αυτών, ο αυτοκράτορας Hράκλειος, με την πρόταση του πατριάρχη Σέργιου, αναλογιζόμενος τον έσχατον κίνδυνο από τον οποίο απαλλάχθηκε το έθνος, και ανταποκρινόμενος στα αισθήματα του λαού και του στρατού, που αγωνίσθηκαν τόσο γενναία επειδή ακριβώς πίστεψαν στην προστασία της πολιούχου Παναγίας Θεοτόκου, ενέκρινε την εκδήλωση αιώνιας προς αυτήν ευγνωμοσύνης, με την καθιέρωση της Aκολουθίας του Aκαθίστου Ύμνου, που μέχρι σήμερα τελείται την Παρασκευή της E’ εβδομάδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Σ’αυτήν προστέθηκε αργότερα η μνήμη των δύο πολιορκιών, στις οποίες αποκρούσθηκαν επίσης επιτυχώς από τη φρουρά της Κωνσταντινούπολης οι Άραβες . Ποιος Έλληνας δεν γνωρίζει τον ύμνο που ψέλνεται στην Aκολουθία αυτήν, με διαλείμματα προς τιμήν της ξεχωριστής προστάτριας του χριστεπωνύμου πληρώματος;

Tή υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια!

Ως λυτρωθείσα των δεινών, ευχαριστήρια

Aναγράφω Σοι, η πόλις Σου, Θεοτόκε,

Aλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον

Eκ παντοίων με κινδύνων, ελευθέρωσον,

Ίνα κράζω Σοι χαίρε νύμφη ανύμφευτε.

Ποιος Έλληνας δεν ακούει κάθε χρόνο με βαθιά κατάνυξη τους χαιρετισμούςεκείνους, που η ζωηρότερη φαντασία και η πιο ευλαβής αγάπη επισώρευσε σε όλες τις δυνατές εκδηλώσεις της αφοσίωσης σε αυτήν που σώζει το έθνος, το κράτος και την εκκλησία μας;

Xαίρε, της Eκκλησίας ο ασάλευτος πύργος·

Xαίρε, της βασιλείας το απόρθητον τείχος·

Xαίρε, δι’ ης εγείρονται τρόπαια·

Xαίρε, δι’ ης εχθροί καταπίπτουσιν.

Ίσως κάποιοι από όσους θέλουν να υποβάλλουν τα πάντα στη ζυγαριά της λεγόμενης αυστηρής λογικής, να παρατηρήσουν, βλέποντας μάλιστα και όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες, ότι εκείνες οι δοξολογίες και δεήσεις, θα ήταν πιο εύλογο ν’ απευθύνονται προς το υπέρτατον Ον, προς τον Παντοδύναμο Θεό μάλλον παρά προς ένα από τα κτίσματά του, έστω και αν το κτίσμα αυτό είναι η μητέρα του Σωτήρος Iησού Xριστού. Oι σοφοί αυτοί άνθρωποι μπορούν να γνωρίζουν πολλά πράγματα, αλλά αγνοούν ότι κάποιοι λίγοι λόγιοι δεν συγκροτούν έθνος, αγνοούν ότι όλα τα έθνη δεν πλάσθησαν με το ίδιο ήθος, και προπαντός αγνοούν τα μυστήρια της ευαίσθητης καρδιάς των μεσογειακών λαών, από τους οποίους καθοδηγήθηκε η θρησκεία μας και κατασκεύασε τη γέφυρα που μας οδηγεί από τη γη στον ουρανό.

Kαλώ λοιπόν την κρίση της ξηρής τους λογικής στις καρδιές όλωνόσοι διαβάζουν αυτή την ιστορία, ανδρών και γυναικών, μεγαλύτερων και νεότερων. Ποιος από σας σε μέρες θλίψεων, σε στιγμές οδύνης, δεν στέναξε χωρίς να επικαλεστεί το άγιο όνομα της μητέρας του; Tης μητέρας και όχι κάποιου άλλου αγαπημένου προσώπου. Γιατί αγαπηθήκατε βέβαια σ’ αυτόν τον κόσμο και από τον πατέρα, από αδέλφια, συζύγους, παιδιά και φίλους. Ίσως και να υπήρξατε το αντικείμενον της λατρείας εκείνης που είναι το πιο τρικυμιώδες αλλά και το πιο εφήμερο από τα ανθρώπινα αισθώματα. Ποτέ όμως δεν αγαπηθήκατε ούτε και πρόκειται να αγαπηθείτε τόσο όσο από τη μητέρα σας. Όλες οι μελωδίες των διαφόρων ειδών της αγάπης συναρμολογούνται σε μία ουράνια αρμονία μέσα στην καρδιά της μητέρας. Και αν υπάρχει σ’ αυτή τη γη η αγάπη, για την οποία ο απόστολος Παύλος είπε ότι είναι μεγαλύτερη από τη γνώση, την ελπίδα και την πίστη, είναι η μητρική αγάπη. Από εκεί προέρχεται η κραυγή της συνειδήσεώς μας, που επικαλείται εκείνη τη βοήθεια και την ευλογία σε κάθε δοκιμασία που υπερβαίνει τις δυνάμεις της ψυχής και του σώματός μας.

Όμως η Δέσποινα που γέννησε τον Σωτήρα της ανθρωπότητας, η μητέρα της ζωής, όπως την ονομάζει η Eκκλησία, τι άλλο είναι παρά η πνευματική μητέρα όλου του χριστεπωνύμου πληρώματος; Tι είναι περισσότερο σύμφωνο προς τις ορμές της ανθρώπινης καρδιάς από το να προσφεύγουμε στη μεσιτεία, την προστασία, τις πρεσβείες εκείνης της μητέρας, είτε για να δηλώσουμε την ευγνωμοσύνη μας στο Yπέρτατο Oν, είτε για να ζητήσουμε την παντοδύναμη προσοχή του Oι βόρειοι λαοί, που διαθέτουν περισσότερο λογική παρά φαντασία, και υπόκεινται λιγότερο στην επίδραση του αισθητού κόσμου, δεν χρειάζονται πράγματι κανένα μεσάζοντα για να έλθουν σε σχέση με το Θεό. Οι νότιοι όμως, που έχουν ζωηρότερη φαντασία και πιο ευαίσθητη καρδιά, είναι πλασμένοι έτσι ώστε να χρειάζονται κάποια οικειότερα αισθήματα, για να τα χρησιμοποιήσουν ως ένα είδος σκάλας που θα τους ανεβάσει μέχρι το Yπέρτατο Ον.

Ας μην επιχειρούμε λοιπόν ν’ ανατρέψουμε, με τη λίγη σοφία μας τους μεγάλους νόμους της φύσεως. Ας μη βάζουμε ιερόσυλο χέρι στις παραδόσεις μας, εμείς οι νήπιοι, που πρόσφατα καθιερώσαμε νέες και ποικίλες τελετές και δοξολογίες, που ανθίζουν και μαραίνονται όπως το χορτάρι του αγρού, που σήμερα υπάρχει και αύριο ρίχνεται σε κλίβανο. Τα ιδρύματα των αοιδίμων βασιλέων μας, από την άλλη, κατίσχυσαν τόσων αιώνων και τόσων πολιτικών μεταβολών! Πράγματι, από την ημέρα που ο Hράκλειος καθιέρωσε την ακολουθία του Aκαθίστου Ύμνου, πέρασαν πάνω από 1200 χρόνια, το ανατολικό κράτος ακρωτηριάσθηκε, διαμελίσθηκε, κατέπεσε, σηκώθηκε, ξανάπεσε και στα χρόνια μας πάλι ένα τμήμα του ανέκτησε την πολιτική ανεξαρτησία. Παρά όμως τις μεταβολές που επήλθαν και τους αιώνες που πέρασαν μέχρι σήμερα, σε κάθε ελληνική γη, στην Aθήνα, την Kωνσταντινούπολη, τη Θεσαλονίκη, τη Σμύρνη, την Kρήτη και τη Xίο, το απόγευμα της Παρασκευής της E’ εβδομάδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η Aκολουθία του Aκαθίστου Ύμνου δεν παύει να αναπέμπει προς τον Ύψιστο αίνους ευγνωμοσύνης για τη σωτηρία του ελληνισμού, δεν παύει να ενώνει πνευματικώς ό,τι διέσπασε η βία, δεν παύει να γεμίζει τις καρδιές μας με ελπίδες για ένα πιο αίσιο μέλλον.

Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος

Απόδοση στη νεοελληνική από την Ιστορία του Ελληνικού έθνους, τ. α΄-ιστ΄, εκδ. Γαλαξίας, Αθήνα 1969-1972.

http://www.pemptousia.gr

Παγκοσμιοποίηση και Νέα Εποχή (π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης)

April 20, 2013, 6:04 am

≫ Next: Ιωάννης Δαμασκηνός: Ο μεγάλος δογματικός της Εκκλησίας μας και υπερασπιστής των εικόνων

≪ Previous: Ο Ακάθιστος Ύμνος (από την Ιστορία του Ελληνικού έθνους)

$

0

0

Παγκοσμιοποίηση και Νέα Εποχή

π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης
Αντιαιρετικό Σεμινάριο στη Μητρόπολη Λεμεσού
(προλογίζει ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος)
Κείμενο και Βίντεο

Την προηγουμένη Τρίτη που συναντηθήκαμε, στο Σεμινάριο Αντιαιρετικών Γνώσεων, η Μητρόπολίς μας θα προσκαλεί διάφορους εκλεκτούς κληρικούς ή θεολόγους, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί ειδικά με το θέμα αυτό. Κι έτσι σήμερα έχομεν τη μεγάλην χαράν και την τιμήν και την ευλογία να έχομε μαζί μας τον αγαπητό αδελφό εν Χριστώ, τον π. Αρσένιο, από την Ιεράν Μονήν του Αγίου Αρσενίου στην Χαλκιδική. Ο π. Αρσένιος νομίζω είναι γνωστός σχεδόν σε όλους σας, έχει ασχοληθεί με τα θέματα των αιρέσεων, η Εκκλησία της Ελλάδος και γενικότερα η Ιερά Μητρόπολις Κασσανδρείας του έχει αναθέσει πάρα πολλές φορές δύσκολα θέματα και αποστολές, όσον αφορά στο θέμα της αντιμετώπισης των αιρέσεων. Έτσι σήμερα είναι κοντά μας, ήρθε ειδικά για μας από τη Θεσσαλονίκη, από τη Βόρεια Ελλάδα, για να μας μιλήσει και να μας δώσει την ευκαιρίαν να έχομε μαζί του μια συζήτηση για όσες απορίες θέλουμε γύρω από το θέμα αυτό.

Κατ’ αρχάς ήταν το πρόγραμμα να ομιλούσε απόκλειστικά για το θέμα του Χιλιασμού, όμως επειδή θα έχομε κι άλλες ομιλίες γύρω από το θέμα αυτό, έχομε μιλήσει με τον π. Αρσένιο και έχομε καταλήξει ότι θα μας μιλήσει ευρύτερα για το θέμα της Νέας Εποχής· ένα πολύ οξύ πρόβλημα, σύγχρονο, τώρα αναφυόμενο, τουλάχιστον το βλέπουμε μπροστά μας πια χειροπιαστά, και μέσα σ’ αυτό το πνεύμα της Νέας Εποχής εντάσσεται και η περιβόητος εταιρεία «Σκοπιά» με όλη αυτήν την ενέργειαν και την δράσιν, την οποίαν ασκεί εις βάρος της Εκκλησίας του Χριστού.

Δεν θα σας φάω περισσότερον χρόνον, ο π. Αρσένιος θα μιλήσει και εν συνεχεία, γέροντα, νομίζω θα ‘χωμε την δυνατότητα να έχομε μια καλή συζήτηση για τα θέματα αυτά.
Ο Θεός βοηθός.

Πανιερώτατε, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί και αδελφές είναι ιδιαίτερη η τιμή και η χαρά και για μένα, που είμαι απόψε κοντά σας. Το θέμα, όπως ακούσατε, που θα αναπτύξω ενώπιόν σας είναι αυτό της λεγομένης «Νέας Εποχής του Υδροχόου». Προηγουμένως όμως και επειδή είχε ανακοινωθεί ότι το θέμα θα είχε σχέση με την εταιρεία «Σκοπιά» θα πούμε λίγα λόγια για να εντάξουμε και την εταιρεία «Σκοπιά», τους κοινώς, τους ευρύτερα γνωστούς μάλλον ως ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά ή χιλιαστές, να τους εντάξουμε στο πλαίσιο αυτού του φαινομένου της Νέας Εποχής.

Ο σκληρός πυρήνας της λεγομένης Νέας Εποχής, στην οποία θα αναφερθούμε διεξοδικά στη συνέχεια, είναι οι λεγόμενες Νεοφανείς Ολοκληρωτικές Αιρέσεις ήΚαταστροφικές Λατρείες·στ’ αγγλικά τις λένε destructive cults, καταστροφικές λατρείες. Οι οργανώσεις και οι ομάδες, οι οποίες εντάσσονται σ’ αυτήν την κατηγορία, χαρακτηρίζονται κατ’ εξοχήν από δύο πράγματα· το ένα είναι ότι χρησιμοποιούν προσωπείο και δεν φανερώνουν το πραγματικό τους πρόσωπο όταν προσπαθούν να έλθουν σε επαφή με τους ανθρώπους για να τους προσηλυτίσουν και το άλλο στοιχείο είναι ότι χρησιμοποιούν μία σειρά από μεθοδεύσεις, προκειμένου να οδηγήσουν τους ανθρώπους σε ολοκληρωτική εξάρτηση, να τους κάνουν δηλαδή ανθρώπους-ρομπότ, που θα εργάζονται χωρίς ασφάλιση, χωρίς ωράριο, για την οργάνωση, για την εταιρεία. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούν την εξής διαδικασία (αυτά ακριβώς τα κάνει και η εταιρεία Σκοπιά των ψευδομαρτύρων του Ιεχωβά): παρουσιάζεται ο επικεφαλής της οργανώσεως ή η ίδια η οργάνωση ότι αντιπροσωπεύει την θεϊκή αυθεντία· ο δάσκαλος είναι θεϊκός δάσκαλος, είναι το στόμα του Θεού που μιλάει δι’ αυτού ή δια της οργανώσεως. 

Θυμηθείτε ότι η εταιρεία Σκοπιά του Μπρούκλιν χαρακτηρίζεται ως ο αγωγός του Ιεχωβά, είναι το κανάλι μέσα από το οποίο ο Ιεχωβά-Θεός δίνει στην ανθρωπότητα τα μηνύματά του και ό,τι λέει η εταιρεία, ή ο αρχηγός σε άλλες περιπτώσεις οργανώσεων, περιβάλλεται από θεϊκή αυθεντία. Συνεπώς, αυτό το οποίο λέγεται στο όνομα του Θεού θα πρέπει να γίνει αποδεκτό από τους ανθρώπους χωρίς καμία αντίρρηση. Επάνω λοιπόν στην υποτιθέμενη θεϊκή αυθεντία του αρχηγού ή της ομάδος οικοδομείται η απαίτηση για υποταγή άνευ όρων. Αυτή, με τη σειρά της, η απαίτηση οδηγεί, με τρόπο βέβαια σταδιακό κι όχι από τη μια μέρα στην άλλη, οδηγεί τους οπαδούς σε μία κατάσταση ολοκληρωτικής εξαρτήσεως· η προσωπική σκέψη και η κρίση πηγαίνει στο περιθώριο και οι άνθρωποι μαθαίνουν να θεωρούν οτιδήποτε τους δίνει η εταιρεία, οτιδήποτε τους δίνει η οργάνωση και εάν ακόμη αυτό είναι μία εντολή αυτοκτονίας, όσο περίεργο κι αν φαίνεται, μαθαίνουν να το θεωρούν ότι είναι κάτι που εξυπηρετεί την προσωπική τους σωτηρία αλλά και τη σωτηρία της κοινωνίας και ολοκλήρου του κόσμου κατ’ επέκταση.

Θα σας θυμίσω το γεγονός, το οποίο προσφάτως συνετάραξε την κοινή γνώμη, την αυτοκτονία τριακοσίων (300) ανθρώπων στην Ουγκάντα. Είχαν προηγηθεί παρόμοιες αυτοκτονίες, ήδη από το 1979 ξεκινώντας, στη Γουιάνα, οι οπαδοί του Τζιμ Τζόουνς το 1979, εννιακόσιοι πενήντα (950) τον αριθμό, αυτοκτόνησαν ομαδικά. Πριν από πέντε-έξι χρόνια είχαμε τους οπαδούς του Τάγματος του Ηλίου στην Ελβετία· είχαμε στο Τέξας, επίσης, άλλους· είχαμε την περίπτωση της επιθέσεως με δηλητηριώδες αέριο στο μετρό του Τόκιο. Όλα αυτά τα φαινόμενα, βέβαια, έχουν σχέση με την άποψη που καλλιεργούν οι παραθρησκευτικές οργανώσεις ότι τώρα που χαράζει η Νέα Εποχή στο 2000, άλλες ισχυρίζονται ότι περιμένουμε το τέλος του κόσμου και μερικές από αυτές δίνουν το μήνυμα στους οπαδούς τους, ότι μπορούν να πραγματοποιήσουν, όπως το χαρακτηρίζουν στη γλώσσα της λεγομένης Νέας Εποχής, ένα κβαντικό πήδημα, ένα άλμα και να παν κατευθείαν να ενταχθούν στους σεσωσμένους της Νέας Εποχής, να μετατεθούν σ’ ένα ανώτερο προεξελικτικό επίπεδο διά της αυτοκτονίας. Όσο περίεργο κι αν φαίνεται αυτό υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι έχοντας υποστεί την πλύση εγκεφάλου των οργανώσεων και έχοντας οδηγηθεί σε ολοκληρωτική εξάρτηση αποδέχονται αυτή την πρόταση, που είναι μία πρόταση καταστροφής, την αποδέχονται θεωρώντας ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θα σωθούν.

Επαναλαμβάνω ότι και η εταιρεία Σκοπιά του Μπρούκλιν εντάσσεται σ’ αυτήν ακριβώς την περίπτωση και την κατηγορία.

Γι’ αυτόν τον λόγο και επειδή το ευρύτερο πλαίσιο, το οποίο αναπτύσσεται σ’ αυτό το σεμινάριο, είναι η παροχή ποιμαντικής βοηθείας και η ποιμαντική αντιμετώπιση των αιρέσεων, γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι αν θέλουμε να παράσχουμε ποιμαντική βοήθεια σε ανθρώπους, οι οποίοι έχουν υποστεί τέτοιες μεθόδους πλύσεως εγκεφάλου κι έχουν οδηγηθεί σε ολοκληρωτική εξάρτηση με αποτέλεσμα να έχουν γίνει άνθρωποι-ρομπότ, δεν έχει κανένα νόημα να ανοίξουμε μαζί τους ένα διάλογο με αντιπαράθεση Γραφικών εδαφίων, κάτι το οποίο είναι πολύ προσφιλές στους χιλιαστάς. Αυτοί θα πρέπει να ξέρετε ότι είναι ειδικά εκπαιδευμένοι στο πώς θα οδηγήσουν μία συζήτηση εκεί που αυτοί θέλουν και επειδή θα πρέπει να ομολογήσουμε –δεν ξέρω στην Κύπρο τι γίνεται πάντως στην Ελλάδα ξέρω ότι πολλοί από τους χριστιανούς δεν έχουν, δυστυχώς, μια γνώση σε βάθος της Αγίας Γραφής- όταν ξεκινούν οι χιλιαστές οι οποίοι γνωρίζουν την Αγία Γραφή, αλλά με τρόπο διαστρεβλωτικό, όταν αρχίζουν να πετούν το ένα μετά το άλλο τα Γραφικά εδάφια, είναι πολύ δύσκολο σ’ ένα χριστιανό, ο οποίος βρίσκεται απέναντί τους και δεν γνωρίζει τις μεθόδους των, είναι πολύ δύσκολο να μη στριμωχτεί σε κάποια στιγμή στη γωνία, ας το πω, μη έχοντας τι να τους αντείπει. Αλλά και εάν υποτεθεί ότι είναι γνώστης καλός και βαθύς της Αγίας Γραφής και σε κάθε δικό τους Γραφικό εδάφιο έχει να τους αντιπροτείνει ένα άλλο, το οποίο ανατρέπει τα χιλιαστικά επιχειρήματα, το αποτέλεσμα θα είναι μηδέν· διότι αυτός τον οποίον έχει απέναντί του ο χριστιανός, αυτός τον οποίον έχει απέναντί του δεν ήρθε εκεί για να ακούσει καλόπιστα, αλλά είναι σαν να μιλάμε σε έναν τοίχο. Δεν θα προβληματιστεί καθόλου από τα δικά μας τα επιχειρήματα όσο λογικά κι όσο Γραφικά κατοχυρωμένα κι αν είναι.

Αυτό το οποίο, αντιθέτως, μπορούμε και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε σ’ αυτές τις περιπτώσεις, εάν έχουμε μία ειδική ενασχόληση και μία ευλογία για να το κάνουμε αυτό, διότι και η ενασχόληση με τα θέματα αυτά των αιρέσεων και της παροχής ποιμαντικής βοηθείας γίνεται στο πλαίσιο μιας ευλογίας και ενός διακονήματος, το οποίο εκτελούμε μέσα στην Εκκλησία, μπορούμε και πρέπει να φερθούμε κατά τον εξής τρόπο· και αυτής της γνώμης ήταν και ο μακαριστός π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, για τον οποίον ίσως να έχετε ακούσει, ήταν ο άνθρωπος ο οποίος εθεμελίωσε την ποιμαντική εργασία της αντιμετωπίσεως των αιρέσεων στην Ελλάδα, μέχρι προ τετραετίας που εκοιμήθη ήταν Γραμματεύς της Συνοδικής Επιτροπής της Εκκλησίας της Ελλάδος επί των αιρέσεων, και η γνώμη του μετά από μακρά πείρα και μελέτη του φαινομένου της εταιρείας Σκοπιά, και των αιρέσεων γενικά, σε βάθος και σε πλάτος ήταν αυτή: εάν θέλετε να βοηθήσετε πραγματικά τέτοιους ανθρώπους, που έχουν υποστεί διανοητικό χειρισμό και πλύση εγκεφάλου, μην προσπαθείτε με Γραφικά ή με λογικά επιχειρήματα· προσπαθήστε να τους βοηθήσετε ώστε να θέσουν σε λειτουργία την προσωπική τους κρίση και σκέψη, την οποία την έχουν βάλει στο ψυγείο. Αυτό μπορείτε να το επιτύχετε εάν οδηγήσετε τη συζήτηση σ’ ένα χώρο, όπου από την εταιρεία δεν υπάρχουν εκ των προτέρων δοσμένες απαντήσεις. Επίσης εάν τους φέρετε μπροστά στις αντιφάσεις της εταιρείας, η οποία, ξέρετε, δεν διστάζει να πλαστογραφεί και τη δική της ακόμη την ιστορία! Και το κύριο χαρακτηριστικό της εταιρείας Σκοπιά είναι ότι με μεγάλη ευκολία, διδασκαλίες τις οποίες παρουσιάζει ως θεϊκές σήμερα μπορεί μετά από πέντε-δέκα χρόνια, με την ίδια ευκολία, να τις παρουσιάσει ως διδασκαλίες σατανικές! Τέτοια παραδείγματα έχουμε πάμπολλα, αλλά επειδή οι οπαδοί της εταιρείας, στους οπαδούς της εταιρείας δεν είναι προσιτές οι παλαιότερες εκδόσεις των τευχών «Σκοπιά» και «Ξύπνα» και των βιβλίων της εταιρείας, δεν είναι σε θέση να παν στα παλαιά τεύχη και να δουν τις αλλαγές στη διδασκαλία της εταιρείας. Εξάλλου η εταιρεία Σκοπιά έχει τη θεωρία του «Νέου Φωτός»: λέγει ότι ο Ιεχωβά Θεός τώρα έδωσε περισσότερο καινούριο φως, συνεπώς αυτό, το οποίο εκηρύττετο πριν από δέκα, είκοσι, τριάντα χρόνια ως θεϊκή διδασκαλία, τώρα στα πλαίσια του νέου φωτός που πήραμε, χαρακτηρίζεται ως δαιμονική διδασκαλία. Εάν λοιπόν εμείς επιστήσουμε την προσοχή των ανθρώπων της εταιρείας, με τους οποίους συζητούμε, σ’ αυτά τα γεγονότα ίσως καταφέρουμε, με τη βοήθεια του Θεού, να θέσουμε σε λειτουργία την προσωπική τους κρίση και σκέψη· και τότε πραγματικά τους προσφέρουμε βοήθεια πολύτιμη.

Η βοήθεια, εξάλλου, την οποία μπορούμε και πρέπει να προσφέρουμε σε κάθε περίπτωση που έχει σχέση με τις αιρέσεις, είναι δύο ειδών: είναι προληπτική είναι και θεραπευτική. Και όπως ξέρετε κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν. Η παροχή βοηθείας για να προλάβουμε έχει τον χαρακτήρα κυρίως της εγκαίρου και της εγκύρου ενημερώσεως. Εάν πληροφορήσουμε τους ανθρώπους για τους κινδύνους που ελλοχεύουν και τους πληροφορήσουμε με τρόπο τεκμηριωμένο και κατοχυρωμένο και σοβαρό τότε, με τη βοήθεια βέβαια πάντοτε του Θεού, τους δίνουμε ένα εφόδιο για να μην πέσουν σε παγίδες. Η βοήθεια αυτή επίσης θα πρέπει να είναι έγκαιρη, δηλαδή να γνωρίζει κανείς πριν χτυπήσουν την πόρτα του ή πριν τον πλησιάσουν οι αιρετικοί κι όχι να είναι κατόπιν εορτής.

Επίσης, στο πλαίσιο της συζητήσεως, την οποία μπορεί να κάνει κανείς μ’ έναν αιρετικό, καλόν είναι ή μάλλον επιβεβλημένον είναι να μην ταυτίζει την εταιρεία, και μιλούμε για την εταιρεία Σκοπιά, να μην ταυτίζει την εταιρεία με τον άνθρωπο, τον οποίον έχει απέναντί του. Δηλαδή δεν θα του πούμε «εσείς λέτε αυτό» κι «εσείς διδάσκετε εκείνο» αλλά θα πούμε «η εταιρεία λέγει αυτό» ή «η εταιρεία ισχυρίζεται εκείνο». Δηλαδή θα προσπαθήσουμε να αποσυνδέσουμε τον άνθρωπο από την εταιρεία, διότι αν τον ταυτίσουμε μαζί της τότε εκείνος, για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, πηγαίνει αυτομάτως και υπερασπίζεται και την εταιρεία· κι έτσι αντί να τον αποδεσμεύσουμε στην πραγματικότητα τον ρίχνουμε περισσότερο στην αγκαλιά της εταιρείας.

Κάτι άλλο, το οποίο θέλω να σας πω πριν περάσω στο θέμα της λεγομένης Νέας Εποχής είναι ότι έχει πολύ σημασία μεγάλη ο τρόπος, ο οποίος θα πρέπει να είναι πραγματικά χριστιανικός, με την έννοια ότι δεν μπορούμε τον άλλο να τον αντιμετωπίσουμε με τρόπο βίαιο ή με τρόπο υβριστικό. Κάνοντας κάτι τέτοιο, δηλαδή εάν χτυπήσουν την πόρτα μας κι εμείς τους αποπέμψουμε υβρίζοντάς τους ή χειροδικώντας ακόμη και μαζί τους, τότε μέσα τους αυτοί επιβεβαιώνουν αυτό, το οποίο τους λέγει η εταιρεία: ότι δηλαδή εμείς οι χριστιανοί και ιδιαίτερα οι παπάδες είμαστε οι υπηρέτες του σατανά και ότι αυτοί είναι οι μάρτυρες του αληθινού Θεού και ότι ακριβώς διώκονται χάριν της αληθείας! Συνεπώς οι διδάσκαλοί τους, οι πρεσβύτεροί τους και οι επίσκοποί τους εκεί θα τους πουν ότι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίον σας εφέρθησαν, που σας εξύβρισαν, είναι επιβεβαίωση του ότι εσείς, εμείς όλοι, είμαστε οι μάρτυρες του αληθινού Θεού, του Ιεχωβά Θεού. Γι’ αυτό λοιπόν ο τρόπος που συνιστάται προκειμένου να αντιμετωπίσουμε σωστά τους χιλιαστές ή ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά εάν χτυπήσουν την πόρτα μας είναι να τους πούμε με τρόπο ρητό και κατηγορηματικό που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση ότι εμείς δεν σας δεχόμεθα στο σπίτι μας, βρίσκεσθε σε πλάνη, θα προσευχηθούμε ο Θεός να σας φωτίσει να καταλάβετε την πλάνη στην οποία βρίσκεσθε και να επιστρέψετε στην Εκκλησία. Θα τους το πούμε αυτό με τρόπο ευγενικό μεν, αλλά και απολύτως κατηγορηματικό και σε καμιά περίπτωση δεν θα τους βάλουμε μέσα στο σπίτι μας. 

Διότι για να κάνει κανείς συζήτηση, ιδιαίτερα μ’ έναν χιλιαστή, όπως σας είπα και νωρίτερα, θα πρέπει να είναι γνώστης της όλης μεθοδεύσεως, την οποία χρησιμοποιεί η εταιρεία Σκοπιά· δεν κάνει μια συζήτηση με έναν καλόπιστο άνθρωπο αλλά έχει απέναντί του πραγματικά έναν τοίχο, στον οποίο όσα κι αν πει, λογικά ή Γραφικά επιχειρήματα δεν τα ακούει. Και σας είπα τον τρόπο, με τον οποίο ενδέχεται, εάν δράσει συγχρόνως και η Χάρις του Θεού, ν’ αγγίξουμε και να βοηθήσουμε τέτοιους ανθρώπους, προσπαθώντας να βάλουμε σε λειτουργία την προσωπική τους κρίση και σκέψη.

Αυτά εν ολίγοις και επιτρέψτε μου να περάσω στο κυρίως θέμα, το οποίο είναι η λεγομένη Νέα Εποχή του Υδροχόου. Γίνεται πολύς λόγος τα τελευταία χρόνια, είμαι σίγουρος και εδώ στην Κύπρο, όπως γίνεται και στην Ελλάδα. Το θέμα αυτό βέβαια, όπως θα δείτε στη συνέχεια, η Νέα Εποχή δηλαδή, δεν είναι καθόλου νέα· είναι μία πολύ παλιά επιδίωξη των Μυστικών εταιρειών. Είναι το αρχαίο σχέδιο των μυστικών εταιρειών για παγκόσμια επικράτηση πολιτικοοικονομική. Όμως τα μηνύματα άρχισαν να διοχετεύονται στο ευρύτερο κοινό κυρίως μετά το 1974. Τότε οι δυνάμεις, οι οποίες προωθούν αυτή τη λεγομένη Νέα Εποχή, έκριναν ότι η κατάσταση στον κόσμο είχε προχωρήσει αρκετά και μπορούσαν πλέον να περάσουν από την συνωμοσία του παρασκηνίου, από την προώθηση των θεμάτων την παρασκηνιακή, να περάσουν και στη διοχέτευση των μηνυμάτων στο προσκήνιο. Και τα μηνύματα αυτά, όπως ξέρετε, περνούν κυρίως από τα λεγόμενα Μέσα Μαζικής Ενημερώσεως· περνούν επίσης μέσω της μουσικής, μέσω των παιχνιδιών. Θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε αναλυτικότερα γι’ αυτά.

Τα σύμβολα της Νέας Εποχής είναι κυρίως το ουράνιο τόξο, κατ’ εξοχήν, τα χρώματα της Ίριδος. Επίσης η πυραμίδα, ο αριθμός 666, για τον οποίο τόσος λόγος γίνεται, ιδιαίτερα τελευταία, καθώς υπάρχει ο φόβος ότι θα χρησιμοποιηθεί αυτός ο αριθμός, υπό κάποιαν μορφή, και στις νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες, οι οποίες πληροφορούμαι ότι μελετάται να δοθούν και εδώ στην Κύπρο. Είναι άραγε τυχαίο ότι η προώθηση αυτών των ταυτοτήτων γίνεται στην ίδια χρονική στιγμή και στην Ελλάδα και στην Κύπρο και στη Ρωσία, απ’ ότι πληροφορούμαι· φαίνεται ότι πρόκειται για ένα ευρύτερο σχέδιο, το οποίο εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας της Νέας Εποχής για παγκόσμιο έλεγχο.

Η Νέα Εποχή, και ιδιαίτερα η μαγεία και ο σατανισμός, αποδέχεται αυτό το οποίο λέγει η Αγία Γραφή και ιδιαίτερα η Αποκάλυψις ότι δηλαδή ο αριθμός 666 είναι ο αριθμός του θηρίου, του Αντιχρίστου κι αυτόν τον αριθμό, ο οποίος για μας είναι βδελυκτός, τον κάνει σημαία, τον κάνει σύμβολο, τον κάνει αντικείμενο λατρείας. Και μάλιστα η Αλίκη Μπέιλι, η οποία πέθανε το 1949 και η οποία ήταν η τρίτη πρόεδρος της Θεοσοφικής Εταιρείας και πνευματική μητέρα, κατ’ εξοχήν, της λεγομένης Νέας Εποχής, λέει ότι ο αριθμός αυτός έχει ιερές ποιότητες και γι’ αυτό το λόγο πρέπει να χρησιμοποιείται όσο το δυνατόν ευρύτερα, διότι έτσι θα έρθει γρηγορότερα η Νέα Εποχή. Δεν είναι συνεπώς τυχαία η χρήση αυτού του αριθμού ούτε είναι καμιά υστερία που έπιασε εμάς τους χριστιανούς να βλέπουμε παντού 666.

Επίσης η πεντάλφα, κατ’ εξοχήν χρησιμοποιουμένη στη μαγεία και στο σατανισμό. Θα μπορούσε να αναφέρει κανείς και άλλα, όπως την αστραπή. Και αυτού του συμβόλου η χρήση γίνεται συνειδητά καθώς λέει στη Γραφή, στο Ευαγγέλιον, ότι είδον τον σατανάν ως αστραπήν εκ του ουρανού πεσόντα (Λουκ., 10, 18). Αυτοί λοιπόν αυτό, όπως και το 666, το παίρνουν και το κάνουν σημαία και λατρεύοντας τον Εωσφόρο, τον Σατανά, χρησιμοποιούν και την αστραπή ως σύμβολο του ψεύτικου θεού τους.

Ακούμε επίσης, τον τελευταίο ιδιαίτερα καιρό, να γίνεται πολύς λόγος για την Παγκοσμιοποίηση και για μια Νέα Τάξη πραγμάτων. Ποια είναι λοιπόν η αλήθεια; Μπαίνουμε σε μια χρυσή εποχή καθολικής ευτυχίας, όπως προσπαθεί να μας πείσει η Νέα Εποχή με τις ομάδες της ή υπάρχει κάτι το οποίο μας κρατούν κρυφό, υπάρχει μια σκοτεινή πλευρά;

Κατ’ αρχήν να πούμε δυο λόγια για τις ρίζες τις πνευματικές της Νέας Εποχής. Βασίζεται η Νέα Εποχή σε μία παλαιά σκέψη που συναντάται στις εξωχριστιανικές θρησκείες. Πρόκειται για μια άποψη της Αστρολογίας, η οποία λέγει ότι τάχα κάθε δύο χιλιάδες χρόνια περίπου εισέρχεται η ανθρωπότητα σε μια Νέα Εποχή. Η προηγούμενη εποχή, μας λένε, ότι ήταν η Εποχή των Ιχθύων, ήταν η Εποχή του Χριστιανισμού. Η Νέα Εποχή, η οποία αρχίζει το 2000, λέει πάντοτε η Νέα Εποχή, είναι η Εποχή του Υδροχόου, μια εποχή στην οποία όλα αυτά τα δεινά τα οποία επεκράτησαν στην προηγούμενη εποχή και για τα οποία ευθύνεται ο Χριστιανισμός, οι πόλεμοι, η μόλυνση του περιβάλλοντος και τόσα άλλα, η κοινωνική αδικία, η ανισότητα, όλα αυτά πλέον θα ανήκουν στο παρελθόν και περιμένει την ανθρωπότητα μια εποχή καθολικής ευτυχίας και φώτισης πνευματικής. Βεβαίως δεν είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς, σ’ αυτούς που τα λένε αυτά, να το αποδείξει ιστορικά, ότι γι’ αυτά τα φαινόμενα των πολέμων, της ανισότητος, της μολύνσεως του περιβάλλοντος και όποιου άλλου κακού δεν ευθύνεται ο Χριστιανισμός, διότι αυτά δεν απετέλεσαν καρπούς εφαρμογής του Χριστιανικού μηνύματος στο ιστορικό γίγνεσθαι και μέσα στις κοινωνίες αλλά αντιθέτως απετέλεσαν αποτελέσματα απομακρύνσεως των ανθρώπων από το Ευαγγέλιο. Αυτά όμως δεν ασχολείται να τα εξετάσει η Νέα Εποχή, κάνει προπαγάνδα. 

Ο Χριστιανισμός λοιπόν θα τεθεί λέει στο περιθώριο της Ιστορίας, και ο Χριστός. Είναι χαρακτηριστικό ένα τραγούδι των Beatles, των πολύ γνωστών, το οποίο λέγει ότι εμείς είμαστε, τραγουδούν εκεί οι Beatles και λεν ότι εμείς είμαστε πιο διάσημοι από τον Ιησού Χριστό, ο Χριστιανισμός θα ζαρώσει και θα χαθεί! Κι αυτό το μήνυμα περνάει σε ολόκληρη την Νέα Εποχή, ένα μήνυμα δηλαδή, το οποίο είναι τελείως αντίθετο και ασυμβίβαστο με την Πίστη μας· διότι εμείς γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς Χριστός είναι χθες και σήμερον ο Αυτός και εις τους αιώνας και δεν είναι το Ευαγγέλιο προϊόν το οποίο έχει ημερομηνία λήξεως.

Η Αστρολογία, βέβαια, περιττό να σας πω ότι είναι και αυτή μία άποψη ασυμβίβαστη με την Ορθόδοξη Πίστη και καταδικάζεται ως αντιεπιστημονική και ως τσαρλατανισμός από την επιστήμη της Αστρονομίας. Άλλο η επιστήμη της Αστρονομίας και άλλο η Αστρολογία, η οποία είναι επιβίωση, μέχρι και τις ημέρες μας, παγανιστικών δοξασιών και εξωχριστιανικών αντιλήψεων.

Τι είναι η Νέα Εποχή; Είναι ένα αόρατο δίκτυο παραθρησκευτικών οργανώσεων σε όλο τον κόσμο. Σ’ αυτό το δίκτυο ανήκουν οργανώσεις ινδουιστικές, βουδιστικές, γκουρουϊστικές δηλαδή με επικεφαλής αυτούς τους δασκάλους, τους υποτιθέμενους, που κυρίως μας έρχονται από την Άπω Ανατολή και ιδιαίτερα από τις Ινδίες· ομάδες νεογνωστικές, δηλαδή αναβίωση της αρχαίας αιρέσεως του Γνωστικισμού, ο οποίος έχει καταδικαστεί από την Εκκλησία· ψυχολατρείες, θετική σκέψη, μία άποψη δηλαδή η οποία λέει ότι ο άνθρωπος μέσα του περικλείει ένα τεράστιο ψυχικό δυναμικό αποκρύφων δυνάμεων, τις οποίες μπορεί να αναπτύξει και ουσιαστικά ο άνθρωπος είναι θεός, η φύση του, μόνο που αυτό το αγνοεί και για να το συνειδητοποιήσει θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις τεχνικές που του προτείνουν οι διάφορες οργανώσεις, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, η θετική σκέψη. Επίσης στο δίκτυο αυτό ανήκουν η Μασονία και η Θεοσοφία, η οποία όπως είπα και στην αρχή είναι κατ’ εξοχήν η πνευματική μητέρα της Νέας Εποχής, με την έννοιαν ότι πήρε στοιχεία από τις Ανατολικές θρησκείες, από τον Βουδισμό και τον Ινδουϊσμό και ενώ αυτές οι θρησκείες στις χώρες που τις εγέννησαν και που κυρίως οι άνθρωποι τις αποδέχονταν εγνώριζαν στα τέλη του προηγουμένου αιώνος μία κάμψη, η Θεοσοφία τις έφερε αυτές τις θρησκείες ουσιαστικά στο χώρο της Δύσεως, στην Ευρώπη και στην Αμερική, και οι επιδέξιοι μάνατζερς Ινδοί γκουρού έρχονται και πουλούν τώρα τα εμπορεύματά τους, τα οποία δεν είχανε πέραση στην Ανατολή, έρχονται και τα πουλάν στους διψασμένους για πνευματικότητα ανθρώπους της Δύσεως και της Αμερικής, οι οποίοι διέγραψαν από τον πνευματικό τους ορίζοντα τη διάσταση του Θεού και του μεταφυσικού θα έλεγε κανείς, και καθώς αποστεγνώθηκαν και αποξεράθηκαν τελείως και μέσα στη λογικοκρατία και στον άκρατο ωφελιμισμό του δυτικού ανθρώπου, οι νέοι κυρίως άνθρωποι από αντίδραση, ψάχνουν, ιδιαίτερα σήμερα, για πνευματικότητα, έρχονται οι Ινδοί γκουρού και τους πουλούν τα προϊόντα τους. Και βλέπετε χιλιάδες νέων κάθε χρόνο να χάνονται στα Ιμαλάια, στην Ινδία, ψάχνοντας για ελπίδα και για νόημα ζωής. Βέβαια αυτό θέτει εμάς τους Ορθοδόξους μπροστά στην ευθύνη μας σ’ αυτούς τους ταλαιπώρους ανθρώπους της Δύσεως, να τους δείξουμε την πηγή του αληθινού ζωντανού νερού, το οποίοκληρονόμοι μιας πλουσίας περιουσίας, οι οποίοι όμως έχουμε και το οποίο είναι η παράδοσή μας η Ελληνορθόδοξη, την οποία δυστυχώς όμως πολλοί από εμάς τους Ορθοδόξους δεν ξέρω εάν την γνωρίζουν σε βάθος ή μήπως είμαστεακριβώς αγνοούμε τι κατέχουμε, τι μας έχουν εμπιστευτεί οι προπάτορές μας.

Σ’ αυτό το δίκτυο επίσης ανήκουν η τάση της Νεο-ειδωλολατρίας, η οποία βρίσκεται σε άνθηση πάλι στις ημέρες μας, πρόταση επιστροφής δηλαδή στο δωδεκάθεο του αρχαίου Ολύμπου και στους αρχαίους θεούς της κάθε παραδόσεως και της κάθε φυλής, δηλαδή για τους σημερινούς Βρετανούς η επάνοδος στους θεούς της προχριστιανικής περιόδου, στους Κέλτες και στους Τεύτονες και στα Γερμανικά φύλα η επάνοδος σε θεότητες οι οποίες ελατρεύοντο πριν διαδοθεί ο Χριστιανισμός κ.ο.κ., οι Αμερικανοί να επιστρέψουν και να ανακαλύψουν τις θεότητες των Ίνκας και των Αζτέκων κ.ο.κ., αυτό λέει χονδρικά η Νεοειδωλολατρία.

Ο Νεοσατανισμός επίσης, η μαγεία, η Αστρολογία, ο πνευματισμός, ο υπνωτισμός, ο σουφισμός, ο μυστικισμός του Ισλάμ δηλαδή, οι λεγόμενες εναλλακτικές θεραπείες ή Ιατρική της Νέας Εποχής όπως αλλιώς ονομάζεται, όλες αυτές δηλαδή οι περίεργες απόψεις, οι οποίες ισχυρίζονται ότι θεραπεύουν τους ανθρώπους με βάση τον χειρισμό της υποτιθέμενης ενέργειας, η οποία κυκλοφορεί μέσα στο σύμπαν και μέσα στον άνθρωπο, μία άποψη των Ανατολικών θρησκειών είναι αυτή, οι οποίες Ανατολικές θρησκείες δεν πιστεύουν σε προσωπικό θεό αλλά πιστεύουν ότι ο θεός, αυτό που ονομάζεται θεός, είναι μία παγκόσμια απρόσωπη ενέργεια, μια υπερσυνειδητότητα. Οι πολεμικές τέχνες της Ανατολής επίσης. Αυτά τα φαινόμενα των λεγομένων εναλλακτικών θεραπειών ή Ιατρικής της Νέας Εποχής όπως και οι λεγόμενες πολεμικές τέχνες της Ανατολής είναι ενδεχόμενο να δράσουν ως γέφυρες από τις οποίες θα οδηγηθούν άνθρωποι στις Ανατολικές θρησκείες και στις ομάδες της Νέας Εποχής, γι’ αυτό και χρειάζεται προσοχή.

Το σκληρό πυρήνα της Νέας Εποχής, όπως είπα μιλώντας στην αρχή για την εταιρεία Σκοπιά, τον αποτελούν ομάδες ολοκληρωτικού χαρακτήρος, οι οποίες αποκρύπτουν τους πραγματικούς των σκοπούς και δρουν πίσω από ένα παραπλανητικό προσωπείο. Όλες αυτές τις οργανώσεις, οι οποίες είναι ένα τεράστιο δίκτυο, τις ενώνουν κοινοί στόχοι και η κοινή αντίληψη για το Θεό, τον άνθρωπο και τον κόσμο, την οποία αντίληψη την αντλούν από τις Ανατολικές θρησκείες και τον Αποκρυφισμό.

Βασικά στοιχεία της διδασκαλίας της λεγομένης Νέας Εποχής. Και χρησιμοποιώ, αν προσέχετε, τον όρον «λεγομένην» Νέα Εποχή διότι εμείς οι Χριστιανοί δεν μπορούμε να την νομιμοποιήσουμε μιλώντας για Νέα Εποχή, την οποία περιμένουν οι οπαδοί της αλλά δεν περιμένουμε εμείς καμία Νέα Εποχή. Για μας ο Χριστός ήρθε, έφερε τη Σωτηρία στο γένος των ανθρώπων και δεν περιμένουμε τώρα κανέναν νέο Μεσσία· διότι το βασικό μήνυμα της Νέας Εποχής είναι ότι τώρα, αυτά τα μηνύματα τα καινούρια και την καθολική ανθρώπινη ευτυχία θα τη φέρει ο νέος μεσσίας τον οποίον περιμένουν. Και σ’ αυτή την αναμονή ταυτίζονται, ξέρετε, και οι Ανατολικές θρησκείες, ο Βουδισμός και ο Ινδουϊσμός περιμένουν και αυτοί τον πέμπτο Βούδα, το Ισλάμ περιμένει τον Ιμάμ Μαχντί, οι Εβραίοι περιμένουν το Μεσσία διότι δεν εδέχθησαν τον Ιησού Χριστό, συνεπώς όλοι αυτοί μπορεί να περιμένουν Μεσσία αλλά εμείς δεν περιμένουμε Μεσσία. Θα έρθει ο Κύριος Ιησούς Χριστός, θα έρθει με τον τρόπο που τον λέγει, που τον περιγράφει η Αγία Γραφή, για να κρίνει τον κόσμο εν δόξη και ως αστραπή εν τω ουρανώ θα φανεί κι όχι μετά παρατηρήσεως, να λένε ότι εμφανίστηκε εδώ, ακούσαμε εκεί κλπ., όπως λένε για τους υποψήφιους Μεσσίες, τους ψεύτικους Μεσσίες και ψεύτικους Χριστούς της Νέας Εποχής.

Βασικά στοιχεία λοιπόν διδασκαλίας των ομάδων της Νέας Εποχής, οι οποίες είναι εκατοντάδες και χιλιάδες, θα μπορούσα να πω, στον κόσμο. Αρκεί να σας πω ότι στην Ελλάδα πριν από πέντε χρόνια η Συνδιάσκεψη η Πανορθόδοξη εντεταλμένων για θέματα αιρέσεων κατέγραψε τετρακόσιες είκοσι τρεις (423) οργανώσεις τέτοιες, 423! Κι απ’ ότι ξέρω και στην Κύπρο ανέρχεται ο αριθμός τους σε καμιά διακοσαριά. Είναι ομάδες οι οποίες όλες σχεδόν έχουνε τα κέντρα τους στο εξωτερικό, έχουν τους αρχηγούς τους στο εξωτερικό, έχουν τα κεφάλαια τα οποία διακινούν, τα οποία φαίνεται ότι είναι πολλά χρήματα, τα ‘χουν επίσης στο εξωτερικό και εμφανίζονται και στην Κύπρο και στην Ελλάδα συνήθως με τη μορφή των «Missions», των «Αποστολών», να έρχονται να μας φωτίσουν και να ευαγγελιστούν τους Ορθοδόξους Έλληνες εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια και να τους αποκαλύψουν πλέον την αλήθεια! Και οι Μορμόνοι και οι Ατβεντιστές και οι Πεντηκοστιανοί και οι Χιλιαστές. Την οποία αλήθεια την ανακάλυψαν γύρω στο χίλια οκτακόσια τόσο, χίλια εννιακόσια, έρχονται να την πουν σ’ εμάς, που την έχουμε εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια την πραγματική αλήθεια.

Λοιπόν, βασικά στοιχεία διδασκαλίας των ομάδων της Νέας Εποχής είναι η Πίστη σε απρόσωπο θεό. Επίσης στο νόμο, τον υποτιθέμενο νόμο, στην πραγματικότητα πρόκειται για μία θρησκευτική δοξασία κι όχι για επιστημονικό νόμο όπως θέλουν να τον παρουσιάσουν αυτοί, του Κάρμα και των μετενσαρκώσεων. Πρόκειται για την άποψη ότι η ψυχή του ανθρώπου μετά το θάνατο, μετά το χωρισμό της δηλαδή από το σώμα, μπαίνει σε ένα άλλο σώμα είτε ανθρώπου είτε ζώου και διανύει έναν κύκλο, ατέλειωτο κύκλο χιλιάδων επαναγεννήσεων. Πίστη επίσης στη δυνατότητα μετεξελίξεως του ανθρώπου σε κατ’ ουσίαν θεό με τις δικές του μόνο δυνάμεις και με τη βοήθεια και χρήση του λεγομένου διαλογισμού ή παρεμφερών μεθόδων. Η Σαηεντολογία ονομάζει τη μέθοδό της «ώντιτινγκ», άλλοι την ονομάζουν αλλιώς. Πρόκειται βασικά για το ίδιο πράγμα, που είναι μια μέθοδος αυτοϋπνωτισμού και αχαλίνωτης λειτουργίας της φαντασίας με τρόπο να συγχέεται το πραγματικό με το φανταστικό και το επιθυμητό. Εκεί πέρα βέβαια βάζει την ουρά του ο διάβολος και αλωνίζει στον άνθρωπο ο οποίος θα ανοιχτεί σε τέτοιες εμπειρίες και θα τις επιζητήσει.

Κεντρική θέση στη διδασκαλία της Νέας Εποχής έχει ο απόλυτος πανθεϊστικός μονισμός. Η Θεοσοφία έχει ως βασικό δόγμα «εν το παν», όλα είναι ένα. Αυτό είναι το λεγόμενο Ολιστικό μοντέλο· όλα είναι ένα και όλα είναι θεός. Αυτό το κασετόφωνο, αυτό το έπιπλο, ένα δένδρο, ένα ζώο, ο άνθρωπος κι αυτό που ονομάζουμε θεός στην ουσία είναι το ίδιο πράγμα και όλα είναι θεός· αυτό λέει ο Πανθεϊσμός. Αυτή είναι λοιπόν βασική διδασκαλία της λεγομένης Νέας Εποχής.
Επίσης πιστεύουν ότι μέσα μας έχουμε απόκρυφες δυνάμεις, είμαστε θεοί στην ουσία μας. Αυτό το οποίο διδάσκει η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι διαμετρικά αντίθετο. Ο άνθρωπος, λέει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, είναι καλεσμένος από τον Θεό να γίνει Θεός κατά χάριν και υπογραμμίζουμε το «κατά χάριν»· δεν είμαστε από τη φύση μας θεοί ούτε μπορούμε να γίνουμε θεοί και να σωθούμε μόνοι μας. Αυτό μας το δίνει ως δώρο από την άπειρη αγάπη που μας έχει ο Θεός. Και καλείται ο άνθρωπος να γίνει άγιος και φτάνουν, αυτοί οι οποίοι, έχουμε μια ιστορία δύο χιλιάδων ετών με εκατομμύρια ανθρώπων αγίων που έφτασαν σ’ αυτήν την κατά χάριν θέωση. Εκεί όμως επαναλαμβάνω φθάνει ο άνθρωπος με τη Χάρη του Θεού, σε κοινωνία αγάπης με τον Άγιο Τριαδικό Θεό, ο οποίος μόνος Αυτός από τη φύση Του είναι Θεός. Ο άνθρωπος δεν είναι από τη φύση του θεός. Μπορεί λοιπόν, και γι’ αυτό καλείται από την Εκκλησία ο άνθρωπος να αγαπήσει τον Θεόν, να κάνει υπακοή στο θέλημα του Θεού, να ταπεινωθεί και να του δοθούν τα χαρίσματα του Θεού. Δεν μπορεί με την υπερηφάνεια, στήνοντας το δικό του θέλημα και ακολουθώντας μια αυτονομημένη πορεία να φτάσει στη Σωτηρία. Αυτό το μήνυμα, για τη δυνατότητα δηλαδή του ανθρώπου να σωθεί μόνος του, είναι το βασικό μήνυμα της Νέας Εποχής και είναι επανάληψη του αρχαίου εωσφορικού ψέματος. Τι είπε ο αρχαίος όφις, ο διάβολος, ο σατανάς, ο Εωσφόρος στον Αδάμ και στην Εύα στον Παράδεισο; Τους είπε ότι, κοιτάξτε, ο Θεός σας είπε ψέματα· εσείς είστε θεοί από τη φύση σας, δεν χρειάζεται κανένας Θεός για να σας σώσει. Ο Θεός σας είπε ψέματα για να διαφυλάξει κάτι μόνο για τον εαυτό Του και να το κρύψει από εσάς. Αυτό λοιπόν το μεγάλο ψέμα έρχεται και λέει στους ανθρώπους σήμερα η Νέα Εποχή. Τελικά το βασικό, το κεντρικό μήνυμα της Νέας Εποχής είναι η δυνατότητα του ανθρώπου να σωθεί μόνος του· ότι είναι θεός μόνος του ο άνθρωπος από τη φύση του. Αυτό όμως είναι ένα δαιμονικό, ένα εωσφορικό ψέμα.

Επίσης η λεγομένη Νέα Εποχή με τις ομάδες της, λέγει ότι η Γη είναι εμψυχωμένη, γι’ αυτό δεν μιλούν για Γη, μιλούν για Γαία. Και όπου δείτε να χρησιμοποιείται αυτός ο όρος είναι φορτισμένος από τα μηνύματα της Νέας Εποχής. Γαία, η Γη η οποία είναι θεϊκή και εμψυχωμένη και πρέπει να την τιμούμε γι’ αυτόν τον λόγο, να την λατρεύουμε. Όλα αυτά βέβαια, όπως σας είπα και νωρίτερα, είναι επιδράσεις των Ανατολικών θρησκειών που ήρθαν στην Δύση, και στην πατρίδα μας δυστυχώς, μέσω της Μασονίας και της Θεοσοφίας.

Άλλη βασική διδασκαλία είναι ότι δεν υπάρχει διάκριση καλού και κακού. Το καλό και το κακό είναι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος. Ο Θεός και ο Διάβολος είναι αλληλοσυμπληρούμενες πραγματικότητες· το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο. Αυτό υποτίθεται ότι δείχνει και το σύμβολο του Ταοϊσμού, το οποίο επίσης είναι διαδεδομένο και αγαπητό στις ομάδες της Νέας Εποχής· ένας κύκλος, ο οποίος χωρίζεται στα δύο όχι με μία ευθεία γραμμή αλλά με μία οφιοειδή γραμμή και στα δύο αυτά τμήματα που σχηματίζονται, σαν δύο ψαράκια ας πούμε, στο ένα, ένα μαύρο με ένα ματάκι άσπρο και το άλλο ένα άσπρο με ένα ματάκι μαύρο, έτσι αν μπορώ να σας δώσω να καταλάβετε, λοιπόν αυτό είναι το σύμβολο του Ταοϊσμού, της θρησκείας των Κινέζων. Και το πνευματικό μήνυμα που περνάει αυτό το σύμβολο είναι ότι το καλό και το κακό είναι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος, δεν μπορούμε ουσιαστικά να διακρίνουμε το καλό από το κακό. Εάν όμως δεχθεί κανείς κάτι τέτοιο, όπως και αν δεχθεί και την πλάνη της μετενσαρκώσεως, δημιουργείται μία κοινωνία, η οποία δεν έχει καμία σχέση με τις κοινωνίες όπως τις ξέρουμε, οι οποίες βασίζονται, όπως και να το κάνουμε, όσο και αν έχει γίνει προσπάθεια, από τη Μασονία κυρίως, για να αποχρωματιστούν θρησκευτικά, χριστιανικά μάλλον, να αποχρωματιστούν όλοι οι τομείς ζωής των Δυτικών κοινωνιών και ιδιαιτέρως η νομοθεσία, όμως οι Δυτικές κοινωνίες, στο σύνολό τους σχεδόν, βασίζονται σε μία αντίληψη ουσιαστικώς χριστιανική, δηλαδή ότι το ανθρώπινο πρόσωπο χαρακτηρίζεται από ελευθερία, ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του. Εάν δεχθούμε την πλάνη της μετενσαρκώσεως και το νόμο του Κάρμα ο άνθρωπος δεν είναι υπεύθυνος για οτιδήποτε· δηλαδή μπορεί να κάνει τα μεγαλύτερα εγκλήματα και όλα αυτά δικαιολογούνται με βάση το νόμο του Κάρμα. Δηλαδή δεν δρα κανείς ελεύθερα και συνεπώς υπεύθυνα, αλλά εκπληρώνει σ’ αυτή τη ζωή αυτό που κουβαλάει από προηγούμενες ζωές του, όλες οι πράξεις του ανθρώπου είναι προκαθορισμένες. Συνεπώς γιατί να ζητήσουμε ευθύνη από τον οποιονδήποτε για οτιδήποτε; Ούτε το καλό επιβραβεύεται αλλά ούτε και το κακό στηλιτεύεται και τιμωρείται. Κατά τον ίδιο τρόπο και αν δεν δεχθούμε την διάκριση καλού και κακού. Ανατρέπονται θέλω να πω, και αυτό παρακαλώ να το σημειώσουμε, ανατρέπονται τα ίδια τα θεμέλια στα οποία οικοδομείται όχι μόνο η κοινωνία η Ελληνορθόδοξη αλλά γενικότερα οι κοινωνίες οι Ευρωπαϊκές. Που, επαναλαμβάνω, ότι όσο κι αν έχουν απομακρυνθεί από το Ευαγγέλιο παρόλα αυτά διατηρούν, τουλάχιστον στα Συντάγματά τους, αυτή την αντίληψη περί ανθρώπου, η οποία πηγάζει από το Ευαγγέλιο, δηλαδή ότι η αξία του ανθρωπίνου προσώπου έγκειται στην ελευθερία του και στην υπευθυνότητά του, ότι θα πρέπει να λάβουμε πρόνοια για τους ανθρώπους οι οποίοι δυστυχούν στον κόσμο, να εξασφαλίσουμε συνθήκες κοινωνικής δικαιοσύνης και κοινωνικής μέριμνας· αυτά όλα δεν θα τα βρείτε στην Ινδία, όπου υπάρχει μια αντίληψη ζωής τελείως διαφορετική και κυρίως επηρεασμένη από την πλάνη του Κάρμα και της Μετενσαρκώσεως. Γιατί να κάνει κανείς νοσοκομεία; Αυτός ο οποίος είναι άρρωστος ή αυτός ο οποίος δυστυχεί ξεπληρώνει το κάρμα που συσσώρευσε σε προηγούμενες ζωές. Ο πλούσιος είναι πλούσιος γιατί έχει συσσωρεύσει καλό κάρμα από προηγούμενες ζωές κι ο φτωχός είναι φτωχός γιατί έχει συσσωρεύσει κακό κάρμα από προηγούμενες ζωές. Αυτός ο οποίος κάνει ένα έγκλημα το κάνει επειδή τον οδηγεί εκεί το κάρμα από προηγούμενες ζωές κ.ο.κ.

Διοχετεύεται κυρίως ένα τρίπτυχο μηνυμάτων της Νέας Εποχής μέσω των λεγομένων Μέσων Μαζικής Ενημερώσεως. Ποιο είναι αυτό; Σεξ, βία και μαγεία. Η βία περνάει και διοχετεύεται στους ανθρώπους μέσα από τις τηλεοράσεις, κυρίως, και μέσα από τα έντυπα· βία απροκάλυπτη, βία χωρίς κανένα λόγο. Και πολλά από τα φαινόμενα κοινωνικής σήψεως και εγκληματικότητος, σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους και τους ψυχολόγους, έχουν την αιτία τους και σ’ αυτό τον βομβαρδισμό του συγχρόνου ανθρώπου και των νέων με αυτή τη βία. Δεν ξέρω πόσες χιλιάδες φόνους, βιασμούς, εμπρησμούς, ληστείες βλέπει ένας άνθρωπος εάν στηθεί μπροστά στην τηλεόραση σε εβδομαδιαία βάση! Τι να διδαχθούν λοιπόν και οι νέοι άνθρωποι και τα παιδιά μας; Λοιπόν, το σεξ επίσης θεοποιείται χωρίς περιορισμούς. Σας θυμίζω πρόσφατη οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενώσεως για νομιμοποίηση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων. Και μαγεία με την έννοια της εξοικειώσεως με τον Διάβολο. Ο Διάβολος, λέει η Νέα Εποχή στους ανθρώπους, δεν είναι ένα πρόσωπο αποτρόπαιο όπως σας εδίδαξαν οι παππούδες σας, οι γιαγιάδες σας, οι παπάδες, οι δάσκαλοι. Αυτά είναι της προηγουμένης εποχής. Ο Διάβολος είναι ο φίλος μας, είναι ο Εωσφόρος, είναι αυτός ο οποίος φέρνει το φως, είναι ο αδικημένος θεός. «Αγαπήστε το διάβολο» είναι ο τίτλος ενός άλλου τραγουδιού της μουσικής ροκ, το οποίον επιγράφεται «συμπάθεια για το διάβολο», Sympathy for the devil, και είναι βασικό μήνυμα που περνάει στο πλαίσιο της Νέας Εποχής.

Η Νέα Εποχή για να πετύχει αυτούς τους στόχους καλλιεργεί τη σύγχυση χρησιμοποιώντας και όρους, τους οποίους χρησιμοποιούμε και εμείς οι Χριστιανοί και χρησιμοποιεί και ο μέσος άνθρωπος μέσα στην κοινωνία μ’ ένα συγκεκριμένο νόημα. Η Νέα Εποχή παίρνει αυτούς τους όρους, τους δίνει άλλο νόημα, πολλές φορές αντίστροφο από την τρέχουσα χρήση τους, με αποτέλεσμα να επιτείνεται η σύγχυση.

Έτσι λοιπόν, για να σας διαβάσω χαρακτηριστικά, πώς εννοούν την αγάπη ή την ελευθερία. Ελευθερία, λοιπόν, σύμφωνα με τη Νέα Εποχή, δεν είναι η εκ προαιρέσεως υποταγή του ανθρώπου στο θέλημα του Θεού και η στροφή του προς το αγαθό, αλλά η χωρίς κανένα φραγμό ενεργοποίηση των δυνάμεων που υποτίθεται ότι έχει μέσα του ο άνθρωπος είτε είναι αυτές θετικές είτε είναι αρνητικές. Αμαρτία δεν είναι η παράβαση του θελήματος του Θεού αλλά οτιδήποτε εμποδίζει την πορεία προς την αυτοθέωση. Αυτό είναι η αμαρτία, είναι αστοχία δηλαδή του στόχου που έχει ο άνθρωπος για την αυτοθέωση. Οτιδήποτε λοιπόν εμποδίζει τον άνθρωπο από την αυτοθέωση είναι αμαρτία. Δευτέρα παρουσία δεν σημαίνει την επιστροφή του Ιησού Χριστού αλλά τη συνειδητοποίηση εκ μέρους του ατόμου ότι ο ίδιος είναι Θεός! Αντίχριστος δεν είναι ένα πρόσωπο, ένας άνθρωπος τον οποίον περιμένουμε στο τέλος της Ιστορίας, αλλά Αντίχριστος είναι κάθε άτομο ή κάθε ομάδα που αρνείται τη θεϊκή φύση του ανθρώπου· τελικά Αντίχριστος είναι οι Χριστιανοί κι όποιος άλλος αρνείται τη θεϊκή φύση του ανθρώπου.

Ποιοι είναι οι στόχοι της Νέας Εποχής; Είναι δύο βασικά οι στρατηγικοί στόχοι. Ο ένας είναι να δημιουργηθεί μια Νέα Τάξη πραγμάτων σε πολιτικοοικονομικό επίπεδο με κατάληξη την επιβολή μιας παγκόσμιας κυβέρνησης με επικεφαλής έναν παγκόσμιο κυβερνήτη, έναν παγκόσμιο δικτάτορα ουσιαστικά, ο οποίος λέει η Νέα Εποχή ότι θα είναι αυτός ο Μεσσίας τον οποίον περιμένουν. Ο δεύτερος στόχος, ο οποίος έχει άμεση σχέση με τον πρώτο, είναι η εγκαθίδρυση μιας Νέας Τάξεως πραγμάτων σε θρησκευτικό επίπεδο. Δηλαδή η δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας θρησκείας ή πανθρησκείας, η οποία θα προκύψει από τη συνένωση όλων των γνωστών θρησκειών· γι’ αυτό και βλέπουμε να βάζουν όλες τις θρησκείες να συζητούν μεταξύ τους για να βρουν αυτά που υποτίθεται ότι τις ενώνουν. Έτσι έχουμε τον διαχριστιανικό συγκρητισμό και τον διαθρησκειακό συγκρητισμό. Δηλαδή, συζητούμε όλοι οι Χριστιανοί, Ορθόδοξοι, Παπικοί, Προτεστάντες με στόχο την ένωση. Συζητούν όλες οι θρησκείες, Χριστιανοί, Βουδιστές, Ινδουιστές, Μουσουλμάνοι, Ινδιάνοι της Αμερικής με τα φτερά και την πίπα της ειρήνης και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε, στο κοινοβούλιο των θρησκειών του κόσμου, το οποίο έγινε το Δεκέμβριο στο Κέιπ-τάουν της Νοτίου Αφρικής. Μετείχαν έξι χιλιάδες (6000) εκπρόσωποι διαφόρων θρησκειών απ’ ολόκληρο τον πλανήτη· είναι αυτό το μοντέλο της πανθρησκείας. Όλοι πιστεύουμε, λέει η πανθρησκεία της Νέας Εποχής, όλοι πιστεύουμε στο ίδιο πράγμα μόνο που το ονομάζουμε με διαφορετικά ονόματα. Όλες οι θρησκείες είναι δρόμοι που οδηγούν στον ίδιο σκοπό. Όλες οι θρησκείες είναι σωστές, διαλέξτε όποια σας ταιριάζει ανάλογα με το χαρακτήρα σας και με την εθνική σας παράδοση. Όποιο δρόμο κι αν ακολουθήσετε στο ίδιο τέρμα θα οδηγηθείτε. Αυτό βεβαίως είναι ένα εωσφορικό ψέμα! Εμείς ξέρουμε αυτό που λέει ο Χριστός στο Ευαγγέλιο Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή (Ιωαν, 14, 6). Δε λέει ότι υπάρχουν πολλοί δρόμοι αλλά λέει ότι εγώ είμαι ο μοναδικός δρόμος. Συνεπώς αυτό το οποίο μας λέγει η Νέα Εποχή για πολλούς δρόμους που οδηγούν στον ίδιο σκοπό και ότι τάχα όλες οι θρησκείες είναι το ίδιο σωστές είναι ένα μεγάλο ψέμα.
Όποιος δεν συμφωνεί τώρα με αυτό το μοντέλο που προτείνει της Πανθρησκείας η Νέα Εποχή κατηγορείται ως φανατικός, μισαλλόδοξος, ρατσιστής, φονταμενταλιστής διότι δόγμα της Νέας Εποχής είναι «Πίστευε ότι θέλεις, μόνο μην είσαι μονόδρομος». Τι θέλετε να πιστεύετε; Θέλετε να είστε Ορθόδοξοι; Με ‘γεια σας με χαρά σας! Μόνο να μη θεωρείτε ότι μόνον ο δικός σας δρόμος είναι ο σωστός, να δέχεστε και όλους τους άλλους δρόμους ως ισότιμους και ισόκυρους. Εάν το δέχεστε αυτό λοιπόν μπορείτε να ενταχθείτε κι εσείς στη Νέα Εποχή. Εάν δεν το δέχεστε τότε είστε φανατικοί, μισαλλόδοξοι, ρατσιστές, φονταμενταλιστές, είστε εμπόδιο στην πρόοδο της ανθρωπότητος προς τη φωτισμένη Νέα Εποχή και τελικά εσείς είστε ο Αντίχριστος!

Για να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι που σας ανέφερα, είναι χαρακτηριστικό μάλλον, πριν πάω σ’ αυτό, να σας πω ότι οι δύο στόχοι για επικράτηση πολιτικοοικονομική και για συνένωση της ανθρωπότητος όσον αφορά το θέμα της πίστεως, θα επιτευχθούν, πιστεύει η Νέα Εποχή, με επικεφαλής το ίδιο πρόσωπο, τον αναμενόμενο Μεσσία της Νέας Εποχής. Δεν θα είναι δηλαδή ένας ηγέτης μόνον πολιτικός αλλά θα είναι και ένας ηγέτης συγχρόνως θρησκευτικός, ο ίδιος αυτός άνθρωπος. Για να επιτευχθεί βέβαια αυτός ο στόχος θα πρέπει προηγουμένως, αυτοί οι δύο στόχοι μάλλον για να επιβληθούν θα πρέπει προηγουμένως να επιβληθεί ένα σύστημα απολύτου ελέγχου στην παγκόσμια οικονομία, στο εμπόριο και στη διατροφή. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο και σχεδιάζεται η κατάργηση του γνωστού χρήματος και η καθιέρωση του πλαστικού χρήματος μέσω των καρτών. Με στόχο τον παγκόσμιο έλεγχο, επίσης, προωθούνται συμφωνίες όπως η συμφωνία Σέγκεν (Schengen) ή όπως ο νόμος για την υποτιθέμενη προστασία των προσωπικών δεδομένων στην Ελλάδα -υποθέτω ότι εάν δεν έχει ψηφιστεί και στην Κύπρο αργά ή γρήγορα θα ψηφιστεί κι εδώ πέρα ένας νόμος- δήθεν για την προστασία μας. Στην πραγματικότητα και η συμφωνία Σένγκεν και αυτός ο νόμος νομιμοποιούν το γενικευμένο, το σφαιρικό ηλεκτρονικό φακέλωμα και μάλιστα με βούλα κρατική. Υποτίθεται για το δικό μας το καλό και για τη δική μας την ασφάλεια και για την πάταξη της τρομοκρατίας και της εγκληματικότητος· όλα όσα θέλει να κάνει η Νέα Εποχή είναι πάντα για το καλό μας. Μόνο που εμείς πάντοτε επειδή είμαστε ξεροκέφαλοι και κολλημένοι στην παλιά εποχή δεν μπορούμε να αντιληφθούμε αυτό το καλό μας!

Η τακτική τώρα για την επικράτηση σε πολιτικοοικονομικό επίπεδο, που είναι ο ένας στόχος, η τακτική λοιπόν είναι δυο λογιών. Είναι ένας παγκόσμιος οδοστρωτήρας που ισοπεδώνει γλώσσες, πολιτισμούς, παραδόσεις, εθνικές ιδιαιτερότητες, προωθώντας τον εξαμερικανισμό των Εθνών, με την έννοια της υιοθετήσεως των υποπροϊόντων του αμερικανικού τρόπου ζωής, ως πολιτισμό των χάμπουργκερς και της Coca-cola, μια τέτοια ισοπέδωση. Προωθεί την υποταγή των Εθνών θέτοντας ουσιαστικά τέλος στην εθνική ανεξαρτησία και στη λαϊκή κυριαρχία· το οραματίζεται αυτό, δεν το κατόρθωσε, έχει ως στόχο να το κάνει. Ήδη τα εθνικά κέντρα εξουσίας δεν ελέγχουν πλήρως την οικονομική πολιτική, είναι υποχρεωμένα να προσαρμόζονται στις επιταγές άλλων διεθνών κέντρων. Στο πολιτικό επίπεδο επίσης υπονομεύονται πολλοί από τους δημοκρατικούς θεσμούς και εξασθενεί το κύρος και η αποτελεσματικότητά τους. Από την άλλη μεριά έχουμε το διαίρει και βασίλευε. Δηλαδή από τη μια μεριά έχουμε τον παγκόσμιο οδοστρωτήρα της ομοιομορφοποιήσεως, της παγκοσμιοποιημένης ομοιομορφίας της Νέας Εποχής, από την άλλη μεριά έχουμε το διαίρει και βασίλευε με την έννοια της υποδαυλίσεως διενέξεων σε τοπικό επίπεδο· εφεύρεση μειονοτήτων πραγματικών ή φανταστικών, κατασκευάζουν μειονότητες. Και το δόγμα του νέου ΝΑΤΟ, ξέρετε, όπως ψηφίστηκε το Μάιο πέρυσι στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ότι η εθνική κυριαρχία μπορεί να παραβιάζεται, από το ΝΑΤΟ βέβαια, οπουδήποτε στη Γη κρίνει το ΝΑΤΟ ότι παραβιάζονται δικαιώματα μειονοτήτων. Δηλαδή τα δικαιώματα των πραγματικών ή υποτιθεμένων μειονοτήτων, εθνικών ή θρησκευτικών, είναι πάνω από την εθνική κυριαρχία κι αυτό το κρίνει το ΝΑΤΟ εάν συμβαίνει και πότε πρέπει να επέμβει για να διαφυλάξει τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Έτσι λοιπόν τα δικαιώματα αυτά των πραγματικών ή κατασκευασμένων μειονοτήτων ουσιαστικά γίνονται ένας μοχλός για την ανατροπή της παλαιάς τάξεως και για την εγκαθίδρυση της περιβοήτου Νέας Τάξεως πραγμάτων της λεγομένης Νέας Εποχής του Υδροχόου.

Σε θρησκευτικό επίπεδο επίσης, διότι είπα ότι δύο είναι οι κύριοι στόχοι: Νέα Τάξη πραγμάτων σε πολιτικοοικονομικό επίπεδο, Νέα Τάξη πραγμάτων σε θρησκευτικό επίπεδο. Και για τη Νέα Τάξη πραγμάτων σε πολιτικοοικονομικό επίπεδο είπα ότι χρησιμοποιούνται κυρίως αυτές οι δύο μέθοδοι, ο παγκόσμιος οδοστρωτήρας της ομοιομορφοποίησης και το διαίρει και βασίλευε με την έννοια των διενέξεων σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και των επεμβάσεων. Για την επικράτηση σε θρησκευτικό επίπεδο υποστηρίζεται αυτό που σας είπα ότι όλες οι θρησκείες είναι το ίδιο και προωθείται ένα μοντέλο ενώσεως όλων των θρησκειών με επικεφαλής τον Πάπα ως επίδοξο θρησκευτικό πλανητάρχη.

Οι Νεοεποχίτες, και αυτό είναι σημαντικό, καλλιεργώντας τη σύγχυση, πλανώντες και πλανώμενοι, συνήθως παρουσιάζονται και ως Χριστιανοί. Συγχρόνως σταδιακώς κατασυκοφαντούν την Αγία Γραφή. Στόχος τους δεν είναι να αδειάσουν οι Εκκλησίες αλλά να γεμίσουν με ανθρώπους όμως που θα έχουν αλλοιωμένο φρόνημα. Γνωρίζουν ότι η Εκκλησία, η Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει παρά τον πόλεμο που της γίνεται δύναμη και γι’ αυτό δεν θέλουν να συγκρουστούν κατά μέτωπο με την Εκκλησία κρίνοντας ότι εάν συγκρουστούν κατά μέτωπο σκληραίνει η στάση η δική μας και προσπαθούν με δόλιο τρόπο, διαβρωτικά, να εισχωρήσουν και να αλώσουν το χώρο, να αλώσουν το κάστρο από μέσα. Και γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην αλλοίωση του φρονήματος. Ποιοι θα είναι δηλαδή αυτοί οι Χριστιανοί που στοχεύει η Νέα Εποχή να γεμίσουν οι Εκκλησίες με τέτοιους, οι οποίοι όμως θα έχουν αλλοιωμένο φρόνημα; Θα νομίζουν ότι είναι Χριστιανοί ενώ συγχρόνως πιστεύουν στην Αστρολογία, πιστεύουν στο Κάρμα και στην μετενσάρκωση, πιστεύουνε στα χαρτιά Ταρώ, κάνουνε γιόγκα και διαλογισμό κι όλα αυτά τα πράγματα και συγχρόνως θα νομίζουνε ότι είναι και καλοί Χριστιανοί και μάλιστα ότι είναι καλύτεροι Χριστιανοί από εμάς, διότι εμείς αντιλαμβανόμεθα το Χριστό και το Ευαγγέλιο μέσα από το πρίσμα της Παλαιάς Εποχής των Ιχθύων, ενώ αυτοί το προσεγγίζουν μέσα από το πρίσμα της Νέας Εποχής του Υδροχόου. Έλεγε χαρακτηριστικά ο Γκάντι: «Δε γίνομαι Χριστιανός για να μην προδώσω το Χριστό». Δηλαδή αυτός ως Ινδουιστής θεωρούσε ότι καταλαβαίνει καλύτερα, πληρέστερα, βαθύτερα το Χριστό και το Ευαγγέλιο απ’ ότι Τον καταλαβαίνουμε εμείς οι Χριστιανοί. Καταλαβαίνετε το μέγεθος της πλάνης!

Η λεγομένη Νέα Εποχή, για να συνοψίσω γιατί βλέπω ότι πέρασε και η ώρα, η λεγομένη Νέα Εποχή, αγαπητοί μου, δεν είναι καθόλου νέα. Είναι πάρα πολύ παλαιά. Είναι τόσο παλαιά όσο είναι και ο πατέρας του ψεύδους, ο Εωσφόρος, ο Διάβολος. Είναι ο πυρήνας της Νέας Εποχής, το βασικό μήνυμά της, είναι η επανάληψη του αρχαίου εωσφορικού ψέματος ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του θεός. Είναι η παλαιά επιδίωξη των σκοτεινών δυνάμεων των Μυστικών Εταιρειών, Μασονίας, Θεοσοφίας, Ιλλουμινάτων και των συναφών, λέσχη Μπίλντεμπεργκ τώρα τελευταία, τριμερής επιτροπή, διευθυντήρια δηλαδή στα οποία ανήκουν άνθρωποι με πολύ χρήμα, με πολλή δύναμη, οι οποίοι συγχρόνως είναι και μυημένοι στο σχέδιο αυτό της Νέας Εποχής για παγκόσμια πολιτικοοικονομική επικράτηση και η θρησκεία ποσώς τους ενδιαφέρει. Βεβαίως λατρεύουν τον πατέρα τους τον Εωσφόρο, αλλά αυτό που κυρίως τους ενδιαφέρει είναι η εξουσία και το χρήμα. Ξέρουν όμως ότι για να ενώσεις τον κόσμο σε σταθερή βάση δεν αρκεί να τον ενώσεις πολιτικοοικονομικά, εάν δεν τον ενώσεις και θρησκευτικά, γι’ αυτό προωθούν και το μοντέλο της Πανθρησκείας. Θέλουν να ενώσουν τους ανθρώπους και πολιτιστικά και στο θέμα της πίστεως.

Και λέω ότι δεν είναι καθόλου νέα η Νέα Εποχή και η Νέα Τάξη πραγμάτων και θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Δυστυχώς δεν έχουμε το χρόνο για να τ’ αναπτύξουμε περισσότερο. Εάν πάρετε το χαρτονόμισμα του ενός δολαρίου των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο βρίθει αποκρυφιστικών συμβόλων και μηνυμάτων θα δείτε: κάτω από την πυραμίδα, η οποία έχει στην κορυφή το αποκρυφιστικό τρίτο μάτι, θα δείτε να γράφει στα λατινικά Novus ordo seclorum, το οποίο σημαίνει Νέα Τάξη πραγμάτων. Και η χρονολογία η οποία αναγράφεται είναι το χίλια επτακόσια ογδόντα τόσο που ιδρύθηκε το τάγμα των Ιλλουμινάτων. Συνεπώς το μήνυμα για Νέα Τάξη πραγμάτων και η επιδίωξη της Νέας Τάξεως πραγμάτων χρονολογείται τουλάχιστον από το χίλια εφτακόσια τόσο που ιδρύθηκε το τάγμα των Ιλλουμινάτων. Δεν είναι συνεπώς ο πρόεδρος Μπους που μίλησε στον Πόλεμο του Κόλπου για Νέα Τάξη πραγμάτων, πρόκειται για μια πολύ παλιά ιστορία που είναι το αρχαίο σχέδιο των Μυστικών Εταιρειών για παγκόσμια, επαναλαμβάνω, πολιτικοοικονομική επικράτηση.

Χαρακτηριστικό επίσης της Νέας Εποχής είναι ότι δεν αποτελεί μια πηγαία και ενδογενή αναζήτηση των ανθρώπων αλλά σχεδιάζεται και επιβάλλεται έξωθεν. Δηλαδή δεν έπιασε ξαφνικά τους ανθρώπους στην Κύπρο, στην Ελλάδα, σ’ όλο τον κόσμο μια μανία να ασχολούνται με Αστρολογίες, με μαγείες, με σατανισμούς κ.λ.π. αλλά κάποιοι, οι οποίοι ελέγχουν τα Μέσα Ενημερώσεως και τη διαφήμιση σπρώχνουν τους ανθρώπους προς τα εκεί, κάνουν μια πλύση εγκεφάλου ώστε να τους οδηγήσουν προς τα εκεί.

Τώρα, η στάση των Χριστιανών απέναντι σε όλα αυτά νομίζω ότι δεν είναι δύσκολο να συναχθεί, από όσα ελέχθησαν, ποια είναι. Η λεγομένη Νέα Εποχή είναι αντίθετη και ασυμβίβαστη με την Ορθόδοξη Πίστη μας σαφώς. Η παγκοσμιοποίηση, η οποία προωθείται, η οποία δεν είναι τίποτε άλλο παρά η εφαρμογή, η προσπάθεια για εφαρμογή της Νέας Τάξης πραγμάτων της λεγομένης Νέας Εποχής, μας βρίσκει αντίθετους στο βαθμό που είναι μια προσπάθεια παγκοσμιοποίησης χωρίς Χριστό και εναντίον του Χριστού. Αυτό είναι που μας κάνει αντίθετους στη λεγομένη παγκοσμιοποίηση και φαίνεται ότι η παγκοσμιοποίηση που προωθείται στο πλαίσιο της Νέας Εποχής είναι μία παγκοσμιοποίηση χωρίς Χριστό κι εναντίον του Χριστού. Κι αν θέλετε εμείς έχουμε ένα μοντέλο πραγματικής παγκοσμιοποιήσεως διότι η Ορθοδοξία είναι στην ουσία της οικουμενική κι αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους. Η πραγματική παγκοσμιοποίηση λοιπόν πραγματοποιείται εν Χριστώ Ιησού. Αλλά αυτοί δεν θέλουν μια παγκοσμιοποίηση εν Χριστώ Ιησού, θέλουν μια παγκοσμιοποίηση χωρίς Χριστό και εναντίον του Χριστού.

Τώρα λένε μερικοί ότι η πορεία αυτή των πραγμάτων είναι προδιαγεγραμμένη και ό,τι και να κάνει κανείς δεν μπορεί να την ανατρέψει. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα μεγάλο ψέμα. Εάν ρίξει κανείς μια ματιά στην παγκόσμια ιστορική σκηνή στις αρχές του αιώνος που πέρασε βλέπει τρεις πανίσχυρες αυτοκρατορίες την Αυστροουγγρική, την Οθωμανική ή τη Ρωσική απ’ τις οποίες δεν έχει μείνει τίποτε σήμερα. Δεν είναι τίποτε προκαθορισμένο. Εάν εμείς όμως σταυρώσουμε τα χέρια μοιρολατρικά και υιοθετήσουμε την προπαγάνδα των ομάδων της Νέας Εποχής ότι είναι πανίσχυρη και όλα όσα μεθοδεύει είναι σίγουρο ότι θα γίνουν, τότε δεν ξέρω τι θα γίνει. Χρειάζεται λοιπόν εμείς, ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί, σ’ όλα αυτά τα ψέματα της Νέας Εποχής ν’ αντιτάξουμε το φως και την αλήθεια του Χριστού, να έχουμε μία καλή ανησυχία μέσα μας, όπως έλεγε κι ο μακαριστός γέρων Παΐσιος ο Αγιορείτης, και να μην κοιμόμαστε με τα τσαρούχια πολλές φορές –είναι πάλι έκφραση του μακαριστού γέροντος- τη στιγμή που και κοσμικοί άνθρωποι σήμερα αρχίζουν να ξυπνούν και να υποψιάζονται όλο και περισσότερο τι σημαίνουν όλα αυτά τα πράγματα που μεθοδεύονται. Η καλή αυτή ανησυχία πρέπει να μεταφράζεται σε πνευματική επαγρύπνηση, σε ένταση του πνευματικού αγώνος της προσευχής και της μετανοίας, αλλά και ως παρέμβαση εάν και όπου χρειάζεται και μας καλέσει η Εκκλησίας μας.

Θα αναφέρω κάτι χαρακτηριστικό που είπε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κύριος Χριστόδουλος μιλώντας στη συνάντηση των Αθηνών το Σεπτέμβριο του ’99. Είπε εκεί πέρα μιλώντας για την παγκοσμιοποίηση και εφιστώντας την προσοχή των ακροατών του σ’ αυτές τις επικίνδυνες όψεις της παγκοσμιοποιήσεως ότι πρέπει να βρούμε τρόπους επιβιώσεως του ανθρώπου και του πολιτισμού. «Όσοι αντισταθούμε» είπε ο Αρχιεπίσκοπος «στη διάλυση των εθνικών ταυτοτήτων και γλωσσών θα αντισταθούμε όχι στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό αλλά στην επικυριαρχία του διεθνούς εγκλήματος».

Τελικά μετά από όλα αυτά που σας είπα θα ήθελα να μείνει μέσα μας αυτή η καλή ανησυχία και μία διάθεση αγωνιστική. Όχι δηλαδή μία διάθεση, πώς να το πω, μη νομίσει κανείς ότι επειδή έτσι είναι η κατάσταση ο ορίζοντας είναι ζοφωμένος είναι σκοτεινός, το κακό έχει αυξηθεί πολύ στις ημέρες μας, μην οδηγηθούμε να κάνουμε σκέψεις απαισιόδοξες. Το αντίθετο ακριβώς· αυτή η αυξημένη παρουσία του κακού στις ημέρες μας ας γίνει ένα εγερτήριο καμπανάκι κι ας γίνει μια αφορμή για μεγαλύτερο πνευματικό αγώνα και για επαγρύπνηση, για προσευχή και για μετάνοια εκ μέρους μας. Και μην ξεχνούμε ότι όλοι αυτοί οι επίδοξοι παγκόσμιοι κυβερνήτες, σχεδιαστές και μάγειροι και αρχιμάγειροι της Νέας Τάξεως πραγμάτων ως άνθρωποι κάνουν λογαριασμούς χωρίς τον ξενοδόχο! Κι ο ξενοδόχος είναι ο Χριστός, ο οποίος είναι ο μοναδικός και ο πραγματικός Κύριος της Ιστορίας. Εμείς λοιπόν ας έχουμε αισιοδοξία, ας έχουμε την Πίστη μας στο Χριστό, ας έχουμε αυτήν την καλή ανησυχία και τελικά εφ’ όσον ο Θεός είναι μεθ’ ημών ουδείς καθ’ ημών.


Να με συγχωρείτε που έκανα κατάχρηση του χρόνου, δεν ξέρω εάν έχουμε χρόνο για ερωτήσεις, εγώ πάντως είμαι στη διάθεσή σας.

(δεν ακούγεται η ερώτηση)
Ο πατήρ ερώτησε εάν οι Πρόσκοποι, οι Λάιονς, οι Ρόταρι είναι, εντάσσονται κι αυτοί σ’ αυτό που λέμε Νέα Εποχή.


Νομίζω πως ναι. Ο Νικόλαος Ψαρουδάκης έχει γράψει ένα βιβλίο του οποίου η κεντρική ιδέα είναι ότι ο Προσκοπισμός είναι Μασονία για μικρούς και η Μασονία είναι Προσκοπισμός για μεγάλους. Οι Λάιονς και οι Ρόταρι είναι επίσης, όπως φαίνεται, σαλόνια γνωριμιών και άνθρωποι φιλόδοξοι, οι οποίοι θέλουν να προχωρήσουν κοινωνικά και οικονομικά εντάσσονται σ’ αυτά τα σαλόνια εφ’ όσον δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό, εφ’ όσον δεν έχουν κάτι που να τους κρατάει, να τους σταματάει, το οποίο μπορεί να είναι μόνον η συνειδητή Χριστιανική Πίστη, η οποία σε τελική ανάλυση είναι και το μόνο πραγματικό μέτρο που μπορεί να μας φυλάξει απ’ όλες αυτές τις παγίδες και τις κακοτοπιές και τις πλάνες. Το να είμαστε δηλαδή συνειδητοί Χριστιανοί. Εάν μας σκεπάζει η Χάρις του Θεού δεν έχουμε τίποτε να φοβηθούμε. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι θα κοιμόμαστε. Θα κάνουμε αυτό, το οποίο περιμένει από μας ο Χριστός να κάνουμε ανθρωπίνως. Και αυτό το οποίο δεν μπορούμε να κάνουμε εμείς ανθρωπίνως το κάνει Εκείνος ως Θεός.


Λάιονς, Ρόταρι λοιπόν και τα συναφή είναι σαλόνια γνωριμιών από τα οποία όμως φαίνεται ότι κάποιο χέρι που είναι πιο ψηλά παίρνει κάποιους ανθρώπους, τους οποίους διαλέγει από αυτά τα φόρα, από αυτά τα σαλόνια γνωριμιών και τους προωθεί εφ’ όσον θέλουν και οι ίδιοι να προωθηθούν σε ανώτερα κλιμάκια. Φαίνεται ότι σε επίπεδο ανώτερο και ανώτατο υπάρχει μία… δρουν λίγο ως συγκοινωνούντα δοχεία με τη Μασονία αυτές οι οργανώσεις χωρίς όμως να σημαίνει ότι ταυτίζονται. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης πρόπερσι που πήγε να τον επισκεφτεί, που πήγε μια αντιπροσωπεία Λάιονς και τον επεσκέφθη, τους τα ‘ψαλλε λίγο και τους είπε ότι κοιτάξτε, έχετε παρεκκλίσεις στα θέματα της Πίστεως.

(δεν ακούγεται η ερώτηση)
Τι θα πει, συγγνώμη, τι θα πει όλοι οι Αρχιερείς παγκοσμίως;
(δεν ακούγεται η ερώτηση)


Όχι, αυτό είναι, συγγνώμη, να πείτε ότι κάποιοι να το δεχθώ, αλλά όταν λέτε όλοι, δεν μπορούμε διότι αυτό είναι… σπιλώνουμε συνειδήσεις, ας πούμε, που δεν έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε.

Ορίστε.
(δεν ακούγεται η ερώτηση)
Κοιτάξτε, αυτό είναι θέμα όχι μιας εισηγήσεως αλλά να γράψουμε ένα βιβλίο για την ιστορική διαδρομή της Εκκλησίας, γιορτάζουμε φέτος και τα 2000 χρόνια, και γιατί εμείς έχουμε την αλήθεια. Κοιτάξτε, να σας πω πολύ απλά: μόνον η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αφήρεσε και δεν προσέθεσε τίποτε στο Ευαγγέλιο και στην Πίστη των Πατέρων. Όλοι οι άλλοι είτε προσέθεσαν είτε αφήρεσαν και έκαναν μία θρησκεία στα μέτρα τους. Μόνο μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία διατηρήθηκε το Ευαγγέλιο ακαινοτόμητο.

(δεν ακούγεται η ερώτηση)
Θα λάβετε ένα έντυπο, το οποίο έχει επιμεληθεί η Ιερά Μητρόπολις Λεμεσού, το οποίο είναι διαφωτιστικό για τους Χιλιαστάς. Το έχετε λάβει ήδη. Και θα επακολουθήσουν και άλλες ομιλίες για τους Χιλιαστάς οπότε θα έχετε την ευκαιρία να ενημερωθείτε πληρέστατα γι’ αυτό το θέμα. Εγώ θα σας πω όμως, μια που ρωτάτε, ότι η εταιρεία Σκοπιά ιδρύθηκε το 1874 από τον Κάρολο Ρώσσελ, το 1874. Στην Ελλάδα ήρθανε στα χρόνια του μεσοπολέμου, δεν ξέρω πότε ήρθανε στην Κύπρο· γύρω στο 1920 ήρθανε περίπου στην Ελλάδα, δεν ξέρω στην Κύπρο.
(δεν ακούγεται η παρατήρηση)

Γύρω στο ’30. Τώρα αυτό που λέτε είναι χαρακτηριστική περίπτωση της ευκολίας που έχει η εταιρεία Σκοπιά του Μπρούκλιν, να βαφτίζει αλήθειες, τις οποίες εκήρυσσε προηγουμένως ως θεϊκές να τις βαφτίζει μετά δαιμονικές και αντιστρόφως. Τα τελευταία χρόνια, όπως λέτε, έχουν υιοθετήσει για να παραπλανούν αστηρίχτους ανθρώπους κι έχουνε βάλει στον τίτλο τους το «χριστιανοί»: χριστιανοί μάρτυρες του Ιεχωβά.

Απομαγνητοφώνηση: Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου
impantokratoros.gr

Ιωάννης Δαμασκηνός: Ο μεγάλος δογματικός της Εκκλησίας μας και υπερασπιστής των εικόνων

April 21, 2013, 6:16 pm

≫ Next: Η «Κουφή» εβδομάδα

≪ Previous: Παγκοσμιοποίηση και Νέα Εποχή (π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης)

$

0

0

Ιωάννης Δαμασκηνός:Ο μεγάλος δογματικός της Εκκλησίας μας και υπερασπιστής των εικόνων
Του Ιωάννη Γ. Ζαχαράκη, Μ.Δ.Ε. Θεολογίας

Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους θεολόγους του 8ου αιώνα. Έλαβε τον τίτλο του Πατέρα και Διδασκάλου της Εκκλησίας, αφού εκτός από ποιμένας, μοναχός και πρεσβύτερος στη Μονή του Αγίου Σάββα στην Παλαιστίνη, περιοχή που ανήκε στο Αραβικό Χαλιφάτο, υπήρξε και διδάσκαλος της Εκκλησίας. Έφερε, δηλαδή, το ειδικό χάρισμα, το ειδικό προνόμιο και την ειδική ευθύνη να διδάσκει και να ερμηνεύει στους πιστούς την αλήθεια του Θεού, καθώς και να αντιμετωπίζει σθεναρά τα μεγάλα δογματικά προβλήματα και τις ισχυρές θεολογικές κρίσεις στην Εκκλησία. Και μια τέτοια, καίρια για τη σωτηρία των ανθρώπων, θεολογική κρίση που συντάραξε την Εκκλησία για περισσότερα από 100 χρόνια ήταν η αντιπαράθεση σχετικά με την προσκύνηση ή μη των ιερών εικόνων...

Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός γεννήθηκε στη Δαμασκό, πρωτεύουσα του Χαλιφάτου από το 661, και κατάγονταν από επιφανή ελληνοσυριακή οικογένεια της πόλεως. Από το όνομα της ιδιαίτερης πατρίδας του ονομάσθηκε «Δαμασκηνός». Ο παππούς του Μανσούρ, δηλαδή Νικηφόρος ήταν ο διοικητής της βυζαντινής φρουράς της Δαμασκού, όταν οι Άραβες εισήλθαν το 634 στην πόλη και την κατέλαβαν. Ο πατέρας του Σέργιος, κατά μεν το βιογράφο του, Ιωάννη τον Η΄, πατριάρχη Ιεροσολύμων (12ος αι.) ήταν «Πραγμάτων Επίτροπος», κατά δε το Θεοφάνη το χρονογράφο, κατείχε το αξίωμα του «Λογοθέτη» στην κυβέρνηση του Χαλίφη Αμπτ-ελ-Μαλέκ (Αβιμέλεχ 685-705), θέση αντίστοιχη με αυτή του Υπουργού για υποθέσεις σχετικές με τους υπόδουλους χριστιανούς και ειδικότερα με την κατανομή και καταβολή των φόρων. Ο Κων/νος ο Ε΄ (740-775), γιος και νόμιμος διάδοχος του Λέοντα του Γ΄ (714-740), του πρώτου εικονομάχου βυζαντινού αυτοκράτορα και ένας από τους σφοδρότερους πολέμιους των ιερών εικόνων, αποκαλούσε χλευαστικά τον Ιωάννη αντί Μανσούρ (Νικηφόρος), Μανζέρ (νόθος).

Η χρονολογία γέννησης του Ιωάννη δύναται να τοποθετηθεί, όπως αρκετοί υποστηρίζουν, γύρω στο 680. Από μικρή ηλικία είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει τις εγκύκλιες, δηλαδή τις βασικές σπουδές του, κοντά στον ικανό διδάσκαλο και λόγιο μοναχό Κοσμά τον Ξένο ή Ικέτη εκ Καλαβρίας, ο οποίος όντας δούλος είχε εξαγορασθεί από τον πατέρα του. Σύμφωνα, μάλιστα, με ανεκδοτολογικές πηγές του βίου του ο πατέρας του βρήκε τον Κοσμά ενώ διερχόταν την αγορά της πόλης, όπου και τον συνάντησε. Βρισκόταν ανάμεσα σε άλλους δυστυχισμένους αιχμαλώτους των Σαρακηνών, οι οποίοι επρόκειτο άλλοι μεν να πωληθούν, άλλοι δε να φονευθούν. Επιδρομές Αράβων στη Σικελία και την Κάτω Σικελία μαρτυρούνται γύρω στο 700. Ο Σέργιος παρατήρησε ότι μεταξύ των δούλων υπήρχε και ένας μοναχός, ο οποίος ήταν ιδιαίτερα λυπημένος. Τότε τον ρώτησε, γιατί είναι τόσο στεναχωρημένος, αφού ο ίδιος είχε επιλέξει, πριν ακόμα συλληφθεί, να εγκαταλείψει τον κόσμο και να ακολουθήσει το μοναχικό βίο, γνωρίζοντας άλλωστε ότι οι δοκιμασίες της ζωής είναι συμβατές με τη μοναχική ζωή. Επέμενε μάλιστα να τον ρωτά, γιατί φοβάται τόσο πολύ θάνατο, εφόσον πεθαίνοντας εγκαταλείπει τον παρόντα κόσμο της φθοράς και της ματαιότητας. Η απάντησή του ήταν συγκλονιστική, αφού όπως υποστήριξε δεν έκλαιε για τα δεινά του, αλλά για το γεγονός ότι ενώ ήταν μορφωμένος και ικανός δάσκαλος, δεν είχε τη δυνατότητα να προσφέρει τις γνώσεις του και να αφήσει αντάξιους συνεχιστές του.

Ο Σέργιος, αντιλαμβανόμενος ότι ο μοναχός Κοσμάς ήταν το κατάλληλο πρόσωπο για να αναλάβει τη διαπαιδαγώγηση του γιου του, πλήρωσε τα απαιτούμενα λύτρα και απελευθέρωσε το μοναχό. Κοντά στον Κοσμά ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, αλλά και ο έτερος αδελφός του Κοσμάς, ο μετέπειτα επίσκοπος Μαϊουμά και υμνογράφος της Εκκλησίας, διδάχθηκε αριθμητική, γεωμετρία, μουσική, αστρονομία, ρητορική, ηθική κατά Πλάτωνα και Αριστοτέλη και φυσικά θεολογία. Είναι συγκινητικά τα λόγια με τα οποία ο Σέργιος απευθύνεται προς το μοναχό Κοσμά: «Γνώριζε, σοφότατε και λογιότατε, ότι όχι μόνο από την αιχμαλωσία σε λύτρωσα, αλλά σε κάνω και δεσπότη του σπιτιού μου, μέτοχο στις χαρές και στις λύπες μου. Άλλη χάρη δεν ζητώ από την αγιοσύνη σου, παρά μόνο να καταβάλεις κάθε προσπάθεια να διδάξεις σ΄ αυτά τα δύο παιδιά, όλη την σοφία και τη μάθηση που γνωρίζεις. Είναι δε ο Ιωάννης γνήσιο παιδί μου, ενώ ο Κοσμάς κατάγεται από τα Ιεροσόλυμα και τον πήρα από μικρό κοντά μου, γιατί ήταν ορφανός και τον αγαπώ όχι λιγότερο από τον Ιωάννη». Ο λόγιος μοναχός Κοσμάς, αφού ολοκλήρωσε την εκπαίδευση των παιδιών του Σεργίου, αποσύρθηκε στη Μονή Αγίου Σάββα Ιεροσολύμων, όπου και εμόνασε μέχρι το θάνατό του.
Ο Ιωάννης, μετά το θάνατο του πατέρα του, ανέλαβε καθήκοντα πρωτοσυμβούλου στο χαλιφάτο κατά την περίοδο του χαλίφη Ουαλίδ (705-715), αξίωμα πιθανότατα υψηλότερο από εκείνο του πατέρα του. Στη συνέχεια, άγνωστο πότε και κάτω από ποιες συνθήκες, αναχώρησε για τη Μονή του Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα, όπου προηγουμένως είχε εγκαταβιώσει ο διδάσκαλός του, μοναχός Κοσμάς. Η αναχώρησή του, σύμφωνα με σχετική παράδοση, έγινε ύστερα από σύγκρουση με τον εικονομάχο βυζαντινό αυτοκράτορα Λέοντα τον Γ΄.

Αναφέρεται μάλιστα ότι ο αυτοκράτορας προκειμένου να εκδικηθεί τον Ιωάννη, εικονόφιλο και δεινό υπερασπιστή των ιερών εικόνων, διέδωσε ψευδώς ότι ο Ιωάννης με επιστολή του ζητούσε επέμβασή του, προκειμένου να λυτρωθούν τόσο ο ίδιος όσο και οι χριστιανοί της περιοχής του από την εξουσία του χαλίφη. Ο χαλίφης, θεωρώντας το Σύμβουλό του προδότη, διέταξε την αποκοπή της δεξιάς χείρας του Ιωάννη. Ωστόσο, μετά από θερμή και επίμονη προσευχή μπροστά στην εικόνα της Παναγίας το χέρι του θεραπεύθηκε. Το θαυμαστό αυτό γεγονός αναγράφεται επάνω στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της επονομαζομένης Τριχερούσας, η οποία φυλάσσεται στη Ιερά Μονή Χελανδαρίου Αγίου Όρους. Τότε λέγεται ότι έγραψε τον Α΄ ειρμό του Κανόνος του Α΄ ήχου «Σου η τροπαιούχος δεξιά, θεοπρεπώς εν ισχύϊ δεδόξασται».

Ωστόσο, όπως μας λέγει ο αείμνηστος Ρώσος Θεολόγος π. Γεώργιος Φλορόφσκι και όπως συνάγεται από τα πρακτικά της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, η αναχώρηση του Ιωάννη για τη Μονή του Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα έγινε πριν την έκρηξη της εικονομαχικής έριδας. Μετά τη δική του αναχώρηση τον ακολούθησαν στο μοναστήρι τόσο ο αδελφός του Κοσμάς όσο και ο ανιψιός του Στέφανος.

Με την εγκαταβίωσή του στη Μονή του Αγίου Σάββα ο γέροντάς του, επιδιώκοντας να καταπολεμήσει το εγωισμό του Ιωάννη, αφού προερχόταν από αρχοντική οικογένεια και ήταν κάτοχος υψηλού αξιώματος, του επέβαλε την απαγόρευση για μεγάλο χρονικό διάστημα αφενός μεν να συγγράφει, αφετέρου δε να ομιλεί. Ο Ιωάννης σεβάστηκε επί μακρόν την απαγόρευση του γέροντά του, ωστόσο, ύστερα από παράκληση κάποιου μοναχού, συνέθεσε το τροπάριο «Πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα». Ο γέροντάς του τότε επέβαλε στον Ιωάννη το επιτίμιο να φροντίζει ολόκληρο το χώρο της ιεράς μονής. Πράγματι ο Ιωάννης ανταποκρίθηκε στο επιτίμιο του γέροντα και εκείνος τότε του επέτρεψε να ασχολείται με την αγαπημένη του συνήθεια, δηλαδή τη συγγραφή θεολογικών ύμνων και κειμένων. Αργότερα ο Ιωάννης χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Ιωάννη τον Ε΄ (706-735), συνεχίζοντας με περισσότερο ζήλο και αυταπάρνηση τη σκληρή άσκηση και συγγραφή. Μέχρι την κοίμησή του, νωρίτερα ασφαλώς από τη σύγκληση της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου (787), στα πρακτικά της οποίας ρητά αναφέρεται ως αποθανών, συνέχισε να υπερασπίζεται την προσκύνηση και την τιμή των ιερών εικόνων.

Ο Ιωάννης έχοντας λάβει πλούσια μόρφωση, αλλά και αφιερωμένος όπως ήταν στη συνεχή μελέτη της πατερικής παράδοσης και της ελληνικής φιλοσοφίας, μας άφησε πλουσιότατο συγγραφικό έργο σε πάρα πολλούς θεολογικούς τομείς. Τα έργα του διακρίνονται κυρίως σε ερμηνευτικά, δογματικά, αντιρρητικά, ηθικά, ομιλίες, αγιολογικά και ποιητικά, τα οποία τον ανέδειξαν σε έναν από τους σπουδαιότερους ποιητές της Ανατολικής Εκκλησίας. Θεωρείται ως ο διαπρεπέστερος ποιητής κανόνων και ως ο περιφημότερος υμνογράφος αυτής της περιόδου.

Ο κανόνας ήταν ένα καινούριο είδος εκκλησιαστικής ποίησης, το οποίο εμφανίζεται κατά τους 6ο και 7ο αιώνα και οι πιο φημισμένοι ποιητές κανόνων είναι ο Ανδρέας Κρήτης, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο Κοσμάς, επίσκοπος Μαϊουμά (7ος – 8ος αι.) κ.ά.. Ονομάστηκε το είδος αυτό έτσι, διότι ο μελωδός χρησιμοποιούσε ως κανόνα – χάρακα στη σύνθεση του ύμνου κάποια συγκεκριμένα γεγονότα τόσο από την Παλαιά όσο και από την Καινή Διαθήκη, όπως για παράδειγμα το θαύμα της σωτηρίας του Ιωνά μέσα στην κοιλιά του θαλάσσιου κήτους κ.ά.. Τα τροπάρια αυτά συνέβαλαν τα μέγιστα στην κατανόηση των μεγάλων αληθειών της ορθοδόξου πίστεως, αφού περιείχαν κατεξοχήν δογματικές και άλλες σπουδαίες θεολογικές αλήθειες. Ο Ιωάννης έγραψε πλήθος κανόνων μεταξύ των οποίων και κανόνες για τις κυριότερες δεσποτικές και θεομητορικές εορτές. Στα λειτουργικά βιβλία της εκκλησίας περιέχονται 14 κανόνες, νεκρώσιμα και άλλα ποιήματά του, ενώ θεωρείται συντάκτης τουλάχιστον 90 κανόνων. Ο κανόνας του Πάσχα είναι ένας από τα περισσότερο γνωστά υμνολογικά έργα του. Θεωρείται δε ως ο βασικός συντάκτης της Οκτωήχου, δηλαδή του υμνογραφικού μέρους της Παρακλητικής, το οποίο ψάλλεται στους εσπερινούς και τους όρθρους των Κυριακών.

Ο Ιωάννης με την θεολογική παρουσία του, αν και, όπως ο ίδιος επανειλημμένως υποστηρίζει, δεν συνθέτει δικό του θεολογικό σύστημα, συνέβαλε αποφασιστικά στην οριοθέτηση της κανονικής Παράδοσης της Ορθόδοξης χριστιανικής Εκκλησίας. Ειδικότερα, στο ζήτημα των αυθεντικών πηγών αυτής της Παράδοσης, επισημαίνει ότι θεμέλιο είναι τα κανονικά βιβλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, όπως τα απαρίθμησαν οι άγιοι Πατέρες στις Οικουμενικές Συνόδους. Αποδίδει δε μεγάλη σημασία στην επίμονη μελέτη των Γραφών, αφού αυτές παρέχουν σταθερά στηρίγματα στον κατ΄ Θεόν καταρτισμό των χριστιανών. «Κρούσωμεν τοίνυν εις τον κάλλιστον παράδεισον των Γραφών, τον ευώδη, τον γλυκύτατον, τον ωραιότατον, τον εν παντοίοις των νοερών θεοφόρων ορνέων κελαδήμασι περιηχούντα ημών τα ώτα, τον απτόμενον ημών της καρδίας … αλλά μη παρέργως κρούσωμεν, προθύμως δε και επιμόνως». Ωστόσο, επισημαίνει ότι η διατύπωση της αληθείας δεν ολοκληρώνεται αποκλειστικά και μόνο στην Αγία Γραφή, αφού πολλά έχουν παραδοθεί προφορικά: «Ου μόνον γράμμασιν τον εκκλησιαστικόν θεσμόν παρέδωκαν οι αυτόπται του λόγου, αλλά και αγράφοις τισί παραδόσεσιν». Φυσικά ο,τιδήποτε στρέφεται εναντίον της Αγίας Γραφής δεν μπορεί να αποτελεί Παράδοση, αλλά κάτι το οποίο δεν περιέχεται σε αυτή δεν είναι καταρχήν απορριπτέο.

Ως προς την κατανόηση του Θεού ο Ιωάννης επισημαίνει ότι ο Θεός ενώ είναι ακατάληπτος λόγω της υπερβατικότητάς Του, γίνεται καταληπτός μέσω των ενεργειών Του, δηλαδή της χάριτός Του. Ο Θεός δεν άφησε ποτέ τους ανθρώπους σε πλήρη άγνοια, αλλά έδωσε σ΄ αυτούς τα μέσα για να πληροφορηθούν την ύπαρξή Του. Από τη δημιουργία και την τελειότητα της κτίσης λαμβάνουμε την πρώτη αμυδρά γνώση περί του Θεού, η οποία μας επιτρέπει να αναζητήσουμε τον κτίστη και δημιουργό της. Η παρουσία των Προφητών στην Παλαιά Διαθήκη και κατεξοχήν η ενανθρώπηση του Ιησού Χριστού επιτρέπει να αποκτήσουμε την απαραίτητη γνώση περί του Θεού μας.

Όσον αφορά τον κόσμο, αισθητό και νοητό, επισημαίνει ότι προήλθε από την αγάπη του Τριαδικού Θεού, αφού ο Θεός επιθυμούσε να διευρύνει την Κοινωνία Του, ώστε να λάβουν και άλλα όντα ζωή και να απολαύσουν τις ευεργεσίες Του. Οι άγγελοι δεν είναι αθάνατοι κατά φύση, αλλά κατά χάρη. Ως κύριο έργο έχουν τη δοξολογία του Θεού και δευτερευόντως τη βοήθεια προς τους ανθρώπους. Το κακό δεν υφίσταται από μόνο του, αλλά είναι η απουσία του αγαθού: «Ουδέν γαρ έτερον εστί το κακόν, ει μη του αγαθού στέρησις, ώσπερ και το σκότος φωτός εστί στέρησις».

Σχετικά με την ενανθρώπηση του Ιησού Χριστού, αναφέρει ότι αποτελεί το οριστικό μέσο απαλλαγής της ανθρωπότητας από την αμαρτία. Κατά τον Ιερό Δαμασκηνό βάση της σωτηρίας του ανθρώπου είναι το μυστήριο της ενανθρωπήσεως του Λόγου του Θεού, με το οποίο ο άνθρωπος ανέλαβε τις αρχαίες δυνάμεις του. Εξαίρει ακόμη την επίδοση στα ηθικά έργα και στον αγώνα κατά των πειρασμών, τονίζοντας επίσης την αξία της συμμετοχής στη λατρεία της εκκλησίας. Ωστόσο, επισημαίνει ότι πίστη και έργα ολοκληρώνονται μέσα από τη συμμετοχή των πιστών στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Ιδιαίτερα, επικεντρώνεται στα μυστήρια του βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας, τα οποία είναι πρωταρχικά για τη σωτηρία του ανθρώπου.

Η Θεοτόκος, για τον ιερό Δαμασκηνό, καταλαμβάνει την πρώτη θέση μεταξύ των Αγίων της Εκκλησίας και σε πανηγυρικούς λόγους του εξυμνείται ως πηγή μεγάλης ευλογίας για τους χριστιανούς. Η αρμόζουσα σ΄ αυτή τιμή είναι της προσκύνησης και όχι της λατρείας, η οποία ανήκει αποκλειστικά και μόνο στον Τριαδικό Θεό. Παρόμοια τιμή ανήκει και στους αγίους της Εκκλησίας, οι οποίοι είναι «φίλοι του Χριστού» και «τέκνα του Θεού». Με αφορμή, μάλιστα, την πρώτη φάση της εικονομαχικής έριδας (726-787) συνέγραψε μεταξύ των ετών 726 και 730 τρεις λόγους περί των ιερών εικόνων. Η πρώτη φάση αυτής της διένεξης ξεκίνησε, όταν ο αυτοκράτορας Λέων ο Γ΄ ο Ίσαυρος εξέδωσε διάταγμα με το οποίο απαγορευόταν η γονυκλισία των πιστών μπροστά στις εικόνες και δινόταν εντολή να αναρτηθούν ψηλότερα, ώστε να μην είναι δυνατή η προσκύνησή τους. Το πραγματικό πρόσωπο των εικονομάχων δεν άργησε να φανεί, αφού λίγο αργότερα στράφηκαν και εναντίον των πρεσβειών της Θεοτόκου και των λειψάνων των αγίων. Η κατάσταση πήρε εκρηκτικές διαστάσεις και οι εικονομάχοι πλέον θεωρούσαν ειδωλολατρική κάθε μορφή τέχνης που αναπαριστούσε τον Θεό και γι΄ αυτό απαιτούσαν την καταστροφή των ιερών εικόνων.

Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, όπως ο ίδιος αναφέρει, βλέποντας την Εκκλησία να διώκεται παντοιοτρόπως και το πρόσωπο του Ιησού Χριστού να αμφισβητείται, δεν μπορούσε να μείνει στη σιγή. Στράφηκε εναντίον των εικονομάχων, οι οποίοι έλεγαν ότι δεν επιτρέπεται να εικονίζουμε το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, της Θεοτόκου και των αγίων, λέγοντας ότι αυτό αποτελεί έμπνευση και έργο του αρχηγού της κακίας («αρχεκάκου») διαβόλου, όπως φυσικά και όλες οι προηγούμενες αιρέσεις και η αθεΐα. Ο διάβολος φθονεί τον άνθρωπο, διότι γνωρίζει ότι με την ύπαρξη των εικόνων και την τιμή προς τα εικονιζόμενα πρόσωπα, μπορεί να επικοινωνεί τόσο με το πρόσωπο του ίδιο του Ιησού Χριστού όσο και με τα πρόσωπα της Θεοτόκου και των αγίων της Εκκλησίας μας και μέσω αυτών να αγιάζεται.

Απέναντι μάλιστα στο επιχείρημα των εικονομάχων ότι στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός απαγορεύει στους Ισραηλίτες να κατασκευάζουν αγάλματα ή οποιαδήποτε άλλα κτιστά ομοιώματα του Θεού, απαντά ότι ο Θεός μέσα στην ιστορία ενεργεί ως άριστος ιατρός των ανθρώπων. Και αυτό γιατί σε κάθε εποχή χρησιμοποιεί τα κατάλληλα μέσα, ώστε να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα και δεν χορηγεί το ίδιο φάρμακο για όλους τους ανθρώπους και όλες τις ασθένειες. Και συνεχίζει, λέγοντας ότι οι απαγορεύσεις προς τους Ισραηλίτες δόθηκαν, διότι ακόμη βρίσκονταν σε «νηπιακή» ηλικία και υπήρχε κίνδυνος να οδηγηθούν στην ειδωλολατρία, όπως στην περίπτωση της κατασκευής του χρυσού μοσχαριού, ενώ ακόμη ο Μωϋσής βρισκόταν στο όρος Σινά για να παραλάβει τις δέκα εντολές. Άλλωστε, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, οι Ισραηλίτες δεν είχαν ακόμη δει το πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, όπως εμείς οι χριστιανοί, για να μπορούν να το ζωγραφίσουν.

Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός αναφέρει, επίσης, ότι οι εικόνες στην Ορθόδοξη Εκκλησία έχουν και παιδαγωγική σημασία, αφού είναι για τους αγραμμάτους υπόμνημα αντίστοιχο με ό,τι είναι τα βιβλία για τους εγγράμματους. Ο πιστός μέσω των εικόνων θυμάται και ενατενίζει τη θεοφιλή ζωή των αγίων της Εκκλησίας και φυσικά του ίδιου του Ιησού Χριστού. Ολοκληρώνει δε την επιχειρηματολογία, λέγοντας με έμφαση ότι προσκυνούμε και λατρεύουμε μόνο τον κτίστη και δημιουργό, ο οποίος από τη φύση του είναι Θεός. Τιμούμε, όμως, και τη Θεοτόκο ως μητέρα του Ιησού Χριστού, καθώς και τους αγίους ως εκλεκτούς φίλους του Θεού. Τιμώντας, ωστόσο, τις άγιες εικόνες, λέγει χαρακτηριστικά, ότι δεν προσκυνούμε την ύλη με την οποία είναι φτιαγμένες αυτές, αλλά το εικονιζόμενο πρόσωπο, διότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει».

Κλείνοντας, την αναφορά μας στο πρόσωπο του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, αξίζει να επισημάνουμε ότι υπήρξε είναι ένας από τους πλέον δυναμικούς και πολυμαθείς θεολόγους της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Η μόρφωσή του ήταν τόσο μεγάλη που σύμφωνα με τον Σουΐδα δεν μπορεί να συγκριθεί με καμιά άλλη εκκλησιαστική προσωπικότητα της εποχής του: «ανήρ ελλογιμώτατος και ουδενός δεύτερος». Ωστόσο, παρά τη μεγάλη σοφία του δεν υπερηφανευόταν καθόλου, αλλά όσο περισσότερο προόδευε πνευματικά τόσο «έγερνε» από ταπείνωση. Υπήρξε ακόμα και κορυφαίος υμνογράφος και μελωδός της Εκκλησίας μας. Χάρη στην ευγλωττία του απεκλήθη από τον χρονογράφο Θεοφάνη «χρυσορρόας» και «όσιος πατήρ», ενώ για το πλούσιο μουσικό του έργο ονομάσθηκε «Μαΐστωρ της μουσικής». 

Ο Ιωάννης Ευχαΐτων γράφει σχετικά:
«χελιδόνα λιγυράν
και αηδόνα μελιχράν και ηδύλαλον,
των ασμάτων λύραν παναρμόνιον,
πηγήν νέκταρ βλύζουσαν άϋλον,
κρατήρα χρυσόρρειθρον και
μουσικόν του πνεύματος όργανον.»

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του μεγάλου αυτού Πατέρα και Διδάσκαλου της στις 4 Δεκεμβρίου και όπως μας παρακινεί το κοντάκιο της εορτής, «τον υμνογράφον και σεπτόν Ιωάννην, της Εκκλησίας, παιδευτήν και φωστήρα, και των εχθρών αντίπαλον υμνήσωμεν πιστοί∙ όπλον γαρ οράμενος, τον Σταυρόν του Κυρίου, πάσαν απεκρούσατο, των αιρέσεων πλάνην∙ και ως θερμός προστάτης εις Θεόν, πάσι παρέχει, πταισμάτων συγχώρησιν».

antiairetikos.blogspot.gr

Η «Κουφή» εβδομάδα

April 22, 2013, 1:30 am

≫ Next: Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ

≪ Previous: Ιωάννης Δαμασκηνός: Ο μεγάλος δογματικός της Εκκλησίας μας και υπερασπιστής των εικόνων

$

0

0

Η ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΗ "ΚΟΥΦΗ" ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Η εβδομάδα που αρχίζει σήμερα αποκαλείται από την Εκκλησία «κουφή» επειδή δεν υπάρχουν ψαλμωδίες και Χαιρετισμοίεν αναμονή των Παθών.

Η έκτη και τελευταία εβδομάδα της Μεγ. Σαρακοστής ονομάζεται
«Εβδομάδα των Βαϊων».

Για έξι μέρες πριν το Σάββατο του Λαζάρουκαι την Κυριακή των Βαϊων η λατρεία της Εκκλησίας μας ωθεί ν' ακολουθήσουμε το Χριστό καθώς πρώτος αναγγέλει το θάνατο του φίλου Του και κατόπιν αρχίζει το ταξίδι Του στη Βηθανία και στην Ιερουσαλήμ. Το θέμα και ο τόνος αυτής της εβδομάδας δίνονται την Κυριακή το απόγευμα στον Εσπερινό:

Την έκτη των σεπτών Νηστειών Εβδομάδα, προθύμως απαρχόμενοι, Κυρίω προεόρτιον ύμνον των Βαϊων άσωμεν πιστοί, ερχομένω εν δόξη δυνάμει Θεότητος, επί την Ιερουσαλήμ, νεκρώσαι τον θάνατον...

Στο κέντρο της προσοχής είναι ο Λάζαρος - η αρρώστεια του, ο θάνατός του, ο θρήνος των συγγενών του και η αντίδραση του Χριστού σ' όλα αυτά.
Έτσι τη Δευτέρα ακούμε: Σήμερον Χριστώ, πέραν Ιορδάνου διατρίβοντι, δηλούται η νόσος του Λαζάρου...

Την Τρίτη: Χθές και σήμερον η νόσος του Λαζάρου.

Την Τετάρτη: Σήμερον Λάζαρος, θανών θάπτεται, και θρήνον άδουσι αι τούτου σύγγονοι, ως δε προγνώστης Θεός...

Την Πέμπτη: Δισημερεύει σήμερον, θανών ο Λάζαρος...

Τέλος την Παρασκευή: Έρχεται ο Κύριος εις Βηθανία... εξαναστήσαι...
Η τελευταία εβδομάδα δηλαδή περνάει με πνευματική περισυλλογή πάνω στην ερχόμενη συνάντηση του Χριστού με το θάνατο - πρώτα στο πρόσωπο του φίλου Του Λαζάρου, έπειτα στο θάνατο του ίδιου του Χριστού. Πλησιάζει η «ώρα του Χριστού» για την οποία τόσο συχνά μιλούσε και προς αυτήν προσανατολιζόταν όλη η επίγεια διακονία Του.

Η ανάσταση του Λαζάρουέγινε για να βεβαιωθούμε για «Την κοινήν ανάστασιν» (τροπάρια της ημέρας).

Είναι κάτι το συναρπαστικό να γιορτάζουμε κάθε μέρα για μια ολοκληρη εβδομάδα αυτή τη συνάντηση ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, που αργά αργά πλησιάζει, να γινόμαστε μέρος της, να νιώθουμε με όλο το είναι μας αυτό που υπονοεί ο Ιωάννης με τα λόγια του: "Ιησούς ως είδεν αυτήν κλαίουσαν και τους συνελθόντας... ενεβριμήσατο τω πνεύματι και ετάραξεν εαυτόν... και εδάκρυσεν" (Ιωάν. 11, 33-35).

Μέσα στη λειτουργική ορολογία, το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαϊων είναι η «έναρξη του Σταυρού». Η τελευταία εβδομάδα της Σαρακοστής, η προεόρτια αυτών των ημερών, είναι η τελική αποκάλυψη του νοήματος της Μεγάλης Σαρακοστής. (agiameteora.net)

''Κουφή'' Εβδομάδα;

H έκτη και τελευταία εβδομάδα της Μεγ. Σαρακοστής ονομάζεται "Εβδομάδα των Βαϊων". Για έξι μέρες πριν το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαϊων η λατρεία της Εκκλησίας μας ωθεί ν' ακολουθήσουμε το Χριστό καθώς πρώτος αναγγέλει το θάνατο του φίλου Του και κατόπιν αρχίζει το ταξίδι Του στη Βηθανία και στην Ιερουσαλήμ.Στο κέντρο της προσοχής είναι ο Λάζαρος - η αρρώστεια του, ο θάνατός του, ο θρήνος των συγγενών του και η αντίδραση του Χριστού σ' όλα αυτά. Η τελευταία εβδομάδα δηλαδή περνάει με πνευματική περισυλλογή πάνω στην ερχόμενη συνάντηση του Χριστού με το θάνατο - πρώτα στο πρόσωπο του φίλου Του Λαζάρου, έπειτα στο θάνατο του ίδιου του Χριστού. 

Πλησιάζει η "ώρα του Χριστού" για την οποία τόσο συχνά μιλούσε και προς αυτήν προσανατολιζόταν όλη η επίγεια διακονία Του. Η ανάσταση του Λαζάρου έγινε για να βεβαιωθούμε για "Την κοινήν ανάστασιν". Είναι κάτι το συναρπαστικό να γιορτάζουμε κάθε μέρα για μια ολοκληρη εβδομάδα αυτή τη συνάντηση ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, που αργά αργά πλησιάζει, να γινόμαστε μέρος της, να νιώθουμε με όλο το είναι μας αυτό που υπονοεί ο Ιωάννης με τα λόγια του:"Ιησούς ως είδεν αυτήν κλαίουσαν και τους συνελθόντας... ενεβριμήσατο τω πνεύματι και ετάραξεν εαυτόν... και εδάκρυσεν" (Ιωάν. 11, 33-35) .Μέσα στη λειτουργική ορολογία, το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαϊων είναι η "έναρξη του Σταυρού". (Ι.Μ.Π).

Παρά ταύτα ο ευσεβής λαός μας αποκαλεί την εβδομάδα αυτή «κουφή» η «βουβή» με μοναδική δικαιολογία ότι την Εβδομάδα αυτή δεν τελούνται Ακολουθίες και ως εκ τούτου δεν σημαίνει ούτε η καμπάνα οπότε ούτε λέμε(Ακολουθία) ούτε ακούμε(Καμπάνα)αυτήν την Εβδομάδα. Όμως η πραγματικότητα είναι άλλη. Αρκεί μια ματιά στα Λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας για να μας πείσει ότι,όχι «βουβή» και«κουφή» δεν είναι αυτή η Εβδομάδα αλλά αντίθετα όπως είδαμε και πιο πάνω είναι πλήρης μηνυμάτων και Θεολογικών εννοιών γύρω από το Μυστήριο του θανάτου. Παλαιότερα αυτό εκαλλιεργείτο και από τους ίδιους τους ιερείς σαν μια δικαιολογημένη ίσως!! προσπάθεια για λίγη ξεκούραση λίγο πρίν τον μεγάλο κόπο της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος. Το Τυπικό της Εκκλησίας μας, υπαγορεύει και αυτήν την Εβδομάδα τις Ακολουθίες που τελούνται καθ’ όλη την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Δηλ.Μεσονυκτικό Όρθρο,Ώρες και Εσπερινό το πρωί,το Μεγάλο Απόδειπνο το απόγευμα, την Προηγιασμένη Θ.Λειτουργία την Τετάρτη και την Παρασκευή καθώς και το Μικρό Απόδειπνο με τον κανόνα του Αγίου Λαζάρου την Παρασκευή το απόγευμα. Η μοναδική Ακολουθία που απουσιάζει είναι η Ακολουθία των Χαιρετισμών της Παναγίας η οποία αποτελεί και την μοναδική χαρμόσυνη νότα στην πένθιμη περίοδο που διανύουμε. Τό ότι δεν τελείται η χαρμόσυνη Ακολουθία των Χαιρετισμών την Εβδομάδα αυτή οδήγησε στην παρεξήγηση ; Ίσως! 

Η τελευταία εβδομάδα της Σαρακοστής(αφού από την Κυριακή ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα με την δική της νηστεία), είναι η τελική αποκάλυψη του νοήματος της Μεγάλης Σαρακοστής που είναι η μετάνοια, η νηστεία από την αμαρτία, η χαρμολύπη και η επαναβίωση του λατρευτικού στοιχείου της Εκκλησίας! Ας φροντίσουμε να μην χάσουμε τα όσα έχει να μας προσφέρει και αυτήν την Εβδομάδα η Εκκλησία μας ξεφεύγοντας από επιπόλαιες και ανυπόστατες συμβουλές γύρω από την Λατρευτική μας ζωή.

Επίκαιρος και εύστοχος όπως πάντα ο λόγος του π.Μωυσέως του Αγιορείτου για τις Άγιες Αυτές και Μεγάλες Ημέρες. «Πάντα τη Μεγάλη Παρασκευή, να ‘σαι μόνος σαν το Χριστό προσμένοντας το τελευταίο καρφί, το ξύδι, τη λόγχη. Τις ζαριές ν’ ακούς ατάραχα στο μοίρασμα των υπαρχόντων σου, τις βλαστήμιες, τις προκλήσεις, την αδιαφορία. Πριν την Παρασκευή δεν έρχεται η Κυριακή, τότε λησμονάς τα μαρτύρια των δρόμων της Μεγάλης Παρασκευής της ζωής μας. Μην ξαφνιαστείς, μη φοβηθείς στ’ απρόσμενο σουρούπωμα. Οι μπόρες του ουρανού δε στερεύουν. Η ξαστεριά θα ’ρθεί το Σαββατόβραδο. Τότε λησμονάς τα μαρτύρια των δρόμων της μεγάλης Παρασκευής της ζωής μας». (http://nefthalim.blogspot.gr)

Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ

April 23, 2013, 12:00 am

≫ Next: Η σημασία των ονείρων στην ορθόδοξη Εκκλησία

≪ Previous: Η «Κουφή» εβδομάδα

$

0

0

Αυτόν τον πράγματι μέγιστο από όλους τους κανόνες, τον δημιούργησε και τον συνέγραψε άριστα και με τεχνητό τρόπο ο εν αγίοις πατήρ ημών Ανδρέας ο αρχιεπίσκοπος Κρήτης, ο ονομαζόμενος και Ιεροσολυμίτης.

Ο άγιος Ανδρέας καταγόταν από τη Δαμασκό. Επί σαράντα χρόνια εκπαιδεύτηκε στα γράμματα και εξάσκησε την εγκύκλια εκπαίδευση, οπότε ήλθε στα Ιεροσόλυμα και έγινε μοναχός. Ζώντας όσια και θεοφιλώς, στην ήσυχη και ατάραχη βιοτή του άφησε στην Εκκλησία του Χριστού λόγους και εκκλησιαστικούς ύμνους κανόνων, περισσότερο όμως αναδείχτηκε με τη συγγραφή πανηγυρικών λόγων.

Μαζί με τα πολλά άλλα που έγραψε, συνέθεσε και τον Μεγάλο Κανόνα, που προξενεί πολύ μεγάλη κατάνυξη. Διότι επιλέγοντας και μαζεύοντας από όλη την ιστορία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, συνέθεσε τον ύμνο αυτό, από Αδάμ δηλαδή μέχρι και αυτήν την Ανάληψη του Χριστού και το κήρυγμα των Αποστόλων.

Προτρέπει λοιπόν με αυτόν τον ύμνο κάθε ψυχή, να ζηλέψει μεν όσα καλά προσφέρει η ιστορία της Αγίας Γραφής και να τα μιμηθεί όσο είναι δυνατόν, όσα δε είναι πονηρά να τα αποφεύγει, ενώ πάντοτε να προστρέχει στον Θεό με μετάνοια, με δάκρυα και εξομολόγηση, με κάθε τι δηλαδή που ευχαριστεί τον Θεό. Όμως είναι τόσο μεγάλος ο κανόνας αυτός σε μήκος και γραμμένος με τέτοιο μέλος, ώστε είναι ικανός να μαλακώσει και τη σκληρότερη ψυχή και να τη διεγείρει να ξεκινήσει να κάνει το καλό, με την προϋπόθεση όμως να ψάλλεται με συντετριμμένη καρδιά και προσοχή που αρμόζει. Συνέθεσε δε τον ύμνο αυτό, όταν και ο πατριάρχης Ιεροσολύμων, ο μέγας Σωφρόνιος, συνέγραψε τον βίο της Μαρίας της Αιγυπτίας. Διότι και αυτός ο βίος προσφέρει άπειρη κατάνυξη και δίνει πολλή παρηγοριά σ᾽αυτούς που έχουν φταίξει και αμαρτήσει, εάν βεβαίως θελήσουν να απομακρυνθούν από τις πονηρίες.

Τάχθηκαν δε κατά τη σημερινή ημέρα της Πέμπτης της πέμπτης εβδομάδας των Νηστειών να ψάλλονται και να αναγινώσκονται για τον παρακάτω λόγο: επειδή δηλαδή η αγία Τεσσαρακοστή πλησιάζει προς το τέλος, για να μη γίνουν αμελέστεροι προς τους πνευματικούς αγώνες αυτοί που είναι ήδη ράθυμοι, και απομακρυνθούν εντελώς από τη σωφροσύνη σε όλα, ο μεν μέγιστος Ανδρέας, τρόπον τινά σαν αλείπτης πνευματικός γυμναστής, αναφέροντας την αρετή των μεγάλων ανδρών μέσα από τις ιστορίες του Μεγάλου Κανόνα, όπως και την εκτροπή από την άλλη των πονηρών, κάνει αυτούς τους ράθυμους, όπως θα έλεγε κανείς, γενναιότερους και υπομονετικούς, ώστε να προχωρούν με καλό τρόπο μπροστά και με ανδρεία. Ο δε ιερός Σωφρόνιος, με τον σπουδαίο του λόγο για την οσία Μαρία, τους κάνει πάλι να γίνουν σώφρονες, και τους ξεσηκώνει προς τον Θεό, ώστε να να μην πέφτουν πια στην αμαρτία ούτε και να απελπίζονται, αν μερικοί βρέθηκαν να είναι αιχμαλωτισμένοι σε κάποια παραπτώματα. Διότι η διήγηση για την αγία Μαρία παρουσιάζει πόσο μεγάλη είναι η φιλανθρωπία και η συμπάθεια του Θεού σ᾽εκείνους που αποφασίζουν να μετανοήσουν από τις προηγούμενες αμαρτίες τους. Λέγεται δε Μεγάλος Κανόνας, ίσως θα έλεγε κανείς και για τις ίδιες τις έννοιες που προβάλλει και τις σκέψεις που περιέχει: ο ποιητής του έχει γόνιμη σκέψη, καθώς τα συνέθεσε όλα άριστα. 

Αλλά λέγεται Μεγάλοςκαι για τον λόγο ότι από όλους τους υπόλοιπους κανόνες, που έχουν τριάντα ή και λιγότερα τροπάρια, αυτός εκτείνεται σε διακόσια πενήντα τροπάρια, που το καθένα από αυτά αποστάζει άρρητη ηδονή. Σωστά λοιπόν και πρεπόντως ο Μέγας αυτός Κανόνας, ο οποίος περικλείει μεγάλη κατάνυξη, τάχθηκε να ψάλλεται στη Μεγάλη Σαρακοστή. Αυτόν τον άριστο και μέγιστο κανόνα, όπως και τον λόγο της οσίας Μαρίας, ο ίδιος Πατήρ ημών Ανδρέας, πρώτος τους έφερε στην Κωνσταντινούπολη, όταν έφτασε εκεί σταλμένος να βοηθήσει στην έκτη Οικουμενική Σύνοδο (681 μ.Χ.) από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόδωρο. Τότε λοιπόν, επειδή αγωνίστηκε κατά τρόπο άριστο κατά των αιρετικών Μονοθελητών, μολονότι ήταν ακόμη απλός μοναχός, συγκαταλέχθηκε στον Κλήρο της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Έπειτα έγινε διάκονος και ορφανοτρόφος σ᾽αυτήν, και μετά από λίγο, χειροτονήθηκε αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Αργότερα, αφού πρώτα κάθησε αρκετά στον επισκοπικό του θρόνο στην Κρήτη, έφτασε κάπου κοντά προς την Ιερισό της Μυτιλήνης, και εκεί εκδήμησε προς τον Κύριο᾽.

Δεν υπάρχει χριστιανός, ο οποίος να έχει παρακολουθήσει εν επιγνώσει τον Μεγάλο Κανόνα,που σημαίνει να έχει προσευχηθεί μέσω αυτού του μεγάλου εκκλησιαστικού ποιήματος, και να μην έχει κατανυχθεί και να μην έχει αποφασίσει να αλλάξει τρόπο ζωής. Διότι αυτά που προβάλλει ο άγιος Ανδρέας, είναι όλα εκείνα που βοηθούν αφενός να αναδυθεί ο χαρισματικός του καθενός μας εαυτός, αυτός που αναδύθηκε από την άγια κολυμβήθρα της Εκκλησίας και αναπτύχθηκε και αναπτύσσεται μέσα από τη συμμετοχή μας και στα υπόλοιπα μυστήριά της, αφετέρου να ελεγχθεί ο πονηρός δεύτερος εαυτός μας και να οδηγηθεί εν μετανοία ενώπιον του Κυρίου μας. Με άλλα λόγια ο Μέγας Κανών λειτουργεί ως φλόγα που μπορεί και φωτίζει και θερμαίνει ό,τι καλό βρίσκει μέσα μας, ενώ κατακαίει και εξαφανίζει ό,τι κακό σαν αγκάθι προεξέχει από τον ακατέργαστο ακόμη εαυτό μας. Ο Μέγας Κανών δηλαδή λειτουργεί ως ένα είδος βαπτίσματος: όπως το βάπτισμα μάς ενσωματώνει στον Χριστό καταργώντας την αναγκαστική ροπή προς το πονηρό και το κακό, το ίδιο – τηρουμένων των αναλογιών – γίνεται με το ποίημα αυτό. Κι είναι ευνόητο: το κείμενο αυτό είναι μία εμμελής παρουσίαση όλης σχεδόν της Αγίας Γραφής· ο γραπτός λόγος του Θεού που έχει γίνει τραγούδι. Κι όπως ο λόγος του Θεού είναι πράγματι ῾πυρ φωτίζον, αλλά και καταναλίσκον᾽: φωτιά που φωτίζει αλλά και που κατατρώει τα πάντα, έτσι και ο Μέγας Κανών.

Από την άποψη αυτή το εκτεταμένο αυτό εκκλησιαστικό ποίημα έχει μία μοναδική θέση στην Εκκλησία, που αναδεικνύει και την ιδιαίτερη χάρη και τον ξεχωριστό φωτισμό που έλαβε ο συντάκτης του από τον Κύριο και Θεό μας. Και τίποτε άλλο να μην είχε αφήσει ο άγιος Ανδρέας, το έργο αυτό ήταν ικανό να φανερώσει την αγιότητά του, αλλά και το μέγιστο ποιητικό του τάλαντο. Είμαστε λοιπόν ευγνώμονες προς αυτόν, επικαλούμενοι τις άγιες πρεσβείες του προς τον Κύριο, κατεξοχήν όμως ευγνώμονες προς τον ίδιο τον δωρεοδότη Χριστό μας, που κατέστησε ικανό τον δούλο του Ανδρέα να ποιήσει μία τέτοια δημιουργία. Η Εκκλησία μας βοηθά στην κατανόηση από τους πιστούς της μοναδικής αυτής ποιητικής δημιουργίας όχι μόνο με την αφιέρωση της συγκεκριμένης ημέρας μέσα στην Σαρακοστή, και μάλιστα με τέλεση επί πλέον προηγιασμένης θείας Λειτουργίας πέραν της Τετάρτης και της Παρασκευής, αλλά και με την ψαλτική απόδοσή της τμηματικά κατά την πρώτη εβδομάδα της περιόδου αυτής. Με σκοπό ακριβώς να τονίσει τη σημασία του Μεγάλου Κανόνα, δηλαδή τη σημασία της μετανοίας ως επιγνώσεως των αμαρτιών μας και της άπειρης αγάπης του Θεού που δέχεται τη μετάνοια και αποκαθιστά τον άνθρωπο στην αρχική κι ακόμη περισσότερο θέση του: να είναι εικόνα του Θεού. Διότι βεβαίως αυτό συνιστά την ουσία του Κανόνα αυτού: η ανάδειξη της μετανοίας ως της μοναδικής οδού, διά της οποίας βρίσκουμε τον Θεό μας, τον γεμάτο αγάπη και έλεος απέναντί μας. Έχουμε την εντύπωση ότι ο ο Μέγας Κανών θα πρέπει να γίνεται τακτικό ανάγνωσμα του κάθε χριστιανού καθ᾽όλη τη διάρκεια του έτους, και – γιατί όχι; - συχνό κείμενο μελέτης για τις πνευματικές συνάξεις των χριστιανών. Με αυτόν τον τρόπο αφενός οι χριστιανοί θα εμβαπτιζόμαστε μέσα στην Αγία Γραφή, αφετέρου μέσα στο διαχρονικό κλίμα της Εκκλησίας μας, την ατμόσφαιρα της μετάνοιας. Ποιος ευκολότερος δρόμος αγιασμού μας μπορεί να υφίσταται από αυτό;

Δεν τολμούμε να κάνουμε επιλογή κάποιων από τα τροπάρια του Μεγάλου Κανόνα. Το καθένα είναι μία πινελιά, όπως είπαμε, της ίδιας της χάρης του Θεού μας. Ίσως η υπενθύμιση μόνο του κοντακίου να είναι ένα απειροελάχιστο δείγμα του μεγαλείου του ποιήματος: ῾Ψυχή μου, ψυχή μου, ανάστα, τι καθεύδεις; Το τέλος εγγίζει και μέλλεις θορυβείσθαι· ανάνηψον ουν, ίνα φείσηταί σου Χριστός ο Θεός, ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών᾽. Ψυχή μου, ψυχή μου, σήκω πάνω, τι κοιμάσαι; Το τέλος της ζωής σου είναι κοντά και πρόκειται να ταραχτείς. Ξύπνα λοιπόν, για να σε λυπηθεί και να σε ελεήσει ο Χριστός ο Θεός μας, που είναι πανταχού παρών και γεμίζει τα πάντα με την παρουσία Του᾽. Ενώπιον του Θεού μας, που είναι παρών στη ζωή μας, η μόνη στάση μας είναι η μετάνοια. Η μετάνοια που μας ξυπνά από τον ύπνο που προκαλούν τα πάθη και η αμαρτία μας, όπως βεβαίως και ο αρχέκακος διάβολος. Ξύπνιοι θα νιώσουμε την αγάπη του Κυρίου μας και θα εισέλθουμε μαζί Του στους γάμους μας με Εκείνον. ‘Ιδού ο Νυμφίος έρχεται...Και μακάριος ο δούλος ον ευρήσει γρηγορούντα᾽. Κι ένας τρόπος που μπορεί να προκαλέσει την ανάνηψή μας είναι η ενθύμηση του θανάτου μας. Μη φτάσει αυτή η ώρα χωρίς μετάνοια, διότι τότε θα είναι αργά. Κι αυτό το έργο της ανάνηψής μας πρέπει να το αναλάβουμε εμείς οι ίδιοι. Ο καθένας μας πρέπει να είναι ο απόστολος της ψυχής του. Οι άλλοι έχουν απλώς βοηθητικό ρόλο. Αν εμείς δεν κατανοήσουμε την ανάγκη της εν αγάπη σχέσης μας με τον Κύριο, λίγα πράγματα οι άλλοι μπορούν να προσφέρουν.

pgdorbas.blogspot.gr

---

Η σημασία των ονείρων στην ορθόδοξη Εκκλησία

April 23, 2013, 11:00 pm

≫ Next: Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία (Γ.Παϊσίου Αγιορείτου)

≪ Previous: Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ

$

0

0

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, πόσες χιλιάδες όνειρα βλέπει ο άνθρωπος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του;Πόσες παραστάσεις, εικόνες, ήχους, τα οποία, ενώ βλέπουμε και ακούμε όσο είμαστε ξύπνιοι, τα ξαναβλέπουμε και ενώ κοιμόμαστε, αλλά πολλές φορές είτε με διαφορετικό περιεχόμενο είτε συνδυάζοντας και άλλες στιγμές τις ζωής μας; Και όμως αυτές οι εικόνες, οι παραστάσεις, και γενικά τα όνειρα είναι και παραμένουν ακόμη και για την επιστήμη ένα μυστήριο!

 
Ορισμοί και θεωρίες σχετικά με τα όνειρακατά καιρούς υπάρχουν πολλές. Από την αττική φιλοσοφία μέχρι και τις μέρες μας οι θεωρίες ποικίλουν, ανάλογα πάντα και με τις απαιτήσεις των καιρών.

Κατά την άποψη του Αριστοτέλη, η συνειδητή ανάκληση μιας μνήμης είναι η ανάμνηση. Η μνήμη λοιπόν έχει και αυτή την έδρα της στο κοινό αισθητήριο. Μια αλλοίωση στο κεντρικό όργανο, που προκαλείται από την πέψη, φέρνει τον ύπνο, ένα σβήσιμο της ζωικής ζέστας σ΄αυτό, τον θάνατο. Εσωτερικές κινήσεις στα αισθητήρια όργανα είτε και τέτοιες που προκαλούνται από εξωτερικές εντυπώσεις παράγουν τα όνειρα, που μπορούν γι’ αυτό σε ορισμένες περιστάσεις να είναι σημάδια επεισοδίου, που στο ξύπνο μας έμεινε απαρατήρητο. Όταν αυτό που αισθανόμαστε το εξετάσουμε από την άποψη του καλού ή του κακού, τότε γεννιέται ηδονή ή λύπη κι από αυτές μια όρεξη ή αποστροφή, με μια λέξη μια επιθυμία. Και οι καταστάσεις αυτές ξεκινούν από το κέντρο της αίσθησης.

Στην σημερινή επιστήμη ο όρος όνειρο σημαίνει την οπτασία κατά την διάρκεια του ύπνου χωρίς τη συμμετοχή της βούλησης, που οφείλεται σε μερική και αυτοματική λειτουργία του εγκεφάλου. Κατά την άποψη των ψυχιάτρων με το όνειρο ελευθερώνονται υπό μορφή συμβόλων διάφορες απωθημένες επιθυμίες και παραστάσεις. Οι εικόνες προβάλλονται με τέτοιο τρόπο, ώστε αυτός που ονειρεύεται νομίζει ότι οι πράξεις που εικονίζονται είναι πραγματικές. Η κατάταξη των εικόνων γίνεται χωρίς συνειδητό σκοπό και συνδέονται κατά τρόπο χαλαρό και συχνά χωρίς λογική σειρά.

Η ψυχολογίαέχει χωρίσει τα όνειρα σε τέσσερις κύριες ομάδες, σύμφωνα με τις παραστάσεις που βλέπουμε. Έτσι υπάρχουν τα εικονικά όνειρα ( κατά τα οποία βλέπουμε διάφορες εικόνες τις οποίες τις είδαμε την ημέρα ή και τις προηγούμενες), τα κινητικά ( διάφορες κινήσεις, παραμιλητά, αναπηδήσεις ή ακόμη και υπνοβασίες, τα οποία προέρχονται έπειτα από μια κουραστική και εξαντλητική ημέρα), τα οργανικά ( σωματικά ερεθίσματα, ενυπνιάσεις, εφιάλτες, τα οποία συνήθως προέρχονται από υπερβολικό φαγητό) και τέλος τα ψυχικά όνειρα ( εντυπώσεις και επιθυμίες της ημέρας ή και προηγούμενης, τα οποία συνήθως τοποθετούνται στο ασυνείδητο και προβάλλονται στον ύπνο μας ως πραγματικότητα).

Η σύγχρονη ιατρική δίνει πολύ μεγάλη σημασία στο τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Έχουν αναπτυχθεί μάλιστα εργαστήρια ύπνου όπου διεξάγονται εξειδικευμένες έρευνες σχετικές με τη φυσιολογία και παθολογία του ύπνου. Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα τουλάχιστον 80 διαφορετικές παθήσεις και διαταραχές που αφορούν τον ύπνο. Έχει υπολογιστεί ότι τουλάχιστον 30% του πληθυσμού πάσχει από διαταραχές του ύπνου και οι συνέπειες των παθήσεων αυτών στη δημόσια υγεία και οικονομία είναι ανυπολόγιστες. Η πολυπνογραφία είναι μια από τις κυριότερες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τη μελέτη τού τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Κατά τη μέθοδο αυτή καταγράφονται οι ηλεκτροφυσιολογικές δραστηριότητες του εγκεφάλου, των ματιών και άλλων μερών του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Πέρα όμως όλων των επεξηγήσεων και των ορισμών που προσπάθησαν πολλοί μέχρι και τις ημέρες μας να δώσουν, τα όνειρα είναι και παραμένουν ένα ανεξήγητο φαινόμενο, ένα μυστήριο. Πώς είναι δυνατόν κάτι που βλέπουμε στο όνειρό μας, ένα πρόσωπο, μια κατάσταση έπειτα από αρκετές ημέρες να πραγματοποιείται; Ή πως είναι δυνατόν πρόσωπα αγαπημένα τα οποία έχουμε χάσει να τα βλέπουμε στον ύπνο μας σε κατάσταση χαράς ή λύπης; Υπάρχουν άραγε όνειρα τα οποία θεωρούνται ότι προέρχονται από τον Θεό ή τον διάβολο; Υπάρχουν άραγε όνειρα αποκαλυπτικά, όνειρα μετανοίας ή όνειρα που μας προβλέπουν το μέλλον; Σε όλα αυτά έρχεται τώρα πλέον να απαντήσει η εκκλησία, η οποία δεν έρχεται σε αντιπαράθεση με την επιστήμη, αλλ’ αντιθέτως συμβαδίζει μαζί της όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο. Η εκκλησία δεν έρχεται να ερμηνεύσει ούτε και να επεξηγήσει τα όνειρα, αντιθέτως να μας πει να μη δίνουμε καμία σημασία σε αυτά διότι σε ένα μεγάλο ποσοστό αυτά προέρχονται από δαιμονικές επιρροές.

Οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας ασχολήθηκαν και με την περίπτωση των ονείρων. Γνώστες, από προσωπικές εμπειρίες, των μεθόδων και των τεχνασμάτων του διαβόλου, αλλά και της χάριτος του Θεού, διείδαν μέσα από την εκδήλωση των ονείρων αφ’ ενός τις προσβολές και επιθέσεις των δαιμονικών δυνάμεων, αφ’ ετέρου τις αποκαλύψεις των μυστηρίων του Θεού.

Αλλά ας δούμε πρώτα πώς ορίζουν και ερμηνεύουν οι Πατέρες τα όνειρα: Ο Μέγας Βασίλειος γράφει πως « η των ονείρων φύσις ασαφής και πλαγία και ουμικράς δεομένη της εκ του νου εντρεχείας»˙ δηλ. τα όνειρα είναι ως προς τη φύση τους ασαφή και διφορούμενα και ως προς την εκδήλωσή τους προέρχονται από την κίνηση και δραστηριότητα του νου, που αποτελεί το «ηγεμονικόν» μέρος της ψυχής.

Την ίδια σκέψη διατυπώνει και ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος γράφοντας πως το όνειρο (ενύπνιο) είναι «η κίνησις του νοός εν ακινησία σώματος». Όταν δηλαδή το σώμα ακινητοποιείται κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο νους διαρκώς κινείται. Η κίνηση αυτή του νου συνιστά το όνειρο. Βέβαια, η κίνηση (ενέργεια) αυτή δεν βρίσκεται στον κανονικό της ρυθμό, γιατί οι αισθήσεις και η βούληση έχουν αδρανοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό κατά την ώρα του ύπνου. Γι’ αυτό και οι εικόνες των ονείρων εμφανίζονται με αταξία και φέρονται με σύγχυση και ασάφεια.

Σύμφωνος προς τη διαπίστωση αυτή είναι και ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης, ο οποίος σημειώνει ότι τα όνειρα αποτελούν φανταστικές κινήσεις του νου του ανθρώπου που γίνονται κατά τη διάρκεια του ύπνου, όταν αδρανούν πλέον οι αισθήσεις και οι άλλες λειτουργίες του σώματός του. Τα όνειρα δημιουργούνται με τη φαντασία, η οποία αποτελεί, μετά την πτώση του ανθρώπου, φυσική δύναμη της ψυχής. Οι Πατέρες τοποθετούν το φανταστικό μέρος της ψυχής μεταξύ του νου και της αισθήσεως, εκεί όπου δημιουργούνται και αναπτύσσονται οι εμπαθείς εικόνες (τα είδωλα, ψεύτικες εικόνες των παθών).

Το μυστήριο των ονείρωνφαίνεται να είχε απασχολήσει και την ζωή των ανθρώπων στην παλαιά διαθήκη. Στη Σοφία Σειράχαναφέρεται χαρακτηριστικά: «Κεναί ελπίδες και ψευδείς ασυνέτω ανδρί και ενύπνια άφρονας. Ως δρασσόμενος σκιάς και διώκων ανέμων, ούτως επέχων ενυπνίοις. Τούτο κατά τούτουόρασις ενυπνιών κατέναντι προσώπου ομοίωμα προσώπου…» (Σοφίας Σειράχ λδ΄)˙ δηλ. εκείνος που πιστεύει στα όνειρα ομοιάζει με αυτόν που κυνηγά τη σκιά του και προσπαθεί να την πιάσει. Οι δαίμονες της κενοδοξίας (κατά τον Α. Ι. της κλίμακος), εμφανίζονται στον ύπνο μας σαν προφήτες. Συμπεραίνουν, σαν πανούργοι που είναι, μερικά από τα μέλλοντα να συμβούν και μας τα προαναγγέλλουν. Και όταν αυτά πραγματοποιηθούν, εμείς μένουμε έκθαμβοι και υπερηφανευόμαστε ως τάχα προορατικοί. Σε όσους πιστεύουν στα όνειρα ο δαίμονας αυτός φάνηκε πολλές φορές σαν αληθινός προφήτης. Σε όσους όμως τον περιφρονούν πάντοτε αποδείχθηκε ψεύτης. Διότι, σαν πνευματική ύπαρξη που είναι, βλέπει όσα συμβαίνουν μέσα στην ατμόσφαιρα και μόλις αντιληφθεί ότι κάποιος πεθαίνει, τρέχει αμέσως σε εκείνους που είναι ευκολόπιστοι και τους το προλέγει με τα όνειρα. Τίποτε μελλοντικό δεν γνωρίζουν οι δαίμονες από προγνωστική άποψη. Το μόνο που μπορούν να κάνουν και να προβλέψουν είναι το τι σύμφωνα με την ζωή που κάνει ο άνθρωπος πρόκειται να του συμβεί, αλλά και αυτό όχι πάντοτε με επιτυχία. Ο διάβολος μπορεί να πλανέψει και να διαβάλει πολλούς ανθρώπους, άλλωστε αυτή είναι και η εργασία του.

Ας θυμηθούμε πόσους ασκητέςδεν πήγε να πλανέψει στον ύπνο τους όταν αυτός ο μισόκαλος δεν μετασχηματίστηκε σε άγγελο φωτός. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα που μας αναφέρει το γεροντικό: «Ήταν ένας μοναχός και του φανερωνόταν στον ύπνο του συνεχώς άγγελοι και του προέλεγαν τι μέλλει γενέσθαι τη επαύριω, βλέποντας ο μοναχός ότι όλα αυτά που έβλεπε στο όνειρό του γινόταν πραγματικότητα ενθουσιάστηκε και νόμισε ότι είχε φτάσει σε μεγάλα πνευματικά ύψη. Μια μέρα λοιπόν του εμφανίζεται και πάλι στο όνειρό του άγγελος φωτός και του λέγει να πάει να πέσει στο πηγάδι και εξαιτίας της πνευματικότητάς του θα τον σηκώσουν άγγελοι και δεν θα πάθει τίποτα. Έτσι λοιπόν και έπραξε. Όταν όμως έπεσε στο πηγάδι δεν τον σήκωσαν άγγελοι, διότι στο όνειρό του αυτοί οι άγγελοι φωτός ήταν δαίμονες». Συμπερασματικά λοιπόν αυτός ο μοναχός έχασε και την ζωή του αλλά και την ψυχή του διότι πίστεψε στα όνειρα. Εάν λοιπόν αρχίζουμε να πιστεύουμε στους δαίμονες κοιμώμενοι, ύστερα θα εμπαιζόμαστε από αυτούς και ξύπνιοι. Εκείνος που πιστεύει στα όνειρα είναι εντελώς άσοφος και άπειρος, ενώ αυτός που δεν πιστεύει είναι πραγματικά σοφός και συνετός, κατά τον άγιο Ιωάννη της Κλίμακος.

Ποικίλουν τα παραδείγματα από την Π.Δ. έως και την Κ.Δ. στα οποία ο διάβολος εξαπάτησε τους ανθρώπους. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά την θυσία του Αβραάμ, κατά την οποία στην ιουδαϊκή γραμματεία και σύμφωνα με το βιβλίο των ιωβηλαίων, η θυσία του Ισαάκ δεν υποκινήθηκε από τον Θεό αλλά από «μαστεμά» (τον διάβολο), ο οποίος προσπάθησε να μειώσει τις αρετές του Αβραάμ ενώπιον του Θεού. Φανερώνεται λοιπόν ο διάβολος στο όνειρο του Αβραάμ και του λέγει να θυσιάσει τον μονογενή του υιό. Ο Αβραάμ υπάκουος εκτελεί την εντολή, αλλά ο Θεός παρεμβαίνει και σώζει τον Ισαάκ. Ο διάβολος όμως δεν σταματά εδώ, αλλά εμφανίζεται σε όνειρο της Σάρρας και της λέγει ψευδώς ότι ο Αβραάμ θυσίασε τον υιό τους, με αποτέλεσμα να πεθάνει η Σάρρα, σύμφωνα με την ταργκουμική γραμματεία του Ψευδο-Ιωνάθαν. Υπάρχουν όμως και ποικίλα όνειρα τα οποία προέρχονται από τον Θεό, όμως εδώ χρειάζεται αρκετή προσοχή.

Στην Καινή Διαθήκηυπάρχουν μερικά όνειρα, που προέρχονται από τον Θεό. Αυτά είναι τα όνειρα του δίκαιου Ιωσήφ. 1) Στον δίκαιο Ιωσήφ, όταν ήθελε λαθραία να απολύσει την Παρθένο Μαρία δια την εγκυμοσύνη, ο Άγγελος στο όνειρο του είπε: " Ιωσήφ, μη φοβηθείς να παραλάβεις για σύζυγο την Μαριάμ ..." 2) "Άγγελος Κυρίου φαίνεται στο όνειρο του Ιωσήφ λέγοντας: Να σηκωθείς να παραλάβεις το παιδί και την Μητέρα Αυτού και φύγε στην Αίγυπτο". 3) Ο ευαγγελιστής Ματθαίος λέγει περί των Μάγων: "Και συμβουλευόμενοι στο όνειρο να μην ανακάμψουν προς τον Ηρώδη, δια άλλης οδού αναχώρησαν στην χώρα τους" ( Ματθ β,12). 4) Ο απόστολος Παύλος, όταν ήταν στην Τρωάδα της Μικράς Ασίας, είδε στον ύπνο του ένα Μακεδόνα, που τον παρακαλούσε να έλθει στην Ευρώπη. "Όραμα την νύκτα είδε ο Παύλος˙ άνδρας Μακεδόνας στάθηκε παρακαλώντας τον λέγοντας: Διάβου στην Μακεδονία να μας βοηθήσεις" (Πραξ. ιστ,9). 5) Την ώρα που ο Πιλάτος βασάνιζε με συνεχείς ανακρίσεις τον Ιησού, η γυναίκα του του είπε: "Μην πράξεις εσύ τίποτα σ' Αυτόν το δίκαιο, γιατί πολλά έπαθα σήμερα στο όνειρο μου γι' Αυτόν." ( Ματθ κζ,19) Ποιος λοιπόν έπειτα από αυτά, που αναφέρουν η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη, μπορεί να αμφισβητήσει, ότι έχουμε όνειρα, τα οποία προέρχονται από τον Θεό ή τον διάβολο;

Εκτός όμως αυτών, υπάρχουν και όνειρα που ονομάζονται αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με αυτά, μας φανερώνει ο Θεός διάφορες εικόνες που έχουν χαθεί ή ακόμη και σημεία ανεύρεσης λειψάνων. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά την αποκάλυψη που δέχτηκε η Οσία Πελαγία για την ανεύρεση της θαυματουργού εικόνας της Μεγαλόχαρης της Τήνου. Επίσης υπάρχουν και σήμερα αποκαλυπτικά σημεία ανεύρεσης λειψάνων, όπως την φανέρωση μιας μαυροφορεμένης στον ύπνο μιας γυναίκας αποκαλύπτοντάς της σημείο ταφής των δέκα μαρτύρων στη νήσο Κρήτη. Ακόμη όμως έχουμε και την παρουσία οσίων στο όνειρο γυναίκας σε συγκεκριμένο σημείο μιας μονής, και με τα έργα ανακαίνισης που πραγματοποιήθηκαν στην συγκεκριμένη μονή βρήκαν τα λείψανα εκείνου του οσίου που είχε εμφανιστεί στο όνειρο εκείνης της γυναίκας, στο συγκεκριμένο σημείο που είχε δει τον όσιο στον ύπνο της, ήταν τα ιερά λείψανα του Οσίου Ευμενίου στην Ιερά Μονή Παναγίας του Κουδουμά. Αυτά όμως τα όνειρα είναι ελάχιστα στη ζωή των χριστιανών, και πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Θεός εάν ακόμη και σε αυτά τα αποκαλυπτικά όνειρα εμείς δεν δώσουμε σημασία, ούτε θα αγανακτήσει ούτε και θα εξοργιστεί μαζί μας. Χρειάζεται επομένως μεγάλη ωριμότητα και διάκριση στα όνειρα και σε αυτά ακόμη που νομίζουμε ότι προέρχονται από τον ίδιο τον Θεό.

Πώς μπορούμε όμως να κάνουμε διάκριση καλού και κακού ονείρου; Είμαστε εμείς σε θέση να διακρίνουμε το καλό από το κακό όνειρό; Ή ακόμη είναι σε θέση οι «γεροντάδες» να μας ερμηνεύσουν τις βουλές του Θεού και να μας πουν αν ένα όνειρο είναι εκ Θεού ή εκ του πονηρού; Πράγματι αυτά είναι κρίσιμα και σπουδαία ερωτήματα στην πνευματική ζωή. Και αυτό διότι ο διάβολος βλέπουμε να πλανεί τους ασκητές τις ερήμου, πόσο μάλλον τους μοναχούς και τους πνευματικούς του κόσμου τούτου. Το μόνο που αρμόζει σε αυτές τις περιστάσεις είναι να μη δίνουμε καμία σημασία στα όνειρα και οι πνευματικοί πρέπει αυτό να το ξεκαθαρίσουν στους εξομολογουμένους τους. Ακόμη και αν ένα όνειρο είναι αποκαλυπτικό και προέρχεται από τον Θεό και δεν υπακούσουμε, δεν πρόκειται να εξοργιστεί ο Θεός ούτε να αμαρτήσουμε εμείς που δεν υπακούσαμε, διότι γνωρίζει ο Κύριος ότι αυτό το κάνουμε από φόβο της πανουργίας των δαιμόνων.

Υπάρχουν όμως και όνειρα – οράματα, τα οποία αν και είναι λίγα είναι αποκαλυπτικά της παρουσίας του Θεού. Μας προλέγουν τη μέλλουσα κρίση και την κόλαση. Ξυπνάμε έντρομοι. Σε αυτά πρέπει να δίνουμε σημασία διότι μας ανάγουν στην μετάνοια. Πέρα όμως αυτών η φιλοκαλία προσπαθεί να κάνει μια διάκριση των ονείρων. Έτσι χωρίζει αυτά που είναι από το Θεό και αυτά που προέρχονται από τον διάβολο. Αυτά που είναι εκ Θεού είναι ελάχιστα στη ζωή του ανθρώπου. Και τα αναγνωρίζουμε από την χαρμολύπη και από τα δάκρυα που μας φέρνουν όταν ξυπνήσουμε. Ενώ αυτά που είναι εκ του σατανά είναι πολυάριθμα καθώς δεν μας φέρνουν καμία συγκίνηση, κανένα δάκρυ και μας κάνουν να απορούμε και να προσπαθούμε να τα ερμηνεύσουμε. Με αυτά ο σατανάς έχει σκοπό να μας παραπλανήσει, να μας εξάψει τη φαντασία, να μας καλλιεργήσει μίση και έχθρες, να μας ρεζιλέψει, να μας κλονίσει την πίστη, να μας κάνει να περνούμε δυστυχισμένοι τις μέρες μας, να μας βυθίζει σε αμφιβολίες, να μας δημιουργεί ψευδαισθήσεις, να μας υποβάλλει να πιστεύουμε ότι επικοινωνούμε με τον Χριστό την Παναγία και πολλά άλλα. Με μόνο σκοπό να μας εξαπατά για να χάσουμε την αθάνατη ψυχή μας.

Συνελοντ’ ειπείν, η εκκλησία μας προτρέπει να μη δίνουμε καμία σημασία στα όνειρα, αν θέλουμε να είμαστε ασφαλείς. Αν δεν θέλουμε, τότε είμαστε έρμαιο της τύχης μας, και η ζημιά θα είναι ανεπανόρθωτη στην ψυχή μας.

Παπαθεοχάρης Μιχαήλ
επί πτυχίω φοιτητής Θεολογίας.

apostoliki-diakonia.gr

Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία (Γ.Παϊσίου Αγιορείτου)

April 24, 2013, 5:30 am

≫ Next: ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ - ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ

≪ Previous: Η σημασία των ονείρων στην ορθόδοξη Εκκλησία

$

0

0

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 - «Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε»

Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία

Γέροντα, εύκολα κρίνω και κατακρίνω.

- Η κρίση που έχεις, είναι φυσικά, χάρισμα που σου έδωσε ο Θεός, αλλά την εκμεταλλεύεται το ταγκαλάκι και σε κάνει να κατακρίνεις και να αμαρτάνεις. Γι’ αυτό, μέχρι να εξαγνισθεί η κρίση σου και να έρθει ο θείος φωτισμός, να μη την εμπιστεύεσαι. Όταν κανείς ασχολείται με τους άλλους και τους κρίνη, ενώ ακόμα δεν έχει εξαγνισθή η κρίση του, πέφτει συνέχεια στην κατάκριση.

- Και πώς, Γέροντα, θα εξαγνισθεί η κρίση μου;

- Πρέπει να την λαμπικάρεις. Μπορεί να έχεις καλή διάθεση και μια δύναμη μέσα σου, αλλά πιστεύεις ότι κρίνεις πάντοτε σωστά. Η κρίση σου είναι όμως είναι ανθρώπινη, κοσμική. Προσπάθησε να απαλλαγείς από το ανθρώπινο στοιχείο, να αποκτήσεις ανιδιοτέλεια, για να έρθει ο θείος φωτισμός και να γίνει η κρίση σου πνευματική, θεϊκή. Τότε η κρίση σου θα είναι σύμφωνη με την δικαιοσύνη του Θεού και όχι με την ανθρώπινη δικαιοσύνη. Με την αγάπη και την ευσπλαχνία του Θεού και όχι με την λογική την ανθρώπινη.

Μόνον ο Θεός κρίνει δίκαια, γιατί μόνον Αυτός γνωρίζει τις καρδιές των ανθρώπων. Εμείς, επειδή δεν ξέρουμε την δίκαιη κρίση του Θεού, κρίνουμε “κατ’ όψιν”, εξωτερικά, και γι’ αυτό πέφτουμε έξω και αδικούμε τον άλλον. Η ανθρώπινη κρίση μας δηλαδή είναι μία μεγάλη αδικία. Είδες τι είπε ο Χριστός: “Μη κρίνετε κατ’ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε”.

Θέλει πολλή προσοχή. Ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς ακριβώς έχουν τα πράγματα. Πριν από χρόνια σε ένα μοναστήρι στο Άγον Όρος ήταν ένας πολύ ευλαβής διάκος, Κάποτε όμως φόρεσε ρούχα κοσμικά και γύρισε στη πατρίδα του. Τότε πολλοί Πατέρες είπαν διάφορα εναντίον του. Αλλά τι είχε γίνει; Κάποιος του είχε γράψει ότι οι αδελφές του ήταν ακόμα ατακτοποίητες και, επειδή φοβήθηκε μήπως παραστρατήσουν, πήγε να τις βοηθήση. Έπιασε δουλειά σε ένα εργοστάσιο και ζούσε πιο καλογερικά από ό,τι προηγουμένως. Μόλις τακτοποίησε τις αδελφές του, άφησε τη δουλειά του και πήγε πάλι σε μοναστήρι, για να μείνει. Ο ηγούμενος, όταν είδε ότι τα ήξερε όλα, τυπικό, διακονήματα κ.λ.π., τον ρώτησε πού τα ήξερε και εκείνος άνοιξε τη καρδιά του και του τα είπε όλα. Τότε ο ηγούμενος ενημέρωσε τον επίσκοπο και εκείνος τον χειροτόνησε αμέσως ιερέα. Μετά πήγε σε ένα απομακρυσμένο μοναστήρι και εκεί ζούσε πολύ πνευματική ζωή, πολλή άσκηση. Έφθασε σε άγια κατάσταση και βοήθησε πνευματικά πολλούς ανθρώπους. Μερικοί που δεν ξέρουν τι απέγινε μπορεί ακόμη να τον κατακρίνουν.

Πόσο πρέπει να προσέχουμε την κατάκριση!Πόσο αδικούμε τον πλησίον μας, όταν τον κατακρίνουμε! Αν και στη πραγματικότητα με τη κατάκριση αδικούμε τον εαυτό μας και όχι τους άλλους, διότι μας αποστρέφεται ο Θεός. Τίποτε άλλο δεν αποστρέφεται τόσο πολύ ο Θεός όσο την κατάκριση, γιατί ο Θεός είναι δίκαιος και η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία.

Πώς φθάνουμε στην κατάκριση

- Γέροντα, γιατί πέφτω συχνά στην κατάκριση;

- Επειδή ασχολείσαι πολύ με τους άλλους. Περιεργάζεσαι τις αδελφές και θέλεις από περιέργεια να μαθαίνεις τι κάνει η μια, τι κάνει η άλλη. Έτσι μαζεύεις υλικό, για να έχει το ταγκαλάκι να εργάζεται και να σε ρίχνει στη κατάκριση.

- Γιατί, Γέροντα, ενώ πρώτα δεν έβλεπα τα ελαττώματα των άλλων, τώρα τα βλέπω και κατακρίνω;

- Τώρα βλέπεις τα ελαττώματα των άλλων, γιατί δεν βλέπεις τα δικά σου.

- Από πού προέρχονται, Γέροντα, οι λογισμοί κατακρίσεως;

- Από την ιδέα που έχουμε για τον εαυτό μας- δηλαδή από την υπερηφάνεια- και από την τάση να δικαιολογούμε τον εαυτό μας.

- Γέροντα, η κατάκριση έχει έλλειψη αγάπης;

- Έμ, τι έχει; Και έλλειψη αγάπης έχει και αναίδεια έχει. Όταν δεν έχεις αγάπη, δεν βλέπεις με επιείκεια τα λάθη των άλλων, οπότε τους ταπεινώνεις μέσα σου και τους κατακρίνεις. Πάει μετά το ταγκαλάκι και τους βάζει να κάνουν και άλλο σφάλμα. Το βλέπεις εσύ, τους κατακρίνεις πάλι και ύστερα συμπεριφέρεσαι με αναίδεια.

- Μερικές φορές, Γέροντα, με στεναχωρεί η αδελφή με την οποία συνεργάζομαι και την κατακρίνω.

- Πού ξέρεις εσύ με πόσα ταγκαλάκια πολεμάει εκείνη την ώρα η αδελφή; Μπορεί να τη πολεμούσαν πενήντα δαίμονες, για να την ρίξουν, ώστε να σε κάνουν να πεις: «Ά, τέτοια είναι». Ύστερα, όταν δουν ότι την κατέκρινες, θα έρθουν πεντακόσιοι δαίμονες να την ρίξουν πάλι μπροστά σου, για να την κατακρίνεις ακόμα περισσότερο. Μπορεί λ.χ. να της πεις: «Αδελφή, μη βάζεις αυτό το πράγμα εκεί, εδώ είναι η θέση του». Την άλλη μέρα θα την κάνει το ταγκαλάκι να ξεχάσει τι της είπες και να το βάλει πάλι στην ίδια θέση. Θα κάνει και καμιά άλλη αταξία και θα λες με το λογισμό σου: «Μα χθες της είπα να προσέξει και σήμερα το έβαλε πάλι εκεί! Έκανε κι άλλη αταξία!». Οπότε την κατακρίνεις και δεν μπορείς να συγκρατηθείς και να μη μιλήσεις. «Αδελφή, της λες, δεν σου είπα να μην το βάλεις εκεί; Αυτό είναι ακαταστασία. Με έχει σκανδαλίσει η συμπεριφορά σου!». Αυτό ήταν! Ο διάβολος έκανε την δουλειά του. Σε έβαλε να την κατακρίνεις, αλλά και να ψυχρανθείς μαζί της. Και εκείνη, επειδή δεν ξέρει ότι εσύ ήσουν η αιτία για την απροσεξία της, θα νοιώθει τύψεις που σε σκανδάλισε και θα πέσει σε λύπη. Βλέπετε με τι πονηριά εργάζεται το ταγκαλάκι κι εμείς το ακούμε;

Γι’ αυτό προσπαθήστε να μην κρίνετε κανέναν. Να κρίνετε μόνον τα ταγκαλάκια που, ενώ ήταν Άγγελοι, κατάντησαν δαίμονες και , αντί να μετανοήσουν, γίνονται πιο πονηροί και κακοί και βάλθηκαν με μανία να καταστρέψουν τα πλάσματα του Θεού. Ο πονηρός δηλαδή παρακινεί τους ανθρώπους να κάνουν παραξενιές και αταξίες, και ο ίδιος πάλι βάζει λογισμούς άλλους ανθρώπους, για να κρίνουν και να κατακρίνουν, και έτσι νικάει και τους μεν και τους δε. Και αυτοί μεν που νικούνται και κάνουν αταξίες, αισθάνονται μετά την ενοχή τους και μετανοούν, ενώ οι άλλοι που κατακρίνουν δικαιώνουν τον εαυτό τους, υπερηφανεύονται και καταλήγουν στην ίδια πτώση με τον πονηρό, την υπερηφάνεια.

Με την κατάκριση φεύγει η Χάρις του Θεού

- Όταν, Γέροντα, μου περνάει ένας λογισμός εις βάρος του άλλου, είναι πάντοτε κατάκριση;

- Δεν το καταλαβαίνεις εκείνη την ώρα;

- Μερικές φορές αργό να το καταλάβω.

- Κοίταξε να καταλαβαίνεις το συντομότερο την πτώση σου και να ζητάς συγχώρεση και από την αδελφή την οποία κατέκρινες και από τον Θεό, γιατί αυτό γίνεται εμπόδιο στην προσευχή. Με την κατάκριση φεύγει αμέσως η Χάρις του Θεού και δημιουργείται αμέσως ψυχρότητα στη σχέση σου με τον Θεό. Πώς να κάνεις μετά προσευχή; Η καρδιά γίνεται πάγος μάρμαρο.

Η κατάκριση και η καταλαλιά είναι οι μεγαλύτερες αμαρτίες και απομακρύνουν την Χάρη του Θεού περισσότερο από κάθε άλλο αμάρτημα. «Όπως το νερό σβήνει την φωτιά, λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, έτσι και η κατάκριση σβήνει την Χάρη του Θεού».

- Γέροντα, νυστάζω πολύ στην πρωινή Ακολουθία.

- Μήπως κατέκρινες καμιά αδελφή; Εσύ βλέπεις εξωτερικά τα πράγματα και κατακρίνεις, γι’ αυτό νυστάζεις μετά στην Ακολουθία. Από την στιγμή δηλαδή πού κατακρίνει κανείς και δεν αντιμετωπίζει τα πράγματα πνευματικά, μαζεύονται δέκατα πνευματικά και αποδυναμώνεται. Και όταν αποδυναμωθεί, ή νυστάζει ή έχει αϋπνία.

- Γέροντα συχνά πέφτω στη γαστριμαργία.

- Κοίταξε, εκείνο που πρέπει τώρα να προσέξεις πολύ είναι η κατάκριση. Αν δεν κόψεις την κατάκριση, ούτε από τη γαστριμαργία θα μπορέσεις να απαλλαγείς. Ο άνθρωπος που κατακρίνει, επειδή διώχνει τη Χάρη του Θεού, μένει αβοήθητος και δεν μπορεί να κόψει τα ελαττώματά του. Και αν δεν καταλάβει το σφάλμα του, για να ταπεινωθεί,θα έχει συνέχεια πτώσεις. Αν όμως το καταλάβει και ζητήσει την βοήθεια του Θεού, τότε ξαναέρχεται η Χάρις του Θεού.

Όποιος κατακρίνει τους άλλους, πέφτει στα ίδια σφάλματα

- Γέροντα, πώς συμβαίνει, όταν κατακρίνω μια αδελφή για κάποιο σφάλμα της, σε λίγο να κάνω κι εγώ το ίδιο σφάλμα;

- Αν κατακρίνει κανείς τον άλλον για ένα σφάλμα του και δεν καταλάβει την πτώση του, ώστε να μετανοήσει, συνήθως πέφτει στο ίδιο σφάλμα, για να το καταλάβει. Ο Θεός δηλαδή από αγάπη επιτρέπει ο άνθρωπος να αντιγράφει την κατάσταση αυτού τον οποίο κατέκρινε. Αν πεις λ.χ. ότι κάποιος είναι πλεονέκτης και δεν καταλάβεις ότι κατέκρινες, ο Θεός παίρνει τη Χάρη του και επιτρέπει να πέσεις κι εσύ στη πλεονεξία. Αρχίζεις τότε να μαζεύεις. Μέχρι να καταλάβεις τη πτώση σου και να ζητήσεις συγχώρεση από τον Θεό, θα λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι.

Για να σε βοηθήσω, θα σου πω κάτι από τον εαυτό μου. Όταν ήμουν στην Ιερά Μονή Στομίου, έμαθα για μια συμμαθήτριά μου από το Δημοτικό ότι είχε παραστρατήσει και έκανε ζημιά κάτω στην Κόνιτσα. Προσευχόμουν λοιπόν να τη φωτίσει ο Θεός να ανέβει στο μοναστήρι, για να της μιλήσω. Είχα ξεχωρίσει και μερικά κομμάτια περί μετανοίας από την Αγία Γραφή και από Πατερικά. Μια μέρα λοιπόν ήρθε με δύο άλλες γυναίκες. Μιλήσαμε και έδειξε ότι κατάλαβε. Στη συνέχεια ερχόταν συχνά με το παιδί της και έφερνε κεριά, λάδι, λιβάνι για τον ναό. Μια φορά κάποιοι γνωστοί προσκυνητές από τη Κόνιτσα μου λένε: «Πάτερ, αυτή η γυναίκα υποκρίνεται. Εδώ φέρνει κεριά κα λιβάνι και κάτω συνεχίζει με τους αξιωματικούς». Όταν ξαναήρθε, τη βρήκα στην εκκλησία να ασπάζεται τις εικόνες, και της έβαλα τις φωνές: «Φύγε από ‘δώ, της είπα, έχεις βρωμίσει όλη την περιοχή!...». Η καημένη έφυγε κλαίγοντας. Δεν πέρασε πολύ ώρα και αισθάνθηκα μεγάλο σαρκικό πόλεμο. «Τι είναι αυτό; λέω. Ποτέ μου δεν είχα τέτοιον πειρασμό. Τι συμβαίνει;». Δεν μπορούσα να βρω την αιτία. Κάνω προσευχή, τα ίδια. Οπότε παίρνω τον ανήφορο για την Γκαμήλα.«Καλύτερα να με φάνε οι αρκούδες», είπα. Προχώρησα αρκετά μέσα στο βουνό. Ο πειρασμός δεν υποχωρούσε. Βγάζω τότε ένα τσεκουράκι που είχα κρεμασμένο στη μέση μου και δίνω τρεις τσεκουριές στο πόδι μου, μήπως και με τον πόνο φύγει ο πειρασμός. Το παπούτσι γέμισε αίμα, αλλά τίποτε. Σε μια στιγμή ήρθε στο νου μου εκείνη η γυναίκα και τα λόγια που της είχα πει. «Θεέ μου , είπα τότε, εγώ για λίγο έζησα αυτή την κόλαση και δεν μπορώ να την αντέξω, κι αυτή η ταλαίπωρη που ζει συνέχεια αυτήν την κόλαση!... Συγχώρεσέ με που την κατέκρινα». Αμέσως ένοιωσα μια δροσιά θεϊκή και εξαφανίσθηκε ο πόλεμος. Βλέπεις τι κάνει η κατάκριση;

Αν παραβλέπουμε τα σφάλματα των άλλων, θα παραβλέψει και ο Θεός τα δικά μας

- Γέροντα, σήμερα στη διαλογή των ελιών κατέκρινα μερικές αδελφές, γιατί έβλεπα ότι δεν έκαναν προσεκτικά τη δουλειά τους.

-Κοίταξε να αφήσεις τις κρίσεις και τις κατακρίσεις, γιατί μετά θα σε κρίνει κι εσένα ο Θεός. Εσύ δεν βάζει καμμιά ελιά λίγο χαλασμένη μαζί με τις άλλες;

- Όχι Γέροντα, προσέχω να μη βάζω.

- Αν μας κάνει τόσο καλό διάλεγμα ο Χριστός στην Κρίση, χαθήκαμε! Ενώ, αν τώρα παραβλέπουμε τα σφάλματα των άλλων και δεν τους κατακρίνουμε, θα μπορούμε τότε να πούμε στο Χριστό: «Χριστέ μου, βάλε με κι εμένα σε καμιά άκρη μέσα στο Παράδεισο!». Θυμάστε τι γράφει το γεροντικό για έναν αμελή μοναχό που σώθηκε γιατί δεν κατέκρινε; Όταν ήρθε η ώρα να πεθάνει, ήταν πολύ χαρούμενος και ειρηνικός. Τότε ο Γέροντάς του, για να ωφεληθούν οι Πατέρες που είχαν μαζευτεί από τα γύρω Κελιά, τον ρώτησε: «Αδελφέ, πώς και δεν φοβάσαι τον θάνατο, αφού έζησες με αμέλεια;». Και ο αδελφός του απάντησε: «Είναι αλήθεια ότι έζησα με αμέλεια. Από τότε όμως που έγινα μοναχός προσπάθησα να μην κατακρίνω κανέναν, οπότε τώρα θα πω στον Χριστό: Χριστέ μου, είμαι ένας ταλαίπωρος, αλλά τουλάχιστον την εντολή Σου: ¨Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε¨[8], την τήρησα». « Μακάριος είσαι αδελφέ, του είπε τότε ο Γέροντας, γιατί σώθηκες χωρίς κόπο».

- Γέροντα, μερικοί πνευματικοί άνθρωποι, όταν βλέπουν κάποιον να ζει αμαρτωλά, λένε: «Α, αυτός, έτσι που πάει, είναι για την κόλαση!».

- Αχ, αν οι κοσμικοί άνθρωπο πάνε στη κόλαση από τις καταχρήσεις, οι πνευματικοί άνθρωποι θα πάνε από τις κατακρίσεις... Για κανέναν δεν μπορούμε να πούμε ότι θα πάει στην κόλαση. Ο Θεός δεν ξέρουμε πώς εργάζεται. Τα κρίματα του Θεού είναι άβυσσός. Κανέναν να μη καταδικάζουμε, γιατί έτσι παίρνουμε την κρίση από τα χέρια του Θεού. Πάμε να γίνουμε Θεοί. Αν μας ρωτήσει ο Χριστός την ημέρα της Κρίσεως, ας πούμε τη γνώμη μας...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 - Ο αγώνας κατά της κατακρίσεως

Αν στραφούμε στον εαυτό μας, δεν θα κατακρίνουμε

Γέροντα, όταν βλέπω κάποια αταξία στο διακόνημα, κατακρίνω μέσα μου.

- Εσύ, να κοιτάς την ευταξία την δική σου και τις αταξίες των άλλων. Να είσαι αυστηρή με τον εαυτό σου και όχι με τους άλλους. Τι δουλειά έκανες σήμερα;

- Ξεσκόνιζα.

- Ξεσκόνιζες τους άλλους ή τον εαυτό σου;

- Δυστυχώς τους άλλους.

- Κοίταξε, θα αρχίσεις να κάνεις δουλειά στον εαυτό σου, όταν πάψεις να ασχολείσαι με το τι κάνουν οι άλλοι γύρω σου. Αν ασχολείσαι με τον εαυτό σου και πάψεις να ασχολείσαι με τους άλλους, θα βλέπεις μόνον τα δικά σου σφάλματα και στους άλλους δεν θα βρίσκεις κανένα σφάλμα. Τότε θα απελπιστείς με τη καλή έννοια από τον εαυτό σου και θα κατακρίνεις μόνον τον εαυτό σου. Θα αισθάνεσαι την αμαρτωλότητά σου και θα αγωνίζεσαι να απαλλαγείς από τις αδυναμίες σου. Ύστερα, όταν θα βλέπεις στους άλλους κάποια αδυναμία, θα λες: «Μήπως εγώ ξεπέρασα τις αδυναμίες μου; Πώς λοιπόν έχω τέτοια απαίτηση από τους άλλους;». Γι’ αυτό να μελετάς και να παρακολουθείς συνέχεια τον εαυτό σου, για να αποφεύγεις την κρυφή υπερηφάνεια, και να έχεις αυτομεμψία με διάκριση, για να αποφεύγεις την εσωτερική κατάκριση. Έτσι θα διορθωθείς.

- Γέροντα, ο Αββάς Ισαάκ γράφει: «Εάν αγαπάς την καθαρότητα, εισελθών έργασαι εν τη αμπέλω της καρδίας σου, εκρίζωσον εκ της ψυχής σου τα πάθη, έργασαι μη γνώναι κακίαν ανθρώπου». Τι εννοεί;

- Εννοεί να στραφείς στον εαυτό σου και να κάνεις δουλειά στον εαυτό σου. Οι άγιοι πώς αγίασαν; Είχαν στραφεί στον εαυτό τους και έβλεπαν μόνον τα δικά τους πάθη. Με την αυτοκριτική και την αυτομεμψία που είχαν, έπεσαν τα λέπια από τα μάτια της ψυχής τους, και έφτασαν να βλέπουν καθαρά και βαθιά. Έβλεπαν τον εαυτό τους κάτω απ’ όλους τους ανθρώπους και όλους τους θεωρούσαν καλύτερους από τον εαυτό τους. Τα δικά τους σφάλματα τα έβλεπαν μεγάλα και τα σφάλματα των άλλων πολύ μικρά, γιατί έβλεπαν με τα μάτια της ψυχής τους και όχι με τα γήινα μάτια. Έτσι εξηγείται όταν έλεγαν: «Εγώ είμαι χειρότερος απ’ όλους τους ανθρώπους». Τα μάτια της ψυχής τους είχαν καθαρίσει και είχαν γίνει διόπτρες γι’ αυτό κα έβλεπαν τα μικρά τους σφάλματα – τα ξυλαράκια – σαν δοκάρια. Εμείς όμως, ενώ τα σφάλματά μας είναι δοκάρια, δεν τα βλέπουμε ή τα βλέπουμε σαν ξυλαράκια. Κοιτάμε τους άλλους με το μικροσκόπιο και βλέπουμε τα δικά τους αμαρτήματα μεγάλα, ενώ τα δικά μας δεν τα βλέπουμε, γιατί δεν καθάρισαν τα μάτια της ψυχής μας.

Η βάση είναι να καθαρίσουν τα μάτια της ψυχής. Όταν ο Χριστός ρώτησε τον τυφλό: «Πώς βλέπεις τώρα τους ανθρώπους;», εκείνος Του απάντησε: «σαν δένδρα»[3], γιατί δεν είχε αποκατασταθεί όλο το φως του. Όταν αποκαταστάθηκε όλο το φως του, τότε τα έβλεπε όλα καθαρά. Θέλω να πω ότι ο άνθρωπος, όταν φτάσει σε καλή πνευματική κατάσταση όλα τα βλέπει καθαρά, όλα τα σφάλματα των άλλων τα δικαιολογεί, με την καλή έννοια, γιατί τα βλέπει με το θεϊκό μάτι και όχι με το ανθρώπινο.

Αν δικαιολογούμε τους άλλους, Δεν θα τους κατακρίνουμε

- Γέροντα, όταν μου περνούν λογισμοί υπερηφανείας και κατακρίσεως, προσπαθώ να δικαιολογώ τους άλλους. Αυτό είναι πτώση ή αγώνας;

- Αγώνας είναι. Όταν κάποιος χαζεύει με ανοιχτό το στόμα και μπει μια μύγα μέσα στο στόμα του, θα την φτύσει. Αλλά καλύτερα να προσέχει να μην μπει.

- Συχνά όμως, Γέροντα, βλέποντας τι κάνουν οι άλλοι τους κατακρίνω.

- Εδώ που τα λέμε, δεν μπορείς να μη βλέπεις τι γίνεται γύρω σου. Πρέπει όμως να αποκτήσεις διάκριση, ώστε να δίνεις στους άλλους ελαφρυντικά και να τους δικαιολογείς. Τότε θα τους βλέπεις σε καλή κατάσταση.

- Γέροντα, την ώρα της Ακολουθίας έχω λογισμούς γιατί μια αδελφή δεν έρχεται στο αναλόγιο να ψάλει, γιατί μια άλλη ψάλει σιγανά και συνέχεια κατακρίνω.
- Ε, καλά, γιατί δεν σκέφτεσαι ότι η αδελφή ίσως είναι κουρασμένη ή είχε έναν πόνο και δεν μπόρεσε να κοιμηθεί, και γι’ αυτό δεν ψάλει; Ξέρω αδελφές που, και άρρωστες να είναι και να μη μπορούν να σύρουν τα πόδια τους από τον πυρετό, θα αγωνισθούν να μη γίνει αυτό αντιληπτό, για να μην της πουν να φύγουν από το διακόνημα και πάει άλλη αδελφή στη θέση τους και δυσκολευθεί. Αυτό δε σε συγκινεί;

- Με συγκινεί, Γέροντα, αλλά δεν καταφέρνω να δικαιολογήσω πάντα μια αδελφή, όταν φέρεται άσχημα.

- Σκέφθηκες ποτέ ότι η αδελφή μπορεί να φέρεται άσχημα, για να κρύψει την αρετή της; Εγώ γνωρίζω ανθρώπους που κάνουν επίτηδες αταξίες και τους κακολογούν όσοι δεν ασχολούνται με τον εαυτό τους. Ή μπορεί κάποια αδελφή να φερθεί άσχημα, επειδή είναι κουρασμένη, αλλά αμέσως μετανοιώνει. Εσύ την κατακρίνεις, ενώ εκείνη έχει ήδη μετανοιώσει για την άσχημη συμπεριφορά της. Στα μάτια των ανθρώπων είναι ταπεινωμένη, στα μάτια όμως Του Θεού είναι ψηλά.

- Γέροντα, έχω μια στενότητα. Δεν έρχομαι στη θέση του άλλου, για να τον δικαιολογήσω.

- Να βλέπεις με πόνο τον άλλον που σφάλλει και να δοξάζεις τον Θεό για όσα σου έχει δώσει, γιατί μετά ο Θεός θα σου πει: «Εγώ, παιδί μου, τόσα σου έδωσα, κι εσύ γιατί μου φέρθηκες σκληρά;». Να βλέπεις πλατιά τα πράγματα. Να σκέφτεσαι το παρελθόν του ανθρώπου, τις ευκαιρίες που του δόθηκαν να καλλιεργήσει τον εαυτό του και τις ευκαιρίες που είχες εσύ και δεν τις αξιοποίησες. Έτσι, θα συγκινηθείς από τις δωρεές που σου χάρισε ο Θεός, θα τον δοξολογήσεις γι’ αυτές και θα ταπεινωθείς, επειδή δεν ανταποκρίθηκες. Παράλληλα θα νοιώσεις αγάπη και πόνο για τον αδελφό που δεν είχε τις δικές σου ευκαιρίες και θα κάνεις γι’ αυτόν καρδιακή προσευχή.

Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν εγκλήματα μεγάλα, αλλά έχουν πολλά ελαφρυντικά. Ποιος ξέρει οι άνθρωποι αυτοί πώς είναι στα μάτια του Θεού; Εάν δεν μας βοηθούσε ο Θεός, μπορεί και ‘μεις να ήμασταν αλήτες. Κάποιος εγκληματίας έκανε λ.χ. είκοσι εγκλήματα και τον κατακρίνω και δεν σκέφτομαι τι παρελθόν έχει. Ποιος ξέρει πόσα εγκλήματα έκανε ο πατέρας του!... Από μικρό παιδί τι κλοπές θα τον έβαζαν να κάνει! Ύστερα, όταν ήταν νέος, πόσα χρόνια θα έζησε μέσα στις φυλακές και θα καθοδηγήθηκε από άλλους έμπειρους φυλακισμένους. Αυτός θα μπορούσε να είχε κάνει όχι είκοσι αλλά σαράντα εγκλήματα και συγκρατήθηκε. Ενώ εγώ με τη κληρονομικότητα και την αγωγή που είχα, θα έπρεπε τώρα να έκανα θαύματα. Έκανα; Όχι. Άρα είμαι αναπολόγητος. Αλλά, ακόμη και είκοσι θαύματα αν έκανα, ενώ μπορούσα να κάνω σαράντα, πάλι θα ήμουν αναπολόγητος. Με αυτούς τους λογισμούς διώχνουμε την κατάκριση και ανοίγουμε μια ρωγμή στην σκληρή καρδιά μας.

Να μη βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα

- Γέροντα, τι θα με βοηθήσει να μη κατακρίνω;

- Όλα είναι πάντοτε όπως τα σκέφτεσαι εσύ;

- Όχι, Γέροντα.

- Έ, τότε να λες: «Δεν σκέφτομαι πάντοτε σωστά. Πολλές φορές κάνω λάθος. Να, στην τάδε περίπτωση έκρινα και έπεσα έξω, οπότε τον αδίκησα τον άλλον. Επομένως δεν πρέπει να ακούω τον λογισμό μου». Ο καθένας μας λίγο-πολύ έχει περιπτώσεις που έπεσε έξω στην κρίση του. Αν φέρει στο νου του τις περιπτώσεις που έκρινε και έπεσε έξω, τότε θα αποφεύγει την κατάκριση. Αλλά και μια φορά να μην έπεσε έξω και να έχει δίκαιο, πού ξέρει τα ελατήρια του άλλου; Ξέρει πώς έγινε κάτι; Να μη βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα.

Κι εγώ, όταν ήμουν νέος, είχα την κατάκριση ψωμοτύρι. Επειδή ζούσα λίγο προσεκτικά και είχα μια ψευτοευλάβια, ό,τι μου φαινόταν στραβό, το έκρινα. Γιατί, όταν στον κόσμο ζει κανείς λίγο πνευματικά, μπορεί να βλέπει πολλά κουσούρια στους άλλους και να μη βλέπει αρετές. Εκείνους που καλλιεργούν την αρετή μπορεί να μη τους βλέπει, γιατί ζουν στην αφάνεια, αλλά βλέπει τους άλλους που κάνουν αταξίες και να τους κατακρίνει. «Αυτός, λέει, κάνει έτσι, εκείνος περπατάει έτσι, ο άλλος κοιτάζει έτσι...».

Ξέρετε τι είχα πάθει μια φορά;Είχαμε πάει με έναν γνωστό μου να λειτουργηθούμε σε ένα μοναστήρι στο Μονοδένδρι, εννιά ώρες περίπου μακριά από την Κόνιτσα. Όταν μπήκαμε στο ναό, ο γνωστός μου στάθηκε στο αναλόγιο, για να ψάλει, και εγώ πήγα στο στασίδι πίσω από τον ψάλτη. Παρακολουθούσα και έψελνα σιγανά. Κάποια στιγμή ήρθε μια γυναίκα με μαύρα, σχετικά νέα, στάθηκε δίπλα μου και συνέχεια με κοιτούσε. Με κοιτούσε, έκανε το σταυρό της. Με κοιτούσε, έκανε το σταυρό της... Είχα αγανακτήσει. «Βρε, παιδάκι μου, έλεγα μέσα μου, τι σόι άνθρωπος είναι αυτή; Μέσα στον κόσμο, μέσα στην εκκλησία, τι κοιτάζει έτσι;». Εγώ τις αδελφές μου, όταν περνούσαν στον δρόμο δίπλα μου, δεν τις έβλεπα. Πήγαιναν μετά στο σπίτι και έκαναν παράπονα στη μάνα μας: «Με είδε ο Αρσένιος, έλεγαν, και δεν μου μίλησε!». «Καλά, μου έλεγε μετά η μάνα μου, βλέπεις τις αδελφές σου στο δρόμο και δεν τις μιλάς;». «Εγώ θα κοιτάζω αν αυτή που περνάει δίπλα μου είναι η αδελφή μου; της έλεγα. Ένα σωρό σόι έχουμε. Αυτό θα κάνω;». Θέλω να πω, είχα κάτι τέτοιες ακρότητες. Να περνά τώρα δίπλα σου η αδελφή σου και να μη της μιλάς! Τέλος πάντων... Μόλις λοιπόν τελείωσε η Θεία Λειτουργία, πήγε αυτή η μαυροφόρα και παρακάλεσε τον ιερέα να μου πει να πάω στο σπίτι της, γιατί έμοιαζα πολύ στο παιδί της που είχε σκοτωθεί στον πόλεμο! Όταν πήγα σπίτι της, είδα την φωτογραφία του παιδιού της. Πραγματικά, μοιάζαμε σαν αδέλφια! Αυτή Η καημένη με κοιτούσε μέσα στην εκκλησία και έκανε τον σταυρό της σαν να έβλεπε το παιδί της. Κι εγώ έλεγα: «Την αθεόφοβη, μέσα στην εκκλησία και πώς κοιτάζει!» Ώ, μετά ξέρετε πως με είχε λειώσει αυτό το περιστατικό; «Για δες, είπα, εσύ να έχεις τέτοιους λογισμούς, ότι ποιος ξέρει τι γυναίκα είναι και μεσ’ στην εκκλησία να μην ντρέπεται καθόλου..., και αυτή η φουκαριάρα να έχε χάσει το παιδί της και να έχει τον καημό της!».

Μια άλλη φορά κατέκρινα τον αδελφό μου που ήταν φαντάρος. Μου έστειλε μήνυμα ο σιτιστής: «Έδωσα στον αδελφό σου δύο μπετόνια με λάδι. Τι έγιναν τα μπετόνια;». «Μα, αυτός εκεί πέρα, είπα, έφερνε στο σπίτι τους στρατιώτες κα τους φιλοξενούσαμε, τώρα πώς το έκανε αυτό, να πάρει λάδι από το στρατό;». Οπότε πιάνω και γράφω στον αδελφό μου αγανακτισμένος ένα γράμμα... Κι εκείνος μου απαντάει: «Τα μπετόνια να τα ζητήσεις από τη νεωκόρο της κάτω εκκλησιάς»! Αυτός το λάδι το είχε στείλει στην εκκλησία της κάτω Κόνιτσας, γιατί ήταν φτωχή. «Χρόνια πολλά, είπα τότε στον εαυτό μου. Την άλλη φορά κατέκρινες εκείνη τη φουκαριάρα. Τώρα τον αδελφό σου. Άλλη φορά τίποτε-τίποτε!». Θέλω να πω, όταν είδα ότι έπεφτα έξω στις κρίσεις μου, εξέταζα τον εαυτό μου:«Στην τάδε περίπτωση είχα πει για τον άλλον ότι ενήργησε έτσι, αλλά τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Άλλη φορά άλλο συμπέρασμα είχα βγάλει κι αλλιώς ήταν». Έτσι έβαλα τον εαυτό μου στην θέση του. «Άλλη φορά, είπα, δεν θα κρίνεις καθόλου. Τελεία-παύλα! Είσαι στραβός και όλα στραβά και ανάποδα τα βλέπεις. Κοίταξε να γίνεις σωστός άνθρωπος». Και μετά, όταν μου φαινόταν κάτι στραβό, έλεγα: «Κάτι καλό θα είναι, αλλά εγώ δεν το καταλαβαίνω. Όσες φορές έβαλα αριστερό λογισμό, έπεσα έξω». Όταν πλέον σιχάθηκα τον εαυτό μου, με την καλή έννοια, όλους τους δικαιολογούσα. Για τους άλλους έβρισκα πάντα ελαφρυντικά και μόνον τον εαυτό μου κατέκρινα. Αλλά, εάν ο άνθρωπος δεν παρακολουθεί τον εαυτό του, όλα τα περνάει απαρατήρητα και μετά στην Κρίση θα είναι αναπολόγητος.

Θέλει παλικαριά, για να κοπεί η κατάκριση.

Λοιπόν:
Καλή αρχή. STOP.
STOP των κριτικών λογισμών. Αμήν.
Καλή εξάγνιση του νου και της καρδιάς. Αμήν.

oodegr

ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ - ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ

April 25, 2013, 12:00 am

≫ Next: Τα ήθη και τα έθιμα του Αγίου Λαζάρου Στην Κύπρο

≪ Previous: Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία (Γ.Παϊσίου Αγιορείτου)

$

0

0

Στην αρχή της Μεγάλης Σαρακοστής, στο μεγάλο απόδειπνο των τεσσάρων πρώτων ημερών της Α' Εβδομάδας των Νηστειών, διαβάζεται χωρισμένος σε τέσσερα μέρη ο Μεγάλος Κανόνας και ολόκληρος την Πέμπτη της Ε΄ εβδομάδας των Νηστειών. Ψάλλεται σε ήχο πλ. β' που είναι ιδιαίτερα κατανυκτικός, εκφραστικός του πένθους και της συντριβής της καρδιάς.

Μπορούμε να περιγράψουμε το κανόνααυτό σανένα θρήνο μετάνοιαςπου μας μεταφέρει στο βάθος και στο πεδίο δράσης της αμαρτίας, κλονίζοντας τη ψυχή μας με την απόγνωση, τη μετάνοια και την ελπίδα. 

Με μιά μοναδική τέχνη ο Άγιος Ανδρέας συνυφαίνει τα μεγάλα βιβλικά θέματα: Αδάμ και Εύα, Παράδεισος και Πτώση, Πατριάρχες, Νώε και κατακλυσμός, Δαβίδ, Χώρα της Επαγγελίας και τελικά Χριστός και Εκκλησία, ομολογία των αμαρτιών και μετάνοια. Τα γεγονότα της ιερής ιστορίας παρουσιάζονται σαν γεγονότα της ζωής μου. Οι ενέργειες του Θεού στο παρελθόν αποβλέπουν σε μένα και στη σωτηρία μου, η τραγωδία της αμαρτίας και η προδοσία παρουσιάζονται σαν προσωπικά δική μου τραγωδία. Η ζωή μου παρουσιάζεται σαν ένα κομμάτι της μεγάλης πάλης ανάμεσα στο Θεό και τις δυνάμεις του σκότους που επαναστατούν εναντίον του. 

Η πνευματική ιστορία του κόσμου είναι επίσης και δική μου ιστορία. Γίνονται για μένα μια πρόκληση με τα αποφασιστικά γεγονότα και τις πράξεις από το παρελθόν, που το νόημά τους και η δύναμή τους είναι αιώνια, γιατί κάθε ανθρώπινη ψυχή - μοναδική και ανεπανάληπτη - συγκινείται από το ίδιο δράμα, αντιμετωπίζει την ίδια τελικά εκλογή, ανακαλύπτει την ίδια πραγματικότητα. 

Το έργο και ο σκοπός του Μεγάλου Κανόνα είναι να ξεσκεπάσει την αμαρτία και έτσι να μας οδηγήσει στη μετάνοια. Η αποκάλυψη αυτή, δεν γίνεται με ορισμούς και απαριθμήσεις, αλλά με μια βαθειά ενατένηση στη μεγάλη βιβλική ιστορία που είναι η ίδια η ιστορία της αμαρτίας, της μετάνοιας και της συγγνώμης. 

Καταλαβαίνουμε ότι αμαρτία είναι, πρώτα απ' όλα, η άρνηση ότι η ζωή είναι προσφορά ή θυσία στο Θεό, με άλλα λόγια δηλαδή, η άρνηση ότι η ζωή έχει θεϊκό προσανατολισμό, ότι η αμαρτία, επομένως, είναι από τις ρίζες της, η παρέκκλιση της αγάπης μας από τον τελικό σκοπό της.

Για να καταλάβουμε σωστά τον Μεγάλο Κανόνα θα πρέπει να ξέρουμε την Αγία Γραφή και να έχουμε την ικανότητα να μεταφέρουμε τα νοήματά του στη ζωή μας. 

<<Κανόνες>> στην εκκλησιαστική υμνογραφία λέγονται ύμνοι μεγάλοι, αποτελούμενοι από μικρότερες ενότητες, που ονομάζονται <<Ωδές>>. Κάθε <<Ωδή>> (σημαίνει άσμα θρησκευτικό, από το ρήμα άδω) αποτελείται από τον <<ειρμό>>, που είναι η πρώτη στροφή κάθε Ωδής και χρησιμεύει σαν υπόδειγμα και βάση των στροφών που ακολουθούν, τα λεγόμενα τροπάρια (τρέπονται σύμφωνα με τον ειρμό).

Μέγας ονομάσθηκε για την έκτασή του, αποτελείται από εννέα ωδές, έντεκα ειρμούς (η β΄και η γ΄ ωδή έχουν από δύο ειρμούς) και 250 τροπάρια (25 η α΄ ωδή, 41 η β΄, 28 η γ΄, 29 η δ΄, 23 η ε΄, 33 η στ΄, 22 η ζ΄, 22 η η΄ και 27 η θ΄).
Συντάχθηκε από τον Άγιο Ανδρέα αρχιεπίσκοπο Κρήτης, ο οποίος γεννήθηκε γύρω στα 660 στη Δαμασκό. Έγινε μοναχός στα Ιεροσόλυμα και κληρικός στη Κωνσταντινούπολη. Ψηφίσθηκε μετά το 710 αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο, κυρίως υμνογραφικό και ομηλιτικό.

Την Πέμπτη της Ε΄ εβδομάδας των Νηστειών, στα μοναστήρια ψάλλεται ολόκληρος την δ΄ ώρα της νύκτας, γύρω στα μεσάνυχτα και στους ενοριακούς ναούς το βράδυ της Τετάρτης μαζί με το μικρό απόδειπνο, της ίδιας εβδομάδας.

Το θέμα και το σκοπό του Κανόνα περιγράφει το συναξάρι της Ε΄ Εβδομάδας των Νηστειών: <<Ο ποιητής, με πλήθος αγιογραφικών ιστορημάτων και παραδειγμάτων, θετικών και αρνητικών, από την πλάση και τη πτώση του Αδάμ ως την Ανάληψη του Χριστού και τον ευαγγελισμό της ανθρωπότητος από τους Αποστόλους, παρακινεί κάθε ψυχή να μιμείται τις καλές πράξεις, ν' αποφεύγει τις φαύλες και να καταφεύγει πάντα στο Θεό με μετάνοια, δάκρυα, εξομολόγηση και κάθε ευαρέστηση.>> (monipetraki.gr)

Μερικά αποσπάσματα:

 

 

Τα ήθη και τα έθιμα του Αγίου Λαζάρου Στην Κύπρο

April 25, 2013, 5:46 am

≫ Next: Συγκλονιστικός διάλογος άθεου επιστήμονα με ιερέα (π.Ραφαήλ Καρέλιν)

≪ Previous: ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ - ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ

$

0

0

Η Κύπρος και Άγιος Λάζαρος είναι στενά συνδεδεμένοι. Σύμφωνα με τη παράδοση ο Άγιος Λάζαρος μετά την ανάσταση του από τους νεκρούς που έκανε ο Ιησούς, και μετά από τη σταύρωση του Χριστού, έφυγε από τη Βηθανία, και ήρθε στη Κύπρο, όπου έγινε τελικά ο πρώτος επίσκοπος Κιτίου, της πόλης που αποκαλείται σήμερα Λάρνακα.

Ο ερχομός του Αγίου Λαζάρου στο Κίτιουποδεικνύεται από τις σχετικές τοπικές παραδόσεις και κυρίως, από την αρχαία και θαυμάσια βυζαντινή εκκλησία που κτίστηκε πάνω από τον τάφο του.

Αυτή η εκκλησία, είναι το σημαντικότερο μνημείο της Λάρνακας, και συγχρόνως, ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα στη Κύπρο. Η Λάρνακα έμελλε επίσης να γίνει η εγγενής πόλη του Λαζάρου, μια δεύτερη Βηθανία. Εδώ συναντήθηκε με τους αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα κατά το ιεραποστολικό ταξίδι τους στη Κύπρο και σύμφωνα με την παράδοση, ορίστηκε από αυτούς ως ο πρώτος επίσκοπος Κιτίου. Για αυτό όλοι οι επισκοπικοί θρόνοι στις εκκλησίες της Λάρνακας έχουν την εικόνα του Αγίου Λαζάρου αντί αυτή του Χριστού, όπως είναι η συνήθεια στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Εδώ έζησε για τριάντα χρόνια περισσότερο, και εδώ θάφτηκε για δεύτερη και τελευταία φορά.

Στον τάφο του ο Λεόντιος ο Σοφός, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου, έκτισε τη θαυμάσια εκκλησία πρίν 1110 χρόνια, σε βυζαντινό ύφος, που βλέπουμε σήμερα. Για αντάλλαγμα, τα λείψανά του μεταφέθηκαν από τη Κύπρο στη Κωνσταντινούπολη το 898, αν και το 1972 τα ανθρώπινα οστά που ανακαλύφθηκαν κάτω από το Ιερό κατά τη διάρκεια των εργασιών ανακαίνισης της εκκλησίας στη Λάρνακα, προσδιορίστηκαν ως μέρος των λειψάνων του Αγίου.

Τα λείψανα κλάπηκαν από τη Κωνσταντινούπολη από τους σταυροφόρους και μεταφέρθηκαν στη Γαλλία το 1204 ως τμήμα της λείας του πολέμου από την τέταρτη σταυροφορία. Έτσι είναι πιθανώς που ο Άγιος κατέληξε να γίνει ο πρώτος επίσκοπος της Μασσαλίας αλλά εάν είναι έτσι, ήταν νεκρός και όχι ζωντανός όταν αυτό συνέβη. Η παραμονή του Αγίου Λαζάρουστη Λάρνακα συνδέεται με διάφορες παραδόσεις.Σύμφωνα με μια από αυτές, κατά τη διάρκεια των τριάντα χρόνων που έζησε μετά από την ανάσταση του, δεν χαμογέλασε ποτέ εκτός από μια περίπτωση, όταν είδε κάποιον να κλέβει μια πήλινη στάμνα, όπου είπε χαμαγελώντας: "ο πηλός κλέβει τον πηλό". Μια άλλη παράδοση σχετίζεται με τις ακυλές (αλμυρές λίμνες) που βρίσκονται στα περίχωρα της Λάρνακας. Σύμφωνα με αυτή, οι αλυκές ήταν στο παρελθόν ένας απέραντος αμπελώνας.

Μια μέρα ο Άγιος έτυχε να περάσει από εκεί, και όντας διψασμένος, ζήτησε από τον ιδιοκτήτη μερικά τσαμπιά σταφύλια για να αποσβέσει τη δίψα του, αλλά ο ιδιοκτήτης αρνήθηκε να του προσφέρει ούτε ένα, και όταν ο Άγιος του έδειξε ένα καλάθι που φαινόταν να ήταν γεμάτο σταφύλια, αυτός απάντησε ότι περιείχαν άλας. Τότε ο Άγιος, για να τιμωρήσει τη διαφθορά και την υποκρισία τέτοιων ανθρώπων, μετέτρεψε ως εκ θαύματος τον απέραντο αμπελώνα σε αλμυρή λίμνη.

Στους παλαιά χρόνια, υπήρξε στη Κύπρο, η ακόλουθη εορτή που συνδέετε με την ανάσταση του Λαζάρου.

Η εορτή τελείτο ως εξής:Το βράδυ της παραμονής της εορτής του Αγίου Λαζάρου, ο ιερέας του χωριού, έπαιρνε 3-4 παιδιά, ιδίως μαθητές και τους μάθαινε να απαγγέλουν << το τραγούδι του Λαζάρου>>, το οποίο παραθέσαμε στο προηγούμενο μας άρθρο. Την επομένη, ημέρα της εορτής μετά τη θεία λειτουργία, πήγαινε μαζί με αυτά τα παιδιά σε όλα τα σπίτια του χωριού όπου έψαλλαν τον<<Λάραζον>>. Μετά το τέλος του τραγουδιού, ο ιερέας έψαλλε μόνος το τροπάριο της ημέρας: Την κοινήν ανάστασιν....>>. Για αμοιβή η οικοδέσποινα πρόσφερε 3-8 αυγά, και άν ήταν γυναίκα βοσκού, μια αναρή, ή ένα τυρί. Σε πολλά μεγάλα χωριά και πόλεις όπου υπάρχουν φοινικόδεντρα, έκοβαν κλαδιά και τα έμπλεκαν σε βαϊα όπου τα κοσμούσαν με λουλούδια. Αυτά τα κοσμημένα από λουλούδια βαϊα, τα κρατούσαν τα παιδιά και οι ιερείς κατά τη λειτουργία, αλλά και κατά τη περιφορά τους στο χωριό.

Πολλοί άλλοι και κυρίος μικρά παιδιά, πήγαιναν μόνοι στα σπίτια του χωριού χωρίς το ιερέα και έλεγαν τον <<Λάζαρον>> για να μαζέψουν αυγά και τυριά. Αυτός ο εορτασμός του Λαζάρου γινόταν στα χωριά. Στις πόλεις όμως ο εορτασμός ετελείτο ως εξής: Μια ομάδα από άνδρες κοσμούσαν το σώμα τους με ανθισμένα σιμιλλούδκια (σιμίλλια) και με λουλούδια που είναι γνωστά στη Κύπρο ως <<λάζαροι>> με τέτοιο τρόπο ώστε κανένα μέρος από τα ρούχα τους η τα γυμνά μέρη του σωματός τους να φαίνεται. Όταν η πομπή των ανδρών έφθανε έξω από σπίτι, ένας από αυτούς ξάπλωνε κατά γης με σταυρομένα τα πόδια και τα χέρια, υποκρινόμενος τον νεκρό Λάζαρο.

Οι άλλοι άνδρες της ομάδας έψαλαν το τραγούδι του Λάζαρου και όταν έφθαναν στο <<Λάζαρε δεύρο έξελθε>>, αμέσως ο υποκρινόμενος τον Λάζαρον σηκώνονταν πάνω. Όταν τελείωνε όλο το τραγούδι, οι οικοδέσποινες τους έδιναν αυγά και αν ήταν πλούσιο το σπίτι, μερικά κέρματα. Την ομάδα παρακολουθούσε ένα πλύθος περίεργων και ιδίως παιδιά. Στις πόλεις η αναπαράσταση της ανάστασης του Λαζάρου γινόταν με τον ίδιο τρόπο και μέσα στις εκκλησίες. Όταν έλεγε ο ιερέας το Ευαγγέλιο και άφθανε στο <<Λάζαρε δεύρο έξελθε>>, ο στολισμένος με λουλούδια υποκρινόμενος Λάζαρος σηκονόταν από το έδαφος μέσα στην εκκλησία. Όλοι οι πιστοί μαζί με τους ιερείς συμμετείχαν σε αυτή τη τελετουργία.Σήμερα τα έθιμα αυτά δεν τελούνται πλέον. (Αέναη επ-Ανάσταση)

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ 
ΑΠΟ ΠΑΙΔΑΚΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΝΑΦΩΤΙΑΣ

Συγκλονιστικός διάλογος άθεου επιστήμονα με ιερέα (π.Ραφαήλ Καρέλιν)

April 25, 2013, 11:00 pm

≫ Next: Το Μυστήριο της Έγερσης του Λαζάρου

≪ Previous: Τα ήθη και τα έθιμα του Αγίου Λαζάρου Στην Κύπρο

$

0

0

Συγκλονιστικός διάλογος άθεου επιστήμονα με ιερέα 

(π.Ραφαήλ Καρέλιν)

Ένας Ιερέας καθόταν στο κελί του και ξεχώριζε την αλληλογραφία του.

Ξαφνικά χωρίς την συνηθισμένη προσευχή μπήκε η νεωκόρος και ψιθύρισε πολύ έντονα σαν να έλεγε κάποιο μυστικό νέο το οποίο δεν θα 'πρεπε να ακούσει κάνεις: “Κάποιος άγνωστος φαίνεται από τους άρχοντες θέλει να σας μιλήσει. Δεν τον έχω ξαναδεί ούτε σε σας, ούτε στο ναό. Μάλλον είναι περαστικός”. “Άφησέ τον να μπει”, είπε ο ιερέας.

Μέσα στο κελί μπήκε ένας ψηλός άνδρας με ίσια κορμοστασιά που θύμιζε πρώην στρατιωτικό. Ήταν άψογα αλλά σεμνά ντυμένος. Φαινόταν σαν να ήταν σιδερωμένος μαζί με το κοστούμι του πριν βγει από το σπίτι. Ο ξένος κοίταξε ερευνητικά το δωμάτιο σαν να ήθελε να καταλάβει από την επίπλωση το πνεύμα και τον χαρακτήρα του κατόχου. Μετά χαιρέτησε, έβγαλε το καπέλο του και σταμάτησε στην πόρτα εν αναμονή για την πρόσκληση από τον ιερέα να καθίσει.

Μπορούσε κανείς να διακρίνει την αριστοκρατική παιδεία μέσα στον ξένο. Παιδεία που δημιουργείται και καλλιεργείται από γενεά σε γενεά και κληρονομείται σαν το οικόσημο. Πάρα τα χρόνια του θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν όμορφος αλλά ήταν η κρύα ομορφιά του αγάλματος, ανυπάκουη στον χρόνο και στην ζεστασιά του ήλιου.

Ο ιερέας του υπέδειξε την παλιά ξεθωριασμένη πολυθρόνα προορισμένη για τους επισκέπτες και είπε: “Παρακαλώ, καθίστε. Πώς μπορώ να σας εξυπηρετήσω;”

Ο επισκέπτης κάθισε ακουμπώντας ελαφρά τα χέρια του στην πολυθρόνα. Δεν άρχισε να μιλάει αμέσως και έτσι ο ιερέας πρόλαβε να τον εξετάσει με το βλέμμα. Αισθανόταν ότι αυτός ο άνθρωπος γνωρίζει την αξία του και είναι συνηθισμένος να εξουσιάζει τους ανθρώπους με “σιδερένιο χέρι μέσα στο βελούδινο γάντι”. Οι τρόποι του ήταν κομψοί και συγκρατημένοι και στο πρόσωπο ξεχώριζε η έμφυτη ευγένεια.

Φαίνεται ότι ήταν από κάποιο παλιό αριστοκρατικό γένος και σταγόνες από αίμα των Ριούρικ κυλούσαν στις φλέβες του. Μόνο τα σβησμένα γυάλινα μάτια του ήταν σε δυσαρμονία με ολόκληρη εικόνα – σαν να ήταν σκεπασμένα με σκοτεινό πέπλο και έκρυβαν κάποιο μυστικό της ψυχής του. Η ματιά που έριχνε ο επισκέπτης φαινόταν στον ιερέα να μοιάζει με χτύπημα ξίφους γρήγορο και απότομο, αλλά πολύ γρήγορα έσβηνε έχανε ζωντάνια και ο ιερέας έβλεπε μπροστά του δύο κόγχες (κρανίου).

- Ποιο είναι το πρόβλημα που σας έφερε στο ταπεινό μου κελί- ρώτησε ο ιερέας – θα χαρώ πολύ αν καταφέρω να βοηθήσω.

- Έχω κάτι μεγαλύτερο από ένα πρόβλημα – απάντησε ο επισκέπτης – έχω την αίσθηση ότι είμαι στην θηλιά και ταλαντεύομαι ανάμεσα από την ζωή και τον θάνατο. Με βασανίζει ο φόβος που μπήκε στην καρδιά μου εδώ και πολλά χρόνια. Είναι ο φόβος ότι μήπως και πράγματι ο Θεός υπάρχει. Η σκέψη ότι απαρνήθηκα Τον Ζωντανό Θεό με ακολουθεί σαν φάντασμα που εκδικείται για την πατροκτονία.

Γεννήθηκα σε οικογένεια όπου η πίστη ήταν μόνο εξωτερική παράδοση που μοιάζει με κουφό (μουντό) μακρινό ήχο της καμπάνιας που έρχεται από το βάθος του χρόνου – συνέχιζε ο επισκέπτης. Το θέμα της θρησκείας ποτέ δεν με ενδιέφερε. Από τα νεανικά χρόνια πίστευα ότι το πρόβλημα είναι λυμένο άνευ όρων και τετελεσμένα… Ο Νίτσε (βλάσφημος θεομάχος) έχει ένα περίεργο διήγημα για έναν τρελό που έτρεχε στους δρόμους και φώναζε: “Ο Θεός πέθανε! Τον σκοτώσατε!” Ο τρελός θρηνούσε το θάνατο του Θεού και κανένας δεν μπορούσε να τον παρηγορήσει. Για εμένα αυτό το διήγημα ήταν αλληγορικό – ο τρελός θρηνούσε την τρέλα του.

Δεν είχα ποτέ παρόμοια συναισθήματα. Μου φαίνεται ότι γεννήθηκα ήδη άθεος. Όμως μια φορά είχα έναν εφιάλτη: ονειρευόμουν ότι ήμουν μέσα σε ένα ακυβέρνητο διαστημόπλοιο και ξέρω ότι ποτέ πια δεν θα μπορέσω να επιστρέψω ότι χάθηκα στο απέραντο διάστημα ανάμεσα από αστέρια-γίγαντες από φωτιά και πάγο. Το διάστημα έγινε η δική μου παγίδα, λαβύρινθος χωρίς διέξοδο. Αισθανόμουν την θανατηφόρο παγωνιά και την αίσθηση απέραντης φρίκης ακόμα και όταν ξύπνησα. Για πολύ καιρό θυμόμουνα την εικόνα του διαστημόπλοιου που απομακρύνεται από την γη η οποία αρχίζει να μετατρέπεται σε μια φωτεινή κουκίδα.

Τα πιο σημαντικά πράγματα στην ζωή μου ήταν τα ανώτερα μαθηματικά και η φυσική που έγιναν και επάγγελμα μου. Εδώ είχα πολλές και γρήγορες επιτυχίες. Πολύ νέος είχα όλους τους ανώτερους επιστημονικούς τίτλους και ήμουν αρχηγός ενός πολύ μεγάλου ερευνητικού ιδρύματος. Δεύτερή μου αγάπη ήταν η λογοτεχνία που μου εμφύτευσαν οι γονείς.

Έτσι πέρασαν πολλά ξένοιαστα χρόνια αλλά μετά συνέβη κάτι το απρόσμενο κι ακατανόητο. Σαν να άρχισε να τρέμει και να αγωνιά η γη κάτω από τα πόδια μου. Μια έμμονη σκέψη με πήρε στο κατόπι “Αν ο Θεός εν τέλει υπάρχει;”! Δεν έβρισκα πουθενά την απάντηση. Οι εξισώσεις ήταν άφωνες και η λογοτεχνία που η απασχόληση της ήταν τα συναισθήματα και πάθη δεν μπορούσε να δώσει λύση σε οντολογικά προβλήματα.

Με την εμφάνιση των πρώτων ανησυχιών σε σχέση με την ύπαρξη του Θεού άρχισα να διαβάζω αντιθρησκευτική λογοτεχνία για να στηρίξω την απιστία μου μα αυτό μόνο με απογοήτευσε. Διάβασα τον Μπάουερ, τον Ρενάν, τον Καούτσκι όμως βαρέθηκα γρήγορα. Δεν μπορούσαν να βγάλουν καμία άκρη ήταν απλώς “φτυσίματα στον ουρανό”. Απορούσα – ”Πώς μπορούσαν οι διανοούμενοι μας να καταπίνουν τέτοια διαβάσματα;” Δεν εννοούσα τον αθεϊσμό διότι παραμένω και είμαι άθεος αλλά τις λυπητερές απολογίες του.

Μετά καταπιάστηκα με την φιλοσοφία αλλά και εκεί δεν έβρισκα αποδείξεις, οι λογικές συρραφές δεν ήταν γερές. Όλα αυτά τα συγγράμματα μού φαινόντουσαν σαν πύργοι χωρίς θεμέλια κρεμασμένοι στον αέρα… Περνούσαν ολόκληρες νύχτες διαβάζοντας τα υπέρ πολύπλοκα βιβλία της φυσικής και μαθηματικής θεωρίας αλλά ούτε εκεί δεν έβρισκα απάντηση. Όχι σπάνια οι συγγραφείς χρησιμοποιούσαν την λέξη “θεός” αλλά ήταν θεός που δεν άρχιζε από κεφαλαίο γράμμα. Θεός σαν δυνατότητα των αριθμών, αρχική ουσία του κόσμου, νοερουσία του σύμπαντος, αρχή της πανσυμπαντικής αρμονίας, κάποιος πρωτόγονος νους και λογική του σύμπαντος αλλά και αυτά παρέμεναν χωρίς αποδείξεις.

Με έχουν παρασύρει αυτά τα συγγράμματα γιατί μου άρεσε το θάρρος της ανθρώπινης σκέψης που προσπαθούσε να πιάσει την αρχή και το τέλος της κοσμογονίας μου άρεσε η διαστημική κλίμακα των υποθέσεων που έμοιαζαν με τρέλα. Πρέπει να πω ότι πάντα θαύμαζα την ομορφιά των μαθηματικών. Για μένα ήταν ποίηση όπου οι αριθμοί ακούγονται σαν ρυθμοί και ομοιοκαταληξίες και δημιουργούν στίχους και στροφές. Που οι εξισώσεις τραγουδάνε σαν χορδές του βιολιού και μαθηματικοί υπολογισμοί λάμπουν σαν αστερισμοί στον νυχτερινό ουρανό. Ο Αϊνστάιν ήταν για μένα ο Ντοστογιέφσκι της φυσικής και ο Λομπατσεφσκί – Χλέμπνικωφ της γεωμετρίας. Όμως έπιανα τον εαυτό μου πάνω στην σκέψη ότι είμαι μαγεμένος με το παιχνίδι του μυαλού, ότι βρίσκομαι πίσω από την επιφάνεια του καθρέφτη και γυρνάω μέσα στο χορό μαζί με ύπουλες σκιές της αλήθειας. Σκεφτόμουν ότι αυτός ο θαυμασμός είναι ένα είδος διανοητικής τοξικομανίας μια απόπειρα να πνίξουν τον φόβο εμπρός στην πιθανότητα ύπαρξης του Θεού.

- Ήρθατε σ' εμένα – είπε ο ιερέας – για να βεβαιωθείτε για ακόμα μια φορά ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις για την πίστη και να καθησυχάσετε τον εαυτό σας με την ήττα μου; Εγώ όμως θα σας πω κάτι τελείως διαφορετικό: εάν μπορούσα να αποδείξω την ύπαρξη του Θεού αυτό θα αποδείκνυε την ανυπαρξία του Θεού, τουλάχιστον για μένα.

- Δεν καταλαβαίνω τι σημαίνουν τα λόγια σας, – ρώτησε ο επισκέπτης,- φυγή από την απάντηση, ένα παράδοξο ρητό στο στυλ του Όσκαρ Ουάιλντ, η θέση της διαλεκτικής του Χέγκελ για την ομοιότητα των αντιθέτων;

Ο ιερέας απάντησε:

- Θα ήθελα πρώτα να σημειώσω ότι η θέση για τις ομοιότητες ανάμεσα στα αντίθετα δεν είναι του βερολινέζου καθηγητή αλλά στην πραγματικότητα η αποκρυφιστική διδασκαλία των ιερέων της Εφέσου, μυσταγωγία και μυστήριό τους. Πρώτος που το ανέβασε στην φιλοσοφική στοά από το υπόγειο του ναού της Αρτέμιδος ήταν ο Ηράκλειτος – απόγονος των ιερέων της Εφέσου ο οποίος αντάλλαξε την μύηση του ιεροφάντη με την κάπα του φιλοσόφου. Αυτή η διδασκαλία δηλώνει ότι το καλό και το κακό, φως και σκότος, πληρότητα και μηδέν, ναι και όχι, Θεός και διάβολος είναι ενωμένοι. Οι μαρξιστές λένε ότι αυτή η ομοιότητα είναι η ψυχή της “διαλεκτικής”. Συνεπώς μπορούμε να πούμε ότι ο Χεγκελισμός και ο Μαρξισμός έχουν αποκρυφιστική βάση και δαιμονική πλευρά. Το μυστήριο της διαλεκτικής είναι αιματηρή φλόγα και εκατόμβες των επαναστάσεων.

Τώρα θα προσπαθήσω να απαντήσω στην ερώτηση σας, – συνέχισε ο ιερέας. – Εάν οι συνειδητές μου αντιλήψεις που αποτελούνται από κάποιες γνώσεις που αποκόμισα στην διάρκεια μερικών δεκαετιών, μπορούσαν να χωρέσουν, να ορίσουν και να κατανοήσουν το Απόλυτο. Τι ασήμαντο και λυπητερό θα ‘πρεπε να είναι αυτό το όν που μπορεί και χωράει μέσα στον τόσο περιορισμένο και ατελή δικό μου νου! Σκεφτείτε τι σημαίνει η λέξη “πίστη”; Πίστη είναι η περιοχή του μυστηρίου. Όπου υπάρχουν αποδείξεις δεν υπάρχει πίστη. Εκεί στην θέση της πίστης μένει η γνώση, η Αποκάλυψη αντικαθίσταται με την λογική, δόγματα – με συλλογισμούς, μεταφυσική – με φυσική, μυστική – με επίπεδες έννοιες. Το οφθαλμοφανές πια δεν είναι η πίστη αλλά η καταγραφή γεγονότων.

- Εσείς λέτε ότι η πίστη δεν έχει αποδείξεις,- διαφώνησε ο επισκέπτης,- τότε σε τι να πιστεύουμε : στο απόλυτο σκοτάδι του σκεπτικισμού, όπου είναι οι συνεχόμενες αρνήσεις που φτάνουν μέχρι άρνηση της ίδιας της άρνησης, όπως στον Σέξτο Εμπειρικό;

- Η Πίστη έχει αναμφίβολες και αναμφισβήτητες αποδείξεις διαφορετικού χαρακτήρα,- απάντησε ο ιερέας. Είναι η διαισθητική διείσδυση στον υπέρ λογικό άυλο κόσμο, επικοινωνία του ανθρώπου (ως περιορισμένης προσωπικότητας) με Τον Θεό (Απόλυτης Προσωπικότητας), είναι η πραγματική μυστηριακή εμπειρία η οποία αποκτιέται από άμεση επαφή με τον πνευματικό κόσμο, είναι εσωτερική αίσθηση της ψυχής, η υποκειμενική γνώση που θα την έλεγα και οικεία (ιδιαίτερη). Εδώ γίνεται κοινωνία με την Θεία Χάρη που στην δική σας γλώσσα λέγεται – ενέργειες ανωτέρας φύσεως.

Στην κοινωνία με τον Θεό αλλάζει ο ίδιος άνθρωπος, ως υποκείμενο γνώσης και ο πνευματικός του ορίζοντας διευρύνεται αμέτρητα. Πρέπει να θυμόμαστε ότι η ψυχή του ανθρώπου είναι πιο βαθιά από την λογική του και η γνώση καταλαμβάνει την σφαίρα των συναισθημάτων όπου η Διάχυτη Αγάπη είναι μια από τις βασικές δυνάμεις κατανοήσεως που ενώνει το Άπειρο με το περιορισμένο, Τον Ζωντανό Θεό με τον άνθρωπο.

- Ομολογώ ότι αιφνιδιάστηκα, – είπε ο επισκέπτης,- θα σκεφτώ αυτά που μου είπατε αλλά χρειάζομαι χρόνο γι’ αυτό. Πρόσφατα είχα μια συζήτηση με έναν συνάδελφό σας τον οποίο μπορώ να χαρακτηρίσω ως “διανοούμενο στο ράσο”. Άρχισε να μου αποδεικνύει την ύπαρξη του Θεού βασίζοντας στην θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν και στην μηχανική των κβάντα του Γκαίνσμπεργκ. Είχε πολύ ενθουσιώδη και νικηφόρο τόνο και σήκωνε ακόμα και το δάχτυλό του σαν δάσκαλος. Μπερδευόταν και έκανε λάθη συνέχεια προσπαθώντας να μου εξηγήσει τον Αϊνστάιν σαν να ήμουν μαθητής, χωρίς να υποψιαστεί ότι τα μαθηματικά και η φυσική είναι το επάγγελμα μου. Τον λυπόμουν πραγματικά. Ύστερα του έγραψα ένα γράμμα όπου έκανα προσπάθεια να του εξηγήσω πόσο άσχημα γνωρίζει την θεωρία της σχετικότητας και τον συμβούλεψα να μην ασχολείται άλλο με τον Αϊνστάιν για να μην πνιγεί μέσα στις “σχετικότητες”. Πολύ σύντομα έλαβα την απάντησή του όπου με ευχαριστούσε για τις, κατά την γνώμη του, πολύ εποικοδομητικές παρατηρήσεις.

Ο επισκέπτης κοίταξε το ρολόι του και είπε:

- Επιτρέψτε μου να σας κάνω και άλλη μια ερώτηση: γιατί δεν φανερώνεται ο Θεός στον κόσμο, για να σβήσει οποιεσδήποτε αμφιβολίες σχετικές με την ύπαρξη Του για να Τον βλέπουμε σαν τον ήλιο ή τα αστέρια; Θα είχαν εξαφανιστεί πολλά προβλήματα και η ζωή θα ήταν πιο απλή.

- Ο Θεός κρύβει το πρόσωπό Του στα νέφη για να μην στερήσει στον άνθρωπο την δυνατότητα επιλογής ανάμεσα στην πίστη και απιστία και να επιτρέψει στον άνθρωπο να λύσει το υπαρξιακό πρόβλημα αυτόνομα, -απάντησε ο ιερέας.Αν δεν υπήρχε τέτοια επιλογή τότε η πίστη σαν ελεύθερη πράξη της ψυχής δεν θα μπορούσε να υπάρχει και στην θέση της θα έμπαινε το ηθικά αδιάφορο ολοφάνερο. Ο Θεός δεν μας έβαλε μπροστά στο αναπόφευκτο γεγονός της ύπαρξης Του. Ήθελε να είναι ο εσωτερικός παράγοντας της ανθρώπινης ψυχής. Θέλει να Τον ψάχνουμε με την ελεύθερή μας βούληση, να προσελκυόμαστε σ’ Αυτόν, να διψάμε γι’ Αυτόν. Θέλει να είναι η αγάπη της καρδιάς μας και όχι το αποτέλεσμα μιας λογικής μας ανάλυσης.

Ο Θεός μας έδωσε την δυνατότητα της προσωπικής επαφής μαζί Του – το πιο άξιο και ανώτερο που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα από τον Δημιουργό και το δημιούργημα. Την σχέση του Θεού με το κόσμο μπορούμε να δούμε σαν την σχέση του μάστορα και του προϊόντος. Αλλά ο άνθρωπος δεν είναι προϊόν είναι η αντανάκλαση του Θεού στην γη. Αν ο άνθρωπος δεν είχε την ελεύθερη βούληση τότε δεν θα ήταν εικόνα του Θεού. Χωρίς την ελευθερία δεν υφίσταται η ύπαρξη του καλού υπάρχει αναγκαιότητα. Χωρίς προσωπική ελευθερία δεν υπάρχει αγάπη και χωρίς την πνευματική αγάπη δεν μπορεί να υπάρχει η θέωση σαν ένωση του ανθρώπου με τον Θεό. Πιστεύω θα συμφωνήσετε ότι ακόμα και ο πιο δυστυχής άνθρωπος δεν θα ήθελε να ανταλλάξει την θέση του με ένα ευτυχισμένο ζώο.

- Πράγματι,- χαμογέλασε ο ξένος, – παρά τα βάσανά μου δεν θα ήθελα να μεταμορφωθώ σε ένα γάιδαρο χωρίς βάσανα και ικανοποιημένο από την ζωή του! Τι θα μπορούσατε να με συμβουλέψετε αν και δεν υπόσχομαι ότι θα εκπληρώσω την συμβουλή σας;

Ο ιερέας απάντησε:

- Μου φαίνεται ότι η δική σας άρνηση του Θεού στην πραγματικότητα είναι κρυφή και βαθιά αποθυμία (νοσταλγία) για τον Θεό την οποία την αισθάνεστε σαν πόνο που δεν μπορείτε να καταλάβετε από που προέρχεται. Η καρδιά σας θρηνεί την μοναξιά της σαν το μωρό στην κούνια του που θρηνεί για την ζεστασιά της μητέρας. Και ο νους σας είναι πετρωμένος μέσα στην υπερηφάνεια του, γοητευμένος από την νεκρή λάμψη του Εωσφόρου, αντιστεκόμενος στην καρδιά απαντάει (στην καρδιά): “Σώπασε και άσε με στα χέρια του κακού δαίμονα της ζωής μου, δεν θέλω ούτε τον Θεό ούτε καμία άλλη δύναμη να μ’ εξουσιάζει. Για ποια αιώνια ζωή μου μιλάς; Το μέλλον του σύμπαντος είναι μαύρη διαστημική τρύπα όπου σαν σκιές θα εξαφανιστούν οι κόσμοι και θα εξαφανιστεί η ίδια η ύλη, θα τελειώσει ο χρόνος αλλά δεν θα έρθει η αιωνιότητα. Θα γίνει η αποκορύφωση του σύμπαντος που είναι το μέγα Τίποτα”.

Ο επισκέπτης απόρησε και είπε:

- Δηλαδή κρυφακούγατε τον διάλογο μου με τον εαυτό μου; Ή σας φανερώθηκαν τα όνειρα μου;

- Όχι, απλώς γνωρίζω πολύ λίγο την εσχατολογία του αθεϊσμού, – απάντησε ο ιερέας,– είναι σατανικό μυστήριο γενικού χαμού. Και σαν συμβουλή σας ζητώ να αποσυνδέεστε από την ροή των σκέψεών σας τουλάχιστον μια φορά την ημέρα και από καρδιά να λέτε: “Θεέ, εάν είσαι υπαρκτός, φανέρωσε Τον Εαυτό Σου σ’ εμένα. Χωρίς Εσένα δεν μπορώ να Σε βρω!”.

Ο επισκέπτης ευχαρίστησε τον ιερέα για την συζήτηση αποχαιρέτησε και βγήκε έξω. Από πουθενά ξεφύτρωσε ένα αυτοκίνητο, ο οδηγός γρήγορα άνοιξε την πόρτα και με σεβασμό κάθιζε τον επισκέπτη μέσα σαν τον πρίγκιπα στην άμαξα. Την επόμενη στιγμή το αυτοκίνητο εξαφανίστηκε στην στροφή. (oodegr)

Το Μυστήριο της Έγερσης του Λαζάρου

April 26, 2013, 12:00 pm

≫ Next: Η Ανάσταση του Λαζάρου

≪ Previous: Συγκλονιστικός διάλογος άθεου επιστήμονα με ιερέα (π.Ραφαήλ Καρέλιν)

$

0

0

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΓΕΡΣΗΣ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

“Τι είδε (;) o Λάζαρος….”

Του Κώστα Νούση,
Θεολόγου – φιλολόγου ΑΠΘ

«Την κοινήν Ανάστασιν προ του σού Πάθους πιστούμενος». Έτσι μεταφράζει με μια πρώτη και άμεση προσέγγιση η εκκλησιαστική υμνογραφία το μυστήριο της έγερσης του τετραημέρου Λαζάρου. Μας πιστοποιεί, μας διαβεβαιώνει, μας παρέχει εγγύηση, μας δίνει ενέχυρο ο Χριστός για το εσχατολογικό γεγονός της ανάστασης όλων των νεκρών. 

Είναι χαρακτηριστική η συχνή συνεύρεση του ρήματος αυτού με τη λέξη όρκος στα αρχαία κείμενα. Δεσμεύει και με συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός ο Κύριος τον εαυτό του απέναντι στην ανθρωπότητα αναφορικά με την παλιγγενεσία του σύμπαντος κόσμου, επομένως και την ανακαίνιση της φθαρτής μας και υπό του θανάτου τραυματισμένης φύσης.Αυτό ένοιαζε πιο πολύ το Θεό, να μας σιγουρέψει, να μας στεριώσει την πίστη. Μια πίστη που ερείδεται στα πράγματα και όχι στις ιδέες. 

Μια ανάσταση αληθινή, ένσαρκη και ιστορική, όπως αυτή του Λαζάρου, του παιδιού του Ιαείρου, προπαντός και προεξαρχόντως όπως η δική του. Αυτό εξάλλου φαίνεται και στη σύνθεση του τροπαρίου με τη συντακτική σειρά των όρων της πρότασης. Κρύπτεται το Πάθος στη μέση και συνδέει ως συνεκτικός ιστός τη δική μας με εκείνη του φίλου του και εν τέλει με τη δική του Ανάσταση, που και αυτή ως λύση του θείου δράματος ουσιαστικά λύει την πανανθρώπινη πανάρχαια αρά. Πρωταγωνιστές εδώ παρ’ αξίαν και πάλι εμείς – μια αγάπη που προβάλλει πάντα τον ερώμενο – και στο χορό μέσα ο κορυφαίος κρυπτόμενος επιμελώς Θεός δρων εν ταπεινώσει αφανώς και μυστικώς υπέρ ημών. 

H πίστη λοιπόν είναι μια βεβαιότητα και μια εμπιστοσύνη σε κάτι που απλώς δεν είναι ακόμη ορατό. Όμως βιώνεται από τον πιστό ως παρόν, αν και μέλλον γενέσθαι, μάλιστα με μεγαλύτερη ενάργεια και ένταση από τα ίδια τα τρέχοντα γεγονότα. Eίναι όντως υπερφυές και υπερθαύμαστο το μυστήριο της πίστεως, πάντως σε καμιά περίπτωση παράλογο. Μάλλον παράλογη και έκφρενη θεωρείται για τον άνθρωπο του Θεού η απιστία σε όλες τις ποιότητες και ποσότητές της. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στην ψαλμική φράση: «είπε άφρων εν τη καρδία αυτού: ουκ έστι Θεός». Μετά και την ανάσταση του Λαζάρου και του ίδιου του Χριστού είπαν και λένε και θα λένε πολλοί άφρονες εν τη καρδία αυτών: ουκ έστι ανάστασις νεκρών, ουκ έστι Δευτέρα παρουσία. Και ίσως για την ασθένεια αυτή της απιστίας που λαμβάνει γιγαντιαίες παγκοσμίως διαστάσεις αυξήθηκε η παραφροσύνη της ανθρωπότητας που κυλιέται στο αίμα, στα ναρκωτικά, στις κοινωνικές ανισότητες, στις πολιτικές εκτροπές, στις παιδοφιλίες, στις πάσης φύσεως αναισχυντίες και τραγωδίες. Μάλλον έτσι εξηγείται και η έξαρση των ψυχασθενειών που παίρνει επιδημικές διαστάσεις.

Ο Χριστός αρχίζει πλέον να παίζει με το διάβολο, το θάνατο και τον άδη.Δραματική ειρωνεία στην κορύφωσή της. Προανάκρουση νέκρωσης του θανάτου. Λίγες μέρες ακόμη ψευδαίσθησης κοσμοκρατορίας του διαβόλου. Όπως το γνωστό αιλουροειδές ρίχνει εν είδει τραγικού παιχνιδίσματος ραπισματάκια στο συμπαθές μελλοθάνατο τρωκτικό λίγο πριν το κατασπαράξει, έτσι ο Κύριος εμπαίζει τους εχθρούς της ανθρωπότητας δαίμονες και τη μεγάλη μας ασθένεια: τη φθορά, το θάνατο. Και στην περίπτωση του φίλου του Λαζάρου δίνει το τελευταίο κάπως ηχηρότερο ράπισμα. Έπεται η χαρμόσυνη για μας συμφορά του άδη. Η απελευθέρωση των αλυσοδεμένων ανθρώπων στη φοβερή αυτή φυλακή. Αυτό που ονειρεύτηκε και προσδοκούσε σαν ομιχλώδες και μάλλον ουτοπικό όραμα ο Πλάτων παίρνει σάρκα και οστά. Ο ίδιος ο Θεός γίνεται άνθρωπος και ανίσταται εκ νεκρών απαρχή των κεκοιμημένων γενόμενος. Προοικονομεί ο Χριστός στο ευχάριστο αυτό επεισόδιο της τραγωδίας της ανθρώπινης ιστορίας τη δική του σωτήρια έγερση μέσα από τη νεκρανάσταση ενός δικού του – κατ’ άνθρωπον -ανθρώπου, ενός φίλου του. Αυτός που σήμερα δίνει ζωή στον εδώ και τέσσερις ολάκερες μέρες ήδη αποσυντιθέμενο και όζοντα Λάζαρο, αυτός θα εγερθεί από το δικό του τάφο μετά από ελάχιστο χρονικό διάστημα. Μάλλον όμως το κραυγαλέο αυτό προφητικό σημείο δεν το προαισθάνθηκαν ούτε οι εχθροί του Φαρισαίοι ούτε οι εχθροί όλων μας δαίμονες ούτε καν ο ίδιος ο εωσφόρος. Ίσως δεν ήθελαν κιόλας να το πιστέψουν.

Η σιωπή του Λαζάρου. Ένα ακόμα μυστηριακό σημείο.Είδε κάτι; Ή όχι; Αν ναι, τι ακριβώς και γιατί δε μίλησε; Η σιωπή είναι ενίοτε πιο εκκωφαντική από τα λόγια. Για αυτό και δε μίλησε. Ήταν ήδη μύστης της άλλης όχθης. Και αυτό ήταν αρκετό, ειδικά όταν άκουσε τη φωνή του παντοκράτορα, αυτού που κρατά στα χέρια Του και τα κλειδιά της αβύσσου στην οποία κατέρχονται οι ψυχές: ήταν η γνώριμη φωνή του ταπεινού, ως νόμιζε μέχρι τη στιγμή εκείνη, διδάσκαλου και φίλου του Ιησού. Τώρα όμως που άκουσε την εξουσιαστική ως φωνή υδάτων πολλών προσταγή του να βγει από τον κάτω κόσμο κατενόησε περισσότερο από όλους ποιος κρυβόταν κάτω από το ταπεινό σχήμα του ανυπόδητου – ως ισχυρίζετο – υιού του ανθρώπου. Και πραγματικά το επεισόδιο του Λαζάρου είναι από τα πιο μεστά στην αποκάλυψη του μυστηρίου του Χριστού ως Θεού και ανθρώπου συνάμα. Μια βροντή που τάραξε και ξάφνιασε τους πάντες στο ψηλαφητό υποχθόνιο σκότος αλλά έδωσε στο θείο μύστη Λάζαρο μια βιωματική κατάρρευση του μύθου για το ανίκητο του εχθρού.

Είναι άπειρες οι πτυχές που μπορεί να δει κανείς στην ευαγγελική αυτή ιστορία. Θα κλείσω με μια μικρή στάση μπροστά στην αδερφή του Λαζάρου. Μια φιγούρα που εκπροσωπεί και εικονίζει την τραγική μας υπόσταση που μερικές φορές αγγίζει και τον τραγέλαφο και τον κλαυσίγελω. Πριν από λίγο η ίδια άγγιξε την πίστη και τώρα, μπροστά στο λίθο, διστάζει πάλι και φωνάζει στο Χριστό πως ο αδερφός της ήδη όζει. Μάλλον κράζει απελπισμένη την ύστατη στιγμή προσδοκώντας και εκζητώντας το απίστευτο για αυτή, μάλλον εκλιπαρώντας για το έλεος του Θεού απέναντι στη δυσπιστία της, τη δυστυχία της, το αδιέξοδό της.

Ο Κύριος όμως δε σταματάει πια. Ούτε μπροστά στην αμαρτία ούτε στην απιστία ούτε στη δυσωδία των φθαρτών φυσικών νόμων. Θέλει όσο τίποτε άλλο να μας σώσει, να μας αναστήσει, να μας λευτερώσει, να μας δώσει πίσω το αρχαίο κάλλος, μια αιώνια ευτυχία, μια έξοδο από όλα μας τα δεσμωτήρια. Δι’ ό και φωνή μεγάλη εκραύγασε: «Λάζαρε, δεύρο έξω».

Κ.Ν.

Λάρισα, 26/3/2010
Θεολογικός Σύνδεσμος Λάρισας

Η Ανάσταση του Λαζάρου

April 26, 2013, 10:18 pm

≫ Next: Οι λίθοι κεκράξονται (Αγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

≪ Previous: Το Μυστήριο της Έγερσης του Λαζάρου

$

0

0

Η Ανάσταση του Λαζάρου

Αυτό το Σάββατο τιμάμε την υπό του Χριστού Ανάσταση του φίλου Του Λαζάρου. Αναγράφει το «Ωρολόγιο»:«Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία που τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ. ι', 38-40, Ιωαν. ιβ', 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα περίπου δύο μίλια. Λίγες μέρες προ του πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού που τότε ήταν στη Γαλιλαία να τον επισκεφθεί. Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του πάμε τώρα να τον ξυπνήσω. Όταν έφθασε στη Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του Λάζαρου που ήταν πεθαμένος τέσσερις μέρες και ζήτησε να δει το τάφο του.

Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγες έξω. Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια',44)

Αρχαία παράδοση λέγειότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονώνκαι έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε το επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 και ό τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».
Το έτος 890 μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούποληαπό τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ».

Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρουλέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνοόταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.
Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό.

Το απολυτίκιο της ημέρας είναι: «Θέλοντας Χριστέ και Θεέ μας να δείξεις, προ της σταυρικής Σου Θυσίας, ότι είναι βέβαιο πράγμα η ανάσταση όλων των νεκρών, ανέστησες εκ νεκρών τον Λάζαρον. Για τούτο και εμείς, μιμούμενοι τα παιδιά που σε υποδέχθηκαν κατά την είσοδό Σου στην Ιερουσαλήμ, κρατούμε στα χέρια μας τα σύμβολα της νίκης, τα βάγια και βοώμε προς Εσένα, τον νικητή του θανάτου: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ που ως Θεός κατοικείς στα ύψιστα μέρη του ουρανού, ας είσαι ευλογημένος Συ, που έρχεσαι απεσταλμένος από τον Κύριο!»

Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο. (Αρχιμ. Επιφ. Θεοδωρόπουλος - Περίοδος Τριωδίου)

Το Σάββατο του Λαζάρου κατέχει ξεχωριστή θέση στο λειτουργικό ημερολόγιο.Δεν ανήκει στις σαράντα ημέρες της μετάνοιας της Μ. Τεσσαρακοστής ούτε και στις οδυνηρές ημέρες της Μ. Εβδομάδας, αυτές που αρχίζουν από τη Μ. Δευτέρα και τελειώνουν τη Μ. Παρασκευή. Μαζί με την Κυριακή των Βαΐων συνθέτουν ένα σύντομο χαρούμενο πρελούδιο των γεμάτων πόνο ημερών που ακολουθούν. Δύο σημαντικά περιστατικά συνδέονται με τη Βηθανία: εκεί ανέστησε τον Λάζαρο και από εκεί ξεκίνησε ο Ιησούς την πορεία και άνοδο Του προς τα Ιεροσόλυμα.

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα γεγονός που, όπως θα δούμε, έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Συνδέεται μυστηριωδώς με την Ανάσταση του Κυρίου μας και παίζει, ως προς αυτή, το ρόλο μιας έμπρακτης προφητείας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Λάζαρος μας παρουσιάζεται στο κατώφλι της Μ. Εβδομάδας αναστημένος, ως προάγγελος της νίκης του Χριστού επί του θανάτου, όπως ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, παραμονές των Θεοφανείων, προανήγγειλε τον Επιφανέντα Χριστό. Πέρα όμως από τον πρωταρχικό αυτό χαρακτήρα της, η ανάσταση του Λαζάρου έχει και κάποιες δευτερεύουσες πτυχές τις οποίες είναι χρήσιμο να εξετάσουμε:

Η ανάσταση του Λαζάρου αναγγέλλει την ανάσταση των νεκρών η οποία έρχεται ως συνέπεια της Αναστάσεως του Κυρίου:«Λάζαρον τεθνεώτα τετραήμερον ανέστησας εξ Άδου, Χριστέ, προ του σου θανάτου διασείσας του θανάτου το κράτος και δι’ ενός προσφιλούς την πάντων ανθρώπων προμηνύων εκ φθοράς ελευθερίαν». Το Σάββατο του Λαζάρου είναι, κατά κάποιο τρόπο, η εορτή όλων των νεκρών. Μας δίνει την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε και να συγκεκριμενοποιήσουμε την πίστη μας στην Ανάσταση. Ο Κύριός μας, τονώνοντας το ηθικό της Μάρθας, μας δίνει σχετικά με τους κεκοιμημένους μας μια πολύτιμη διδασκαλία. Είπε στη Μάρθα: «Αναστήσεται ο αδελφός σου». Η Μάρθα απάντησε: « Γνωρίζω ότι ο αδελφός μου θα αναστηθεί κατά τη γενική ανάσταση της εσχάτης ημέρας». Και ο Ιησούς ανταπάντησε: «Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή». 

Η πίστη της Μάρθας ήταν ανεπαρκής σε δύο σημεία.Προέβαλε στο μέλλον, και μόνο στο μέλλον, την ανάσταση του αδελφού της και, δεύτερον, δεν αντιλαμβανόταν αυτή την ανάσταση παρά μόνο σε σχέση με ένα γενικό νόμο. Ο Ιησούς όμως της δείχνει ότι η ανάσταση είναι ένα γεγονός ήδη παρόν, επειδή Αυτός δεν προξενεί απλώς, αλλά είναι η ανάσταση και η ζωή. Οι κεκοιμημένοι μας ζουν διά και εν Χριστώ. Η ζωή τους συνδέεται με την προσωπική παρουσία του Χριστού και εκδηλώνεται εν αυτή. Εάν θελήσουμε να ενωθούμε πνευματικά με ένα κεκοιμημένο αδελφό μας που αγαπούσαμε πολύ, δεν θα προσπαθήσουμε να τον ζωντανέψουμε στη φαντασία μας, αλλά θα έρθουμε σε επικοινωνία με τον Ιησού και εν Αυτώ θα τον βρούμε.

(Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ)

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι μια θαυμάσια επεξήγηση του χριστολογικού δόγματος.Μας δείχνει πώς, στο πρόσωπο του Ιησού, η θεία και η ανθρώπινη φύση ενώνονται χωρίς να συγχέονται: «Ανάστασις και ζωή των ανθρώπων υπάρχων, Χριστέ, εν τω μνήματι Λαζάρου επέστης, πιστούμενος ημίν τας δύο ουσίας σου». Αφενός, στον Ιησού ο άνθρωπος μπορεί να λυγίσει μπροστά στη συγκίνηση και να θλιβεί για την απώλεια ενός φίλου: « Εδάκρυσεν ο Ιησούς. Έλεγον δε οι Ιουδαίοι, ίδε πως εφίλει αυτόν». Αφετέρου, ο Θεός, εν Χριστώ, μπορεί να διατάξει τον θάνατο ως έχων εξουσία: « Φωνή μεγάλη εκραύγασε· Λάζαρε, δεύρο έξω. Και εξήλθεν ο τεθνηκώς…».

Τέλος, η ανάσταση του Λαζάρου παρακινεί τον αμαρτωλό να ελπίζει ότι, ακόμη και αν είναι πνευματικά νεκρός, μπορεί να ξαναζήσει:«Καμέ, φιλάνθρωπε, νεκρόν τοις πάθεσιν, ως συμπαθής εξανάστησον, δέομαι». Είναι κάποιες φορές που μια τέτοια πνευματική ανάσταση φαίνεται εξίσου αδύνατη όπως και η ανάσταση του Λαζάρου: « Κύριε, ήδη όζει, τεταρταίος γαρ εστί». Όλα όμως είναι δυνατά για τον Ιησού, από το να μεταστρέψει τον πιο σκληρόκαρδο αμαρτωλό μέχρι να αναστήσει ένα νεκρό: « Λέγει ο Ιησούς, άρατε τον λίθον…».

Να λιοπόν τι θα μάθουμε, αν πάμε το Σάββατο αυτό στη Βηθανία, στον τάφο του Λαζάρου. Εμείς όμως δεν θέλουμε να συναντήσουμε τον Λάζαρο. Θέλουμε να συναντήσουμε στη Βηθανία τον Ιησού και να ξενινήσουμε μαζί Του τη φετινή Μ. Εβδομάδα. Μας προσκαλεί ο ίδιος και μας περιμένει. Η Μάρθα ήρθε κρυφά να πει στην αδελφή της: « Ο διδάσκαλος πάρεστι και φωνεί σοι». Και η Μαρία « ως ήκουσεν, εγείρεται ταχύ και έρχεται προς Αυτόν». Ο Κύριος με καλεί. Θέλει κατά τις ημέρες του Πάθους Του να μην τον εγκαταλείψω. Θέλει, αυτές ακριβώς τις μέρες να αποκαλυφθεί σε μένα – που μπορεί ήδη να «όζω» – με ένα τρόπο καινούριο και υπέροχο. Κύριε, έρχομαι.

Lev Gillet, (ενός Μοναχού της Ανατολικής Εκκλησίας)
Πασχαλινή κατάνυξη, Εκδ. ΑΚΡΙΤΑΣ

Δήμητρα Τσιγαρά, Νιόβη Κουρκούτα - ΣΤ2

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι αφιερωμένο στη νεκρανάσταση του Λαζάρου, το θαύμα που έκανε ο Χριστός πριν αναστηθεί ο ίδιος εκ νεκρών.

Ο λαός μας, βαθιά συγκινημένος από την ημέρα αυτή, έχει συνθέσει κάλαντα και άλλα στιχουργήματα. Τα κάλαντα του Λαζάρου ήταν αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση και τα τραγουδούσαν οι λεγόμενες ‟Λαζαρίνες”, δηλαδή κοπέλες διαφόρων ηλικιών, οι οποίες μάζευαν λουλούδια από τους αγρούς και γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας, με αντάλλαγμα κάποιο κέρασμα ή φιλοδώρημα.

Στην Κω, κάποιο παιδί από την παρέα, που γύριζε από σπίτι σε σπίτι, αναπαριστούσε το Λάζαρο τυλιγμένο σε ένα σεντόνι στολισμένο με κίτρινα λουλούδια.

Στη Νίσυρο, το Σάββατο του Λαζάρου οι μαθητές του σχολείου πρωί πρωί φτάνουν στο σχολείο κρατώντας φοινικόκλαδα πλεγμένα με διάφορα σχέδια (καλαθάκια, φαναράκια, γιρλάντες, σταυρούς κ.ά.) και στολισμένα με πολύχρωμα λουλούδια. Ο δάσκαλος δίνει σε ένα μεγάλο μαθητή την "καλαντήρα", σε έναν άλλο ένα καλάθι και σε έναν άλλο ένα δίσκο. Η "καλαντήρα" είναι ένα όργανο-παιχνίδι που συμβολίζει τον τάφο του Λαζάρου. Μπροστά έχει ένα ομοίωμα του Λαζάρου και στην κορυφή ένα χελιδόνι που περιστρέφεται αναγγέλλοντας έτσι την άνοιξη. Οι μαθητές ξεκινούν τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου, περνούν απ' όλα τα σοκάκια του χωριού και χτυπώντας πόρτα πόρτα μαζεύουν χρήματα και αυγά.

Στον Πόντο, το Σάββατο του Λαζάρου έφτιαχναν κουλούρια που τα έλαγαν "κερκέλε" και τα έδιναν στα παιδιά την Κυριακή των Βαΐων, όταν έψελναν.

Σε πολλά μέρη ακολουθούσε η περιφορά του ομοιώματος του Λαζάρου ή των προσφερόμενων αρτοπλαστικών σχημάτων του, τα "Λαζαρούδια" ή "Λαζαρόνια" ή "Λαζαράκια". Αυτά ήταν μικρά ομοιώματα του Λαζάρου πλασμένα με ζυμάρι και τα έβαζαν οι νοικοκυρές στα σπίτια τους.

Σε άλλα μέρη όπως Κυκλάδες, Κρήτη, Ιόνια Νησιά, Ήπειρος, συνηθίζεται η περιφορά ομοιωμάτων (συνήθως σταυρός με μαντίλα και εικονισματάκι ή και άνθινων επιταφίων του Λαζάρου), που κρύβει τους συμβολισμούς της άνοιξης.

Τα παιδιά γύριζαν στα σπίτια τραγουδώντας τα "λαζαρικά", για να διηγηθούν την ιστορία του αγαπημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους.

Πες μας, Λάζαρε, τι είδες
εις τον Άδη που επήγες;

Είδα φόβους, είδα τρόμους,
είδα βάσανα και πόνους,
δώστε μου λίγο νεράκι
να ξεπλύνω το φαρμάκι.

Της καρδούλας μου το λέω
και μοιρολογώ και κλαίω.

Του χρόνου πάλι να 'ρθουμε
με υγεία να σας βρούμε
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού
χρόνια πολλά να ζήσει,
να ζήσει χρόνια εκατό
και να τα ξεπεράσει.

Μια παραλλαγή που τραγουδιέται στα Μάρμαρα των Ιωαννίνων:

Την ημέρα την Τετάρτη
κίνησε ο Χριστός για να 'ρθει
απ' την πόλη Βιθυνία
κλαίει η Μάρθα κι η Μαρία
για το Λάζαρο τον αδελφό της
και το φίλο καρδιακό της.

Ο Λάζαρος επέθανε
εδώ και τρεις ημέρες.

Για δείξτε μου τον τάφο του,
για δείξτε μου το μνήμα.

Λάζαρε, Λάζαρε, έβγα έξω.

Πες μας, Λάζαρε, τι είδες
εις τον Άδη που επήγες;

Είδα φόβους, είδα τρόμους,
είδα βάσανα και πόνους,
δώστε μου λίγο νεράκι
να ξεπλύνω το φαρμάκι.

Άλλο ένα "λαζαρικό" που τραγουδιέται στη Στερεά Ελλάδα στο ρυθμό του "Κάτω στο γυαλό, κάτω στο περιγιάλι":

Πού 'σαι, Λάζαρε,
πού είναι η φωνή σου
που σε γύρευε
η μάνα κι η αδερφή σου;

Ήμουνα στη γη
βαθιά χωμένος
κι απ' τους εχθρούς,
εχθρούς βαλαντωμένος.

Βάγια, βάγια των βαγιών
τρώνε ψάρια τον κολιόν
και την άλλη Κυριακή
ψήνουν το παχύ αρνί.

Ομάδες διάδοσης και διάσωσης της παράδοσης και της λαογραφίας με την κυρία Ελένη Κουμέντου Μαραγκού. Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων Πανεπιστημίου Αιγαίου (Ρόδος).

---

Οι λίθοι κεκράξονται (Αγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

April 27, 2013, 3:30 am

≫ Next: Κυριακή των Βαΐων: Ιερή Υπόσχεση (Αλεξάνδρου Σμέμαν)

≪ Previous: Η Ανάσταση του Λαζάρου

$

0

0

Οἱ λίθοι κεκράξονται

Αγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς, Ἐπίσκοπος Ἀχρίδος

Όταν ὁ Χριστός ἐπῆγε γιά τελευταία φορά στά Ἱεροσόλυμα, ὁ λαός βγῆκε σέ προϋπάντησή του. Ἀναρίθμητα μάτια Τόν κοίταζαν. Καί ἀμέτρητα στόματα ἐφώναζαν μέ ἐνθουσιασμό: Ὡσαννά Υἱέ Δαβίδ! Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος… Ὁ Βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ! Μά αὐτό ἔκαμε τούς Φαρισαίους καί πρασίνισαν ἀπό τό κακό τους! Καί εἶπαν στό λαό, νά μήν κραυγάζει! Ἀπάντησε ἤρεμα ὁ Χριστός: «Ἄν αὐτοί σιωπήσωσιν, οἱ λίθοι κεκράξονται».

Καί τώρα, εἴκοσι αἰῶνες μετά, μέ ἐρωτᾶς: Πῶς εἶναι δυνατόν νά φωνάξουν οἱ πέτρες;

Σοῦ ἀπαντῶ: Μέ πολλούς τρόπους.

Πρῶτος τρόπος:Πέντε μέρες μετά τήν εἴσοδό Του στά Ἱεροσόλυμα, οἱ Ἑβραῖοι σιώπασαν, καί οἱ πέτρες φώναξαν: Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ! Ὅταν αὐτός τή Μεγάλη Πέμπτη ἦταν ἐπάνω στό Σταυρό «ἡ γῆ ἐσχίσθη καί αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν». Αὐτό τό σχίσιμο εἶναι ἡ φωνή τῶνλίθων! Μπορεῖ νά ὑπάρξει γλῶσσα πιό δυνατή καί πιό φοβερή ἀπ᾿ αὐτήν;

Δεύτερος τρόπος:Ὅταν οἱ Ἑβραῖοι σιώπαιναν, οἱ εἰδωλολάτρες φώναζαν “Ὡσαννά”! Οἱ Ἑβραῖοι ἔβλεπαν τούς εἰδωλολάτρες σάν νεκρέςπέτρες! Ὅταν λοιπόν οἱ Ἑβραῖοι σιώπαιναν γιά τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, οἱ Ἀπόστολοι τούς ἐκήρυξαν καί τούς ἐβάπτισαν. Καί αὐτοί ἀπό τότε ἔγιναν λίθοι ζῶντες, ζωντανές πέτρες!Ὁ Ἀπόστολος Πέτροςλέγει: «καί αὐτοί ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε οἶκος πνευματικός» (Α´ Πέτρ. 2, 5)!

Καί νά τώρα, ζωντανές πέτρες, τά εἰδωλολατρικά ἔθνη, δοξάζουν τόν Κύριο. Ἐνῶ ἀντίθετα οἱ Ἑβραῖοι πετρωμένοι σιωποῦν.

Τρίτος τρόπος:Οἱ Ἑβραῖοι σιώπαιναν, μά ἐφώναζαν οἱ λίθοι τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος. Ἀκόμη καί σήμερα μᾶς φωνάζουν: Δέν θά μείνει “λίθος ἐπί λίθον”! Τό καύχημα καί ἡ δόξα τῶν Ἑβραίων, ὁ ναός τοῦ Σολομῶντος, σήμερα δέν ὑπάρχει. Μόνο ἕνας τοῖχος ἔχει ἀπομείνει. Γιά νά πηγαίνουν ἐκεῖ οἱ υἱοί καί οἱ θυγατέρες τῶν Ἑβραίων, νά χτυποῦν τά κεφάλια τους! Καί ὀνομάζεται μέχρι σήμερα “τό τεῖχος τῶν δακρύων”! Ἀπόμειναν οἱ πέτρες αὐτές, γιά νά φωνάζουν!

Τέταρτος τρόπος:Οἱ Ἑβραῖοι πρό πολλοῦ σιωπαίνουν γιά τό Χριστό. Οὔτε χαίρονται. Οὔτε ἑορτάζουν. Οὔτε φωνάζουν Ὡσαννά! Γι᾿ αὐτό καί ὁΘεός ἐπέτρεψε νά καταστραφῆ ὁ μοναδικός ναός τους καί νά σταματήσουν οἱ θυσίες! Ἀλλά 100.000 ναοί πέτρινοι χτίσθηκαν ἀπό τότε! Καί δοξολογοῦν ἀνά τήν οἰκουμένη τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Νά λοιπόν, οἱ λίθινοι ναοί κραυγάζουν! Καί οἱ Ἑβραῖοι σιωποῦν.

Πέμπτος τρόπος:Μέχρι τώρα βέβαια δέν φώναξαν οἱ πέτρες! Μά θά φωνάξουν κι᾿ αὐτές, πρίν νά ἔλθει τό τέλος τοῦ κόσμου! Πρίν ἀπό τή δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου! Καί τί εἶπε γιά τή συντέλεια; Ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται καί ἡ σελήνη καί τά ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ πεσοῦνται! Ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἀπό πέτρα; Ναί. Μά μέ τή γλῶσσα τους, μέ τόν τρόπο τους, θά φωνάξουν! Ὅταν θά ἔλθουν οἱ ψευδοπροφῆτες καί οἱ ψευδόχριστοι, καί ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν θά “ψυγῆ”, καί ἡ ἀνομία θά πληθυνθῆ, καί μαζί μέ τούς Ἑβραίους θά σιωποῦν ἀκόμη καί οἱ χριστιανοί, τότε θά ἀρχίσουν νά φωνάζουν τά οὐράνια σώματα. Θά φωνάζουν μέ τό δικό τους τρόπο. Μέ τή δική τους γλῶσσα. Καίθά ἀναγγέλλουν τόν ἐρχομό τῆς δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ. (Αέναη επ-Ανάσταση)

Κυριακή των Βαΐων: Ιερή Υπόσχεση (Αλεξάνδρου Σμέμαν)

April 27, 2013, 11:00 pm

≫ Next: Ποια είναι η συκιά του Ευαγγελίου που ξεράθηκε φαινομενικά παράλογα; (Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής)

≪ Previous: Οι λίθοι κεκράξονται (Αγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

$

0

0

Σε όλη τη διάρκεια της επί γης ζωής του Ιησού Χριστού, η σεμνή είσοδός Του στην Αγία Πόλη ήταν το μόνο ορατό σημείο θριάμβου. Μέχρι αυτή τη μέρα ο Ιησούς έδειχνε επίμονη άρνηση σε κάθε περίπτωση θριάμβου και δόξας Του.Έξι μέρες όμως πριν το Πάσχα, όχι μόνο δέχτηκε να δοξαστεί, αλλά ο ίδιος προκάλεσε και οργάνωσε αυτή τη δόξα. Κάνοντας αυτό που προανήγγειλε ο προφήτης Ζαχαρίας: «ιδού ο Βασιλεύς σου έρχεται σοι... πραύς και επιβεβηπώς επί υποζύγιον και πώλον νέον» (Ζαχ. 9, 9), φανέρωσε ότι ήθελε να επιδοκιμαστεί και να αναγνωριστεί ως Μεσσίας, Βασιλέας και Λυτρωτής του Ισραήλ.

Οι Ευαγγελικές περικοπές τονίζουν όλα αυτά τα μεσσιανικά στοιχεία, δηλαδή τους κλάδους των βαΐων και τα Ωσαννά, τις επευφημίες για τον Ιησού Χριστό ότι είναι ο Υιός του Δαυίδ και Βασιλέας του Ισραήλ.Η ιστορία του Ισραήλ τώρα ολοκληρώνεται, φτάνει στο τέλος της, αυτό εξ άλλου είναι και το νόημα αυτού του γεγονότος,της αγγελίας της Βασιλείας του Θεού. Για την εκπλήρωση του σκοπού αυτής της ιστορίας έπρεπε να αναγγελθεί και να προετοιμαστεί η Βασιλεία του Θεού, η έλευση του Μεσσία. Και τώρα εκπληρώθηκε, γιατί ο Βασιλέας εισέρχεται στην Αγία Πόλη Του και όλες οι προφητείες και o ι προσδοκίες βρίσκουν την εκπλήρωση τους στο Πρόσωπο Του. Ο Χριστός εγκαθιστά τη Βασιλεία Του επί της γης.
 

Την Κυριακή των Βαΐωνθυμόμαστε και τιμάμε αυτό το μέγιστο γεγονός. Κρατώντας κλάδους βαΐων ταυτιζόμαστε με το λαό της Ιερουσαλήμ. Μαζί τους χαιρετίζουμε τον ταπεινό Κύριο και Βασιλέα ψέλνοντας: «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». Άραγε ποιο είναι το αληθινό νόημα όλων αυτών σήμερα για μας;
 

Πρώτα-πρώτα είναι η ομολογία μας ότι ο Χριστός είναι ο Βασιλέας και Κύριος μας. Πολύ συχνά, στην καθημερινή ζωή μας, ξεχνάμε ότι η Βασιλεία του Θεού έχει ήδη εγκατασταθεί στη γη και ότι την ημέρα της βαπτίσεώς μας γίναμε πολίτες αυτής της Βασιλείας και υποσχεθήκαμε η αφοσίωση και η πίστη μας σ' αυτή να είναι πάνω από κάθε άλλη πίστη μας. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Χριστός για λίγες ώρες ήταν πραγματικά ο Βασιλέας πάνω στη γη, σ' αυτό τον κόσμο το δικό μας - για λίγες μόνο ώρες και σε μια συγκεκριμένη πόλη. Αλλά, όπως στο πρόσωπο του Λαζάρου αναγνωρίσαμε την εικόνα του καθενός από μας, του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, έτσι και σ' αυτή την πόλη (την Ιερουσαλήμ) αναγνωρίζουμε το μυστηριακό κέντρο όλου του κόσμου και γενικά ολόκληρης της δημιουργίας. Γιατί ακριβώς αυτό είναι το βιβλικό νόημα της πόλης Ιερουσαλήμ, είναι δηλαδή το εστιακό σημείο όλης της ιστορίας της σωτηρίας και του λυτρωμού, είναι η Αγία Πόλη της έλευσης του θεού στη γη.
 

Έτσι λοιπόν η Βασιλεία που εγκαταστάθηκε στην Ιερουσαλήμ είναι μια παγκόσμια Βασιλεία που αγκαλιάζει καθολικά τον άνθρωπο και όλη τη δημιουργία...Για λίγες ώρες - όμως αυτές οι ώρες ήταν πολύ αποφασιστικός χρόνος - φάνηκε επί της γης η τελική «ώρα του Ιησού», η ώρα της εκπλήρωσης από τον Θεό όλων των υποσχέσεων Του, όλων των αποφάσεων Του. Έφτασε στο τέλος όλη η προπαρασκευαστική πορεία που είχε αποκαλυφθεί στην Αγία Γραφή · ήρθε το τέλος όλων όσων ο Θεός έκανε για τον άνθρωπο. Έτσι αυτή η σύντομη ώρα του επί γης θριάμβου του Χριστού αποκτάει ένα αιώνιο νόημα. Εισάγει την πραγματικότητα της θείας Βασιλείας στο δικό μας χρόνο, στις δικές μας ώρες. Αυτή η Βασιλεία δίνει το νόημα στο χρόνο και γίνεται ο απώτερος, ο αιώνιος σκοπός του. Η Βασιλεία του Θεού αποκαλύφθηκε στον κόσμο τούτο και αυτή την ώρα· η παρουσία της κρίνει και μεταμορφώνει την ανθρώπινη ιστορία. 

Όταν, σε κάποια στιγμή της ακολουθίας, την Κυριακή των Βαΐων παίρνουμε από τον ιερέα έναν κλάδο βαΐων, ανανεώνουμε τον όρκο στον Βασιλέα μας,ομολογούμε ότι η Βασιλεία Του δίνει τελικό νόημα και περιεχόμενο στη ζωή μας. Ομολογούμε ότι το καθετί στη ζωή μας και στον κόσμο ανήκει στον Χριστό και τίποτε δεν μπορεί να αφαιρεθεί από τον μοναδικό, αληθινό Κτήτορά του, γιατί δεν υπάρχει περιοχή της ζωής όπου Εκείνος δεν κυβερνά, δεν σώζει, δεν λυτρώνει. Διακηρύττουμε την παγκόσμια, την καθολική ευθύνη της Εκκλησίας για την ανθρώπινη ιστορία και επιβεβαιώνουμε την παγκόσμια αποστολή της.
 

Ξέρουμε, βέβαια, ότι ο Βασιλέαςτον οποίο οι Ιουδαίοι ζητωκραύγαζαν τότε και τον οποίο εμείς σήμερα επιδοκιμάζουμε, βρίσκεται στο δρόμο προς το Γολγοθά, προς το Σταυρό και τον τάφο. Ξέρουμε, επίσης, πως αυτός ο σύντομος θρίαμβος δεν είναι παρά ο πρόλογος της θυσίας Του.Τα κλαδιάστα χέρια μας επιβεβαιώνουν την ετοιμότητα μας και τη διάθεση μας να Τον ακολουθήσουμε σ' αυτό το δρόμο της θυσίας, και ότι αποδεχόμαστε τη θυσία και την αυταπάρνηση σαν τη μόνη βασιλική οδό προς τη θεία Βασιλεία. Τελικά αυτοί οι κλάδοι και η όλη γιορτή φανερώνουν την πίστη μας στην τελική νίκη του Χριστού.
 

Η Βασιλεία του Θεού όμως είναι ακόμα κρυμμένη, ο κόσμος την αγνοεί και ζει σήμερα σαν να μην έχουν συμβεί όλα αυτά τα συγκλονιστικά γεγονότα. Σαν να μην έχει πεθάνει ατό Σταυρό και να μην έχει αναστηθεί ο Θεάνθρωπος. Εμείς όμως οι χριστιανοί πιστεύουμε στην ερχόμενη Βασιλεία στην όποια ο Θεός είναι «ο τα πάντα πληρών» και ο Χριστός είναι ο μόνος Βασιλέας.
 

Στις ακολουθίες της Εκκλησίας μας θυμόμαστε τα γεγονότα του παρελθόντος.Αλλά όλο το νόημα και η δύναμη της Θείας Λειτουργίας βρίσκεται στο γεγονός ότι μετατρέπει την ανάμνηση σε παρόν, σε παρούσα πραγματικότητα. Την Κυριακή των Βαΐων αυτή η πραγματικότητα είναι η συμμετοχή μας στα γεγονότα, η ανταπόκριση μας σ' αυτά, η ίδια η Βασιλεία του θεού. Ο Χριστός δεν μπαίνει πια στα Ιεροσόλυμα θριαμβευτής. Το έκανε μια φορά και για πάντα. Και δεν χρειάζεται πια «σύμβολα», γιατί δεν πέθανε στο Σταυρό για να μπορούμε εμείς αιώνια να «συμβολίζουμε» τη ζωή Του. Αλλά ζητάει από μας μια πραγματική, ειλικρινή αποδοχή της Βασιλείας που μας έφερε...
 

Αν δεν είμαστε έτοιμοι να κρατήσουμε την ιερή υπόσχεση που δώσαμεμε το βάπτισμα μας και που ανανεώνουμε κάθε χρόνο την Κυριακή των Βαΐων, αν δεν επιμένουμε να κάνουμε τη Βασιλεία του θεού κανόνα όλης της ζωής μας, μάταια γιορτάζουμε τούτη τη γιορτή και οι κλάδοι των βαΐων που παίρνουμε από την Εκκλησία για το σπίτι μας δεν έχουν κανένα νόημα, είναι άχρηστοι.

Πρωτοπρεσβυτέρου Αλεξάνδρου Σμέμαν, Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, Σύντομη λειτουργική εξήγηση των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας. Εκδ. Ακρίτας 1990.

π. Αλέξανδρος Σμέμαν 1921-1983

sophia-siglitiki.blogspot.gr

Ποια είναι η συκιά του Ευαγγελίου που ξεράθηκε φαινομενικά παράλογα; (Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής)

April 28, 2013, 7:28 pm

≫ Next: Ατενίζοντας τον Ιησού εν σιωπή

≪ Previous: Κυριακή των Βαΐων: Ιερή Υπόσχεση (Αλεξάνδρου Σμέμαν)

$

0

0

εικόνα του Φώτη Κόντογλου

(Μάρκ. 11,12-14.,Ματθ. 21,18)
Ποια είναι η συκιά του Ευαγγελίου που ξεράθηκε φαινομενικά παράλογα; Και ποια είναι η ακρότατη πείνα που ζητού­σε καρπό πριν από την ώρα; Και τι σημαίνει η κατάρα για ένα αναίσθητο πράγμα.

ΑΠΟΚΡΙΣΗ

Ο Θεός Λόγοςπου οικονομεί τα πάντα για χάρη της σωτηρίας των ανθρώπων, αφού παιδαγώγησε πρώτα τη φύση μας με το νόμο που περιέχει σωματικότερη λατρεία -γιατί δεν μπορούσε να δεχτεί την αλήθεια γυμνή από τυπικά προκαλύμματα εξαιτίας της άγνοιας και της αλλοτρίωσης που της προ­κλήθηκε προς τα αρχέτυπα θεία πράγματα- ύστερα, ερχόμενος στον κόσμο αφού έγινε φανερά από τον εαυτό του άνθρωπος παίρνοντας σάρκα που είχε νοερή, και λογική ψυχή, κι αφού ως Λόγος μετέφερε τη φύση μας στην άυλη, γνωστική, πνευματική λατρεία, δεν ήθελε, αφού πια φάνηκε στη ζωή η αλήθεια, να εξουσιάζει η σκιά, που τύπος της ήταν η συκιά.

Γι' αυτό λέει·επιστρέφοντας από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, [Ματθ. 21,18· Μάρκ. 11,11ε.] δηλαδή μετά την τυπική και σκιώδη και που ήταν κρυμμένη μέσα στο νόμο παρουσία του, ερχόμενος ξανά στους ανθρώπους με τη σάρκα -γιατί έτσι πρέπει να εκληφθεί το επιστρέφοντας -είδε στο δρόμο μια συκιά που είχε μόνο φύλλα, [Ματθ. 21,18· Μάρκ 11,13] που υπήρχε στη σκιά και στους τύπους, δηλαδή τη σωματική λατρεία του νόμου κατά την άστατη και παροδική -επειδή ήταν δίπλα στο δρόμο- παράδοση, τη λατρεία των τύπων μόνο και των θεσμών που περνούν.

Όταν ο Λόγος την είδε σαν συκιά ωραία και με­γαλοπρεπή και στολισμένη, ωσάν με φύλλα, με τα εξωτερικά περιβλήματα των σωματικών παραγγελμάτων του νόμου και μη βρίσκοντας καρπό, δηλαδή δικαιοσύνη, την καταράστηκε επει­δή δεν έδινε τροφή στο Λόγο, η καλύτερα πρόσταξε να μη κα­λύπτει πια δυναστεύοντας την αλήθεια με τους νομικούς τύ­πους, πράγμα που αποδείχτηκε στη συνέχεια με τα έργα, αφού καταξεράθηκε εντελώς η νομική ωραιότητα που είχε την ύπαρ­ξή της στα σχήματα μόνο και έσβησε η έπαρση των Ιουδαίων γι' αυτή.

Γιατί δεν ήταν εύλογο αλλά ούτε κι επίκαιρο, αφού πια είχε φανεί λαμπρή η αλήθεια των καρπών της δικαιοσύνης να παρασύρεται και να ξεγελιέται από τα φύλλα η όρεξη όσων παράτρεχαν σαν δρόμο την παρούσα ζωή και να αφήνουν τους πλούσιους φαγώσιμους καρπούς του Λόγου. Γι' αυτό λέει δεν ήταν ο καιρός των σύκων· [Μάρκ. 11,13] ο χρόνος δηλαδή κατά τον οποίο κυριαρχούσε στην ανθρώπινη φύση ο νόμος, δεν ήταν καιρός καρπών της δικαιοσύνης, αλλά εικόνιζε τους καρπούς της δικαιοσύνης και μυούσε  ατά κάποιο τρόπο τη μέλλουσα θεία κι απόρρητη και σωτήρια όλων χάρη, στην οποία δεν είχε φτάσει από την απιστία του ο παλαιός λαός και γι' αυτό χάθηκε.

Γιατί ο Ισραήλ, λέει ο θείος απόστολος, με το να επιδιώκει το νόμο της δικαιοσύνης, δηλαδή το νόμο της σκιάς και των τύπων, δεν έφτασε στο νόμο της δικαιοσύνης,[Ρωμ. 9,31] δηλαδή το νόμο που ολοκληρώνεται με το Πνεύμα του Χριστού.

Ή πάλι˙επειδή το πλήθος των ιερέων και γραμματέων και νομικών και Φαρισαίων, άρρωστοι από την κενή δόξα με την επίδειξη της πλαστής ευλάβειας των ηθών, φαινόμενοι ότι ασκούσαν δικαιοσύνη, έτρεφαν την έπαρση της οίησης, ο Λό­γος λέει ότι η οίηση αυτών που αναφέρθηκαν είναι συκιά άκαρ­πη πλούσια μόνο σε φύλλα, την οποία, αυτός που επιθυμεί τη σωτηρία όλων των ανθρώπων και πεινά τη θέωσή τους, την κα­ταριέται ως άκαρπη και την ξεραίνει, ώστε, προκρίνοντας από το να φαίνονται το να είναι δίκαιοι, αφού ξεντυθούν το χιτώνα της ηθικής υπόκρισης και φορέσουν το γνήσιο χιτώνα της αρετής, όπως θέλει ο θείος Λόγος, να περάσουν μ' ευσέβεια τη ζωή τους παρουσιάζοντας στο Θεό της ψυχής μάλλον τη διάθε­ση, παρά την πλαστότητα των ηθών στους ανθρώπους.

Αν τώρα και μερικοί από τους Χριστιανούς είμαστε τέ­τοιοι, πλάθοντας την ευλάβειά μας με τους τρόπους χωρίς έργα δικαιοσύνης, αν δεχτούμε το Λόγο ως φιλάνθρωπο που πεινά τη σωτηρία μας, αποξηραίνει το σπέρμα της κακίας μέσα στην ψυχή, την οίηση, για να μη μας δίνει πια την ανθρωπαρέσκεια, καρπό της φθοράς.

Έχετε, σύμφωνα με τις δικές μου πενιχρές δυνάμεις, το νόημα του λόγου, που κατά την αφήγηση που έκανα έδειξε τον Κύριο να πεινά ορθά και χρήσιμα να καταριέται τη συκιά και να την ξεραίνει σε κατάλληλη ώρα, γιατί ήταν εμπόδιο στην αλήθεια, και που ήταν είτε η σύμφωνη με το νόμο παλαιά παρά­δοση των σωματικών τύπων είτε και η επαρμένη συμπεριφορά των Φαρισαίων και η δική μας.

«Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών»,
Προς Θαλάσσιον, περί απόρων (Ερωτήσεις Α' - ΝΓ') 

sophia-siglitiki.blogspot.gr

Ατενίζοντας τον Ιησού εν σιωπή

April 29, 2013, 10:22 am

≫ Next: «Δεύτε πιστοί επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη» (Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Μεγάλης Τρίτης)

≪ Previous: Ποια είναι η συκιά του Ευαγγελίου που ξεράθηκε φαινομενικά παράλογα; (Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής)

$

0

0

Κάθε χρόνο, όταν φτάνει η Μεγάλη Εβδομάδα, ο πιστός προσκαλείται για μία επανατοποθέτηση της ζωής του μπρος στο μυστήριο του πάθους του Χριστού.

Ο Χριστός μας ατενίζει καθηλωμένος εκεί στα μεσούρανα, στο Σταυρό Του, προσκαλώντας μας και προκαλώντας ταυτόχρονα πιστούς και λιγότερο πιστούς. Και ποιος άραγε θα μπορούσε να διαβεβαιώσει ότι προσπέρασε το Σταυρό του Χριστού, το αιώνιο αυτό σκάνδαλο της λογικής ανθρώπων και αγγέλων, χωρίς κλυδωνισμούς αμφιβολιών, χωρίς κραδασμούς στο επίπεδο των αυτονόητων ενδοκοσμικών βεβαιοτήτων;

Φέτος, αντικρίζουμε λίγο πριν την Ανάσταση και πάλι το Χριστό, μέσα σε μια πρωτόγνωρη εσχατολογική σύγχυσητων άλλοτε αυτονόητων, φαντάζει περισσότερο μόνος: δεμένος σαν κακούργος, περιτριγυρισμένος και λοιδορούμενος από τον όχλο και το αρχοντολόϊ της πολιτικής και εκκλησιαστικής εξουσίας του «καιρού εκείνου»· με τους μαθητές Του αποσυναρμολογημένους, διασκορπισμένους και ανήμπορους να του προσφέρουν κάτι περισσότερο από την άρνηση του Πέτρου.

Κι Αυτός σιωπηλός, να ατενίζει όλους, όπως τότε τον Πέτρο πριν λαλήσει ο πετεινός, και να αναμοχλεύει μέσα μας όλες τις αρνήσεις κι όλες τις προδοσίες στο πρόσωπό Του, όλα τα πάθη κι όλες τις πληγές.

Να μας κοιτά με μιαν απέραντα μεγαλόπρεπη Σιωπή -όση κι η αγάπη Του- που θεραπεύει την κούφια και υβριστική πολυλογία των «εκπροσώπων» Του, κάθε μεγαλόστομη και υπερφίαλη καπηλεία της Σιωπής και του Πάθους.

Μία αγιασμένη, πονεμένη Σιωπή για τους πόνους και τις αποτυχίες των ανθρώπων όλων των αιώνων, μυστική φωνή στα μύχια της ψυχής μας. Μία μεγαλειώδης, εύγλωττη, κατανυκτική Σιωπή Αγάπης.

* * *

«Ο δε Ιησούς εσιώπα». Στον πόνο και στον θρίαμβο.Και όταν έκανε τα θαύματα, και όταν δεχόταν τα ραπίσματα. Και όταν εισέρχεται θριαμβευτικά στα Ιεροσόλυμα «μετά βαΐων και κλάδων», και όταν ερωτάται από τον αρχιερέα Καϊάφα, τον Πιλάτο, τον βασιλιά Ηρώδη: «Ουδέν αποκρίνη; ουκ ακούεις πόσα σου καταμαρτυρούσιν; Ο δε Ιησούς εσιώπα».

Σιωπά όταν ο όχλος και οι στρατιώτες τον χλευάζουν, όταν τον προκαλούν λέγοντας: «Σώσον σεαυτόν ει Υιός ει του Θεού». Όταν καταφέρουν στο άγιο πρόσωπό Του ραπίσματα και με σαρκαστική ειρωνεία τον εξωθούν να «προφητεύσει» ποιος τον εράπισε. Ανταποδίδει στην παράλογη πρόκληση της ανθρώπινης κακότητας την πορφυρά Σιωπή των σταυρωμένων Του χεριών, τη ματωμένη καρδιά της Αγάπης.

Σιωπά ο Ιησούς μπροστά στην μισαλλοδοξία εχθρών, στην αλαζονεία και την υποκρισία των «φίλων», γιατί οι λέξεις δεν μπορούν να πουν τίποτα περισσότερο απ' όσα πολυσήμαντα μαρτυρούν τα πάθη, ο Σταυρός και η Ανάστασή Του.

Η Σιωπή του Ιησού είναι διακριτική συνομιλία, ένας αέναος διάλογος αγάπης με τις ψυχές, όταν τα λόγια καθίστανται ανήμπορα να διασπάσουν τα τείχη του ορθολογισμού και της αμφιβολίας που έχουν ερμητικά σφραγίσει τα «ώτα» μας. Όταν τα πάθη έχουν αλλοιώσει την «λογική» ψυχή μας και την έχουν παραδώσει στο παράλογό της τυχαιότητας, το χαοτικό ενήδονο κυνήγι της οδύνης.

Συνομιλεί και τότε «εν τη σιωπή» ο Χριστός μαζί μας, γιατί ο άνθρωπος ποτέ δεν παύει να είναι Εικόνα του Θεού, ποτέ δεν χάνει την ικανότητα να διαισθάνεται, να ξέρει, να «καταλαβαίνει πολύ περισσότερα πράγματα απ' όσα μπορεί να εκφράσει», απ' αυτά που μπορεί να ακούσει. Ο Σιωπών Χριστός του Πάθους, μας έχει εξασφαλίσει το προνόμιο, ώστε «νυν και αεί» να μπορούμε να ψιθυρίζουμε το «μνήσθητί μου, Κύριε» του ληστού, ακόμα και πάνω στο σταυρό της πιο μεγάλης ντροπής, της πιο μεγάλης απελπισίας.

Ο Χριστός της Σιωπής, είναι ο Χριστός της αγάπης, ο Χριστός της αναμονής, δηλαδή ο Χριστός της ελευθερίας: κανένα δεν εξαναγκάζει, μα αγαπά, σιωπά και περιμένει την μετάνοιά μας. «Η σιωπή είναι ο εσχατολογικός τρόπος με τον οποίον μιλεί και πράττει ο Θεός... Όποιος αγαπά δεν φλυαρεί... μα υποφέρει και υπομένει».

* * *
Η Σιωπή του Λόγου! Τα λόγια είναι τα εργαλεία της χρονικότητας. Η κατανόηση της ουσίας των λόγων εισάγει στην αιωνιότητα του υπέρ-λογου, εκεί όπου τα λόγια είναι περιττά. Η «σιωπή είναι η γλώσσα της Βασιλείας του Θεού». «Η σιωπή μυστήριόν εστι του αιώνος του μέλλοντος· οι δε λόγοι όργανόν εστι τούτου του κόσμου» (Ισαάκ ο Σύρος).

Η Σιωπή του Λόγου λογοποιεί την παράλογη λογική του πεπτωκότος ανθρώπου. Σιωπηλά ανασκάπτει τις καρδιές, αποκόπτει τα καρκινώματα του άλογου εγωισμού, δένει τα τραύματα, ζωντανεύει την ερειπωμένη πίστη, ετοιμάζει την εξανάσταση.

Μέσα στην σιωπή συντελείται η θεανθρώπινη συνάντηση. «Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός». Ο άνθρωπος εκεί, στη σιγή της ησυχίας, «των υπερφυών γεύεται αγαθών και υπερκοσμίων απολαύει καλών, και της του Θεού αγάπης καθίσταται χώρημα· και ούτω ερωτοληπτείται και χαίρει και ευθυμεί» (άγιος Κάλλιστος).

«Ο φίλος της σιωπής προσεγίζει τον Θεό και συνομιλώντας μυστικά μαζί Του, φωτίζεται απ' Αυτόν» (άγιος Ιωάννης Κλίμακος).

Όσοι αυτή την ύστατη ώρα τη Μεγάλης Εβδομάδος, κατορθώσουμε ατενίζοντες τον Ιησού ν' αφουγκραστούμε ταπεινά τη πολύφθογγη Σιωπή Του, αποφασίσουμε «εν μετανοία» να εναποθέσουμε στα χέρια Του την ζωή μας και μπούμε στη σιωπή του «όλβιου» τάφου, θα λάβουμε σαν δώρο την έξοδο από την πολυδαίδαλη σύγχυση, θα ζήσουμε άλλη μία φορά δια του θανάτου Του την «εκ νεκρών Ανάσταση».
του Θεολογου κ. Παν. ΣΗΜΑΤΗ

Οι πόνοι της Παναγιάς - 1980

Στίχοι: Κώστας Βάρναλης

Μουσική: Λουκάς Θάνου

Τραγούδι:Νίκος Ξυλούρης

Πού να σε κρύψω γιόκα μου

να μη σε φτάνουν οι κακοί

σε ποιο νησί του ωκεανού

σε πια κορφή ερημική.

Δε θα σε μάθω να μιλάς

και τ’ άδικο φωνάξεις

ξέρω πως θα χεις την καρδιά

τόσο καλή τόσο γλυκή

που μες τα βρόχια της οργής

ταχειά, ταχειά θε να σπαράξεις.

Συ θα `χεις μάτια γαλανά

θα `χεις κορμάκι τρυφερό

θα σε φυλάω από ματιά κακή

και από κακό καιρό

Από το πρώτο ξάφνιασμα

της ξυπνημένης νιότης

δεν είσαι συ για μάχητες

δεν είσαι συ για το σταυρό

εσύ νοικοκερόπουλο

όχι σκλάβος, όχι σκλάβος ή προδότης

Κι αν κάποτε τα φρένα σου

το δίκιο φως της αστραπής

κι αν η αλήθεια σου ζητήσουνε

παιδάκι μου να μην τα πεις

Θεριά οι ανθρώποι δεν μπορούν

το φως να το σηκώσουν

δεν είναι η αλήθεια πιο χρυσή

απ’ την αλήθεια της σιωπής

χίλιες φορές να γεννηθείς

τόσες, τόσες θα σε σταυρώσουν

sophia-siglitiki.blogspot.gr

«Δεύτε πιστοί επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη» (Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Μεγάλης Τρίτης)

April 29, 2013, 10:34 am

≫ Next: Στην Παραβολή των Δέκα παρθένων

≪ Previous: Ατενίζοντας τον Ιησού εν σιωπή

$

0

0

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ «ΔΕΥΤΕ ΠΙΣΤΟΙ ΕΠΕΡΓΑΣΩΜΕΘΑ ΠΡΟΘΥΜΩΣ ΤΩ ΔΕΣΠΟΤΗ» (Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Μεγάλης Τρίτης)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου Καθηγητού

«Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα». Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Ο Νυμφίος της Εκκλησίας και της ψυχής μας, «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς», οδεύει προς το εκούσιο Πάθος Του, καλώντας κοντά Του όλους εμάς τους πιστούς Του, για να μας κάνει κοινωνούς των σωτηριωδών παθημάτων Του και του θριάμβου της Αναστάσεώς Του.

Οι θείοι Πατέρες όρισαν την αγία αυτή ημέρανα θυμηθούμε μια από τις πιο παραστατικές και διδακτικές παραβολές του Κυρίου μας: την παραβολή των Δέκα Παρθένων. Κι’ είχαν το σκοπό τους. Η συνοδοιπορία με το Χριστό μας προς το Θείο Πάθος δεν θα πρέπει να είναι τυπική και απλά συναισθηματική, αλλά θα πρέπει να είναι ολοκληρωτική συμμετοχή στην εν Χριστώ πορεία και να συνοδεύεται από οντολογική αλλαγή του είναι μας. Η ενθύμηση της παραβολής των δέκα παρθένων είναι μια άριστη πνευματική άσκηση για να μην διαφεύγει από τη σκέψη μας η επερχόμενη μεγάλη, επιφανής και συνάμα φοβερή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας.

Την παραβολή των δέκα Παρθένωνδιασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή: Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού. Επειδή δε αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε έπεσαν να κοιμηθούν. Τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια γοερή κραυγή η οποία ανήγγειλε τον ερχομό του νυμφίου. Οι παρθένες σηκώθηκαν για να προαπαντήσουν τον νυμφίο. Οι μεν σώφρονες παρθένες, οι οποίες είχαν απόθεμα λαδιού άναψαν τα λυχνάρια τους και περίλαμπρες περίμεναν την είσοδο του νυμφίου, για να μπουν μαζί του στη λαμπρή γαμήλια χαρά. 

Οι δε μωρές ξύπνησαν αιφνιδιασμένες και μη μπορώντας να ανάψουν τα λυχνάρια τους, ζητούσαν απεγνωσμένα από τις σώφρονες να τους δώσουν λίγο λάδι από το δικό τους. Εκείνες τους απάντησαν πως μόλις αρκεί για τα δικά τους τα λυχνάρια και καλά θα κάνουν να πάνε να αγοράσουν. Οι ανόητες παρθένες έτρεξαν, καταμεσής της νύχτας, να αγοράσουν λάδι, αλλά εν τω μεταξύ ο νυμφίος έφθασε και μπήκε στο χώρο του γάμου με τις πέντε φρόνιμες παρθένες και η πόρτα έκλεισε ερμητικά και οριστικά. Οι ανόητες παρθένες έφθασαν καθυστερημένες και άρχισαν να φωνάζουν: Κύριε, Κύριε άνοιξέ μας. Αυτός τους απάντησε αλήθεια σας λέγω πως δεν σας γνωρίζω. Έμειναν τελικά έξω του νυμφώνος. Έκλεισε την παραστατική αυτή παραβολή του ο Κύριος με την εξής σωτήρια προτροπή: «Γρηγορείτε ουν, ότι ουκ οίδατε την ημέραν ουδε την ώραν εν η ο Υιός του ανθρώπου έρχεται» (Ματθ.25,13 ) και «γρηγορείτε ουν΄ ουκ οίδατε γαρ πότε ο κύριος της οικίας έρχεται, οψέ ή μεσονυκτίου ή αλεκτροφωνίας ή πρωί΄ μη ελθών εξαίφνης εύρη υμάς καδεύδοντας» (Μάρκ.13,35).

Η παραβολή αυτή έχει ως σκοπό να θυμίσει στους πιστούς πως η Δευτέρα και ένδοξη Παρουσία του Κυρίου θα γίνει ξαφνικά, θα έρθει «ως κλέπτης εν νυκτί» (Α΄Θεσ.5,2). Γι’ αυτό θα πρέπει οι πιστοί να είναι πάντοτε, ανά πάσα στιγμή έτοιμοι, για την υποδοχή Του, διαφορετικά θα μείνουν έξω από τη βασιλεία του Θεού και θα χαθούν. Αυτή η ζωή είναι το στάδιο προετοιμασίας μας για την αιωνιότητα. Αν δεν αν δεν αλλάξουμε πορεία ζωής, αν δεν υπερβούμε τον πτωτικό και αμαρτωλό εαυτό μας, αν δεν εφοδιάσουμε την ψυχή μας με ουράνιους θησαυρούς, αν δεν στολιστούμε με αρετές και δε συνταχθούμε οντολογικά με το Σωτήρα Χριστό είναι σίγουρο ότι θα βρεθούμε εκείνη τη φοβερή ημέρα της Κρίσεως έξω από την ατέρμονη Βασιλεία του Θεού, προορισμένοι για την αιώνια κόλαση, όπου «εκεί έσται ο κλαυθός και ο βρυγμός των οδόντων» (Λουκ.13,28). Τότε, διαβεβαίωσε ο Κύριος, εσείς οι ασεβείς, με φόβο και με ανείπωτο τρόμο, «όψησθε Αβραάμ και Ισαάκ και Ιακώβ και πάντας τους προφήτας εν τη βασιλεία του Θεού, υμάς δε εκβαλλομένους έξω» (Λουκ.13,28). Τρομερό πραγματικά να φαντάζεται κάποιος αυτή την πραγματικότητα, πόσο μάλλον να τη βιώσει κιόλας! 

Έτσι οι θείοι Πατέρες έκριναν σκόπιμο να αφιερώσουν μια ημέρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στην ανάμνηση της εσχατολογικής αυτής παραβολής των δέκα παρθένων. Το κατανυκτικό κλίμα αυτών των αγίων ημερών είναι η καλλίτερη στιγμή για να υπενθυμίσει η αγία μας Εκκλησία στους πιστούς το φοβερό και απρόοπτο της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Επίσης η εγρήγορση είναι συνυφασμένη με το Πάθος του Θεανθρώπου. Ο Ίδιος ο Κύριος κατά τη δραματική νύκτα της συλλήψεως Του στον κήπο της Γεθσημανή τόνιζε στους μαθητές του «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε» (Μάρκ.14,38)!

Μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδος η μνεία της Δευτέρας Παρουσίας και η ανάγκη της συνεχούς ετοιμασίας για την τρομερή εκείνη ημέρα, είναι επιτακτική. Ο επίγειος βίος μας είναι καθοριστικός για τον επέκεινα της ζωής αυτής προορισμού μας. Οι φρόνιμες παρθένες φρόντισαν να είναι έτοιμες για την υποδοχή του Νυμφίου, σε αντίθεση με τις μωρές και νωθρές παρθένες, οι οποίες είχαν διασπάσει την προσοχή τους σε άλλες δευτερευούσης σημασίας έννοιες και δεν φρόντισαν να έχουν τα απαραίτητα εφόδια για την υποδοχή του Νυμφίου και να εξασφαλίσουν την είσοδό τους στη λαμπρή γαμήλια ευφροσύνη.

Οι παρθένες συμβολίζουν τις ψυχές μας και η προμήθεια λαδιού για το λυχνάρι είναι ο επίγειος συνεχής αγώνας για να κάνουμε το θέλημα του Θεού,να κάνουμε έργα ευποιίας, να παραμερίζουμε από την ύπαρξή μας συνεχώς όλα εκείνα τα στοιχεία που είναι παρείσακτα στη φύση μας και αντιστρατεύονται την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση. Το λυχνάρι είναι η παρρησία μας μπροστά στο Θεό. Οι φρόνιμες παρθένες συμβολίζουν της αγαθής προαιρέσεως ψυχές, οι οποίες ζουν αδιάκοπα την λαχτάρα της ένωσής τους με το Νυμφίο της Εκκλησίας, τον σωτήρα Χριστό. Γι’ αυτό αγωνίζονται αέναα να αποκτούν αρετές και πνευματική προκοπή και να περιθωριοποιούν όλα εκείνα τα στοιχεία, τα οποία αντιστρατεύονται την ένωσή τους με το Θεό. Οι μωρές παρθένες συμβολίζουν τις ράθυμες, αδιάφορες και εν πολλοίς εχθρικά προς το Χριστό διατελούσες ψυχές. Είναι εκείνες οι ψυχές οι οποίες απορροφημένες από την υλιστική ευδαιμονία, αδιαφορούν για την πνευματική πρόοδο και την εν Χριστώ σωτηρία.

Το φοβερό γεγονός της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίουθα γίνει, όπως αναφέραμε ξαφνικά και σε χρόνο ανύποπτο και θα πληρώσει με χαρά ανείπωτη τις φρόνιμες και αγαθές ψυχές και θα φέρει φόβο και αγωνία τις μωρές ψυχές. Οι μεν πρώτες θα επιβραβευτούν για την σώφρονα στάση τους και θα εισέλθουν στην ατέρμονη βασιλεία του Θεού, ενώ οι δεύτερες εξ’ αιτίας της αμέλειά τους θα αποκλειστούν από τη βασιλεία του Θεού και θα βυθισθούν στην κατάσταση της παντοτινής λύπης και της τιμωρίας, «εις το πυρ το αιώνιον το ητοιμασμένον τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού» (Ματθ.25,41).

Η παραβολή των δέκα παρθένων μας διδάσκειεπίσης το αναπάντεχο της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου, αλλά και το αναπάντεχο του θανάτου μας. Έσχατα για τον κάθε πιστό είναι η στιγμή του θανάτου του, διότι με τον ερχομό του θανάτου παγιώνεται δια παντός και αιωνίως η κατάστασή μας. Είναι βασική διδασκαλία της
Εκκλησίας μας, πως «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια». Ο ιερός Χρυσόστομοςτόνισε πως «Μη τοίνυν απλώς κλαίωμεν τους αποθανόντας, αλλά τους εν αμαρτίαις. Ούτοι θρήνων άξιοι, ούτοι κοπετών και δακρύων. Ποία γαρ ελπίς, είπε μοι, μετά αμαρτημάτων απελθείν, ένθα ουκ εστίν αμαρτήματα αποδύσασθαι; Έως μεν γαρ ώσιν Ενταύθα, ίσως ην προσδοκών πολλή, ότι μεταβαλούνται, ότι βελτίους έσονται. Αν Δε απέλθωσι εις τον άδην ένθα ουκ εστίν από μετανοίας κερδάναί τι (εν γαρ τω Άδη φησί τις εξομολογήσεταί σοι;) πως ου θρήνων άξιοι;». Το γεγονός του θανάτου είναι το πλέον ενδεχόμενο στη φύσης μας και συνήθως το πλέον απρόοπτο γεγονός. Αν αμελήσουμε μπορεί να μας βρει ο θάνατος απροετοίμαστους και άρα προορισμένους για την αιώνια κόλαση!

Η υμνολογία της Αγίας και Μεγάλης Τρίτης είναι και αυτή καταπληκτική, όπως ολόκληρης της Μ. Εβδομάδος.Η ακολουθία του Όρθρου, η οποία, όπως είπαμε ψάλλεται τη Μ. Δευτέρα το βράδυ, για να μπορούν να την παρακολουθούν οι εργαζόμενοι πιστοί, αρχίζει με το γνωστό κατανυκτικό τροπάριο «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός…». Ακολουθούν τα υπέροχα καθίσματα, ποιήματα του μεγάλου Ρωμανού του Μελωδού, «Τον Νυμφίον αδελφοί αγαπήσωμεν…», «Βουλευτήριον, Σωτήρ, παρανομίας κατά σου…» και το υπέροχο τροπάριο «Ο Ιούδας τη γνώμη φιλαργυρεί κατά του διδασκάλου ο δυσμενής…». Ακολουθεί η ευαγγελική περικοπή, η οποία περιέχει τα φοβερά «ουαί» του Κυρίου κατά των υποκριτών Φαρισαίων. 

Το κοντάκιο «Την ώραν, ψυχή, του τέλους εννοήσασα…»,καθώς και ο Οίκος «Τι ραθυμείς, αθλία ψυχή μου;…» είναι σχετικά με το περιεχόμενο της ημέρας. Τα τροπάρια των Αίνων, ποιήματα του Κοσμά του Μελωδού και Ιωάννου μοναχού, «Εν ταις λαμπρότησι των αγίων σου πως εισελεύσομαι ο ανάξιος;…», «Ο τη ψυχή ραθυμία νυστάξας…» και «Του κρύψαντος το τάλαντον…», όπως και τα τροπάρια των Αποστίχων «Δεύτε πιστοί επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη…», «Όταν έλθης εν δόξη μετ’ αγγελικών δυνάμεων…» και «Ο Νυμφίος ο κάλλει ωραίος παρά πάντας ανθρώπους…» είναι σχετικά με την περικοπή της παραβολής των δέκα Παρθένων. Προτρέπουν με άκρατο λυρισμό τους πιστούς να μιμηθούν τις φρόνιμες Παρθένες για να μη μείνουν έξω του «Νυμφώνος Χριστού». Τέλος το καταπληκτικό δοξαστικό, ποίημα και αυτό του αγίου Κοσμά, «Ιδού σοι τάλαντον ο Δεσπότης εμπιστεύσει, ψυχή μου, φόβω δέξαι το χάρισμα…» αναφέρεται στην άλλη επίσης παραστατική παραβολή του Κυρίου, αυτή των Ταλάντων.

Ως συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους θα πρέπει να έχουμε συνεχώς στραμμένη τη σκέψη μας πως θα ενώσουμε την ψυχή μας με το Νυμφίο Χριστό. Τα φτηνά και εφήμερα πράγματα πρέπει να τα θέτουμε σε δεύτερη μοίρα, αν θέλουμε κι’ εμείς να βρεθούμε στην ομάδα των φρονίμων παρθένων κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Ο δρόμος του Θείου Πάθους δείχνει και σε μας το δικό μας δρόμο, ο οποίος είναι ατραπός μαρτυρίου, που όμως οδηγεί στη εν Χριστώ απολύτρωση και στην αιώνια ζωή.

nefthalim.blogspot.gr